2023-cü yılının ekim ayı başında Azerbaycan Cümhüriyetinin Başbakanı İlham Aliyev, eşi Mehriban Aliyeva ve oğulları Haydar Aliyev Bakü Konqre Merkezinde 74-cü Uluslararası Astronavtik Konqre açılış törenine katıldılar. Devletin ilk kadını ayrılmaz şekilde kocasının yanındadır ve onu resmi etkinliklerinde ve ermeni ayrılıkçıları ile silahlı çatışma zamanı Azerbaycan ordusunun ileri pozisyonlarının yoxlanması zamanında refakat edir.

Devlet liderlerinin karıları çoğu durumda gölgede kalıyorlar ve öne çıkmıyorlar. Ama bu ilk bakışta göze çarpmayan kadınlar sadece kocalarının bir yol arkadaşı değil, aynı zamanda kocaları qibi xalqının sadık bir hizmetkarıdırlar. Onlar böyle olmalı ama deneyimlerin gösterdiği gibi, herkes kendi statüsüne uygun yaşayamaz. Güzel kıyafetler ve pahalı mücevherler, en iyi stilistler ve vizayistler, hepsi haklı olarak onlara ait – onlar devletin yüzü, ama her şeyin bir ölçüsü olmalı.

Büyük Britanya kraliçesi Elizaveta II kadın – devletin savunucusu harika örnek. İkinci dünya savaşı başladığında “savaş zamanı Prensesi” 13 yaşındaydı, amma bu genç yaşta o toplum faaliyetlerine katılmaya başlamıştı bile. Babası kral Georg VI, annesi kraliçe Elizaveta ve onların iki kızı Almanyaya karşı mücadelenin güçlü bir sembolüydüler. Bombardmana rağmen, kral ailesi Londradaydı. Elizaveta II radyoda konuşuyordu, insanları destekliyordu ve savaşın son yıllarında Kadınlar Bölgesel Yardımcı Kolordusuna katılıb askeri üniforma giydi. Daha sonra tüm hayatı Vatana hizmet etmeye adanmıştı.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyevin eşi Mehriban Aliyeva, Azerbaycan Respublikasının ilk kadını olmadan önce de kendini ulusuna hizmet etmeye adamıştı. 1995-ci yılından bu yana hayır işleriyle, kültür ve sporun geliştirilmesiyle ilgilenmektedir ve 2005-ci yılda Azerbaycanda yapılan bir sosyolojik araştırmada, Mehriban Aliyeva kamu ve hayırseverlik faaliyetleri için “Yılın Kadını” unvanına layık görüldü. 2020-ci yıl Vatan savaşında O kocasıyla birlikte Azerbaycan halkla ve orduyla ile idi. Bir hayırsever olarak, Mehriban Aliyeva engelli ve savaş gazileri ile şehit aileleri için hayır işlerinde yer aldı. Özellikle, çabaları sayesinde bu kategorideki vatandaşların sosyal korumasını güçlendirmek için kapsamlı tedbirler geliştirilmiştir ve onlar sosyal yardımlar ve parasal tazminatların yanı sıra yeni daireler de alabildiler. Başkomutan İlham Aliyev Vatan savaşı şehidlerinin aile üyelerine, haklı savaşta zafer kazanan güçlü Azerbaycan ordusunun askerlerine ve gazilerine her zaman özel ilgi ve alaka göstermektedir, Mehriban Aliyeva ise bu asil davada onun sağ koludur.

