Teknolojik alet kullanıcılarının, özellikle de akıllı telefon kullanıcılarının üstünde en çok tartıştığı konulardan biri de telefonların gece şarjda bırakılmasının zararlı olup olmadığıdır. Şunu kabul etmek gerekir ki birçoğumuz gece yatmadan önce telefonlarımızı şarja takar, sabah kalktığımızda ise cihazlarımızı %100 şarj olmuş bir şekilde kullanmaya başlarız. Peki telefonları 6-7 saat, belki daha fazla süre şarjda tutmak zararlı mıdır? Bu soruya aldığımız cevaplar ise genellikle kafamızı daha çok karıştırır. Ancak merak etmeyin, bu yazıda elimizden geldiğince bilimsel bir şekilde bu soruya yanıt bulmanıza yardım edeceğiz.

Lityum-Nikel Farkı

Teknoloji haberleri ile ilgileniyorsanız günümüz telefonlarının çoğunun lityum iyon pil kullandığını zaten biliyorsunuzdur. Bu durum yıllar önce böyle değildi. Eskiden telefonlar, marketten satın aldığımız Duracell veya Energizer piller gibi nikel pil ihtiva ediyorlardı. Nikel pillerin ise şarj edilme yöntemi ve şarj döngülerini hatırlama şekli günümüzdeki pillerden farklıydı. Nikel piller döngüsel şarj hafızasına sahiptirler. Bu ise pilin şarj döngüleri sırasında tamamen şarj edilmediği zaman, şarj edildiği son noktayı "tam dolu nokta" kabul etmesine ve zamanla kendi kapasitesini azaltmasına yol açıyordu. Aslında birçoğumuz nikel pilleri kullanmadık zira 2000'li yılların başında nikel piller yerlerini lityum iyon pillere bırakmaya başlamışlardı.

Lityum temelli piller ise nikel pillerin sahip olduğu hafıza problemlerine sahip değiller. Aynı zamanda nikel pillere göre daha az alan kaplarken daha fazla kapasiteye de sahipler. Bunlara ek olarak lityum piller hem daha uzun bir kullanım ömrüne sahipler hem de daha hızlı şarj edilebiliyorlar. Bütün bu avantajlar, lityum pillerin mobil cihazların evrilmesi sürecinde önemli rol oynamasında büyük pay sahibi olarak addedilebilirler. Tüm bu özelliklere rağmen lityum pillerin bir dezavantajı bulunmakta: Sıcaklığa karşı hassasiyetleri.

Pillerin Düşmanı Sıcaklık

Lityum iyon pillerin en büyük düşmanı sıcaklıktır. Hem düşük sıcaklık hem de yüksek sıcaklık bu tarz pillerin verimsizleşmesine ve sağlıklı çalışmamasına yol açar ancak telefonun prize bağlı olma durumunda pilleri tehdit eden etken yüksek sıcaklıktır.

Lityum pillerin şarj olma sıcaklıkları 0 ila 45 C derece arasındadır. Aynı pil türü -20 C dereceye kadar sıcaklıklarda deşarj olabilmektedir. Hızlı şarj özelliği ise 5 ila 45 C derece arasında en verimli şekilde gerçekleşir ancak 0 dereceye kadar da bu özellik kullanılabilir.

Buradan birkaç sonuç çıkarabiliriz. Birincisi, lityum bazlı pillerin donma noktasının çok altında dahi deşarj olabiliyor olması, yani telefonunuzu buzluğa atsanız dahi çalışmaya devam etmesi. İkincisi, pillerin sıcaklıkları arttıkça daha hızlı şarj olması. Fakat bütün pillerin maksimum bir kapasitesi olduğunu ve bu kapasiteye ulaştıktan sonra akışı devam eden enerjiyi ısı enerjisine dönüştüreceği de unutulmamalıdır. İşte tam burada gecelik şarjlar bir problem haline gelmeye başlıyor. Ancak çok telaş etmemekte fayda var zira bu sorunun da bir çözümü bulunmakta.

Akıllı Telefonlar Pili Akıllı Kullanırlar

Aslında akıllı cihazlarda bulunan piller, 20 yıldır pek fazla değişime uğramadılar ancak pilleri ihtiva eden cihazlar çok daha akıllı hale geldiler. Günümüzde pillerin sağlığını sağlamanın yükü çoğunlukla akıllı telefonlarda bulunan yazılım optimizasyonlarına düşüyor.

Peki ana sorumuza gelecek olursak: Telefonumuzu gece boyu şarja bırakmalı mıyız?

Yukarıda da birkaç kere değindiğimiz üzere, cihazlarımız artık akıllandığı için geceleri telefonlarımızı şarja bırakmak sıkıntı yaratmayacaktır. Telefon pillerinin en büyük düşmanı sıcaklıktır ve günümüz telefonlarında piller tamamen şarj olduğunda, piller gelen akımı almayı kesip kablodan gelen akımı telefona güç vermek için yönlendirebilme kabiliyetine sahip oldukları için pillerin tamamen şarj olduktan sonra şarj olmaya devam etme gibi bir riski bulunmamakta. Dolayısıyla sabah kalktığımızda tamamen şarj olmuş, sağlıklı bir telefonla güne başlayabiliriz.