Bir Hakikat Arayıcısı: İmam Gazali | DonanımHaber Forum

Bir Hakikat Arayıcısı: İmam Gazali - Sayfa 3

mecunçı · 2015-05-29T19:59:04.0000000+03:00

Bir Hakikat Arayıcısı: Gazâlî quote: Bu yazı —kendi talepleri üzerine— NTV-Tarih dergisinin Mart 2010 sayısı için yazılmıştı. Ancak yazım —iznim alınmadan ve bana haber verilmeksizin— makaslandı ve ne yazık ki sansürlü haliyle yayımlandı. Aşağıda, ideolojik-makas kullanılarak sansürlenen makalemin aslını okuyacaksınız. Üstesinden gelebilir miydim bilemiyorum ama her ay benzer biçimde Doğu''dan veya Batı''dan, bir düşünürün veya sanatçının kısa bir portresini yazmaya kendimi ikna bile etmiştim. Üzgünüm. Dücane Cündioğlu İmam Gazâlî... hem kılı kırk yarıcı bir hakîm (filozof)... hem inancını aklıyla uzlaştırabilen bir kelâmcı (teolog)... hem de sahip olduklarını onlara sahip olduktan sonra terkedebilme cesaretini göstermiş aşk ehli bir sûfî (mistik)... Kısaca dinî düşüncenin üç temel yönelimini de —hiçbirini diğerine fedâ etmeksizin— kucaklayan müslüman düşünürlerin önderi. Nitekim kendisinin hâlâ İmam olarak anılmasının asıl nedeni de bu! Nedir bu üç yönelim? Felsefe, Kelâm ve Tasavvuf. Başka bir deyişle: Akıl, İnanç ve Zevk! Akıl ile inancı zevkle birleştiren adamdır Gazâlî! Akla dayanan kuşkuları kılıç kadar keskin, imana dayanan itikadı granit mermer kadar sert, ve fakat aşktan beslenen gönlü bir umman büyüklüğünde geniş ve derin. Çağdaş dünyanın en büyük sorunu, aklı-selim (düşünce) ile kalb-i selim (duygu) arasındaki dengeyi kuramıyor olması değil midir? Entelektüel açıdan böyle bir dengeyi gözeten çağdaşlarımızın, kürsüsünün önünde tevazûyla diz çökmeleri hâlinde, bu büyük ustadan öğrenecekleri çok şey var. * * * Bu olumlu vasıflarına rağmen, İmam Gazâlî, bazı çevreler tarafından, ne yazık ki İslâm dünyasında bilim ve felsefenin ilerlemesine darbe vuran bir yobaz olarak tanıtılmıştır. Bilgi eksikliğinden çok ideolojik niyetli bir suçlama! Ne garip değil mi, Gazâlî''yi suçlayan sözde savcıların tümü de bizim çağdaşlarımız. Gazalî''nin biricik suçu, bir Selçuklu dönemi düşünürü olmasıydı. Çünkü Gazâlî sonrasının mahkûm edilmesiyle birlikte tarihen Selçuklu ve Osmanlı dönemi düşünce mirasının reddedilmesi de kolaylaşıyordu. Suçlamanın ardında sadece düşünsel etmenler rol oynamaz; bilâkis medeniyet, ırk, din, mezheb ayrılıkları, bizzat Gazâlî karşıtlığı üzerinden geçici ittifakların harcı hâline gelir. Birbirinden kopya yoluyla çoğaltılan gerekçeli kararda yer alan en büyük suç unsuru ise aslında düşüncenin bir opus magnumu, bir şâh eseri: Tehafüt''ül-Felâsife, yani Filozofların Tutarsızlığı. Gazalî bu kitabında, devrin iki büyük filozofu Fârâbî ile İbn Sina tarafından temsil edilen felsefe tasavvurunu eleştirir. Ancak eleştirmeden önce, eleştireceği düşünce biçimini yansız bir biçimde serimlemek amacıyla başka bir ön-metin yazar: Mekasıd''ul-Felâsife; yani Filozofların Düşünceleri. Bu hazırlık safhasının bir diğer ürünü de kapsamlı bir mantık metnidir. Miyar''ul-İlim, yani Kesin Bilgi''nin Ölçütü. Bu basit bilgiler, bir tek hususa dikkat çekmek için aktarıldı; en insafsız muhaliflerinin bile itiraftan çekinmediği yönünü anlatmak için... Konu, Gazâlî''nin bilimsel titizliğidir. Çünkü dost-düşman herkes, onun inandıklarına bilerek inandığını, reddettiklerini ise yine bilerek reddettiğini aslâ gözardı edememiştir. Gazâlî''nin eleştiride izlediği bilimsel yöntemler, bütünüyle bugün modern eleştirinin dahî sahiplenebileceği ölçüde sınanmaya açık ve karşı-eleştiriye dayanıklıdır. * * * Şimdi, ister istemez biraz gerilere gidecek ve bin yıl önceki klasik bilimler tasnifine kabaca bir göz atacağız: Klasik Felsefe teorik ve pratik olmak üzere iki ana bölüme ayrılır; Teorik Felsefe ise kendi içinde Fizik, Matematik ve Metafizik olmak üzere tekrar üçe taksim edilirdi. Ancak Teorik Felsefe eğitiminden geçecek talebelere giriş dersi olarak mutlaka Mantık İlmi okutulurdu. İmam Gazâlî''den önce Mantık, bir Grek Bilimi kabul edilir ve devrin âlimlerince itibara lâyık görülmezdi. Matematik''in