Profil: calandula | DonanımHaber Forum

calandula (Cenk Ataç) · Müzik Enstrümanları altına konu açtı. 6 yıl

Gitarın Tarihçesi

Yazar : Ömer Çavuş
https://www.muzikaletleri.com.tr/gitarin-tarihcesi

GİTARIN TARİHÇESİ

Gitarın tarihi hakkında bir çok teori vardır. Genelde ud veya eski Yunan çalgısı olan kithara dan geldiği iddia edilir. Ancak 1960 yılında Dr. Michael Kasha tarafından yapılan araştırmanın sonucunda bu iddialar çürütülmüştür. Dr. Michael Kasha‘ nın araştırmasına göre ud ve gitar ortak ataları paylaşıyor olmalarına rağmen ayrı bir gelişim göstermişlerdir ve gitarın evrimine udun bir katkısı olmamıştır. Kithara teorisi için tek kanıt yunan sözcüğü “kithara” ile İspanyolca kelime “guitarra” arasındaki benzerlikdir. Gitarın, farklı türde bir enstrüman olan kithara dan evrimleştiğini söylemek zordur.

Arkeologlar aracılığıyla tesbit edilen en eski telli enstrümanlar çanak arplar ve tanburlardır. Yazının icadından önceki tarihlerde insanlar çanak arplarının gövdesi için kaplumbağa kabuğu ve su kabağı, sapları için eğilmiş sopa ve telleri içinde bağırsak ve ipek kullanıyorlardı. Dünyada ki pek çok müze Sümer, Babil ve Mısır uygarlıklarından kalma bir çok arp bulundurmaktadır. 2500' lü yıllardan itibaren daha gelişmiş telli enstrümanlar görülmeye başlandı. İhtişamlı bir şekilde oyulmuş 11 telli altın işlemeli bir arp Kraliçe Shub-Ad‘in mezarında bulunmaktadır.

Gitara benzeyen en eski enstrüman ise 3500 yaşında ve Mısırlı Har - Mose' ye aittir. Har - Mose M.Ö. 1503 yılında tanburu ile birlikte gömülmüştür. Har - Mose’ nin enstrümanında 3 tel vardı ve kordonu ile boynuna asılıydı. (Üzerinde Mızraba benzer bir ögede bulunmuştur.) Kahire’ de bulunan Arkeoloji müzesinde bulunmaktadır.

Gitarı tanımlamak, gitarı tambur ailesinin diğer üyelerinden ayırt etmek için oldukça önemlidir. Dr. Kasha’ nın tanımlamasına göre; uzun perdeli boyunu olan düz ve ağaçtan ses tablası (Har - Mose' sin ses tablası deriden idi.) olan ve düz sırtı olan ve genelde yanları (beli) eğimli olan enstrümandır. Har - Mose' nin enstrümanından sonra gitarın tüm temel özelliklerini gösteren en eski enstrüman 3300 yıllık Hitit gitarına ait olmakla birlikte Alaca Höyük kalıntılarında bulunmaktadır. Tanbur Arap ülkelerinde kendi gelişim çizgisini almıştı; değişik orantılara sahip ve perdesizdi. Avrupalılar perde ekleyip “lute” olarak adlandırmışlardı. Arapça “Al’ ud” (anlam olarak odun) kelimesi İspanyolca da “laud” olarak evrilmişdir. Tanbur kısa saplı (boyunlu), çok telli, büyük armut biçimli gövdesi ve sırt kısmı yüksek eğimli, keskin açılı ve ayrıntılı pin başına sahip olan enstrüman olarak tanımlanıyor. Gitarın önce İran yoluyla Arap dünyasına, Arapların İspanya’ yı fethiyle de Avrupa’ ya geçtiği yaygın bir saptamadır.

