ERZİNCAN EĞİN GEZİ YAZISININ DEVAMI GÜNCELL BÖLÜM 2

bilalöztkr

Yüzbaşı

647 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

YAZIYA geçmeden önce yazının ilk bölümüne iyi-kötü yorum yapan her kese çok teşekkür ederim.

NOT:FİKRİYE SEDA ÇALIŞKAN EDEBİYAT HOCAM'A SAYGILARLA

yazıya köy kısmını atlayıp direk eğin ile başlıyorum.(bu arada ben eğin'e gezmeye gitmiyorum yanlış anlaşılmasın bende eğinliyim memleketim orası)

Eğin'e gidiş

EĞİN ADI NEREDEN GELİYOR
Eğin Uygur dilinde cennet bahçesi anlamına gelir.Ermenice ise göze,pınar anlamlarına gelmektedir.Yöre uzun yıllar ipek yolunun önemli ticaret merkezlerinden olmuştur.O dönemlerde nüfusu 44.000 iken bu günlerde 2.500 civarıdır.Yaz aylarında ise gelen turistler ile 5000-6000 civarı bir nüfusu olur.

Eğin'in yolları dardır geçilmez,soğuktur soları ölem bir tas içilmez
Eğin yolu en az eğin kadar güzeldir.Dağların etrafında bir yılan gibi kıvrılan yollara tüm parıltısıyla Fırat nehri eşlik eder.

ERZİNCAN EĞİN GEZİ YAZISININ DEVAMI GÜNCELL BÖLÜM 2

Yolun asfaltı oldukça bozuk ve bol çukurludur.Anlayacağınız Eğin nazlı bir şehir,bana ulaşması zor diyor adeta.Arabayı sürerken aynı zamanda mıcıra kaptırmamaya çok dikkat etmelisiniz.Yoksa az önce sizi parıltısıyla büyüleyen Fırat bu sefer türkülere konu olan zalimliğiyle mezarınız olur.Yollar bol kıvrımlı ve inişli çıkışlıdır.

Eğin’e yaklaştıkça dağların örtüsü de değişir.Giderek yeşil örtüye bürünen yavan dağlar size Eğin hakkında ip ucu verir aslında.

Yolculuğumuzun ilerleyen zamanlarında güneş de yüzünü göstererek eğin yolculuğumuzu iyice zorlaştırıyor.

Yolculuk boyunca dağlar adeta Fırat ile bütünleşerek bin bir türlü manzara sunar size.Eğin’e yolculuk başkadır,yol boyunca çok şey anlatır size eğin.Sabah güneş dağların arasından gülümserken sarımtırak havasıyla hüznü anlatır size eğin.Sanki eski günlerimi özledim der,benim gibi diyar bırakılıp da gurbete gilir mi der.

Eğin yolu boyunca su kenarlarında,dağların arsında yeşilliklerle gizlenmiş ufak köyler görürsünüz.Bu köylerin sayısı eğin’e yaklaştıkça artmaktadır.

Eğin’e az bir mesafe kala yollar iki yanlarında sık ağaçlarla güzelliklerini örtmeye çalışır.Eğin’in hemen girişinde apçağa köyünde bir tabelada’’ birköy var uzakta,gitmesekte ,görmesekte bizim köyümüz’’ şiiri yazılıdır.Çünkü yazarı bu köylüdür ve o meşhur şiiri bu köye yazmıştır.