durumu da aslında pek farklı değildi. Hepsi de geçmiş medeniyetlerin bilimleri (ulûm-ı evâil) veya dışarıdan gelen yabancı bilimler (ulûm-ı dahîle) olarak tanımlanır ve bu bilimler dinî düşünceden ayrı tutularak devrin üniversite (medrese) eğitim müfredatı içerisine sokulmazdı. Dinî düşüncenin üç ana yolu arasında da ciddi bir irtibat, bir alışveriş yoktu. Felsefe, Kelâm ve Tasavvuf, âdeta düşman kardeşler durumunda birbirlerinden neredeyse tamamen yüz çevirmişlerdi. Peki Gazâlî''den sonra ne oldu? En azından bu üç akım da yüzlerini birbirlerine dönmek zorunda kaldılar. Hiç değilse hangi koşullarda birbirleriyle el sıkışabileceklerini öğrendiler. Gazâlî, aklın yargıları ile inanç yargılarını ustalıkla ayırmış ve bilginin kesinliğini dogmatik tasallutun elinden kurtardığı gibi, dinin de aklın o zaman zaman küstahlığa varan şımarık yönünce ezilmesine izin vermemiştir. Aşağıdaki satırlara bugün bile imzasını atmayacak çağdaş bir bilim adamı veya düşünür tasavvur edebilir misiniz? — "Bilgideki kesinlik öyle olmalıdır ki meselâ bir kimse taşı altına, değneği ejderhaya dönüştürmek suretiyle bilginin yanlışlığını ortaya koymayı denese bile bu durum hiçbir kuşku ve ihtimale yol açmamalıdır. Sözgelimi, 10''un 3''ten büyük olduğunu bildiğim hâlde, biri kalkıp 3''ün 10''dan büyük olduğunu iddia etse ve bu iddiasını kanıtlamak için de değneği ejderhaya dönüştürebileceğini söylese ve dediğini de yapsa, ben de bunu gözlerimle görsem, yine de sırf bundan dolayı bilgimin kesinliğinden kuşkuya düşmem. Sadece onun bunu nasıl yapabildiğini merak ederim, o kadar! Bilgimin kesinliğinden kuşku duymaya gelince, aslâ!" * * * Gazâlî''nin, kendi döneminin temel bilimleriyle ilgili genel değerlendirmelerinin hakkı —nedense— hâlâ verilememiştir. Aşağıdaki açıklamaları, Felsefe-Bilim''in kendi alanında kazandığı itibar ve otoriteye dayanmak suretiyle dinî meselelerde öne sürdüğü dogmatik yargıların eleştirisi olarak okumak gerekir: Mantık: Mantık İlmi''nin olumlu-olumsuz anlamda dinle hiçbir ilişkisi yoktur. (İslâm dünyasında bir Hukuk Nazariyatı kitabının girişine ilk kez bir Mantık kısmı ekleyen kişi Gazâlî''dir. Nitekim "Mantık bilmeyenin ilmine güvenilmez" sözü de ona aittir.) Matematik: Matematik aslen Aritmetik, Geometri, Astronomi bi-limlerini içine alır ve olumlu-olumsuz açıdan dinî meselelerle hiçbir ilgisi yoktur. Fizik: Tıb İlmi''ne karşı çıkmak dinin şartlarından olmadığı gibi, Fizik İlmi''ne karşı çıkmak da dinin şartlarından değildir. Metafizik: Filozofların en çok yanıldıkları alan Metafizik''tir. Mantıkî kanıtlamalarda öne sürdükleri şartlara bizzat kendileri bağlılık göstermemişler ve bu nedenle birçok konuda ihtilâfa düşmüşlerdir. Fârâbî ile İbn Sinâ''nın aktardıklarına bakılırsa, Aristoteles''in görüşleri Kelâmcıların görüşlerine yakındır. * * * Bu kadarcık izahtan bile anlaşılmış olmalıdır ki Gazâlî''nin eleştirisi, esas itibariyle, aklın alanıyla dinin alanını özenle ayırmak konusunda hassaslaşır. Ne din gelişigüzel bir surette bilimsel yargılara müdahale etmeli, ne de bilim dinî yargılar alanına tecavüz etme hakkını kendinde görmelidir. Gazalî''nin eleştirisi, kendisinden sonra İslâm dünyasında devrim çapında değişikliklere yol açmış, sadece bilim ile din arasında değil, medrese ile tekke arasında da diyalog çabalarına güç katmıştır. Gazâlî''den sonra ilk defa medreselerde Teorik Felsefe''ye (Hikmet-i Nazariye''ye) giriş olmak kabilinden Mantık İlmi okutulmuş ve böylelikle bu zihinsel disiplin sayesinde müslüman düşünürlerin diğer teorik alanlarda da bilimsel tutarlılık dizgeleri geliştirmeleri mümkün olabilmiştir. (Gazâlî sonrası kaleme alınan bilimsel literatür hâlâ kütüphanelerimizin tozlu raflarında ve çoğu yazmalar hâlinde sevdalılarını bekliyor.) Sözün özü, Gazâlî, dinî düşünce''nin sadece dinî tarafının değil, düşünce tarafının da hakkını veren ustalardandır. Bilgi açlığımız, gelecek kadar geçmişe de uzanırsa, kimbilir belki o zaman bizler de düşünce tarihinden yeni şeyler öğrenmeye başlayabiliriz. Dücane Cündioğlu

