Profil: fikridegisken | DonanımHaber Forum

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

ASKERİN DUASI

Yanıt Yok

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

4000 YIL ÖNCE BEYİN AMELİYATI YAPILMIŞ

4 bin yıl önce beyin ameliyatı yapılmış

Kayseri-Sivas karayolu üzerindeki Kültepe Höyüğü'nde yapılan kazılarda bulunan Asurlu bir tüccara ait iskeletin incelemesi sonucu, yaklaşık 4 bin yıl önce, kafatası açılarak, beyin zarı iltihabı operasyonu yapıldığı tespit edildi.

Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1948 yılından beri arkeolojik kazıların devam ettiği Kültepe-Kaniş Karum kazı alanında, 2010 yılı kazılarının Kaniş bölgesinde başladığını, kazının ilk gününde ise çok önemli bir mezar bulduklarını söyledi.

Kulakoğlu, mezarı dikkatli bir şekilde kazdıklarını, kazıda Asurlu bir erkek tüccara ait kemikler ile silah ve özel eşyalarını bulduklarını belirterek, şunları söyledi:

''Kaniş tepesinde kazılara başladığımız ilk gün, daha doğrusu temizlik çalışmaları sırasında bir mezar bulduk. Koloni çağına ait 4 bin yıllık mezarda, olasılıkla Asurlu bir erkek tüccara ait olduğu tespit edilen iskeletlerin yanında, tüccarın özel eşyaları ve silah olarak kullandığı mızrak ve baltası da bulundu. İskeletin kafa tasında kazı heyetimizdeki antropologların yaptığı incelemede Asurlu tüccarın ölmeden daha önce başarılı bir beyin ameliyatı geçirdiği ve iyileştikten sonra hayatını kaybettiğini tespit ettiler. Bu yıl kazılara moralimiz yüksek başlıyoruz.''

Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Handan Üstündağ da, böyle bir kafatasına ilk defa rastladığını belirterek, şu bilgileri verdi:

''Kültepe'de yüzlerce insan iskeleti bulundu. Ancak bunun özelliği farklı. Asurlu tüccarın kafatasında çok düzgün bir kesi var. 6x3 santimetre boyutlarındaki kesi izlerinden, kafatası delgi operasyonunun başarılı bir şekilde yapıldığını ve operasyondan sonra da hastanın sağlığına kavuşarak iyileştiğini öğreniyoruz. Bu bize günümüzden 4 bin yıl önce beyin ameliyatının başarılı bir şekilde yapıldığını gösteriyor. Beyin zarı iltihabına operasyon yapılmış ve iyileşme sağlanmış. Bunu açık bir şekilde görüyoruz. Bu işi yapan çok tecrübeliymiş. Operasyon da başarılı bir şekilde gerçekleşmiş.''

-KÜLTEPE-

Anadolu insanının yazı ile tanıştığı ilk merkez olan ve geçmişi günümüzden 5 bin yıl öncesine dayanan Kültepe Kaniş-Karum ören yerinde ilk bilimsel kazılar, 1948 yılında Prof. Dr. Tahsin Özgüç tarafından başlatılmıştı.

Merkezden bugüne kadar 50 bine yakın yazılı kil tablet ve arkeolojik eser çıkartıldı. Eserlerin büyük bir çoğunluğu, Kayseri'de yeterli müze olmaması nedeniyle Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'ne götürülerek burada depolanıp sergileniyor.

aa
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1008057&title=4-bin-yil-once-beyin-ameliyati-yapilmis

5 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

COLA TURKADAN VODAFONELİLERE HER GÜN 30 DAKİKA

1 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Vodafone altına konu açtı. 15 yıl

COLA TURKA DAN HER GÜN 30 DAKİKA

6 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

TARİHLERİ FARKLI VERDİ

6 ihanet konuşması !
PKK'lılar için ";" diyen Üsteğmen Fırat Ç'nin avukatı Ali Fahir Kayacan, soruşturmayı yürüten askeri savcının izne ayrıldığını açıkladı.
Yazı Boyutu 10 12 14 16

Kayacan'ın müvekkilini savunurken farklı tarihler vermesi dikkat çekti...

İhanet konuşmasında' adı geçen Hava Pilot Üsteğmen Fırat Ç'nin avukatı emekliYargıtayÜyesi Ali Fahir Kayacan, BUGÜN TV'de 'ilginç' açıklamalar yaptı. Analiz için Üsteğmen'den yeni ses örneği alındığını belirten Kayacan, iki subay arasında 6 görüşmenin yapıldığnı söyledi. Kayacan, Türkiye'yi sarsan ihanet dosyası tartışılırken soruşturmayı yürüten Askeri Savcı'nın izne ayrıldığını da dile getirdi.

Kayacan, "Şu anda soruşturmayı yürütenGenelkurmayYardımcı Savcısı, izinde olduğu için kendisi ile görüşemedim. Pazartesi günü görüşmeye çalışacağım. Kişi ve ailesi açıklama yapmak istedi. Ama gerekli açıklamayı ben yaparım' dedim" ifadelerini kullandı.

TARİHLERİ FARKLI VERDİ

Kayacan, soruşturmayı savsaklamakla suçlanan Hakim Albay Ahmet Zeki Üçok gibi konuşmaların yapıldığı tarihi de farklı verdi. İhanet konuşmasının 10 Ekim 2007'de 22.45'te yapıldığını ve 95 saniye sürdüğü bilgisine rağmen hem soruşturmayı yürüten askeri savcı hem de Üsteğmen Fırat Ç'nin avukatı Ali Fakir Kayacan farklı tarihlerle savunma yapıyor. Bugün, ihanet görüşmelerinin 10 Ekim 2007'de yapıldığını yazdı. Kayacan ise tam 29 gün sonrası olan 8 Kasım 2007'de yapıldığını savunarak bu tarihte Üsteğmen Fırat Ç.'nin uçuşta olduğunu söyledi.

İhanet soruşturmasını savsaklamakla suçlanan ve halen 'sahte çürük raporu çetesi'ne üye olmaktan cezaevinde tutuklu bulunanHava Kuvvetlerieski Askeri Savcısı Üçok da görüşmenin 12 Ekim 2007'de yapıldığını savunmuştu. Kayacan, iki subay arasında yapılan görüşmelerin sayısını 6 olarak açıkladı.MİT'in iki kişi arasında toplam 6 konuşma tespit ettiğini belirten Kayacan, bunun üzerine konuşmada adı geçen kişiyle aynı isimdekiTSKmensuplarının telefonlarının dinlemeye alındığını ve bu ses kayıtlarının kriminal labaratuarlarında karşılaştırıldığını söyledi.

SES KAYITLARI ALINDI

Kayacan, Üçok'un tutuklanması üzerine dosyanın yeni bir savcıya verildiğini hatırlattı. Şüpheli üsteğmenin de isteği üzerine, karşılaştırma yapılması için yeni bir ses kaydının alındığını aktaran Kaya-can, "İlk mukayeseler kendilerinin telefon konuşması ile ilgili. Halbuki mukayese seslerinin nasıl alınacağının usulleri yazılı. Ağza yaklaştırılmayacak, en az 30 santim olacak, 70 santimden uzak olmayacak. MİT tarafından dinlemeye alındığı zaman bu şartlar oluşturulmadan mukayese yapılmıştır. Bizim çocuk bunu iddia edince yeni savcı, 2010'da çocuğu tekrar Hava Kuvvetleri Savcılığı'na celp ediyor. Ve Jandarma Kriminal Laboratuarı'nda tekrar ses kaydı yapılıyor. O rapordan haberimiz yok" diye konuştu.Bugün

BUGÜN GAZETESİ

http://www.samanyoluhaber.com/h_436876_6-ihanet-konusmasi-!.html

Yanıt Yok

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

DONANIM HABER, EMİR VE GÖRÜŞLERİNİZE HAZIRDIR KOMUTANIM

3 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

TERÖR HEP AYNI YERDEN VURUYOR:2 YILDA 64 ŞEHİT

Çukurca-Hantepe'de 6 askerimizin şehit düştüğü hain saldırı, aynı bölgede yaşanan baskınları gündeme getirdi. Terörle mücadelenin önemli merkezlerinden Hakkari'de son iki yılda Aktütün, Gediktepe, Hantepe gibi 27 büyük saldırı gerçekleşti. Yüksek teknik donanıma sahip olmasına rağmen 3. Taktik Tümen Komutanlığı 64 şehit verdi. Demokratikleşme adımlarıyla aynı döneme rastlayan baskınlarda ihmal iddiaları tartışılıyor.

Türkiye, demokratikleşme çabalarının arttığı dönemlerde terör saldırılarıyla sarsılıyor. Irak ve İran'a komşu Hakkari'nin Şemdinli, Çukurca ve Yüksekova sınırları içerisinde 'alan derinliği' kazanan terör saldırılarına önceki gün 6 askerin şehit düştüğü Çukurca Hantepe baskını da eklendi. 3. Taktik Tümen Komutanlığı'na bağlı 20 bine yakın askerin konuşlandığı bölge, terörle mücadelenin en önemli merkezleri arasında bulunuyor ve bu yüzden görevli birlikler yüksek teknik donanıma sahip. Ancak Dağlıca, Aktütün, Gediktepe, Hantepe gibi baskınlarla anılan bölgede iki yılda 27 büyük terör saldırısı gerçekleşti. 64 asker şehit olurken, 52 asker yaralandı.

Saldırıların neredeyse tamamında önceden istihbarat alındığı, termal kamera, sensör sistemleri, insansız hava araçları ile sağlanan anlık istihbarat ekipmanlarına rağmen şehit haberlerinin önlenemediği gündeme geldi. İhmal iddiaları tepkiyle karşılandı. Önceki gün Çukurca'daki saldırıda da yine soru işaretleri vardı. Emniyet ve askerî istihbaratın 10 gün önce saldırı için uyarıda bulunduğu belirtildi. Termal kameraların çalışmadığı, aydınlatma mayınlarının devreye girmediği, helikopter desteğinin de geciktiği ileri sürüldü.