12. ve 15. Yüzyıllar Arasında Gitarın Bugünkü Halini Almaya Başlaması

Mağrip ve Latin gitar türleri 12. yüzyılda görülmeye başlamıştır. 15. yüzyılda ise lavtaya doğru gelişerek “Mandola” veya “Mandora” ismini alır. Günümüz gitarının ana çizgilerinin oluştuğu 15. yüzyılda Latin gitarı, mızraplı "Vihuela" olarak bilinir. Tarihte somut olarak ilk kez 14. asırda, şekli fazla tanımlanamasa da "Guitern" diye bir sazdan söz edilir. 1500’ lerin sonuna kadar gelişimine devam eden bu enstrüman, bugünkü gitarın doğmasındaki ilk ibareleri verir.

16. Yüzyıl ve Gitarın Gelişimi

İngiltere Kraliçesi I. Elisabeth, sarayında ve etrafında her zaman müzisyenlere yer vermesiyle tanınır. Bu çağda Lavta müziğinin en güzel örnekleri verilir. John Dowland (1562 – 1626) zamanının en büyük lavtacısıdır.
Gitar ezgileri, 16. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Tabulatur (ses perdeleri yerine parmak pozisyonlarını gösteren nota yazım sistemi) biçiminde ya da alfabetik akor sembolleri sistemiyle yazılıyordu. 1586 senesinde ilk gitar metodu “İspanyol Gitarı” olarak bilinen beş çift telli enstrüman içindir. Daha önceki gitara benzer özelliği gösteren çalgılar dört, Vihuela ise altı çift tellidir. Vihuela’ dan sonra Barok Gitar beş çift telli; son zamanlarda kullanılan klasik gitarlar ise altı tek tellidir.

17. ve 18. Yüzyıllar Arasında Gitarın Gelişimi

17. ve 18. yüzyıllarda İtalya ve Fransa’da bazı gitar metodlarına rastlanır. 18. Yüzyılın sonunda IV. Şarl’ ın himayesinde birçok gitarcı yetişir. Gelmiş geçmiş en büyük gitar ustalarından birinin Niccolo Paganini olduğu söylenir. Aynı zamanda Shubert, Berlioz, Diabelli, Gragnani, Carulli, Carcassi, Coste gibi bestecilerin ilgisini çeken gitar, onların da bu çalgı için yapıtlar yazmasına sebep olmuştur. 1778 – 1830 seneleri arasında yaşayan Fernando Sor ise aynı dönemde İspanya’ da yetişen en önemli gitar ustasıdır.

Fernando Sor’ un pek çok gitarist yetiştirmesinin yanı sıra yazdığı sonatlar, varyasyonlar, fanteziler ve etütleri bugün dahi birçok gitaristin dağarcığının baş köşesinde bulunmaktadır. İspanyol müzisyen, gitarı altı telli yaparak bugünkü gitarın temelini atar. İspanya’ da, Fernando’ dan sonra Dionisia Aguada gibi bir gitarist yetişir. Daha sonra yeniden aynı dönemde İtalya’ da bilhassa Beethoven’ın hayranlığını kazanan Mauro Giuliani (1781-1828) ismine rastlarız. Bu dönem aynı zamanda artık bestekar kavramının oluştuğu dönem olarakta adlandırılabilir.

Chartar(Tar)

Arp ve tanburlar eski zamanlarda gezginler, tüccarlar ve denizciler sayesinde dünyaya yayılmıştır. 4 telli olan Chartar şekil ve yapım süreciyle değişeceği İspanya’ ya Endülüs Emevileri aracılığı ile ulaşmıştır ve burada teller tek tek ayarlanmak yerine hep birlikte ayarlanmış ve quitarra ve chitarra olarak bilinen halini almıştır.

Rönesans döneminin başlarında 4 çift telli (her çift telin kendi içinde ayarlandığı) formu Avrupa’ da yaygınlaşmaya başlamıştır. 5 çift telli gitar battente ilk kez İtalya' da aynı zamanlarda yaygınlaşmaya başladı ve 4 çift telli gitarın yerini aldı.