Eğin(Kemaliye)
Yörenin tarihinden kısaca söz eder isek: Fırat ve Dicle vadilerinin genellikle Pers egemenliğinde olduğu dönemlerde Kemaliye'de (Eğin) Pers egemenliğinde kaldı. Eğin, daha sonra başlayan Roma devri ve onu takiben Bizans dönemini yaşadı. İslamiyetin yayılmaya başlamasıyla birlikte Arap orduları bölgeye akınlar düzenlediler ve Hz. Ömer evladından Emin Ömer Bin Lokman tarafından Eğin islam egemenliği sınırları içine katıldı. Daha sonra Malazgirt Meydan Muharebesi ile bölge Türklerin eline geçti ve Selçukluların Anadolu'ya hakim olmaları ile birlikte Selçuklu Egemenliği başladı.
Eğin, XIX.yüzyılın ilk yarısında Harput'a ve 1878'de Mamuret-ül-Aziz (Elazığ) vilayetine bağlanmıştır. Daha sonra Malatya'ya bağlanan Eğin'in adı 1922 yılında TBMM icra vekilleri tarafından kemaliye olarak değiştirilmiş, 11 Mayıs 1938'de ise Erzincan'a bağlanmıştır.
Eğin’e Kemaliye adını Atatürk vermiştir.
Öncelikli olarak Eğin eski bir Elazığ ilidir.Bu nedenle kültür olarak Harput kültürünü taşır.(veyahut harput’un eğinden etkilendiği var sayılır)
İlçe arazisi Kuzeybatı-Güneydoğu yönlerinde ilçeyi ikiye ayırarak akan Karasu(Fırat) Nehrinin Keban Baraj Gölüne kavuştuğu bölgede, Munzur, Palandöken, Çaldağ, Harmancık ve Sarıçiçek Dağları ile çevrilmiş olan engebeli araziden oluşmaktadır. 900 m. rakımda bulunmaktadır.
Girişte sizi sıcak güler yüzlü insanı ile karşılar.İlçe dağların eteğinde fırat’ın kenarı kurulmuş küçük bir şehirdir.Hatta tepesindeki dağ da bir kaya parçası şehrin üzerine düşmesin diye zincir bağlanmış ve o taş’a zincirli taş adı verilmiştir.Eğin’i gezmek biraz yorucudur doğrusu.Yokuşları alışık olmayanları bir hayli yorar,neyseki suyu ile de meşhur bu ilçede çok sayıda çeşme vardır.Yorgunluğunuzu Eğin’in soğuk solarından kana kana içerek giderebilirsiniz.Eğin’de ilk dikkatimi çeken yöreye ait Kemaliye evleri olmuştur.İlk gelişim değil fakat her geldiğimde kendine öz mimarisi ile tekrardan insanları büyülemeyi başarır.Bütün evler ceviz, dut ağaçları, kavaklar ve çınarlarla gölgelenmiş bahçelerin ortasında olduğu için şehir büyük bir alanı kaplıyor.Eğin evlerinin yapılış tekniğine hımış adı veriliyor. Bu yapım yönetimin özellikleri doğrultusunda ana kat düzeyine kadar ahşap hatıllı moloz taş,ana kat ve kaçak katı ise kerpiç dolgulu ahşap karkas olarak inşa edilmiştir. Benimsenen bu yapım yönetemine bağlı olarak da kullanılan gereçler taş, ahşap ve kerpiçtir. (yani alt kat taştan ,üst katlar ise kerpiç dolgulu ahşaptan yapılmıştır.)

Eğin’in evleri birkaç kapıdan oluşur.Diğer sokağa açılan kapı sayesinde dolanmadan karşı sokağa geçebilirsiniz.Eğin’de sadece evler bir kültürü yansıtmaz,şehir adeta başlı başına yaşayan bir ansiklopedidir.Yemeni ustaları,kapı tokmağı ustaları,demirciler hepsi hala mesleklerini devam ettirerek bir kültürü yaşatmaktadırlar.Eğin dünya kültür mirasları listesine girmiş,unesco tarafından korunan bir şehirdir.Evlerin diğer meşhur yanı da kapı tokmaklarıdır.Evlerin kapılarında işlemeli 2 adet kapı tokmağı bulunur.Biri daha tok bir ses çıkarır,diğeri ise tam tersi tiz(ince) bir ses çıkarır.Bayan geldiğinde ince ses çıkaranı çalar böylece evedeki gelen kişiye göre toparlanır,örneğin erkek geldiğinde bayan başörtüsünü giyer.

Eğin bağlarla bahçelerle çevrelenmiş,bolca meyve yetiştirilen aynı zamanda dut’u ile meşhur bir yer.Birazda eğin musikisinden bahsedelim.Kurtuluş savaşı dönemi ve sonrasında çok göç vermiş bir ilçedir.Eğin’in gençleri para kazanmak için analarını,bacılarını,eşlerini arkada bırakıp büyük şehirlere göç edince,anaları da, eşleri de hasretlerinden dayanamayıp maniler ve türküler yazmıştır.En güzel hasret türküleri hep Eğin’den çıkmıştır.Hasret adeta eğin insanının içine işlediği gibi yöreye’de işlemiştir.Eğin dağların arasında fırat’ın eşiğinde hasretle misafirlerini beklemektedir.
*Eğin halkından izlenimleriyle ünlü Alman yazar Moltke, 8 Nisan 1839 tarihli "Türkiye Hatıraları" adlı kitabında Eğin'i, Asya'daki en güzel şehir olarak tanımlamıştır. Moltke o tarihlerde Osmanlı ordusunda danışman olarak görevlidir. Eğin'in Amasya'ya benzediğini ancak daha havadar olduğunu ifade etmiştir.