Bir ay önce yaşanan Gediktepe baskınında 11 askerin şehit edilmesinden sonra bölgeye giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'a siperlerde eşlik eden 3. Taktik Tümen Komutanı Tümgeneral Gürbüz Kaya'nın sözleri medyada uzun süre tartışılmıştı. Kaya, Erdoğan'a verdiği brifingde, baskından önce termal kameralarca tespit edilen grup için "Teröristleri çoban sandık." demişti.

Basına yansıyan resmi bilgilere göre, 64 şehit verdiğimiz bölgede, son iki yıldaki saldırılarda 17 terör örgütü mensubu etkisiz hale getirildi. Öncesinde istihbaratlar alınmasına, termal kamera, sensör sistemleri, insansız hava araçları ile sağlanan anlık bilgi paylaşımı yapan ekipmanlara rağmen, ihmal gibi baskınlarda askerler şehit düşmeye devam ediyor. Bölgede 3 yıldır görev yapmasına rağmen 'görev başarısızlığı' sorgulanmayan komutanlar var. Güvenlik zaafiyetleri yüzünden 'kopya saldırılarla' sarsılan bölgedeki komutanlara hesap sorulmuyor. Bir ay önce yaşanan Gediktepe baskınında 11 askerin şehit edilmesinden sonra bölgeye giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'a siperlerde eşlik eden 3'üncü Taktik Tümen Komutanı Tümgeneral Gürbüz Kaya'nın daha sonra "Teröristleri çoban sandık" diyerek ihmali simgeleyen sözleri gazetelere yansımış ve tartışma konusu olmuştu.

Hakkâri'nin Çukurca ilçesine bağlı Hantepe'deki askerî üs bölgesine iki gün önce teröristler tarafından gerçekleştirilen saldırıda 6 askerin şehit olması Türkiye'yi bir kez daha derinden etkiledi. Hakkâri ve bölgesi konum itibarıyla PKK terör örgütünün 'alan derinliği'ni artırdığı ve güvenlik sorununun yaşandığı bir bölge. Son altı ayda yoğunlaşan saldırılar öncesinde alınan istihbarata ve buradaki birliklerin tüm teknik donanımına karşın yaşanan saldırılar ve şehit hadiseleri akıllara soru işareti getiriyor. Sene başından itibaren bölgede gerçekleştirilen 20 saldırıda 35 askerimiz şehit edildi, 64 kişi yaralandı. Şemdinli Tekeli Gediktepe mevkiine yapılan saldırıdan sonra Başbakan Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Başbuğ sınır karakoluna kadar gidip terörle mücadelede 'kararlılık mesajları' verdi. PKK'nın ilk silahlı eylemini gerçekleştirdiği bu bölgeden gelen saldırılar, demokratik açılım gibi önemli siyasi gelişmeleri etkiledi.

21 Ekim 2007'deki cumhurbaşkanlığı referandumunun yapıldığı gün Dağlıca baskınıyla başlayan saldırılar Aktütün, Şemdinli, Gediktepe baskını ve Hantepe baskınlarıyla sürdü. Aynı sorumluluk bölgesinde 7 askerin mayına basarak şehit olduğu 27 Mayıs'taki olay sonrasında mayınların TSK'ya ait olduğu ortaya çıktı. Olayla ilgili iki komutan Gürbüz Kaya ile Zeki Es arasındaki konuşmalar internete düştü. Ses kayıtları nedeniyle suç duyurusunda bulunuldu. Sivil savcılıkta başlayan soruşturma daha sonra yetkisizlik kararıyla Van Askeri mahkemelerinde açılan soruşturmayla sürdü.

Tezkereye karşı Aktütün baskını
-Tümgeneral Gürbüz Kaya'nın Hakkâri'de görev yaptığı son iki yıl içerisinde dört önemli kanlı olay Türkiye gündemine damgasını vurdu. Aktütün Karakolu 4 Ekim 2008'de PKK baskınına uğradı. Gün boyu süren çatışmaların yaşandığı baskında 17 asker şehit oldu. Saldırı bir yıl önce yaşanan Dağlıca baskınının neredeyse kopyası gibiydi. Saldırının yaşandığı hafta sınır ötesi operasyonla ilgili Başbakanlık Tezkeresi, 8 Ekim Çarşamba günü ele alınacaktı. Bir yıl önce alınan kararın süresi dolduğu için 1 yıllığına tekrar uzatılması gündemdeydi. Bülent Arınç'ın saldırıdan sonra yaptığı açıklama manidardı: "Bu saldırının zamanlamasını göz önüne alırsak, tezkereye bir misilleme olarak yapıldığı sonucuna varılabilir." Saldırının bir başka tesadüfü de cumhurbaşkanlığı ile ilgili referandum seçimleri ile aynı güne denk gelmesiydi.

Mayın tasarısı görüşülürken Çukurca'da patlama oldu
- Mayın tasarısı 27 Mayıs 2009 tarihinde Meclis gündemine geldi. Tasarının Meclis'te görüşüldüğü saatlerde Güneydoğu'dan kanlı bir eylem haberi ajanslara düştü. Hakkâri Çukurca'da PKK'nın önceden döşediği mayının patlaması sonucu 6 asker şehit düşmüş, 8 asker yaralanmıştı. Hastaneye kaldırılan askerlerden biri daha kurtarılamadı. Saldırı gazetelere bir sonraki gün "Tarihi fırsata kalleş mayın" başlığı ile haber oldu. Saldırının hedefinde demokratik açılım olduğu belirtiliyordu. Fakat Genelkurmay Başkanlığı'nın açıkladığı gibi mayınların PKK'nın değil, TSK'ya ait olduğu ortaya çıktı.

Tarihî referandum süreci başladı teröristler Gediktepe'ye saldırdı
- 19 Haziran 2010 tarihinde Şemdin-li'de sınır ötesi operasyon için bölgeye sevk edilen seyyar birliklere saldırı düzenlendi. Gediktepe mevkiinde 11 asker şehit edilirken 16 kişide de yaralandı. Saldırının düzenlendiği günlerde Türkiye iki önemli olayı konuşuyordu. Biri Ergenekon terör örgütü üyesi olduğu iddia edilen Erzincan Başsavcısı İlhan Cihaner ile birlikte 11 tutuklu sanığın Yargıtay tarafından serbest bırakılması. Diğeri ise eski Adalet Bakanı Seyfi Oktay'ın Ergenekon davasına bakan mahkeme heyeti üzerindeki vesayetinin ortaya çıkması. 20 Temmuz 2010 tarihinde Hakkâri'nin Çukurca ilçesine bağlı Hantepe bölgesinde bunan askerî birliğe terörist grupların gece yarısı düzenlediği son saldırıda ise 6 asker şehit oldu.

Gürbüz Kaya 2 yıldır bölgede tümen komutanı
Saldırılarıın yoğunlaştığı bölgeden Hakkâri 3'üncü Taktik Tümen Komutanlığı sorumlu. Tümenin başında 2 yıldır Tümgeneral Gürbüz Kaya (sağda) bulunuyor. Balyoz davası sanığı Kaya, Gediktepe'de Başbakan Erdoğan'a brifing verirken, "Teröristleri çoban sandık." demişti.

ZAMAN
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1007593&title=teror-hep-ayni-yerden-vuruyor-2-yilda-64-sehit&haberSayfa=1

Yanıt Yok

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

KIBRISI İNGİLİZLERE KİM VERDİ

“Bu hafta, Cumhuriyet tarihi meraklılarından özür dileyerek, bundan tam 36 yıl önce, 20 Temmuz 1974’te Türkiye’nin askerî müdahalesi ile hukuki ve siyasi statüsü radikal bir biçimde değişen Kıbrıs’ın II. Abdülhamit tarafından İngilizlere verilmesinin hikâyesini anlatacağım. Abdülhamit’in bu işi hangi şartlar altında yaptığını anlamak için de, konuyu biraz genişçe ele alacağım. Umarım olayları birbirine karıştırmadan anlatmayı başarırım.”

30 Mayıs 1876 sabahı Mithat Paşa ve Hüseyin Avni Paşa’nın başını çektiği bir darbe ile tahttan indirilen Abdülaziz’in yerine Abdülmecid’in ilk şehzadesi, Batı kültürüyle yetişmiş, nazik, savurgan ve bohem V. Murad geçirilmişti. Resmî hikâyeye göre, Topkapı Sarayı’nda III. Selim’in öldürüldüğü daireye kapatılan Abdülaziz, hayatının tehlikede olduğunu söyleyerek V. Murat’tan yardım isteyince, üç gün sonra Feriye Sarayı’na nakledilmiş, ama 4 Haziran 1876 günü hamama girip annesinden istediği makasla (nasıl başardıysa) her iki kolunun damarlarını keserek intihar etmişti.

