Bazı çiftciler ürünlerini döküyor ya kendileri neden satmıyor (2. sayfa)

@qzwxec

Anlattığınız temel konuları çözmeden diğer boyutları tartışmaya gerek yok... yine de, dünyada yakın zamanlarda tarım otomasyonu çok gelişti. Fransa'dan Hindistan'a kadar yolları kapatan çiftçiler boşuna değil. Üreticisini desteklemeyen ve piyasa rekabetini planlamayan Türkiye ise ekstra geri kaldı, Avrupalı üreticiler bile yeni verimlilik standartlarına adapte olmakta zorlanırken, bahsettiğiniz solidarizmle piyasa rekabetinden bile mahrum bırakılan Türk endüstrisi epey zaman kaybetti. 70'lerde Avrupa'ya domatez ve konserve salça satan Türkiye'den buğday ithalatçısına gerilemek bir günde olmadı.

Aşağıdaki fotograflar üniversite aaştırması falan değil. Bazıları elli senelik teknoloji, çoğu da yeni ama pratik olarak kullanılan teknikler. Eskiden robot geliştiriyorduk şimdi robot trafiğini geliştirmemizi istiyorlar... Dünya robotize olurken, renk sensörüyle çilek toplayıp, uydu koordinatlarıyla topografya geometrisini en verimli şekilde planlanlarken, havanın nem oranına göre sulama yaparken, çölde satılabilir ürün yetiştirirken iki paralel çifti direksiyonla sürmeye çalışan çiftçilerle, ucuz işçi göçmenlerle rekabette yer alabilmek mümkün mü.

Bizdeki temel sorun, vergi sisteminin, tüketimi etkileyen, bu arada üretimde kullanılacak ara ürünlerin tüketimini de etkileyen dolaylı vergilere dayanmasıdır. Bizde üst dilimlerdeki, yani çok zenginlerden alınacak gelir vergisi oranı, çok çok düşüktür, en üst dilim %37 diye biliyorum, eskiden %40'tı, mevcut hükümetin düşürdüğü yegane vergi budur. Burdan kaybedilen vergi geliri, tüm toplumu etkileyen dolaylı vergilerle elde edilmeye çalışılıyor, bu vergiler alt sınıfı zaten ezerken, sınıf atlama arzusu sayesinde girişimciliğin esas kaynağı olması beklenen orta sınıfı da Maslov'un ihtiyaçlar teorisinin ilk üç basamağına indirip girişimci olabilecekleri 4. basamağı hayal haline getiriyor. Girişimcilik, sadece üst sınıfın yapabileceği bir şey olarak kalıyor ancak onların da sınıf atlama durumları yok, riske girmelerine gerek yok.

Mesela Twitter'ın şirketleşme öncesi 5-6 yıllık süreci, KDV dışında dolaylı vergi olmayan bir ülkede geçti, bu sürecin tek bir saniyesini bile Türkiye'de simüle edemezsiniz, çıktığı an batardı. Ancak ağzında bir değil, iki gümüş kaşıkla doğduğunu kendi ifade eden Ali Sabancı, girişimcilik yaptığında, Twitter, Paypal, Apple gibi yeni bir pasta yapmaktan ziyade var olan pastadan pay alabileceği işler yapıyor.

Bu sistemin kısır döngü yarattığını Mehmet Şimşek de biliyordur, ancak geçmişte Sultan Alaaddin Keykubat'ın, yakın zamanda da Atatürk'ün kırmaya çalıştığı bu sistemi değiştirebilmek, oldukça zordur herhalde.