Kitabının Eğin kenti ile ilgili izlenimlerinden 246-247 sayfalarını alıyoruz:

"EĞİN. Gece bastırdığından yakındaki güzel Hapanos köyüne varabilmek için yeniden oldukça yükseklere tırmanmak zorunda kaldık. Parlak bir ay ışığı vardı. Fırat tâ aşağımızda parlıyordu. Ertesi gün hemen hemen nehirden dik olarak 1500-2000 ayak yükselen kaya duvarı yaya yolundan atla gitmek gibi bir zevke eriştim. Bu yoldan yavaş yavaş aşağı doğru indik. Vadinin keskin bir dönemecinde sonsuz zikzaklarla sarp sırta varınca insan önünde yeniden Fırat vadisini ve tâ aşağıda Eğin şehrini görüyor.
Bu şehirle Amasya, benim Asya'daki gördüğüm en güzel yerler. Amasya, daha garip ve hayret verici fakat Eğin, daha muhteşem ve güzel. Burada dağlar daha muazzam. Nehir daha önemli.
Aslında Eğin, birbirine ulaşmış bir sürü köylerden meydana geliyor, bütün evler ceviz, dut ağaçlan, kavaklar ve çınarlarla gölgelenmiş bahçelerin ortasında olduğu için şehir büyük bir alanı kaplıyor.
Yukandan görüldüğü .zaman tamamiyle vadide imiş gibi, fakat nehrin kenanna varılınca evlerin bir kısmının yukanda çeşitli ve garip şekilli taşlık ve kayalıklann üzerinde kurulduğu ve vadinin dik yamaçlarının 1000 ayak yüksekliğe kadar meyve bahçeleri ve bağlarla örtülü olduğu görülür.
Birçok küçük sular dağdan aşağı çağlayarak iniyor. Bunlardan birinin üzerinde beş değirmen saydım. Her değirmenin çatısı ötekinin tabanı hizasında idi. Öyle ki, su bir çarktan öteki çarka dökülüyordu. Ağaçların çiçek açma zamanında yukandan görünüş anlatılamayacak kadar güzel olacak.

Sizi eğin resimleri ile baş başa bırakıyorum: anlatmaya kelimeler yetmiyor çünkü:

yol kenarından bir görüntü

bir caminin avlusu (eğinde çok sayıda tarihi eser cami var tarihleri 1005 yılına kadar dayanmaktadır ve hala kullanılabilir vaziyetteler)

taş yolu devamı dünyanın en büyük 2. karanlık kanyonu olan kemaliye karanlık kanyona gidiyor.

kırkgözden eğin

son olarak kedinize iyi bakın,önceki yazıda bir arkadaş keşke bizde gitdiğimiz yerleri böyle paylaşsak demişti,ben genç bir arkadaşınız,kardeşiniz olarak size şu tavsiyede bulunayım; gittiğimiz,gördüğümüz güzel yerleri paylaşmak için hemen kameramıza sarılıyoruz,biliyorum amacımız hava atmak değil fakat resmini çekip paylaşacağım diye o anın güzelliğini kaçıyorsunuz.Örneğin köyde gün batımına doğru baraj kenarına inerim.Gün batımı bitene kadar oturur orda gün batımını izlerim.O an hiç bir şey ile ilgilenmem,sadece anı yaşarım.Bir anda herşeyi unutur,hayattan koparım ve güneşin tıpkı bir fener gibi bulutlara sonkez göz kırpışını izlerim.Hayattan zevk almaya çalışın.
NOT:Eğin'e sayamayacağım kadar çok gittim fakat ilk defa resimlerini çekiyorum.

yukarıdaki resimler benim çektiğim amatör resimler,paylaştığım albümde profesyonel resimler var bakarsanız mutlu olurum.

buda eğinlilerin yazdığı manilerden oluşan mani yolundan bir resim

son olarak çok sevdiğim bir elazığ türküsü ile veda ediyorum.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi bilalöztkr -- 22 Aralık 2014; 16:21:42 >

spinattimyalnizliga

Yarbay

5567 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Tollerance

Yüzbaşı

341 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

bilalöztkr

Yüzbaşı

647 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Tollerance

kullanıcısına yanıt

bilalöztkr

Yüzbaşı

647 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

spinattimyalnizliga

kullanıcısına yanıt

fragman44

Yüzbaşı

704 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

yirthan

Yarbay

7022 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

bytradm

Binbaşı

1811 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

dionysos_07

Yarbay

5258 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

bilalöztkr

Yüzbaşı

647 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

yirthan

kullanıcısına yanıt

ERZİNCAN EĞİN GEZİ YAZISININ DEVAMI GÜNCELL BÖLÜM 2

Benzer içerikler