Şimdi Ara

S5 Modal Mantık Sistemi ile alakalı kısa bir yazı

Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
2 Misafir (1 Mobil) - 1 Masaüstü1 Mobil
5 sn
10
Cevap
0
Favori
603
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
0 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 1
Giriş
Mesaj
  • Mümkün önerme: A olarak gösterilsin,
    Zorunlu önerme: B olarak gösterilsin.
    C: mümkün bir önerme olsun,
    D: zorunlu bir önerme olsun.
    W: yaşadığımız dünya olsun,
    Z: mümkün bir dünya olsun.

    Bu durumda içinde yaşadığımız W dünyasında; C=A yani C mümkündür. Bunun yanı sıra C=A varolması mümkün Z dünyasında da C=A'dır. Yani W dünyamızda mümkün olan bir önerme Z dünyasında da mümkündür

    İçinde yaşadığımız W dünyasında; D=B yani D zorunludur. Aynı şekilde D=B önermesi, varolması mümkün Z dünyasında da D=B'dir. Yani aynı şekilde W dünyamızda zorunlu olan bir önerme Z dünyasında da zorunludur. Yazdığım bu örnekler, "S5 modal mantık sistemi" ile alakalıdır.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >



  • “Bu durumda içinde yaşadığımız W dünyasında; C=A yani C mümkündür. Bunun yanı sıra C=A varolması mümkün Z dünyasında da C=A'dır. Yani W dünyamızda mümkün olan bir önerme Z dünyasında da mümkündür”

    Ayırt edilemezlerin özdeşliği ilkesini reddetmen gerekiyor bunun için. Aksi halde Z dünyası diye bir şey olmaz o zaten W ile özdeştir ve zaten vardır.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • Hayır Leibniz Kanunu ile alakası yok dediğinin. Leibniz kanunu veyahut ayırt edilemezlerin özdeşliği ilkesine göre, sembolik olarak göstermek gerekirse; p=q yani p ve q'nun tüm özellikleri aynı ise p ve q da aslında birbirine özdeştir. Ancak S5 modal mantık sistemi ile doğrudan alakası yok gibi görünüyor. Sıkıntı şurada, W dünyasında C mümkündür evet, Z dünyasında da mümkün olduğu için bu iki dünyada da C mümkündür ancak sen C'nin mümkünlüğünü sanki bu iki dünyanın tek özelliğiymiş gibi ele almışsın. C her iki dünyada da mümkündür ancak belki de bu dünyalar arasında birçok şey farklıdır. Zaten dünyamız dışında "mümkün dünya" derken, bu dünyadan farklı durumları içeren dünyalar kastedilir. Bu dünyadan farklı durumları içermeyen dünya dersek, zaten kendi dünyamızdan bahsederiz aslında. Örneğin W dünyamızda, Augustinus var oldu ancak Z dünyasında Augustinus var olmayabilirdi. Başka bir örnek; W dünyamızda karbon atomları varken, Z dünyasında karbon atomları olmayabilirdi. Yani görüldüğü gibi mümkün dünyalar aslında bu dünyamızda gerçekleşmemiş mümkün senaryoların gerçekleştiği dünyalar olarak tanımlanır. Ve gerçekleşmemiş bu mümkün senaryolar, içinde yaşadığımız dünyadan onları ayırır ve özdeş olmadığını gösterir. Leibniz kanunu mümkün dünyaların alehine değil aksine lehinedir. Çünkü mümkün dünyaların ne olduğunu çok daha iyi anlamamıza yardımcı olur.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >




  • aresiusstratiotis kullanıcısına yanıt
    Dünyalar içinde mümkünlük diye bir şey yok. Ben Selin M dünyasında pizzacıdır dediğimde sadece olasılıksal bir durum belirtiyorum. X=M şeklinde bir dünyanın olması zaten özdeş oldukları manasına geliyor. Selin, zorunlu olarak X’de de pizzacı olmak zorunda. Öte yandan verdiğin örnekler bununla alakasız, zıt olduğu için ayırt edilemezlerin özdeşliğine takılmıyor.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-02AA5DC42 -- 28 Aralık 2019; 13:32:36 >
    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • Dünyalar içinde mümkünlük yok demeyi hangi mantık sistemine dayandırıyorsun? Bakın felsefede mümkün dünya derken kastedilen, bu dünyada gerçekleşmemiş mümkün durumların başka dünyalarda gerçekleşmesidir. Örneğin bu dünyada kuşlar varsa, başka bir mümkün dünyada kuşlar değil de su perileri var. Veya bu dünyamızda insanların kanatları yoksa başka bir dünyada var. Tüm bu örnekler mantık kuralları çerçevesinde mümkündür ve çelişki içermezler. Akıl yürütmende hata var. Selinin M dünyasında pizzacı olması mümkün bir durumdur. Ancak bu başka bir dünyada da zorunlu olarak pizzacı olduğu anlamına gelmiyor. M dünyasında Selin pizzacı iken, X dünyasında postacı olabilir. Bu senaryoyu zihnimde kurabiliyorsam çelişki yok demektir. Eğer bir dünyada zorunlu olan diğer tüm mümkün dünyalarda da olacaksa, önerme örneğin, ya mantık kuralları olacaktır ya da basit matematiksel önermeler olacaktır. Örneğin, çok meşhur bir örneğini vermek gerekirse, "evli bekarlar yoktur" önermesi bu dünyamızda her ne kadar zorunlu ise var olması mümkün tüm dünyalarda da zorunlu bir şekilde var olmalıdır.