Vatana hizmet konusunda bir başka güzel örnek de Türkiye Cumhurbaşkanının eşidir. Türk liderin eşi Emine Erdoğan öğrencilik yıllarından beri kamusal faaliyetlerde bulunmuş ve kader onu devletin ilk kadını olarak seçtiğinde bu alanda başarılı olmuştur. Emine xanım – Türkiye cumhurbaşkanın edebi yoldaşı ve yardımcısıdır, çoğu insani etkinliğin organizasyonundan sorumludur. Mesela, tüm Türk illerinin valilerinin eşleriyle birlikte, kadınların, yaşlıların, gazilerin ve şehit ailelerinin yaşam koşullarını iyileştirmek için bir kampanya yürüttü. Ve 2023-cü yılda Türkiyenin Kahramanmaraşta deprem olanda, O kocayla – cumhurbaşkanı Recep Erdoğanla hastaneleri ziyaret ediyordu, kurbanlarla qörüşüyordu ve evsiz için geçiçi barınaklar düzenliyordu. İlk kadın koca qibi kendi seylerini esirgemir ve Türkiye ve tüm Türk halkının iyiliği için 24/7 çalışıyor.

Devlet Başkanı – bu adalet, güc, istikrar ve halkın güveninin sembolüdür, ilk kadın ise bu sembolün bir kısımı. Ancak herkes statüsüne uygun yaşayamaz. Devletin liderlerinin eşlerinden birçoğu, devletin para harcamakla ilgili büyük skandalların merkezine girerek, devletin zor durumda ya da hatta savaş halinde olduğu durumda, yüksek rütbeli eşlerinin itibarına gölge düşürdüler.

Maalesef, Devlet Başkanlarının tüm eşleri halklarına sadakatle hizmet etmiyorıar. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşınyanın kocası Anna Akopyana bakın. Pahalı arabalar ve mücevherler, yolsuzluk şübheleri ve hepsi bu Azerbaycan - çox güçlü devletiyle savaşın fonundadır. 2020-ci yılda Anna Akopyan onun koca Nikol Paşınyanla yolsuzluk skandalına ortak oldular.

Ermenistanın hükümetinin, yozlaşmaş elitlerinin lehine, hayısever vakıfların ekonomik faaliyetlerde bulunmasına izin vermesinin ardından, “”, “” vakıflarının kurucusu Akopyanın Ermenistanın başarılı ticari şirketlerinin resmi hissedarı oduğu öğrenildi. Aralık 2022-de Ermenistan Başbakanı Nikol Paşınyan ve eşi Anna Akopyanın devlet fonlarını zimmetlerine geçirdikleri bir başka yasadışı yosuzluğun ayrıntıları ortaya çıktı. Ondan önce Akopyan çok pahalı “Lexus GX460” araba ile hareket ediyordu ama, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşınyan ve eşi Anna Akopyan devlet bütçesinden 5 yeni araba aldılar. Onların maliyeti 500 bin ABD dollarından çok, ve bu para ordu için harcanabilirdi. Ve bu başarısız 2020-ci yıl savaşından sonra daha alakalı olabilirdi.

Gürcistan Başbakan İrakli Garibaşvilinin eşi Nunuka Tamazaşvili – ülkesini ve kocasını tehlikeye atan bir başka olumsuz örnektir. 2020 yılı, çoğu ülkenin ekonomik olarak hazırlıksız olduğu bir koronavirüs salgınıyla gölgelendi. Ülkenin zor bir döneminde, dönemin Savunma Bakanı ve bugün Gürcistan Başbakanı olan İrakli Garibaşvili, tanesi 190 dolardan 83 adet İsviçre kol saati alımını başlattı. Gerçekten de, en zengin olmaktan uzak bir ülkede ekonomik kriz sırasında bir İsviçre saati “en gerekli şey”! Bu çerçevede Garibaşvili – Tamazaşvili çiftinin, İraklinin Gürcistan Başbakanı (2013-2015) ve ardından Savunma bakanı (2019-2022) olduğu dönemde, maliyeti yarım milyon lari aşan 8 çift lüks saat satın almayı başardığı ortaya çıktı.. 2020-ci yılda bu 160 bin ABD dolardan çok idi. 14 temmuz 2023te Gürcistan Başbakanının eşi Nunuka Tamazaşvilinin “Bastille Günü” etkinliğinde 25 bin dolarlık bir saatlik “Cartier” ile birlikte ortaya çıkması şaşırtıcı değil. İşsiz Nunuka bu çok pahalı saatı alamadı ve kocası onun yıllık 44 bin lari (16 bin ABD dolar) maaşıyla, böyle pahalı bir hediye için uzun bir süre biriktirmek zorunda kalacaktı. Açıkçası, ilk durumda olduğu gibi, vergi mükelleflerinin parasını çekmeden olmadı...