6 çift telli enstrüman ise 17. Yüzyılda İtalyanlar tarafından icat edildi ve Avrupa’ da ki gitar yapımcıları da bu modayı takip ettiler. Bu gelişim daha sonra 6 telli gitar formunun önünü açacaktır. Anlaşılacağı gibi İtalyanların gitarın evriminde itici güç oldukları söylenebilir.

19. Yüzyılda Modern Gitarın Doğuşu

19.yüzyılda gitarda sesin artmasını sağlayan değişiklikler yapıldı. Gövdesi genişletildi, derinliği azaltıldı, göğüs kapağı ince bir hal aldı. Gövdenin içine göğüs kapağını desteklemek için yerleştirilen enine çıtaların yerini, ses deliğinin altına yelpaze gibi açılan ışınsal çıtalar aldı. Önceleri ahşap bir takozun içine saplanan sapı, tellerin germesine rağmen ek bir destek oluşturacak şekilde gövdenin içine doğru bir pabuç ya da çıkma kol biçimine getirilerek arkaya yapıştırıldı. 19.yy ın başlarında gövdesi hala küçük ve dar belli olmasına rağmen modern gitarın şeklini almaya başlamıştı.

1850' li yıllarda İspanyol usta Antonio Torres‘ in gövdenin boyutlarını büyütmesi ve oranlarını yeniden düzenlemesi ile modern klasik gitar günümüzdeki şeklini aldı. Bu yeni model enstrümanın sesini, tonunu ve yansımasını ciddi bir şekilde geliştirdi ve kısa bir süre içinde yapım standardı olarak kabul edildi. Günümüze kadar bu tasarım değişmeden kalmıştır.

Andres Segovia’ nın gitar dünyasına en önemli katkısı ise gitarda ilk defa naylon tel kullanmasının yanı sıra o senelerde daha çok Amerika’ da folk müzik, Avrupa’ da ise türkü eşlikçisi olarak görülen gitarı, Klasik Gitar olarak tüm dünyaya tanıtmasıdır. Andres Segovia' nın gitarı konser salonlarına sokarak, dünyanın birçok yerindeki turneleriyle hem enstrümana hem de solistlere büyük saygınlık kazandırmış, gitarı 20. yüzyılda evrensel boyuta taşımıştır.

Akustik ve Elektro Gitarlar

İspanyol usta Torres ile aynı zamanlarda aralarında Chiristan Fredrich Martin’in de olduğu Amerika’ ya göçen Alman göçmenler X-balkonlama ile gitar yapmaya başladılar. 1900 lerde çelik tel geniş çapta ulaşılabilinir oldu. Çelik teller yüksek ses sağlasa da tansiyonlarının çok yüksek olması Torres tarzına göre çok fazlaydı. Güçlendirilmiş X-balkonlama eşit iş yaptığını kanıtladı ve kısa sürede çelik telli gitarlar için üretim standardı oldu.

1900' lü yılların sonlarında Orville Gibson oval ses delikli archtop gitarları yaptı. Çelik telli gitar ile çellonun birleşimi gibi köprü üstüne hiç kuvvet uygulamıyor doğrudan aşağıya baskı uyguluyordu. Bu durum yukarıların daha özgürce titreşmesini ve dolayısıyla daha yüksek ses üretilmesini sağlıyordu. 1920’ lerin erken dönemlerinde tasarımcı Lloyd Loar, Gibson’ a katıldı ve archtop caz gitarı bugünkü f-delikli tanıdık formuna soktu.

1920 lerin sonuna doğru caz gitarlara manyetiklerin eklenmesi ile elektro gitar doğdu.

Akort Tekniğinin Gelişim Süreci

16. yüzyılda kullanılan akortlardan biri C – F – A – D (Do – Fa – La – Re) idi. Bu modern gitarın, tiz 4 telinin birer tam ton pes akort edilmiş halidir. Bu notalar için alınan mutlak ses perdesi (pitch) bugünki modern “Konser ses perdesine” eşit değildir. 17. Yüzyıldan itibaren ise yaygın olarak A – D – G – B – E (La – Re – Sol – Si – Mi) akort sistemi oluşmuştur. En üst E (Mi) teli 18. yüzyılda eklenmiştir.