Konumuzun dışında ama meraklıları için bir parantez açalım. Bugün artık, bu olayın bir intihar değil cinayet olduğu kanısı güçlü ama o gün intihar teşhisi çoğu yabancı, 19 hekimden oluşan bir heyetçe resmen onaylanmıştı. Aslında cesedin yanına ilk gelen doktor Hüseyin Avni Paşa’nın yakın dostu meşhur Marko Paşa’ydı. Ardından Askeri Doktor Ömer Bey geldi. Hüseyin Avni Paşa, Marko Paşa'nın ölüm raporunu intihar olarak yazdığını söyleyerek, Ömer Bey’in de raporu imzalamasını istedi. Ömer Bey ise cesedi görmeden imzalamayacağını söyledi. İddiaya göre Hüseyin Avni Paşa Ömer Bey’in miralay rütbelerini söküp, ertesi gün Libya’ya sürgüne göndermişti. Böylesi bir ortamda 19 hekimin raporun baskı altında hazırlanmış olduğu ihtimal dahilinde ise de bu doktorlardan Fransız Marroin ve İngiliz Dickinson, intiharı doğrulayan beyanlarını Fransız Ziraat ve Ticaret Bakanlığı’nın yayın organı ile İngiltere’de yayımlanan The Lancet tıp dergisine de tekrarlamışlardı. Abdülaziz, aynı gün alelacele Divanyolu’ndaki Sultan II. Mahmud Türbesi’ne defnedilmişti.

Çerkez Hasan Olayı

Ama olaylar durulmadı. 16 Haziran 1876 gecesi, Çerkez Hasan adlı genç bir subay, Abdülaziz’in intikamını almak için devlet erkânına bir suikast düzenledi. Çerkez Hasan, Abdülaziz’in kadınlarından Edâdil’in yeğeni, Üçüncü Kadınefendi Neş’erek’in kardeşiydi. Dolayısıyla Abdülaziz, Hasan’ın çift taraflı eniştesi oluyordu. Ablası Neş’erek, Abdülaziz’in şüpheli ölümünden sonra hasta olduğu halde kötü muameleye maruz kalmış, Dolmabahçe Sarayı’ndan Feriye Sarayı’na götürülürken üzerindeki çarşaf alınmış, daha kötüsü 11 haziranda ölmüştü.

Aslında, Mekteb-i Harbiye mezunu bir subay olmasına rağmen, Galata ve Beyoğlu’nu haraca bağlamış tipik bir İstanbul kabadayısı olan Çerkez Hasan’ın böyle bir olaya kalkışacağı öngörüldüğünden, 14 haziranda tutuklanarak Bağdat’a gönderilmesine karar verilmişti. Ancak, ertesi gün yola çıkacağına söz verdiği için salıverilen Çerkez Hasan, sözünü tutmak yerine Yemiş İskelesi’ndeki (Sirkeci) bir meyhanede epeyce içtikten sonra üç revolver ve iki kama kuşanarak önce Serasker (bugünün Milli Savunma Bakanı) Hüseyin Avni Paşa’nın Üsküdar’daki konağına gitmiş, Paşanın orada olmadığını öğrenince Şûra-yı Devlet Reisi Mithad Paşa’nın Bayezid Tavşantaşı’daki konağına yönelmişti. Konakta, iddialara göre, Girit ve Karadağ’daki ayaklanma belirtilerini görüşmek üzere toplanan Bakanlar Kurulu’nun içkili yemeği (güya ‘Meclis-i Mahsusa’ denen iç kabine toplantısı) yapılıyordu. Alt katta poker oynayan korumalar, Çerkez Hasan’ı tanıdıkları için, şüphelenmeden üst kata çıkmasına izin vermişlerdi. Bundan sonrası çok kanlı geçti.

Davranmayın, yakarım!

Çerkez Hasan toplantı salonunun kapısını hızla açıp “Davranmayın, davranmayın Serasker! Yakarım!” diye bağırdıktan sonra Hüseyin Avni Paşa’yı tabanca ile vurmuş, kendisine arkadan sarılarak etkisiz hale getirmeye çalışan Bahriye Nazırı Kayserili Ahmed Paşa’yı kama darbeleri ile savuşturduktan sonra, henüz ölmediğini fark ettiği Hüseyin Avni Paşa’yı kamasıyla delik deşik ederek işini tamamlamış, ardından Mithat Paşa ve Rüşti Paşa’nın da dâhil olduğu kabine üyelerinin sığındığı odanın kapısını zorlamaya başlamış, kendisine arkadan yanaşarak bıçak sokan uşaklardan birini gözünden yaraladıktan ve bir subayla bir eri daha vurduktan sonra zaptiyelerce etkisiz hale getirilmişti. Bilanço, bazı kaynaklara göre beş, bazılarına göre yedi ölü, bazı kaynaklara göre iki, bazılarına göre 10 yaralı idi.

Olaydan sonra ünlü Bekir Ağa Bölüğü’nde (bugün İstanbul Üniversitesi Merkez Binası) sorguya çekilen Çerkez Hasan, ifadesinde Hüseyin Avni Paşa’yı Abdülaziz’in tahttan indirilmesinde birinci derece rolü olduğundan, Ahmed Paşa’yı da tahttan indirme sırasında Dolmabahçe Sarayı’nın denizle bağlantısını kestiği için öldürmeye karar verdiğini anlatmıştı. Güya ‘öyle bir şey yapmak istiyordum ki, ibret olsun, bundan sonra kimse padişah hal edemesin. Aynı zamanda devlet büyüklerinin yeter derecede korunmadıklarını da eylemli olarak kanıtladım. Sanırım bundan böyle maiyetlerinde bulunanlara ve korumalarına önemli ölçüde dikkat edeceklerdir’ diyen Çerkez Hasan, 17 Haziran 1876 günü sabaha karşı Bayezid Meydanı’nda, Seraskerat Kapısı’nın yanındaki dut ağacına asılarak idam edildi. Bir söylentiye göre aslında suikast sırasında aldığı yaralardan zaten ölmüştü, asılan ölü vücudu idi.

Mithat Paşa’nın planı mı

Bazı kaynaklar, Çerkez Hasan’ı diktatörce tavırları ile meşhur olan Hüseyin Avni Paşa’yı saf dışı etmek isteyen Meşrutiyet yanlısı Mithat Paşa’nın kışkırttığını iddia ederler. Olay sırasında Çerkez Hasan’ın Mithat Paşa’ya saldırmaması bu iddiayı destekler niteliktedir. Ancak olayı yaşayan Mahmud Celaleddin, Cevdet ve Memduh Paşalar olayı Çerkez Hasan’ın kişisel öfkesiyle açıklarlar.

Olaydan Padişah V. Murad uzun süre haberdar edilmedi, halk günlerce heyecan içinde yaşadı. Olayı duyduktan sonra şiddetli bir ‘ruhi bunalım geçiren’ V. Murad tahtta çıkışının 93. gününde, akli dengesinin yerinde olmadığına dair bir doktor raporu ile tahttan indirildi ve yerine 31 Ağustos 1876 günü Abdülmecid’in diğer şehzadesi II. Abdülhamit çıkarıldı.

93 Harbi’nin yıkımı

Abdülhamit’i tahta çıkaran çevreler, meşruti monarşiye geçilirse, Avrupa devletlerinin 1875 Hersek İsyanı ve 1876 Bulgar İsyanı’ndan beri ağırlaşan baskısının hafifleyeceğini düşünüyorlardı. Abdülhamit de başlarda bu görüşü destekler gibiydi. Nitekim 23 Aralık 1876 günü Kanun-i Esasi ilan edildi, 28 Haziran 1877’de Meclis-i Mebusan açıldı. Aynı yılın nisan ayında halkın 93 Harbi dediği, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı patlak vermiş, dokuz ay süren savaş sonunda hiçbir yerden destek alamayan Osmanlı Devleti, Rus, Sırp, Bulgar, Romen ve Karadağlıların ortak baskısına dayanamayarak yenilmişti. Öyle ki Rus orduları İstanbul’un banliyösü Yeşilköy’e kadar gelmiş, burada karargâh kurmuştu. Rusların soluğunu ensesinde hisseden Bâbıâli, 19 Ocak 1878’de Rusya’dan mütareke istedi. Savaşa 31 Ocak 1878’de imzalanan Edirne Mütarekesi ile son verildi. Ancak Boğazların Rusların eline geçmesinden korkan İngilizler, 13 Şubat 1878’de, Abdülhamit’in itirazlarına kulaklarını tıkayıp, bir donanmasını İstanbul’a gönderdi. Bu sefer de, Ruslar Abdülhamit’i, eğer İngilizler bir an önce geri çekilmezse, İstanbul’u yerle bir etmekle tehdit ettiler. İki devlet arasında kalan Abdülhamit’in ricası sonucu İngilizler İzmit Körfezi’ne çekilirken, 3 Mart 1878’de, çok ağır şartlar içeren Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması imza edildi. Ve bütün bu olaylar, İstanbul’u tam bir cadı kazanına çevirdi.

Ali Suavi ve Çırağan Olayı

Önceleri Abdülaziz’in reformları hayata geçirmekte ayak sürüdüğünü düşünen, umutlarını akıl sağlığını yerinde olmayan V. Murad’a bağlayan, onun yerine geçen Abdülhamit’i muhafazakâr bulan Yeni Osmanlılar denen aydın grubu, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu durumdan ancak, sabık padişah V. Murad’ın tekrar tahta geçirilmesiyle çıkılacağına inanıyorlardı. Bu görüşte olanlardan birkaç kişi, örneğin Maliye Nezareti’nden Kâtip Hüsnü ile Adliye Nezareti’nden Kâtip Mehmed, Rum İstavridi ve Polonyalı Jüli’den oluşan bir ekip, kadın kılığında gizlice saraya girerek V. Murad’la görüşmeye çalışmışlar ancak yakalanmışlardı.