Giriş

Mesaj

byob

Binbaşı

1042 Mesaj

"konu açıcı": En az 250 konu açtı. 4 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"çok beğenilen": En az 100 beğeni aldı. 7 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"müdavim": En az 1.000 mesaj yazdı. 3 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"takdirci": En az 1.000 beğeni verdi. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

Tüm Başarılarını Gör

31 Mayıs 2015 18:45:22

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

quote:

Orijinalden alıntı: İmam Gazali

1-Ben çok okuyorum demedim.
2-Bu hesap arkadaşımın hesabı.
3-Madem kadının sıfatlarını araştırmışsın.Dediklerini de araştır bir zahmet.

benim de kuzen yazmış

Bu mesaja 2 cevap geldi

İmam Gazali

Çavuş

82 Mesaj

"çok beğenilen": En az 250 beğeni aldı. 7 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"çavuş": Geleneksel rütbe sistemi koşulları geçerlidir.

Tüm Başarılarını Gör

31 Mayıs 2015 18:49:08

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

byob

kullanıcısına yanıt

Çok istiyorsan kendi hesabımdan cevap yazayım.

EDİT:Bu arada çok fazla konusu olduğu için araştıramadım.Sana internetten bir cevap yazayım.

“KADININ EN MAKBULÜ KOYUN cinsidir” başlıklı soruya gelince;

İmam Gazali’nin Arapça İhya’sında böyle bir bilgiye rastlayamadık. Yalnız şöyle bir ifadesi vardır:

“Bazı Araplar şöyle diyorlarmış: Ennane(sürekli inleyen-şikâyette bulunan), Mennane(kocasının başına kakan), Hannane(önceki kocasına veya ondan olan çocuğuna karşı aşırı düşkünlük gösteren), Haddake(her şeye göz diken/ güzel gördüğü her şeyi almaya kalkan), Berrake(sabahtan akşama kadar kendini süslemekle meşgul olan/veya küsüp çoluk-çocuğuyla yemek yemeyip tek başına yiyen), Şeddake(yani çok konuşan, geveze) kadınla evlenmeniz doğru olmaz.” (İhya, 2/38).

Şimdi nereye döneceğini ve kaç derecelik açıyla döneceğini merak ediyorum.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi İmam Gazali -- 31 Mayıs 2015; 18:52:14 >

Bu mesaja 1 cevap geldi

~~Dar-ül Harb~~

Süresiz olarak uzaklaştırıldı.