Yanıt Yok

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

C

calandula (Cenk Ataç) · Site Tanıtımları altına konu açtı. 9 yıl

Türkiye' nin yeni film sitesi

2 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

C

calandula (Cenk Ataç) · Cep Telefonu Tavsiyeleri altına konu açtı. 10 yıl

1000 Lira Altı Güzide Telefonlar

4 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

C

calandula (Cenk Ataç) · Oyun Genel ve Diğer türler altına konu açtı. 10 yıl

Total War Neler Kattı

İlk olarak Total War' ın serilerine bakalım ve onların üzerinden gelişmeleri inceleyelim.

Shogun: Total War
Medieval: Total War
Rome: Total War
Medieval II: Total War
Empire: Total War
Napoleon: Total War
Total War: Shogun 2
Total War: Shogun 2 Fall Of The Samurai
Total War: Rome II
Total War: Attila

Total War serilerine 2000 yılında Shogun 1 oyunuyla başlamış ve son olarak Atilla oyunu ile serilerine devam etmektedir. Oyunların çıkış sıralaması yukarda ki listeye göredir. Dünyanın savaş oyunlarında (strateji) bir numarası olan Total War son oyunları Rome II ve Attila ile çıtayı kendi alanında baya bir yükseltmiştir.

Şimdi Total War ilk oyunu Shogun 1 ile ki Shogun 2 çıkana kadar sadece Shogun olan oyun ile sade bir japonya haritası ile sadece japonya da geçen klanlar ile oyun dünyasına adım atmıştır. İlk oyunu şuan bakıldığı zaman çok basit olarak görülsede zamanında iyi bir çıkış almıştır.

Shogun 11 askeri ünite ile oyun dünyasına adım atmıştır. Oyunun en belirgin özelliklerinden biri savaş zamanı hava şartlarını seçebilmemiz olmuştur. Bu oyun dünyasında yeni bir özellik olarak kullanılmaya başlanmıştır. Diğer bir özellik ise orduların durumu yani yorgunlar mı, savaşa hazırlar mı vb. özellikler savaşın durumunu belirleyebiliyordu.

Ayrıca Shogun 1 den itibaren oyunun klasik mantığı belli bir dünya haritası üzerinde devlet işlerini idare ve savaş zamanı, savaş haritasına geçiş üzerine kuruludur. Tabi zamanla grafikler muazzam boyutlara ulaşmıştır.

Daha sonra Medieval ile harita büyümüş oyun artık Avrupa' ya ulaşmıştır. Böylelikle ülkelere has ordu üniteleri ile oyunun çapı baya bir genişlemiş, kültür çeşitliliği sayesinde oyunda çeşitlenmiştir.

Oyunun zaman dilimi 1095 ile 1453 yılları arasında olup bu dönemler arasında 3 seçenek ile belli tarihlerde başlama imkanı vardı. Böylelikle ilk iki dönemde oynayamadığımız Osmanlı' yı son dönemde oynama imkanı vardı.

Artık oyunun belli bölgelerinde asker kiralama imkanıda bu oyunla birlikte gelmiş ve böylelikle asker sayısının artmasına ve daha sonraları savaş meydanında orduların sayısının artmasına, takviye ekiplerin artmasına vesile olmuştur.

Bu oyun grafiksel olarak neredeyse Shogun 1' e ekstra birşey katmasa da alanın büyümesiyle verisel olarak çok şey katmıştır.

Rome 1 ile Total War artık bir klasik olmaya başlamış ve diğer oyun merakla beklenmeye başlanmıştır. Çünkü artık oyun 3D grafik motorunu kullanmaktaydı ve bu Total War' ın en büyük sıçrayışlarından biridir. Bu 3 boyutlu grafik motoru sayesinde artık savaş meydanlarında binlerce ordu yer alabilmekteydi. Aynı zamanda savaş haritaları bulunduğu konum ile aynı yani dünya haritasında Rome' da iseniz savaş haritası da aynı Rome' ya benzemekteydi.