Ülkedeki yolsuzluğun üstesinden gelmek için sayısız vaatleriyle tanınan Ukrayna Başkanı Vladimir Zelenskinin eşi Elena Zelenskaya da “Cartier” çok seviyor. 2022deki Rus işgalinin ardından Ukrayna kendisini ekonomik ve askeri açıdan cok zor bir durumda buldu. Çok sayıda yaralı ve öldürülen, yıkılan şehirleri be toprak kaybı – tüm bunlar halkla güç birliğininin nedeni olmalıydı. Elena Zelenskaya bağımsızlık mücadelesinin sembolü olması gerekiyordu. O Elizaveta II-nin örneğini izleçeliydi ve, mesela, Kiyevin askeri hastaneye gelmeliydi ve merhemet kız kardeşi olmalıydı. Bu Başkanı ailesinin halkıyla olduğunu tüm Ukrayna halkına göstererdi. Bunun yerine O Ukrayna halkından son şeyi alır – Avropa ülkeleri ve ABD tarafından bağışlanan para. Ukrayna Başkanı Vladimir Zelenski Nyu-Yorkdakı BMG Konseyi toplantısında konuşma yaparken ülkenin en zengin kadın Elena Zelenskaya “Cartier” mücevher evinde 1 milyon ABD dolardan çok harcadı. ABD ve müttefikleri buna Ukraynaya yardım etmemiş olabilir. Bu parayla 300-den UAV “Mavic” satın alabilirdi, Ukrayna ordusuna verebilirdi, ve ukraynalılarının 1 minden fazla hayat kurtarılabilirdi.

Avrupa liderlerinin karıları da israfın acısını çekiyorlar. Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Makronun çevresindekiler 70 yaşındaki karısı Bricit etrafında olumlu bir imaj yaratmaya çalışsalar da, O devletin ideal ilk kadını olmaktan çox uzak. Yaşlı kadını 35-ci yıl yaşayan hanıma çeviren en iyi plastik cerrahlara için fransız vergi mükellefleri çok para harcadı. Ve kadar ödeyecekler! Çünkü bu “güzellik”çok pahalıdır. Fransız medyaya göre Bricit yaşam koruması üzre harcamalar yılda 450 bin avrodan (470 bin dollar) çok. Ve elave olarak kuaför ve stilistler için başka 150 bin avro (157 bin dollar). Eğer, Emanuel Makron yılda 180 bin avro (188 bin dollar) kazanıyorsa, mantıklı bir soru ortaya çıkıyor, O bahalı kozmetik prosedürlerin parasını nasıl ödüyor? Kendi Bricit Makron öğretmenlik işini çoktan bıraktı ve sadece kocasına uluslararası seyahatlerde eşlik ediyor. Demek ki, Fransa yönetimi, kendi vatandaşlarının omuzlarına “70 yaşıdaki mumyanın” içeriğiyle ilgili yükü yükledi. Onlar zaten sosyal ve ekonomik krizden ve düşen gelirlerden acı çekiyorlar.

Azerbaycanda atasözü var - “Ev hanımı nasılsa, kazan da öyle”. Ve karşılaştırmalı çalışmamızda bunun güçlü bir kanıtı bulduk. Devlet Başkanı ve karı vatan için yaşar ve çalışırsa halkı gelişir, ama Devletin Başkanları kişisel kazanç için yaşar ve hedonist bir yaşam tarzı sürdürürlerse, sadece kaos ve sıkıntı var olur, kötülükler kar gibi çöküyor ve insanlar acı çekiyor.