Bu noktada, işin içine gazeteci, yazar, fikir adamı Ali Suavi Bey girdi. Medrese kültürü ile Batı kültürünü bağdaştırmaya çalışan tipik bir Yeni Osmanlı olan Ali Suavi, Abdülaziz döneminde eleştirinin dozunu kaçırınca Mustafa Fazıl Paşa’nın teşvikiyle Avrupa’ya kaçmış, Paris ve Londra’da muhalif dergiler çıkarmış, Londra’da meşhur ‘Türk dostu’ Urquhart ile tanıştıktan sonra Fazıl Paşa’nın çevresinden kopmuş, II. Abdülhamit’in iradesiyle İstanbul’a dönmüştü. Önce Sultan’ın kitapçıbaşılığına ve şehzadelerin hocalığına ardından da Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi) Müdürlüğü’ne getirilmiş, ancak okuldaki kozmopolit havayı İslamileştirmeye kalkıştığı için ve de Basiret gazetesinde İngiltere’yi eleştirdiği için, İngiliz Büyükelçisi Henry Layard’ın baskısıyla görevinden uzaklaştırılmıştı.

Çözümü açıklayacağım!

Birdenbire boşluğa itilen mağrur ve ateşli ihtilalcı Ali Suavi için, 93 Harbi yenilgisinin suçlusu gördüğü Abdülhamit’i devirmek farz olmuştu. Planı, o sırada Çırağan Sarayı’nda hapis olan V. Murad’ı bir İngiliz gemisiyle Balkanlar’daki Rodop bölgesine kaçırmak, oradan Rusya’ya karşı bir savaşın başına geçirmekti. Ali Suavi, 19 Mayıs 1878’de Basiret gazetesindeki yazısında “sorunların büyüklüğünden fakat çözümün kolaylığından” söz edip “çözümü açıklayacağım!” şeklinde garip bir imada bulunmuştu. Ertesi gün Rusya’ya açılacak savaşla kaybedilen toprakların geri alınacağı vaadiyle topladığı çoğu Filibe göçmenlerinden oluşan, 250-300 kişilik grubu, Kuzguncuk İskelesi’nden mavnalara doldurdu ve deniz yoluyla Çırağan Sarayı’nı bastı. Nişli Salih’in yönettiği güruh, nöbetçileri, muhafızları ve bahçıvanları etkisiz hale getirerek kontrolü ele almışlardı.

O sırada yemekte olan sabık Padişah V. Murad Ali Suavi ile konuşmaya başlamıştı ki, Beşiktaş ve Yıldız karakollarından gelen zaptiyeler baskıncıları süngülemeye başladılar. Çıkan arbedede, Ali Suavi dâhil 23 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı. Ali Suavi’yi Beşiktaş Muhafızı Yedi Sekiz Hasan Paşa topuzlu sopası ile öldürmüştü. II. Abdülhamit’in emriyle, ölenler topluca Beşiktaş sırtlarına gömüldüler. V. Murad, Çırağan Sarayı’nın Feriye Dairesi’ne kapatıldı.

Olaylar sırasında halk, Yeşilköy’deki Rus birliklerinin şehri işgal edeceği söylentileri yüzünden korkulu günler geçirmiş, Kapalıçarşı bir süre açılmamıştı. Soruşturma kurulu, kanıtlar üzerinde bir süre çalıştıktan sonra Abdülhamit’in buyruğu ile dosyayı kapattı. Ancak bu olay, vesveseli ve kuşkucu bir kişiliğe sahip olan Abdülhamit’in istibdada yönelmesinde önemli bir gerekçe oluşturdu. İşte Kıbrıs bu ortamda el değiştirdi.

‘Kıbrıs fatihi’ Henry Layard

Bu olayın mimarı, İngiliz Büyükelçisi Henry Layard’dı. II. Abdülhamit’in sofrasına karısı ile birlikte katılacak kadar padişahın güvenini ve dostluğunu kazanmış olan Layard, Çırağan Olayı’ndan beş gün sonra, Britanya’nın Dışişleri Bakanı Lord Salisybury’nin telgraf emri üzerine, Abdülhamit’e, Britanya’nın Osmanlı Devleti ile bir savunma işbirliği antlaşması imzalamak istediğini bildirmişti. Bundan sonrasını Layard’ın merkeze yolladığı 27 Mayıs 1878 tarihli ‘çok gizli ve mahrem’ damgalı rapordan izleyelim.

Konuyu görüşmek üzere Yıldız Sarayı’na giden Layard, II. Abdülhamit’i çok hasta ve büyük bir ruhi depresyon içinde bulmuştu. Sultan, Çırağan Olayı’ndan beri hiç uyumadığını, dolayısıyla şiddetli başağrısından mustarip olduğunu söylemişti. Layard, olayın aslında abartılacak bir şey olmadığını, olay sırasında halkın ve ordunun kendisine sadık kaldığını belirterek Abdülhamit’i teselli etmiş, ayrıca İngiltere Kraliçesi’nin de kendisine şahsi sempatisini ve desteğini ilettiğini belirmişti. Bu sözler Abdülhamit’i rahatlatmıştı. Ardından Layard, İngiltere’nin Osmanlı Devleti ile ilgili planını açıkladı.

Mesele şuydu: İngiltere, Osmanlı Devleti ile yapacağı herhangi bir savunma antlaşmasının gereği olarak bir yandan Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması’nın ağır şartlarını hafifletmeye çalışacak, diğer yandan da Osmanlı Devleti’ne herhangi bir saldırı olması halinde onun yanında yer alacaktı. Ayrıca İngiliz Hükümeti, Yeşilköy’deki Rus ordularını buradan uzaklaştıracaktı. Bunları duyan Abdülhamit çok memnun oldu ancak, öylesine hasta, uykusuz ve dermansızdı ki, Layard’a bundan sonrasını Başvekil Sadık Paşa’ya anlatmasını söyleyerek odasına çekildi.

İngilizlerin küçük (!) şartı

Layard’ın Sadrazam Sadık Paşa ve Hariciye Vekili Safvet Paşa’ya sunduğu taslakta bütün bunların karşılığında küçük bir şartları vardı: Kıbrıs’ın idaresini istiyorlardı. Böylece hem Osmanlı Devleti’nin güneyde güvenliği sağlanacaktı hem de bölgeye İngiliz sermayesinin akması mümkün olacaktı. İki paşa bu şartı duyunca, padişaha sormadan evet diyemeyeceklerini belirterek Layard’dan birkaç saat müsaade istediler. Anlaşılan Padişah olur vermişti ki, görüşmeler devam etti. Sadık Paşa, taslağa, Rusları kışkırtmamak için iki devlet arasında savunma antlaşması imzalanmadan, İngilizlerin Kıbrıs’a birlik çıkarmaması şartını eklemek istedi ancak Layard, Lord Salisbury’nin gönderdiği metne herhangi bir ekleme yapamayacağını belirtti. Sadık Paşa ısrar etmedi, taslak Bakanlar Kurulu’na sunuldu ve onaylandı.

Abdülhamit, 26 Mayıs 1878 günü, akşam saat 8:00’da antlaşma metni kendisine sunulur sunulmaz imzasını bastı. Bu durum Layard’ı bile şaşırtmıştı. Altında Sadık ve Safvet Paşalarla Layard’ın imzası bulunan antlaşma metninde şunlar yazmaktadır: “Şayet Rusya, Batum’u, Kars’ı elinde tutmağa çalışırsa veya Sultan’ın belli antlaşmalarla sahip bulunduğu kabul edilmiş topraklarını almak için bir saldırıda bulunursa, [İngiltere] buraları silahlı güçlerle savunmak için Osmanlı Devleti ile müttefik olmağı taahhüt eder. Öte yandan, Sultan idaresinde bu topraklarda yaşayan Hıristiyan ve diğer vatandaşlarının korunması için (sonradan iki güç arasında üzerinde anlaşılacak) gerekli reformlar yapmağı, İngiltere’nin taahhütlerini yerine getirebilmesi için Kıbrıs adasının İngiltere tarafından kullanılmasını ve idare edilmesini kabul etmektedir.”

Helicon zırhlısı Ortaköy’de

Antlaşmanın imzalandığı gün Abdülhamit, Layard’ı çağırtarak, Ali Suavi (Çırağan) hadisesinin sanıldığından çok daha ciddi olduğunu, ailesinin ve kendisinin hayatının tehlikede olduğunu söylemiş ve işin içinde İngilizlerin olduğunu düşündüğünü ima etmişti. Layard kendisini ikna edince de, İngiliz gemilerinden birinin Ortaköy önlerine getirilip demirlemesini istemişti. Layard bu endişeye katılmasa bile, Helicon adlı geminin Çırağan’ın önüne demirlemesini sağladı. Layard’a göre Abdülhamit o güne dek görülmemiş bir çeşit ‘cinnet hali’ içindeydi. İşte Abdülhamit böyle bir haletiruhiye içinde 4 Haziran 1878 tarihinde Kıbrıs’ı İngiliz idaresine resmen devreden antlaşmayı imzaladı.

Kıbrıs’ı kolaylıkla Osmanlı Devleti’nden koparan Layard, Kraliçe tarafından “Grand Cross of The Bath” nişanı ile ödüllendirildi. Abdülhamit bir süre sonra vehimlerinin yersiz olduğunu fark etti ve antlaşmadan caymaya çalıştı ama iş işten geçmişti.

Neyse ki, İngilizler sözlerini tuttular 13 Temmuz 1878’de imzalanan Berlin Antlaşması’yla, Rusları aşırı güçlendiren Ayastefanos Antlaşması’nın bazı maddelerinin hafifletilmesini sağladılar. Ancak, Osmanlı Devleti, yine de büyük toprak ve büyük nüfus kaybına uğradı. Ayrıca, 800 milyon altın franklık savaş tazminatı ödemeye mahkûm edildi.