Rome Total War' dan sonra çıkan Medieval II ise çok fazla ekstra grafiksel vaatler vermesede yapay zeka anlamında oyuna çok şey katmıştır. Papa' nın oyundaki etkisi, haçlı ve Cihad orduları,diplomatlar ve ticaret bunun en büyük destekçisidir.

Ve artık Total War' ın büyük atılım yaptığı Empire Total War' a geldik. Artık savaş alanları ve dünya haritası bambaşka çünkü hem grafiksel olarak zirve de hemde yapayzeka olarak tavan yapmış durumdaydı. ( diplomasi hariç )

Oyunun başlıca özelliklerinden biri oyunda birden çok kıtada aktif olabiliyoruz. Amerika, Avrupa ve Hindistan gibi. Ama oyuna yeni gelen ve diğer oyunlarda da devam eden en büyük özellik artık oyunun deniz savaşlarına da sahne olması eskiden pek bir önemi olmayan donanma artık çok büyük bir önem taşımaya başlamıştı.

Empire Total War serinin baş yapıtlarındandır.

Shogun 2' ye geldiğimizde oyun fazladan ekstra bir şey kazanmamıştır. Empire Total War' a göre biraz daha iyileştirmeler yapılmıştır ve yapayzeka da biraz değişiklikler vardır. Bunların başında artık oyuna Legendary zorluk derecesinin getirilmesidir. Bu derece kendini oyunun en iyisi olarak görenler için gelmiştir.

Gelelim benim için Total War' ın üçüncü sıçrayışını yaptığı oyun olan Rome Total War 2' ye, aslında bu sıçrayış Shogun 2' de olmalıydı fakat kültür kısırlığı, alan kısırlığı vb. kısıtlamalar Shogun' u ikinci planda bıraktı ve Rome Total War 2 ile oyun artık arayüzünden kültür içeriklerine kadar iyice derinleşiyor ve yavaş yavaş Paradox oyunlarının veri içeriğini vermeye başlıyor. (tabi daha çok yol var)

Oyunda göze çarpan özelliklerden biri artık oyun içerik olarak daha seçenekli misal yeni feth ettiğiniz bir şehrin kültürü sizden farklıysa burası sizi baya bir uğraştırıyor. Bunun gibi bir çok özellik artık sizi sadece savaş meydanlarında galibiyete veya mağlubiyete götürmüyor. Buda oyunu sadece savaş klasikliğinden biraz çıkarabiliyor. Yani oyun dünya haritasında bizi daha çok tutuyor.

Bunların yanında artık oyunda eyalet mantığıda var böylelikle şehirlerle tek tek uğraşmak yerine eyaletten direk işleri halledebiliyoruz. (şehirlerle de ilgilenebiliyoruz tek tek)

Savaş motoruna gelince artık 700 tane ünite seçeneği ile en geniş ünite içeriğine sahip oyun haline gelen Rome Total War 2' de ayrıca artık tek savaş bölgesi yani aynı anda hem kara hem deniz birliklerini kullanma özelliği ile yeni bir dönem başlıyor.

Total War serisi böyle devam ettiği sürece bu türdeki stratejinin tek lideri olmaya devam edecek gibi gözüküyor. Bu yazıda Total War' ın gelişim dönemlerinden bahsettik ve genel olarak level atlamaları sırasıyla Rome Total War, Empire Total War ve Rome Total War 2' de görmüş olduk ve bende yazımın sonuna gelmiş bulundum.

http://www.arabulyolla.com/Sayfalar/Teknoloji/TKsonteknoloji/Oyun/totalwar_neler_katti2.html

Yanıt Yok

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

C

calandula (Cenk Ataç) · MsSQL / MySQL altına konu açtı. 10 yıl

İçeriklerin Kayması

2 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0