    Leibniz Kanunu ise ayrışıyor ve bu kanun mümkün dünyalar ile bir uyumsuzluk içinde değil. Zaten S5 modal mantık sistemi herhangi bir mantık ilkesi ile çelişki içerisinde olsaydı örneğin, çelişmezlik ilkesiyle, yeter sebep ilkesiyle veya Leibniz kanunu ile çelişki içerisinde olsaydı, bu mantık sistemi kabul görülmezdi. Bunu düşünen tek siz değilsiniz nice filozoflar da düşündü ve bir problem görmediler. Çoğulculuk argümanı yapmıyorum fakat Leibniz kanunun, S5 modal mantıkla tutarsız olmadığı çok açık görünüyor.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >




  • aresiusstratiotis kullanıcısına yanıt
    Önceki mesajında mümkün dünyalar arası bir bağlantı varmış gibi anlatmıştın. Buna karşı çıkıyorum. Mümkün dünya sadece olasılıksal bir ifade bu kadar. Bizim dünyamızda Y mümkündür diye bir şey yok. Y kendi içinde mümkündür mümkünlüğü gerçek dünyayla ilgili değil. Selin, X dünyasında postacı olamaz çünkü X=M ile özdeş demiştim buna dikkat et.

    S5 aksiyomu ile ayırt edilemezlerin özdeşliği ilkesi arasında çelişki olduğunu da söylemedim ben. Benim yazdıklarımı pek anlamamışsın ya da ben anlatamadım. Mobilden yazdığım için pek detaya giremiyorum.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • gökyüzünde kuş sürüleri olur ve uçarlarken dalga hareketi yaparlar. muhteşem bir armonidir. sanki gökyüzü su onlarda kahve taneciği gibi olmuş ve bilinçli bir dağılım gösterisi sunmakta dersiniz.

    bu sürünün başı ve sonu hareket devam ettiği sürece belli edilmediğinden sonsuzdur. sondaki ya da baştaki kuş devam edegelen bir salınım ile baş ve son sanrısı oluşturur sınırlı mekanda sonsuzluk algısına neden verir.

    ................

    bu kuş grubu mutlaktır ancak salınım hareketi yaparak mümkün dünyaları gösterir. bu mümkün dünyalar sonlu sonsuz dünyalar ve bunların salınım yapan yani düşen veya kalkan her türlü hareketine izafe edilebilir.

    bu kuş grubunun bireyleri dağılıp sürü ortadan kalktığında mutlak olan da mümkündür.

    buradaki eşitliklerin oluşmasına neden olan şey gökyüzü gibi sınırlı bir alanın içresinde yüzen bu kuşların da sınırlı bir sayı ve mekana sahip olmasına rağmen birinin diğerine göre her daim her ikisi de sonsuz gibi anılabilecek hareket zaman ve mekan sahibi olmasındandır.

    .................

    sınırlı mekana hapsolan gökyüzü ve ona hapsolan kuş sürüsü her ikisi de sonsuzmuş gibi tavır alır ve mantık her ikisini de sınırlayan dünyanın dahi sonsuz olabileceğini kabul eder ki modal mantık eleştirisi bu yöndedir.

    ..................




  • Yapay Zeka’dan İlgili Konular
    Daha Fazla Göster
  • Hayır, mümkün dünyalar arasında bağlantı var demekten ziyade, kastettiğim şey dünyalar arası mümkün önermelerin birbirine endeksli olmasıydı. Bu şu örnekle açıklanabilir; W dünyamızda, "Pisagor zekidir." demek mümkündür ve bu dünyada gerçekleşmiştir. Ancak Z dünyasında "Pisagor zeki değildir." önermesi de gerçekleşmiş olabilir. Bu durumda Z dünyasındaki önerme yine, W dünyamıza endekslenmiş olacaktır. Evet mümkün dünyalar olasılıksal ifadelerdir doğru. Buna birşey diyen olmadı. Bir ikincisi, bir önermenin mümkünlüğü içinde bulunduğu dünya ile alakasızdır. Bunun aksini iddia etmedim. Yani, bir önerme mümkün ise içinde bulunduğu mümkün dünyadan kaynaklıdır da demedim. Yanlış anlıyorsun ve konu uzuyor. Bir önermenin mümkünlüğü, o önermenin doğasındadır. Yani bir önerme mümkün ise bizatihi kendiliğinden mümkündür ve mantıksal olarak apaçık bir şekilde kavranabilir.

    Selin örneğinde, dikkatle okumanı tavsiye ediyorum bu noktada. Burada senin için M ve X dünyasında pizzacı kabul edeceğim ancak başka bir dünyada postacı olma ihtimalini de öne süreceğim. Hatta anlaşılması için öncüller halinde yazmak gerekirse:

    P1: Selin X dünyasında pizzacıdır.
    P2: Selin M dünyasında da pizzacıdır.
    C1: O halde Selin'in bu niteliği her iki dünyada da özdeştir.
    P3: Selin N dünyasında postacıdır.
    C2: O halde Selin'in N dünyasındaki bu niteliği X ve M'den farklıdır.
    C3: Selin'in bu niteliği X ve M dünyalarındaki niteliğine özdeş değildir.

    X ve M'nin özdeş olduğu kabul edilirse Selin yine postacıdır. Ancak mümkün dünyalar tabiatı gereği her olasılığı içerdiği için başka bir dünyada Selin'in bu niteliğinin farklı olduğu da söylenebilir. Çelişki içerdiğini sana ithafen söylemedim bu arada. Ancak konu S5 modal mantık iken sen durup dururken Leibniz kanununa getirdin olayı. Konuyu açma amacım bu değildi. Sadece S5 sistemi hakkında bir kaç örnek yazıp, sembolik lojik üzerinden göstermekti.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >




  • aresiusstratiotis kullanıcısına yanıt
    Kurduğun argümanla benim anlatmak istediğim şeyin hiçbir ilgisi yok ama. Kurduğun argümana itiraz etmiyorum, edilemez.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • 
Sayfa: 1
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.