İngiliz parmağı var mıydı

Kıbrıs’ın elden çıkması ile Abdülhamit’in Çırağan Olayı’ndan aşırı etkilenmesi arasında doğrudan ilinti olduğu için, olaylarda İngilizlerin parmağı olduğu ileri sürülmüştür. Bunun en büyük nedeni Ali Suavi’nin karısının İngiliz olmasıdır. İddialara göre Ali Suavi’nin öldürülmesinden sonra eşi, evdeki evrakları yakmış ve memleketine gitmiştir. Ancak İngiliz arşivlerinde çalışan tarihçi Hüseyin Çelik’e göre, olayda İngiliz parmağı yoktur, karısı da sıradan biridir. Ayrıca o dönemde İngilizlerin Osmanlı karşıtı olması rasyonel değildir, çünkü Abdülhamit o sırada İngiliz yanlısıdır ve onun yerine yarı deli kardeşinin tahtta olması İngilizler açısından risklidir. Ancak İngilizler, her zaman olduğu gibi bu olaydan da kendi çıkarları için yararlanmışlardır.

Mason kardeşliği mi

Bazı kaynaklara göre olayın arkasında masonlar vardır. Çünkü V. Murad, Osmanlı’nın ilk ve tek mason padişahıdır. Daha gençliğinde, Abdülaziz’den sonraki taht sırasını garanti altına alabilmek için, o sıralar ülkelerde iktidarları belirleme gücüne sahip olduğu düşünülen mason locasının desteğine ihtiyaç hissetmiş ve mason olmuştur. Ali Suavi de masondur. Bu girişimi destekleyen başka önemli masonların da olması, bu iddiaların dayanağı olmuştur.

Nitekim V. Murad, 1878 temmuzunda Mason olan Avukat Kleanti Skalyeri, Aziz Bey ve Ali Şefkati Bey tarafından, bir kez daha Çırağan Sarayı’ndan kaçırılarak tahta geçirilmek istenecektir. Bu başarısız girişim tarihe ‘İkinci Çırağan Olayı’ olarak geçer. İki olay arasında ilişki olduğuna dair herhangi bir emare bulunmamakla birlikte, her iki olayın yakalanabilen failleri Taşkışla’da kurulan Divan-ı Harb’de birlikte yargılanırlar, ölüm, hapis ve sürgün cezalarına çarptırılırlar. Abdülhamid daha sonradan idam cezalarını müebbet hapse çevirir. Ancak Ali Suavi’nin mektubunu Basiret gazetesinde yayımlayan ‘Basiretçi’ Ali Efendi, olaydan sonra Ali Suavi’ye en ağır hakaretleri sıraladığı halde, Kudüs’e sürülür ve Meşrutiyet’in ikinci kez ilan edildiği 23 Temmuz 1908’e kadar orada kalır.

Özet Kaynakça: Necdet Sakaoğlu, “Çerkez Hasan Olayı” ve “Çırağan Olayı” maddeleri, İstanbul Ansiklopedisi, 2. cilt, s. 488 ve 501-503, Tarih Vakfı Yayınları, 1994; Hüseyin Çelik, “Kıbrıs’ın İdaresi İngiltere’ye Nasıl Bırakıldı?”, Tarih ve Toplum, S. 97, Ocak 1992, s. 27-31, “İstanbul’daki İngiliz Büyükelçisi Layard’ın Londra’daki Bakanı’na Gönderdiği İki Mektup”, Tarih ve Toplum, S.98, s.18-21 ve “Çırağan Hadisesi Bir İngiliz Tertibi miydi?”, Tarih ve Toplum, S.103, s.42-48. (Kıbrıs’ın İngilizlere geçişinden Türkiye’nin 20 Temmuz 1974 müdahalesine kadarki dönem için, 27 Temmuz 2008 tarihinde yine bu sayfada yayımlanan “Otello’nun güzel ülkesi Kıbrıs” başlıklı yazıma bakılabilir.)

hurayse@hotmail.com

“Bu hafta, Cumhuriyet tarihi meraklılarından özür dileyerek, bundan tam 36 yıl önce, 20 Temmuz 1974’te Türkiye’nin askerî müdahalesi ile hukuki ve siyasi statüsü radikal bir biçimde değişen Kıbrıs’ın II. Abdülhamit tarafından İngilizlere verilmesinin hikâyesini anlatacağım. Abdülhamit’in bu işi hangi şartlar altında yaptığını anlamak için de, konuyu biraz genişçe ele alacağım. Umarım olayları birbirine karıştırmadan anlatmayı başarırım.”

30 Mayıs 1876 sabahı Mithat Paşa ve Hüseyin Avni Paşa’nın başını çektiği bir darbe ile tahttan indirilen Abdülaziz’in yerine Abdülmecid’in ilk şehzadesi, Batı kültürüyle yetişmiş, nazik, savurgan ve bohem V. Murad geçirilmişti. Resmî hikâyeye göre, Topkapı Sarayı’nda III. Selim’in öldürüldüğü daireye kapatılan Abdülaziz, hayatının tehlikede olduğunu söyleyerek V. Murat’tan yardım isteyince, üç gün sonra Feriye Sarayı’na nakledilmiş, ama 4 Haziran 1876 günü hamama girip annesinden istediği makasla (nasıl başardıysa) her iki kolunun damarlarını keserek intihar etmişti.

Konumuzun dışında ama meraklıları için bir parantez açalım. Bugün artık, bu olayın bir intihar değil cinayet olduğu kanısı güçlü ama o gün intihar teşhisi çoğu yabancı, 19 hekimden oluşan bir heyetçe resmen onaylanmıştı. Aslında cesedin yanına ilk gelen doktor Hüseyin Avni Paşa’nın yakın dostu meşhur Marko Paşa’ydı. Ardından Askeri Doktor Ömer Bey geldi. Hüseyin Avni Paşa, Marko Paşa'nın ölüm raporunu intihar olarak yazdığını söyleyerek, Ömer Bey’in de raporu imzalamasını istedi. Ömer Bey ise cesedi görmeden imzalamayacağını söyledi. İddiaya göre Hüseyin Avni Paşa Ömer Bey’in miralay rütbelerini söküp, ertesi gün Libya’ya sürgüne göndermişti. Böylesi bir ortamda 19 hekimin raporun baskı altında hazırlanmış olduğu ihtimal dahilinde ise de bu doktorlardan Fransız Marroin ve İngiliz Dickinson, intiharı doğrulayan beyanlarını Fransız Ziraat ve Ticaret Bakanlığı’nın yayın organı ile İngiltere’de yayımlanan The Lancet tıp dergisine de tekrarlamışlardı. Abdülaziz, aynı gün alelacele Divanyolu’ndaki Sultan II. Mahmud Türbesi’ne defnedilmişti.

Çerkez Hasan Olayı

Ama olaylar durulmadı. 16 Haziran 1876 gecesi, Çerkez Hasan adlı genç bir subay, Abdülaziz’in intikamını almak için devlet erkânına bir suikast düzenledi. Çerkez Hasan, Abdülaziz’in kadınlarından Edâdil’in yeğeni, Üçüncü Kadınefendi Neş’erek’in kardeşiydi. Dolayısıyla Abdülaziz, Hasan’ın çift taraflı eniştesi oluyordu. Ablası Neş’erek, Abdülaziz’in şüpheli ölümünden sonra hasta olduğu halde kötü muameleye maruz kalmış, Dolmabahçe Sarayı’ndan Feriye Sarayı’na götürülürken üzerindeki çarşaf alınmış, daha kötüsü 11 haziranda ölmüştü.

Aslında, Mekteb-i Harbiye mezunu bir subay olmasına rağmen, Galata ve Beyoğlu’nu haraca bağlamış tipik bir İstanbul kabadayısı olan Çerkez Hasan’ın böyle bir olaya kalkışacağı öngörüldüğünden, 14 haziranda tutuklanarak Bağdat’a gönderilmesine karar verilmişti. Ancak, ertesi gün yola çıkacağına söz verdiği için salıverilen Çerkez Hasan, sözünü tutmak yerine Yemiş İskelesi’ndeki (Sirkeci) bir meyhanede epeyce içtikten sonra üç revolver ve iki kama kuşanarak önce Serasker (bugünün Milli Savunma Bakanı) Hüseyin Avni Paşa’nın Üsküdar’daki konağına gitmiş, Paşanın orada olmadığını öğrenince Şûra-yı Devlet Reisi Mithad Paşa’nın Bayezid Tavşantaşı’daki konağına yönelmişti. Konakta, iddialara göre, Girit ve Karadağ’daki ayaklanma belirtilerini görüşmek üzere toplanan Bakanlar Kurulu’nun içkili yemeği (güya ‘Meclis-i Mahsusa’ denen iç kabine toplantısı) yapılıyordu. Alt katta poker oynayan korumalar, Çerkez Hasan’ı tanıdıkları için, şüphelenmeden üst kata çıkmasına izin vermişlerdi. Bundan sonrası çok kanlı geçti.

Davranmayın, yakarım!

Çerkez Hasan toplantı salonunun kapısını hızla açıp “Davranmayın, davranmayın Serasker! Yakarım!” diye bağırdıktan sonra Hüseyin Avni Paşa’yı tabanca ile vurmuş, kendisine arkadan sarılarak etkisiz hale getirmeye çalışan Bahriye Nazırı Kayserili Ahmed Paşa’yı kama darbeleri ile savuşturduktan sonra, henüz ölmediğini fark ettiği Hüseyin Avni Paşa’yı kamasıyla delik deşik ederek işini tamamlamış, ardından Mithat Paşa ve Rüşti Paşa’nın da dâhil olduğu kabine üyelerinin sığındığı odanın kapısını zorlamaya başlamış, kendisine arkadan yanaşarak bıçak sokan uşaklardan birini gözünden yaraladıktan ve bir subayla bir eri daha vurduktan sonra zaptiyelerce etkisiz hale getirilmişti. Bilanço, bazı kaynaklara göre beş, bazılarına göre yedi ölü, bazı kaynaklara göre iki, bazılarına göre 10 yaralı idi.

