Ara Güler'in yıllar boyunca kullandığı fotoğraf makineleri (3. sayfa)

 :)

Günümüz insanının en büyük sorunu haddini bilmemesi daha da kötüsü bunun farkında bile olmaması ve hiçbirşey bilmediği halde bilmek içinde uğraşmamasıdır. Ara Güler'i büyük usta yapan ne Leica'sıdır ne o makinayı alabilecek maddi imkana sahip olmasıdır. Ara Güler iki yönden görsel tarihimiz açısından çok önemlidir.

İlki o yıllarda özellikle ülkemizde pek sokak fotoğrafı çekilmezdi hatta hiç çekilmezdi. Cumhuriyet sonrası ilk sokak fotoğraflarını özellikle İstanbul'un hemen hemen tüm sokaklarının fotoğraflarını Ara Güler çekmiştir. Bunları da çalıştığı kurumlar için değil genelde kendisi için çekmiş. Hatta ülkemizde 2000'li yıllara kadar da sokak fotoğrafçılığını pek icra eden kişi de yoktu, yani sonraki yıllarda da bir Ara Güler daha çıkmadı ülkemizde. Marifet Leica alabilmek olsaydı, Ara Güler'den sonra da binlerce kişi Leica alabilirdi istese.

İkincisi yine Ara Güler'e kadar çevresini çeken profesyonel bir fotoğrafçıdan sade manzara çekmesi beklenirdi. Avrupa'da dahi mesleği fotoğrafçılık olmayan bir kişi bir yerin manzarasını çekiyorsa garip karşılanırdı. Zaten normal insanlar için fotoğraf demek anı demekti, yani içinde illa ki poz veren tanıdık bir kişi olmalıydı. Fakat Ara Güler'in manzara fotoğraflarında da sokak fotoğraflarında olduğu gibi yine tanımadığı insanları kadraja alarak insanı fotoğrafın odak noktasına almıştır. 1950'lili yıllar için bunlar çok büyük yenilikler olduğu gibi toplumun garip soruları ile de mücadele ederek çekebilirdiniz. O yıllarda elinizde makina tanımadığınız etmediğiniz kişilerin fotoğrafını çekmek bile başlı başına bir mücadele idi.

Zaten sadece fotoğrafçılığa başladıktan 10 yıl içine Master of Lecia ünvanına layık görülmesi de bu insanı fotoğrafın odağına alan bu fark yaratmasından dolayıdır. Yoksa 34 yaşındaki bir genç Leica makina almış diye kimse size o ödülü vermezdi ki bu ödülü ve dünyaca tanınmasını sağlayan da belge fotoğrafçılığının babalarından Henri Cartier-Bresson idi. Belge fotoğrafçılığının en ünlü isimlerinden birisi de öyle alalade birisinin elinden tutup Avrupa'daki fotoğrafçılık camiasına da tanıtmazdı. Bugün bile bu yaşlardaki bir kişiye geçtim böyle bir ünvanı herhangi bir fotoğrafını ödüle layık bile görülmesi büyük olaydır.

Gelelim ben fotoğraf sanatçısı değilim foto muhabiriyim yani belge fotoğrafçısıyım olayına. Fotoğraf sanatçılığı terimi digital fotoğrafçılığın hayatımıza girmesi ile daha çok kullanılan bir terim oldu. Çünkü digital bir fotoğrafı çekmekten ziyade işlemek önemlidir yani fotoğrafçı hem çekmeli hem de işlemeli yani sanat yapmalı. Fotoğrafı kim işlerse ortaya bambaşka bir fotoğraf çıkıyor, tek fotoğraftan binlerce farklı sonuç elde edebiliyorsun tıpkı boyalardan her sanatçının farklı bir fotoğraf elde etmesi gibi. Fakat analog çağda eğer Ara Güler tarzı fotoğrafçılık yapıyorsanız bunun adı belge fotoğrafçılığı idi bu işiniz ise de foto muhabirdiniz. Günümüzde insanların Ara Güler'e fotoğraf sanatçısı demesi normal çünkü çoğu kişi analog fotoğrafı görmemiş bile kendi kullandıkları terimlere göre konuşuyorlar çok da takılmamak gerek.

öyle aman aman bir yeteneği yok . yukarıdakinin dediği gibi biraz gazlamasyon da var. memlekette adam yokken çıkmış ,adam olmuş. çöp değil ama fotoğraf tanrısı da değil. fotoğrafın rastlantısallık özelliğini de göz ardı etmemek lazım