31 Mayıs 2015 18:53:56

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

byob

kullanıcısına yanıt

Kadın ile alakalı ifadeler kaçıncı ciltte?mümkünse cilt konusunu da atar mısın?

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Dar-ül Harb -- 31 Mayıs 2015; 18:54:06 >
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

Bu mesaja 1 cevap geldi

İmam Gazali

Çavuş

82 Mesaj

"çok beğenilen": En az 250 beğeni aldı. 7 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"çavuş": Geleneksel rütbe sistemi koşulları geçerlidir.

Tüm Başarılarını Gör

31 Mayıs 2015 18:59:31

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

Dar-ül Harb D kullanıcısına yanıt

Yukarıda yazmış ama ben gerekli cevabı verdim.

~~Canis Majoris~~

Süresiz olarak uzaklaştırıldı.

31 Mayıs 2015 19:26:51

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

Kardeş balıklama atlıyorum ama avatarın Gazali olduğuna emin misin?

Bu mesaja 1 cevap geldi

~~Mecunç~~

Süresiz olarak uzaklaştırıldı.

31 Mayıs 2015 19:33:53

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

Canis Majoris

kullanıcısına yanıt

Paylaştığı fotoya dikkatli bak

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

Bu mesaja 1 cevap geldi

~~Mecunç~~

Süresiz olarak uzaklaştırıldı.

31 Mayıs 2015 19:54:18

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

İhyau Ulumuddin 2.Cild Nikahın adablarını gözden geçirdim.Rastlayamadım.

Ayrıca Ciltler elindeyse Bu bölümü tarafsızca oku daha sonra üçüncü cilt Kibir Ve Ucbun Kötülüğü'nü oku.
Hepimizin gözden kaçırmak istediği şeylerle karşılaşacaksın hayata dair....

Ayrıca bu yazdığın metin Gazaliye ait doğru.
Ama eksik yazmışsın Orada Cehennemlik kadınların tarifini yapıyor Gazali.
Ve metin Devlet Liderlerine öğüt olarak geçiyor.

DAİMİ HUZUR

Cehennem Ehli Kadınların Sıfatları

http://www.kalpaynasi.com/haber/403-tesettur-ve-kadin-cehennem-ehli-kadinlarin-sifatlari.html

*****
Ayrıca bazı arkadaşların yazdıkları gerçekten hadsizce.
Tamam ne kadar anlatsak bu kültürün değerlerini hepsi boşa gidecek.

Ama biraz baksınlar medeniyet olarak gördükleri batıya.
Sömürgecilik zihniyetini ve sevginin değilde kibrin yüceltildiği toplumlarına.....

Ruhun yok edilmeye çalışıldığı en sonunda Freud hazretleriyle İnsanda insanlık bırakmayan anlayışa....
Aşkın artık yok olduğu yerine sahte zevklerin zerk edildiği anlayışlarına...

Bizim medeniyetimiz çok daha asil bir medeniyetti...
Dünyaya bakış açımızı anlatmayacağım ne kadar anlatsam boşa gidecek.

Halada teknolojiye,bilme bakıp kendinizi küçük göreceksiniz...
Ama bu gelişmelerin nedenini her zaman size anlattıkları dar açıdan bakacaksınız...

Yukarda paylaştım bidaha paylaşayım.16.yüzyıldan sonra gerileme başladı.Yani Gazzaliden asırlar sonra...
Buda gerileme nedenlerimizle ilgili bir makale

maverd.blogspot.com.tr

XVI. Yüzyıldan Sonra İslâm Biliminin Gerilemesinin Arkasındaki Faktörler

http://maverd.blogspot.com.tr/2008/08/xvi-yzyldan-sonra-islm-biliminin.html?m=1

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

İmam Gazali

Çavuş

82 Mesaj

"çok beğenilen": En az 250 beğeni aldı. 7 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"çavuş": Geleneksel rütbe sistemi koşulları geçerlidir.

Tüm Başarılarını Gör

31 Mayıs 2015 21:52:20

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

Mecunç M kullanıcısına yanıt

Tabi ki de değil

ama adam karizma

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi İmam Gazali -- 31 Mayıs 2015; 21:53:07 >

İmam Gazali

Çavuş

82 Mesaj

"çok beğenilen": En az 250 beğeni aldı. 7 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"çavuş": Geleneksel rütbe sistemi koşulları geçerlidir.