Olaydan sonra ünlü Bekir Ağa Bölüğü’nde (bugün İstanbul Üniversitesi Merkez Binası) sorguya çekilen Çerkez Hasan, ifadesinde Hüseyin Avni Paşa’yı Abdülaziz’in tahttan indirilmesinde birinci derece rolü olduğundan, Ahmed Paşa’yı da tahttan indirme sırasında Dolmabahçe Sarayı’nın denizle bağlantısını kestiği için öldürmeye karar verdiğini anlatmıştı. Güya ‘öyle bir şey yapmak istiyordum ki, ibret olsun, bundan sonra kimse padişah hal edemesin. Aynı zamanda devlet büyüklerinin yeter derecede korunmadıklarını da eylemli olarak kanıtladım. Sanırım bundan böyle maiyetlerinde bulunanlara ve korumalarına önemli ölçüde dikkat edeceklerdir’ diyen Çerkez Hasan, 17 Haziran 1876 günü sabaha karşı Bayezid Meydanı’nda, Seraskerat Kapısı’nın yanındaki dut ağacına asılarak idam edildi. Bir söylentiye göre aslında suikast sırasında aldığı yaralardan zaten ölmüştü, asılan ölü vücudu idi.

Mithat Paşa’nın planı mı

Bazı kaynaklar, Çerkez Hasan’ı diktatörce tavırları ile meşhur olan Hüseyin Avni Paşa’yı saf dışı etmek isteyen Meşrutiyet yanlısı Mithat Paşa’nın kışkırttığını iddia ederler. Olay sırasında Çerkez Hasan’ın Mithat Paşa’ya saldırmaması bu iddiayı destekler niteliktedir. Ancak olayı yaşayan Mahmud Celaleddin, Cevdet ve Memduh Paşalar olayı Çerkez Hasan’ın kişisel öfkesiyle açıklarlar.

Olaydan Padişah V. Murad uzun süre haberdar edilmedi, halk günlerce heyecan içinde yaşadı. Olayı duyduktan sonra şiddetli bir ‘ruhi bunalım geçiren’ V. Murad tahtta çıkışının 93. gününde, akli dengesinin yerinde olmadığına dair bir doktor raporu ile tahttan indirildi ve yerine 31 Ağustos 1876 günü Abdülmecid’in diğer şehzadesi II. Abdülhamit çıkarıldı.

93 Harbi’nin yıkımı

Abdülhamit’i tahta çıkaran çevreler, meşruti monarşiye geçilirse, Avrupa devletlerinin 1875 Hersek İsyanı ve 1876 Bulgar İsyanı’ndan beri ağırlaşan baskısının hafifleyeceğini düşünüyorlardı. Abdülhamit de başlarda bu görüşü destekler gibiydi. Nitekim 23 Aralık 1876 günü Kanun-i Esasi ilan edildi, 28 Haziran 1877’de Meclis-i Mebusan açıldı. Aynı yılın nisan ayında halkın 93 Harbi dediği, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı patlak vermiş, dokuz ay süren savaş sonunda hiçbir yerden destek alamayan Osmanlı Devleti, Rus, Sırp, Bulgar, Romen ve Karadağlıların ortak baskısına dayanamayarak yenilmişti. Öyle ki Rus orduları İstanbul’un banliyösü Yeşilköy’e kadar gelmiş, burada karargâh kurmuştu. Rusların soluğunu ensesinde hisseden Bâbıâli, 19 Ocak 1878’de Rusya’dan mütareke istedi. Savaşa 31 Ocak 1878’de imzalanan Edirne Mütarekesi ile son verildi. Ancak Boğazların Rusların eline geçmesinden korkan İngilizler, 13 Şubat 1878’de, Abdülhamit’in itirazlarına kulaklarını tıkayıp, bir donanmasını İstanbul’a gönderdi. Bu sefer de, Ruslar Abdülhamit’i, eğer İngilizler bir an önce geri çekilmezse, İstanbul’u yerle bir etmekle tehdit ettiler. İki devlet arasında kalan Abdülhamit’in ricası sonucu İngilizler İzmit Körfezi’ne çekilirken, 3 Mart 1878’de, çok ağır şartlar içeren Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması imza edildi. Ve bütün bu olaylar, İstanbul’u tam bir cadı kazanına çevirdi.

Ali Suavi ve Çırağan Olayı

Önceleri Abdülaziz’in reformları hayata geçirmekte ayak sürüdüğünü düşünen, umutlarını akıl sağlığını yerinde olmayan V. Murad’a bağlayan, onun yerine geçen Abdülhamit’i muhafazakâr bulan Yeni Osmanlılar denen aydın grubu, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu durumdan ancak, sabık padişah V. Murad’ın tekrar tahta geçirilmesiyle çıkılacağına inanıyorlardı. Bu görüşte olanlardan birkaç kişi, örneğin Maliye Nezareti’nden Kâtip Hüsnü ile Adliye Nezareti’nden Kâtip Mehmed, Rum İstavridi ve Polonyalı Jüli’den oluşan bir ekip, kadın kılığında gizlice saraya girerek V. Murad’la görüşmeye çalışmışlar ancak yakalanmışlardı.

Bu noktada, işin içine gazeteci, yazar, fikir adamı Ali Suavi Bey girdi. Medrese kültürü ile Batı kültürünü bağdaştırmaya çalışan tipik bir Yeni Osmanlı olan Ali Suavi, Abdülaziz döneminde eleştirinin dozunu kaçırınca Mustafa Fazıl Paşa’nın teşvikiyle Avrupa’ya kaçmış, Paris ve Londra’da muhalif dergiler çıkarmış, Londra’da meşhur ‘Türk dostu’ Urquhart ile tanıştıktan sonra Fazıl Paşa’nın çevresinden kopmuş, II. Abdülhamit’in iradesiyle İstanbul’a dönmüştü. Önce Sultan’ın kitapçıbaşılığına ve şehzadelerin hocalığına ardından da Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi) Müdürlüğü’ne getirilmiş, ancak okuldaki kozmopolit havayı İslamileştirmeye kalkıştığı için ve de Basiret gazetesinde İngiltere’yi eleştirdiği için, İngiliz Büyükelçisi Henry Layard’ın baskısıyla görevinden uzaklaştırılmıştı.

Çözümü açıklayacağım!

Birdenbire boşluğa itilen mağrur ve ateşli ihtilalcı Ali Suavi için, 93 Harbi yenilgisinin suçlusu gördüğü Abdülhamit’i devirmek farz olmuştu. Planı, o sırada Çırağan Sarayı’nda hapis olan V. Murad’ı bir İngiliz gemisiyle Balkanlar’daki Rodop bölgesine kaçırmak, oradan Rusya’ya karşı bir savaşın başına geçirmekti. Ali Suavi, 19 Mayıs 1878’de Basiret gazetesindeki yazısında “sorunların büyüklüğünden fakat çözümün kolaylığından” söz edip “çözümü açıklayacağım!” şeklinde garip bir imada bulunmuştu. Ertesi gün Rusya’ya açılacak savaşla kaybedilen toprakların geri alınacağı vaadiyle topladığı çoğu Filibe göçmenlerinden oluşan, 250-300 kişilik grubu, Kuzguncuk İskelesi’nden mavnalara doldurdu ve deniz yoluyla Çırağan Sarayı’nı bastı. Nişli Salih’in yönettiği güruh, nöbetçileri, muhafızları ve bahçıvanları etkisiz hale getirerek kontrolü ele almışlardı.

O sırada yemekte olan sabık Padişah V. Murad Ali Suavi ile konuşmaya başlamıştı ki, Beşiktaş ve Yıldız karakollarından gelen zaptiyeler baskıncıları süngülemeye başladılar. Çıkan arbedede, Ali Suavi dâhil 23 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı. Ali Suavi’yi Beşiktaş Muhafızı Yedi Sekiz Hasan Paşa topuzlu sopası ile öldürmüştü. II. Abdülhamit’in emriyle, ölenler topluca Beşiktaş sırtlarına gömüldüler. V. Murad, Çırağan Sarayı’nın Feriye Dairesi’ne kapatıldı.

Olaylar sırasında halk, Yeşilköy’deki Rus birliklerinin şehri işgal edeceği söylentileri yüzünden korkulu günler geçirmiş, Kapalıçarşı bir süre açılmamıştı. Soruşturma kurulu, kanıtlar üzerinde bir süre çalıştıktan sonra Abdülhamit’in buyruğu ile dosyayı kapattı. Ancak bu olay, vesveseli ve kuşkucu bir kişiliğe sahip olan Abdülhamit’in istibdada yönelmesinde önemli bir gerekçe oluşturdu. İşte Kıbrıs bu ortamda el değiştirdi.

‘Kıbrıs fatihi’ Henry Layard

Bu olayın mimarı, İngiliz Büyükelçisi Henry Layard’dı. II. Abdülhamit’in sofrasına karısı ile birlikte katılacak kadar padişahın güvenini ve dostluğunu kazanmış olan Layard, Çırağan Olayı’ndan beş gün sonra, Britanya’nın Dışişleri Bakanı Lord Salisybury’nin telgraf emri üzerine, Abdülhamit’e, Britanya’nın Osmanlı Devleti ile bir savunma işbirliği antlaşması imzalamak istediğini bildirmişti. Bundan sonrasını Layard’ın merkeze yolladığı 27 Mayıs 1878 tarihli ‘çok gizli ve mahrem’ damgalı rapordan izleyelim.

Konuyu görüşmek üzere Yıldız Sarayı’na giden Layard, II. Abdülhamit’i çok hasta ve büyük bir ruhi depresyon içinde bulmuştu. Sultan, Çırağan Olayı’ndan beri hiç uyumadığını, dolayısıyla şiddetli başağrısından mustarip olduğunu söylemişti. Layard, olayın aslında abartılacak bir şey olmadığını, olay sırasında halkın ve ordunun kendisine sadık kaldığını belirterek Abdülhamit’i teselli etmiş, ayrıca İngiltere Kraliçesi’nin de kendisine şahsi sempatisini ve desteğini ilettiğini belirmişti. Bu sözler Abdülhamit’i rahatlatmıştı. Ardından Layard, İngiltere’nin Osmanlı Devleti ile ilgili planını açıkladı.

