Çin’den ABD ve Hollanda’ya 'ASML’ye ihtiyacımız yok' sinyali

Kurumsallaşmış ideoloji ve bu ideolojinin tasdiğiyle yerleşik politik-ekonomik-askeri yapılar içerisinde güçlerini sürdürebilen çevreler nedeniyle, bu yapılar içerisinde vuku bulan Atlantik arası organik blok ilişkileri nedeniyle Avrupa'da Çin veya Rusya söz konusu oldu mu genelde rasyonel kararlar alamıyorlar. Haliyle Avrupalılar Batı Bloğu'nun en etkin devleti olan ABD'nin nüfuzunu ve hegemonyasını tasdik eden bir çizgiye sıkışıyorlar. Normalde Avrupa tek bir devlet veya millet olsaydı belki ABD'yi dengeleyebilirdi veya kendi otonom çizgisini belirlemek için Amerikan çizgisine karşı koyabilirdi ama Avrupa bölünmüş halde. ABD bu bölünmüşlükten istifade ediyor. Bilhassa Polonya gibi ülkelere oynayarak Avrupa-içi dinamikleri manipüle ediyor (divide et impera). Tüm bunlar yukarıda bahsettiğim blok dinamiklerinin sağladığı kurumsal vasıtalar ve - liberal ve demokrat - ideolojinin kılıfında ABD'nin işine gelecek bir çizgiye oturtuluyor. Politik konformistler hegemonyanın unsurlarını eleştirip koltuklarını tehlikeye atmaktansa ideolojiyle anlamlandırılıp meşrulaştırılan bu çizgiyi tutturmaya çalışıyor. Aksi takdirde Avrupalı politik liderler ve teknokratlar kısa sürede Rus veya Çin sempatizanı, otokrasi sevdalısı, liberal demokrasi düşmanı olarak damgalanırlar. ABD'nin baskın olduğu çeşitli sermaye ve lobi odakları da fişlerinin çekilmesi için ellerinden geleni yapar.

Buradan da Avrupa bağlamında özellikle eleştirel ve açık fikirli entelektüel kimselerin politikadan genelde uzak durduğunu ve kadroları genelde ideoloji ve ideolojik politika vaazcısı fanatik veya fırsatçı karakterlerin doldurduğunu anlamak zor değil. Ne yazık ki kurumsal kapitalizm ve ideolojik liberalizm Batı'nın kültürüne çok derinden işlemiş. Bunları Batı'daki pek çok kimse medeniyetle düpedüz özdeş zannediyor. Halbuki bu sistemler her sistem gibi kusurludur ve medeniyet için sadece etkin bir vasıta olmaları açısından değerlidir. Medeniyet = demokrasi değildir. Medeniyet akıldır. Medeniyet bilim ve teknolojidir. Medeniyet eleştiri ve gerçekliğin keşfi ve gerçeğe ayak uydurulması bazında hakikattir. Medeniyet makul ve ölçülü açık düşüncedir. Francis Fukuyama'nın Tarihin Sonu putu zihinlerde yerlebir edilmediği sürece Avrupa veya genel anlamda Batı adam olmaz. Tarihi sonlanabilir bir olgu sanmak cehaletin daniskasıdır.