Tüm Başarılarını Gör

01 Ağustos 2015 02:23:26

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

neommy

kullanıcısına yanıt

Ateistlerinde en büyük hatası bu.Kendilerini çok araştırıp doğruyu bularak ateist olduklarını sanarlar.
Abraham Lincolun dediği gibi internette her gördüğünüz şeye inanmayın.
Bir de şu "Gerçek islam bu değil" demeyide bir kenara bırakın artık.
Bizim dünyaya en büyük hatamız Müslümanlar ile İslam arasındaki farkı anlatamamaktır.
Kuran dan alıntı yapacaksınız.Kendini müslüman sanan adamdan değil

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

Bu mesaja 1 cevap geldi

~~Umberto Eco~~

Süresiz olarak uzaklaştırıldı.

03 Eylül 2015 13:04:57

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

populerkulturcoplugu.blogspot.com.tr

Popüler Kültür Çöplüğü

http://populerkulturcoplugu.blogspot.com.tr/2015/09/gazaliyi-anlayamamak.html

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

Drazy

Binbaşı

10+

1771 Mesaj

"konu açıcı": En az 250 konu açtı. 4 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"çok beğenilen": En az 250 beğeni aldı. 7 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"müdavim": En az 1.000 mesaj yazdı. 3 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"vefalı": En az 50 mention yanıtladı. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

Tüm Başarılarını Gör

04 Eylül 2015 11:36:42

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

quote:

Orijinalden alıntı: İmam Gazali

Ateistlerinde en büyük hatası bu.Kendilerini çok araştırıp doğruyu bularak ateist olduklarını sanarlar.
Abraham Lincolun dediği gibi internette her gördüğünüz şeye inanmayın.
Bir de şu "Gerçek islam bu değil" demeyide bir kenara bırakın artık.
Bizim dünyaya en büyük hatamız Müslümanlar ile İslam arasındaki farkı anlatamamaktır.
Kuran dan alıntı yapacaksınız.Kendini müslüman sanan adamdan değil

Eğer aralarında eşitlik gözetecekseniz ve gücünüz varsa 4 kadına kadar evlenebilirsiniz.

Bu bir ayet değilmi?

İslamla müslümanı karıştırma diyorsun.

Peki şimdi bu ayeti bana evrensel kültür çerçevesinde anlat bakalım?

Bu mesaja 1 cevap geldi

~~E-Nazmi~~

Süresiz olarak uzaklaştırıldı.

04 Eylül 2015 18:41:24

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

quote:

Orijinalden alıntı: Drazy

quote:

Orijinalden alıntı: İmam Gazali

Ateistlerinde en büyük hatası bu.Kendilerini çok araştırıp doğruyu bularak ateist olduklarını sanarlar.
Abraham Lincolun dediği gibi internette her gördüğünüz şeye inanmayın.
Bir de şu "Gerçek islam bu değil" demeyide bir kenara bırakın artık.
Bizim dünyaya en büyük hatamız Müslümanlar ile İslam arasındaki farkı anlatamamaktır.
Kuran dan alıntı yapacaksınız.Kendini müslüman sanan adamdan değil

Eğer aralarında eşitlik gözetecekseniz ve gücünüz varsa 4 kadına kadar evlenebilirsiniz.

Bu bir ayet değilmi?

İslamla müslümanı karıştırma diyorsun.

Peki şimdi bu ayeti bana evrensel kültür çerçevesinde anlat bakalım?

Alıntıları Göster

--------------------------

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi E-Nazmi -- 4 Eylül 2015; 18:42:21 >

personalcomputer

Binbaşı

1157 Mesaj

"çok beğenilen": En az 1.000 beğeni aldı. 7 seviyeli bu başarı rozetinin 4. seviyesine sahip.

"müdavim": En az 1.000 mesaj yazdı. 3 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"mekanın sahibi": En az 1.000 farklı günde DH'yi açtı. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"takdirci": En az 1.000 beğeni verdi. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

Tüm Başarılarını Gör

04 Eylül 2015 20:11:51

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

İmam Gazali

kullanıcısına yanıt

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

yeni mesaja git

Yeni mesajları sizin için sürekli kontrol ediyoruz, bir mesaj yazılırsa otomatik yükleyeceğiz. Bir Daha Gösterme

Bir Hakikat Arayıcısı: İmam Gazali (3. sayfa)