Google, kuantum çipi ile “imkansızı” hedefliyor: İşte detaylar

"Kuantum üstünlüğü" tartışmaları geri dönüyor

Willow, Google'ın kuantum bilgisayar teknolojisinde bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. Ancak bu durum, akıllara 2019 yılında duyurulan Sycamore çipini getiriyor. O dönem, Sycamore’un 200 saniyede tamamladığı bir hesaplamanın dünyanın en hızlı süper bilgisayarları için 10.000 yıl süreceği açıklanmıştı. Google bu başarıyı "kuantum üstünlüğü" olarak adlandırmıştı. Ancak o dönem IBM, Google’ın bu iddiasını çürütmüştü.

Willow ile Google, bu kez kuantum üstünlüğü terimini kullanmaktan kaçınıyor. Bunun yerine, "klasik bilgisayarların ötesine geçen hesaplama" ifadesiyle teknolojinin geldiği noktayı özetliyor.

Google, Willow'un en son RCS testini beş dakikanın altında tamamlayabildiğini söylüyor. Buna karşılık şirket, şu anda dünyanın en güçlü ikinci süper bilgisayarı olan Frontier'in aynı görevi tamamlamasının 10 septilyon yıl (10,000,000,000,000,000,000,000,000 yıl) alacağını tahmin ediyor.

Ayrıca Bkz.TSMC kurucusundan Intel açıklaması: "Yapay zekaya odaklanmalıydı"

Öte yandan IBM ve Honeywell gibi rakipler, kuantum bilgisayarların performansını değerlendirmek için "kuantum hacmi" (quantum volume) adı verilen farklı bir ölçüm kullanıyor. Bu metrik, bir makinenin genel kapasitesini ve kübit’lerin (kuantum bitleri) birbiriyle etkileşimini dikkate alıyor. Ancak Google, Willow’un teknik detaylarında kuantum hacmi ile ilgili bir bilgi paylaşmadı ve bu durum doğrudan karşılaştırma yapmayı zorlaştırıyor.

Asıl devrim hata oranlarında

Kuantum bilgisayar veya hesaplama, 1 ya da 0'ı temsil eden bitler yerine, aynı anda 1, 0 ve bunların arasındaki herhangi bir durum gibi birden fazla durumda bulunabilen bir birim olan kübitleri kullanıyor. Bunlar çevreleriyle sürekli ve inanılmaz bir hızda bilgi alışverişi yaptıkları için hatalara da geleneksel işlemcilere kıyasla çok daha açıktır. Google, daha önce kuantum hata oranını düşürmek için çeşitli araştırmalar yapıyordu. Willow özelinde firma, kübit sayılarını artırarak hata oranını gerçek zamanlı olarak düşürmeyi başardığını söylüyor.

Elon Musk ve Sam Altman'dan övgü

Google CEO’su Sundar Pichai, X üzerinde Willow’u kısaca anlatan bir paylaşım yaptı. Pichai, Willow ile 30 yıllık bir zorluğu aştıklarının altını çizerken Willow’u “keşfi, füzyon enerjisi, batarya tasarımı gibi alanlarda pratik uygulamaları olan kullanışlı bir kuantum bilgisayar oluşturma yolculuğumuzda önemli bir adım olarak görüyoruz.” dedi.

Pichai’nin paylaşımına Elon Musk ve OpenAI CEO’su Sam Altman’dan da övgüler geldi. Musk, “wow” diye tepkisini gösterirken Google CEO’su ise “Bir gün Starship ile uzayda bir kuantum kümesi yapmalıyız:)” dedi. Musk ise bunun muhtemelen gerçekleşeceğini söylerken “Kendine saygısı olan her uygarlık en azından Kardashev Tip II'ye ulaşmalıdır. Bence şu anda Tip I'in yalnızca <%5'indeyiz. ~%30'a ulaşmak için, tüm çöllere veya oldukça kurak bölgelere güneş panelleri yerleştirmemiz gerek” dedi. Pichai ise bu görüşü katılırken “en bariz yol gözlerimizin önündeyken alternatiflere bakmaya devam etmemiz şaşırtıcı” ifadelerini kullandı.