Mesele şuydu: İngiltere, Osmanlı Devleti ile yapacağı herhangi bir savunma antlaşmasının gereği olarak bir yandan Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması’nın ağır şartlarını hafifletmeye çalışacak, diğer yandan da Osmanlı Devleti’ne herhangi bir saldırı olması halinde onun yanında yer alacaktı. Ayrıca İngiliz Hükümeti, Yeşilköy’deki Rus ordularını buradan uzaklaştıracaktı. Bunları duyan Abdülhamit çok memnun oldu ancak, öylesine hasta, uykusuz ve dermansızdı ki, Layard’a bundan sonrasını Başvekil Sadık Paşa’ya anlatmasını söyleyerek odasına çekildi.

İngilizlerin küçük (!) şartı

Layard’ın Sadrazam Sadık Paşa ve Hariciye Vekili Safvet Paşa’ya sunduğu taslakta bütün bunların karşılığında küçük bir şartları vardı: Kıbrıs’ın idaresini istiyorlardı. Böylece hem Osmanlı Devleti’nin güneyde güvenliği sağlanacaktı hem de bölgeye İngiliz sermayesinin akması mümkün olacaktı. İki paşa bu şartı duyunca, padişaha sormadan evet diyemeyeceklerini belirterek Layard’dan birkaç saat müsaade istediler. Anlaşılan Padişah olur vermişti ki, görüşmeler devam etti. Sadık Paşa, taslağa, Rusları kışkırtmamak için iki devlet arasında savunma antlaşması imzalanmadan, İngilizlerin Kıbrıs’a birlik çıkarmaması şartını eklemek istedi ancak Layard, Lord Salisbury’nin gönderdiği metne herhangi bir ekleme yapamayacağını belirtti. Sadık Paşa ısrar etmedi, taslak Bakanlar Kurulu’na sunuldu ve onaylandı.

Abdülhamit, 26 Mayıs 1878 günü, akşam saat 8:00’da antlaşma metni kendisine sunulur sunulmaz imzasını bastı. Bu durum Layard’ı bile şaşırtmıştı. Altında Sadık ve Safvet Paşalarla Layard’ın imzası bulunan antlaşma metninde şunlar yazmaktadır: “Şayet Rusya, Batum’u, Kars’ı elinde tutmağa çalışırsa veya Sultan’ın belli antlaşmalarla sahip bulunduğu kabul edilmiş topraklarını almak için bir saldırıda bulunursa, [İngiltere] buraları silahlı güçlerle savunmak için Osmanlı Devleti ile müttefik olmağı taahhüt eder. Öte yandan, Sultan idaresinde bu topraklarda yaşayan Hıristiyan ve diğer vatandaşlarının korunması için (sonradan iki güç arasında üzerinde anlaşılacak) gerekli reformlar yapmağı, İngiltere’nin taahhütlerini yerine getirebilmesi için Kıbrıs adasının İngiltere tarafından kullanılmasını ve idare edilmesini kabul etmektedir.”

Helicon zırhlısı Ortaköy’de

Antlaşmanın imzalandığı gün Abdülhamit, Layard’ı çağırtarak, Ali Suavi (Çırağan) hadisesinin sanıldığından çok daha ciddi olduğunu, ailesinin ve kendisinin hayatının tehlikede olduğunu söylemiş ve işin içinde İngilizlerin olduğunu düşündüğünü ima etmişti. Layard kendisini ikna edince de, İngiliz gemilerinden birinin Ortaköy önlerine getirilip demirlemesini istemişti. Layard bu endişeye katılmasa bile, Helicon adlı geminin Çırağan’ın önüne demirlemesini sağladı. Layard’a göre Abdülhamit o güne dek görülmemiş bir çeşit ‘cinnet hali’ içindeydi. İşte Abdülhamit böyle bir haletiruhiye içinde 4 Haziran 1878 tarihinde Kıbrıs’ı İngiliz idaresine resmen devreden antlaşmayı imzaladı.

Kıbrıs’ı kolaylıkla Osmanlı Devleti’nden koparan Layard, Kraliçe tarafından “Grand Cross of The Bath” nişanı ile ödüllendirildi. Abdülhamit bir süre sonra vehimlerinin yersiz olduğunu fark etti ve antlaşmadan caymaya çalıştı ama iş işten geçmişti.

Neyse ki, İngilizler sözlerini tuttular 13 Temmuz 1878’de imzalanan Berlin Antlaşması’yla, Rusları aşırı güçlendiren Ayastefanos Antlaşması’nın bazı maddelerinin hafifletilmesini sağladılar. Ancak, Osmanlı Devleti, yine de büyük toprak ve büyük nüfus kaybına uğradı. Ayrıca, 800 milyon altın franklık savaş tazminatı ödemeye mahkûm edildi.

İngiliz parmağı var mıydı

Kıbrıs’ın elden çıkması ile Abdülhamit’in Çırağan Olayı’ndan aşırı etkilenmesi arasında doğrudan ilinti olduğu için, olaylarda İngilizlerin parmağı olduğu ileri sürülmüştür. Bunun en büyük nedeni Ali Suavi’nin karısının İngiliz olmasıdır. İddialara göre Ali Suavi’nin öldürülmesinden sonra eşi, evdeki evrakları yakmış ve memleketine gitmiştir. Ancak İngiliz arşivlerinde çalışan tarihçi Hüseyin Çelik’e göre, olayda İngiliz parmağı yoktur, karısı da sıradan biridir. Ayrıca o dönemde İngilizlerin Osmanlı karşıtı olması rasyonel değildir, çünkü Abdülhamit o sırada İngiliz yanlısıdır ve onun yerine yarı deli kardeşinin tahtta olması İngilizler açısından risklidir. Ancak İngilizler, her zaman olduğu gibi bu olaydan da kendi çıkarları için yararlanmışlardır.

Mason kardeşliği mi

Bazı kaynaklara göre olayın arkasında masonlar vardır. Çünkü V. Murad, Osmanlı’nın ilk ve tek mason padişahıdır. Daha gençliğinde, Abdülaziz’den sonraki taht sırasını garanti altına alabilmek için, o sıralar ülkelerde iktidarları belirleme gücüne sahip olduğu düşünülen mason locasının desteğine ihtiyaç hissetmiş ve mason olmuştur. Ali Suavi de masondur. Bu girişimi destekleyen başka önemli masonların da olması, bu iddiaların dayanağı olmuştur.

Nitekim V. Murad, 1878 temmuzunda Mason olan Avukat Kleanti Skalyeri, Aziz Bey ve Ali Şefkati Bey tarafından, bir kez daha Çırağan Sarayı’ndan kaçırılarak tahta geçirilmek istenecektir. Bu başarısız girişim tarihe ‘İkinci Çırağan Olayı’ olarak geçer. İki olay arasında ilişki olduğuna dair herhangi bir emare bulunmamakla birlikte, her iki olayın yakalanabilen failleri Taşkışla’da kurulan Divan-ı Harb’de birlikte yargılanırlar, ölüm, hapis ve sürgün cezalarına çarptırılırlar. Abdülhamid daha sonradan idam cezalarını müebbet hapse çevirir. Ancak Ali Suavi’nin mektubunu Basiret gazetesinde yayımlayan ‘Basiretçi’ Ali Efendi, olaydan sonra Ali Suavi’ye en ağır hakaretleri sıraladığı halde, Kudüs’e sürülür ve Meşrutiyet’in ikinci kez ilan edildiği 23 Temmuz 1908’e kadar orada kalır.

Özet Kaynakça: Necdet Sakaoğlu, “Çerkez Hasan Olayı” ve “Çırağan Olayı” maddeleri, İstanbul Ansiklopedisi, 2. cilt, s. 488 ve 501-503, Tarih Vakfı Yayınları, 1994; Hüseyin Çelik, “Kıbrıs’ın İdaresi İngiltere’ye Nasıl Bırakıldı?”, Tarih ve Toplum, S. 97, Ocak 1992, s. 27-31, “İstanbul’daki İngiliz Büyükelçisi Layard’ın Londra’daki Bakanı’na Gönderdiği İki Mektup”, Tarih ve Toplum, S.98, s.18-21 ve “Çırağan Hadisesi Bir İngiliz Tertibi miydi?”, Tarih ve Toplum, S.103, s.42-48. (Kıbrıs’ın İngilizlere geçişinden Türkiye’nin 20 Temmuz 1974 müdahalesine kadarki dönem için, 27 Temmuz 2008 tarihinde yine bu sayfada yayımlanan “Otello’nun güzel ülkesi Kıbrıs” başlıklı yazıma bakılabilir.)

hurayse@hotmail.com

http://www.taraf.com.tr/ayse-hur/makale-kibris-i-ingilizlere-kim-verdi.htm

7 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı altına konu açtı. 15 yıl

SAHİ HERON NİYE DÜŞMÜŞTÜ

Sahi Heron niye düşmüştü
Askerî uçak kazaları dünyanın her yerinde olur, bizde olduğu gibi. F-16’lar, F-4’ler, Black Hawk’lar, Cobra’lar ile Casa nakliye uçakları bizde zaman zaman düşen uçaklar. Ancak bu savaş uçaklarının düşüş nedenleri hiçbir zaman bağımsız komisyonlar tarafından soruşturulup, sonuçları kamuoyu ile paylaşılmamıştır. Askerler, genelde her uçak kazası sonrası kısa bir açıklama yapıp, “Olayı soruşturuyoruz” derler, siyasi otorite de zaten “Niye bu uçaklar düşüyor?” diye hesap sormaz, açıklama istemez askerden. TSK, soruşturma sonuçlarını zaman zaman açıklasa bile tatmin edici olmaz ve daha ziyade kandırmaca niteliğindedir, bir şekilde olaylar örtbas edilir. Tıpkı, 2001 yılında meydana gelen kazada 34 Özel Kuvvet askerinin öldüğü İspanyol yapımı üç Casa nakliye uçağının, art arda düştüğü olay gibi. Ya da 1997 ve 1998 yılında, Amerikan Sikorsky yapımı Black Hawk ile yine Amerikan yapımı Cobra ve Fransız yapımı Cougar uçaklarının, PKK tarafından, Rus yapımı SA-7A ve SA-7B yerden havaya fırlatılan roketlerle düşürüldüğü ve içlerindeki askerî mürettebatın öldüğü olaylar gibi.

Casa uçakları ile ilgili olarak Sabah gazetesi, 29 Ocak 1990 tarihli nüshasında “Trilyonluk uçak ihalesindeki ANAP’lı” manşetiyle bu uçaklarla ilgili teknik ve ihaledeki olası yolsuzluk iddialarını dile getirmişti. 1990 yılında Sabah’taki haberi kaleme alan gazeteci Nezih Tavlaş daha sonra da Casa Olayı adlı kitabında, Hava Kuvvetleri tarafından Casa uçakları için yapılan ilk testte olumsuz rapor düzenlendiğini ve uçaklardaki teknik eksikliklere dikkat çekmişti. Bu rapor dikkate alınmayınca peş peşe üç Casa uçağı da düştü. Ne hesap veren, ne de hesap soran oldu.

Televizyonlarda sık sık boy gösteren bir general var; verdiği her bilgi yalan üzerine kurulu. İşte o generalin döneminde, PKK, Rus yapımı roketleri fırlatarak envanterimizdeki yukarıda adı geçen uçakları düşürmüştü. Yaklaşık 15 askerin öldüğü bu vahim kazalardan sonra ancak ihaleye çıkılarak, düşen bu uçakları PKK’nın kullandığı Rus yapımı roketlerden koruyacak laser koruyucu sistemlerinin tedariki yapıldı ya da halen yapılacak. TV’lerde habire boy gösteren o generalin, söz konusu uçakların misyonları sorumluluk alanına girdiği içindir ki ihmali büyüktür bu uçakların PKK tarafından düşürülmesinde.

Şimdilerde de, Bugün gazetesinin ortaya çıkardığı ve bazı subayların, PKK zayiat vermesin diye İsrail yapımı Heron uçaklarının düşürülmesini ya da koordinatlarının değiştirilmesini istedikleri iddiaları var.

Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül bana verdiği demeçte, olayla ilgili soruşturma dosyasının sürüncemede kaldığını ve ancak kendi bakanlığının girişimiyle soruşturmanın –aradan üç yıl geçtikten sonra- “doğru adrese,” yani Genelkurmay Askerî Savcılığı’na gittiğini söyledi.

Bakan Gönül’ün açıklamasındaki hukuki soruna değinmeden önce yukarıda belirtilen olayda adı geçen Heron insansız hava araçlarıyla (İHA) ilgili bir detayı sizinle paylaşmak istiyorum. İsrail’in Heron uçaklarının teslimatını geciktirmesi üzerine Türkiye bu ülkeden 2007 yılı itibariyle bir ya da iki adet Heron ile farklı versiyondaki İHA’lardan satın aldı ya da kiraladı. Daha sonra Heronlardan birinin düştüğü gazete haberlerinde yer aldı. Ama ne basın, ne hükümet, ne de Parlamento, “Bu Heronlar niye düştü?” diye, merak edip olayın arkasını getirdi.

Bazı subayların PKK ile işbirliği amacıyla Heronların düşürülmesini istedikleri yolundaki iddialara ilişkin soruşturma üç yıl bekletilmeyip, doğru adrese, yani sivil savcılığa gönderilip, mahkeme süreci bir an önce sonuçlandırılsaydı, belki de o dönemlerde Heron’un neden düştüğünü de bilecektik.

Gelelim Bakan Gönül’ün söz konusu iddialarla ilgili hukuki sürece ilişkin açıklamasındaki hatalı yaklaşıma. Emekli Askerî Hakim Ümit Kardaş, Bakan Gönül’ün, dosyaya Bakanlığı’nın el koyarak yetki karmaşasını çözdükleri açıklamasını “Anlamsız,” diye nitelendiriyor. Kardaş, “Gönül, dosyayı Adalet Bakanı’na gönderir, Bakanlık da özel yetkili mahkemeye gönderir, bu kadar basit. Zira, PKK-asker işbirliği iddialarına askerî mahkeme bakmaz,” diyor.

Kardaş’a göre, “Niyet, işleri kapamak, örtmek olunca, askerî savcıya gönderirsiniz. Sivil zaten korkuyor. Bu olay zamanında çıktığında gereğini yapmayanlar zaten suçlu. Başbakan’ı da yanıltıyorlar.”

“Belli ki Milli Savunma Bakanı’nı, danışmanları bilgilendirmiyorlar,” dedikten sonra şöyle devam ediyor Kardaş; “Askerî Ceza Yasası da, (353 sayılı Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Hakkında Kanun’nun Müşterek Suçları düzenleyen 12. maddesi de), söz konusu iki subayın sivil mahkemelerde yargılanmalarını öngörürken konuya Genelkurmay Başkanlığı’nın bakıyor olması, Türkiye’de fiili hukuksuz bir rejimin olduğunu, kanunların dahi uygulanmadığını gösteriyor.”

Kardaş, tezinin hukuki veçhesine şu izahatı getiriyor; “Ortada, terör örgütü PKK ile işbirliği yaptıkları iddia edilen iki subay var. Terör örgütünün tüm eylemleri zaten özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde görülüyor, askerî yargıyla hiç ilgisi yok. Asker kişilerin PKK örgütüne destek verdikleri iddiası sivil suçla alakalı bir konu.”

loglu@superonline.com

http://www.taraf.com.tr/lale-kemal/makale-sahi-heron-niye-dusmustu.htm

Yanıt Yok

Yanıtla

Favorilere Ekle

0

F

fikridegisken (ali fikrideğişken) · Konu Dışı Özel altına konu açtı. 15 yıl

KOBAY SKANDALI

BUGÜN'ün ortaya çıkardığı 'Kobay Skandalı' Genelkurmay'ı harekete geçirdi.Mehmetçiklerin denek olarak kullanıldığı skandalla ilgili Genelkurmay Askeri Savcılığı soruşturma başlattı. Haber, tıp dünyasını da şoke etti.
Genelkurmay, Sağlık Bakanlığı izni olmadan Gülhane Askeri Tıp Akademisi'ndeki (GATA) 40 kanser hastasına, farklı dozda ilaç veren Prof. Dr. Fikret Arpacı, hakkında soruşturma başlattı. Aralarında Mehmetçiklerin de bulunduğu hastaların hayatını riske atan Arpacı'nın, herhangi bir bilgilendirme yapmadığı ve astlık üstlük ilişkisini kullanarak askerlerden 'olur' aldığı öğrenildi. Tedavi görenlerin sigortalanmadığı da iddialar arasında.
ZAMAN AŞIMI UYGULANMIYOR
Sağlık Bakanlığı Etik Kurulu'nun izninin şart koşulduğu Faz-2 çalışması için de izin almadığı belirtilen Arpacı, bu çalışmalarını bilimsel dergilerde 'büyük başarı' diye yayımlattı. Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 77 maddesinde 'hastaları rızaları dışında bilimsel deneylerde kullanmak' şeklinde açıklanan çalışmaların suç tarifi 'insanlık suçu' olarak belirtiliyor. Zaman aşımının dahi uygulanmadığı suç için, TCK'nın 90. maddesinde insan üzerindeki deneyleri tüzel kişiler dahi işlese cezai tedbir uygulanacağı öngörülüyor.
HASTALARIN SİGORTALANMASI ŞART!
BUGÜN Gazetesi'nin ortaya çıkardığı skandal tıp dünyasını da şoke etti. Klinik Araştırmaları Derneği'nden Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Akan,
bütün Faz çalışmalarında Sağlık Bakanlığı'ndan onay alınması gerektiğini söyledi. Bu çalışmalardan önce hastaların bilgilendirilmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Akan, "Hastalara sunulan belgelerde her şey ayrıntılı olarak anlatılıyor. Hastalardan onay alınmasından sonra, ilgili etik kuruldan gerekli izinler alınır ve ancak o şekilde çalışmaya başlanabilir." dedi. Hastanın tedaviyi istediği anda bırakma hakkının da bulunduğunu dile getiren Akan, hastaların bütün fazlarda sigortalanmak zorunda olduğunun altını çizdi.
HASTALARI RİSKE ATTI
Prof. Dr. Fikret Arpacı'nın başka bir deneyde de kök hücre nakli uygulanacak olan hastalar üzerinde ilaç dozunun olması gerekenden daha düşük dozlarda uyguladığı belirtildi. Arpacı'nın, meme kanserli hastalarda yüksek doz tedavi denediği kaydedildi. Ayrıca kemik iliğinden tümörlü hücrelerin temizlenmesi gibi yüksek maliyeti dolayısıyla yurtdışında uygulanmayan yöntemi sürdürdüğü bildirildi. Arpacı'nın tüm etik kuralları ihlal ettiği ifade edildi.
http://www.bugun.com.tr/haber-detay/110099-kobay-skandalinda-yeni-gelisme-haberi.aspx

2 Yanıt

Yanıtla

Favorilere Ekle

0