İnsanlar Olmasa idi Ahlak Olur muydu ?

Olmazdı.

Bence olurdu. Ahlak insana özgü değil, bunun bir sebebi de yok. Neden insan özgü olsun ki? Gelecek kaygısı ahlakla ilgili bir şey değil. Tersine kaygının (gelecek fikrinin) varlığı ahlakı isaptlamayı, davranıştaki ahlak tarafını süzmeyi zorlaştırır.

Felsefe metinlerinde, tarihi metinlerde hayvanlar kullanılarak verilen örneklerin hepsi de hayvanlar konusunda pek fikir ibraz edemeyen zavallı örnekler. Eski dönemlerde insanların tabiatla iç içe olduklarını düşünüp hayvanları daha iyi tanıdıkları gibi bir önyargıya sahibiz belki de. Mutlaka iyi tanıyorlardı, kullandıkları "objectum vocalis"leri.

Bana kalırsa hayvan davranışlarına Jacques Cousteau belgesellerinden sonra bir ilgi oldu ve henüz yeni tanımaya başladık. Kedi ve köpeklerde ahlaki davranışı gözlemleyebiliyorum ve birbirlerine de hiç benzemiyorlar.

Ahlak sadece insanlarda yoktur. Hayvanlardada ahlak vardır. Sadece tek bir kategoriye indirgemek yanlış olucaktır. Hayvanlara baktığımızdan buldukları besinleri birbirleriyle paylaştıklarını görürüz. Karıncalar , maymunlar ve diğerleri.

Homo sapiens kitabında okumuştum bununla ilgili bir yazı

Uyduruyoruz. Her şeyi uyduruyoruz. Vatan millet para erkeklik din Allah cennet cehennem ahlak ölüm yaşam vs her şey bizim hayal gücümüz üzerine kurulu

.

Varolsun olmasın bütün verilmiş olan toplumların kabul ettiği bir ahlakın olması insandan bağımsız toplumsal bir ahlaki realiteye çıkar. Ontolojideki nesnel varlıklılık niteliği kişiden bağımsız, bu tıpkı Jüpiter gezegeninin biz doğmadan önce var olması ya da biz öldükten sonra da var olmaya devam etmesi gibi. Etik objektivizm toplumsal ya da bireysel, bu realist, yani bizden bağımsız gerçeklik varsayımını taşıyor. Bir yandan bu varsayım ahlakın mutlaklığıyla ilgili değil; uzay zamanda ahlaken optimal ancak esnek bir alanın olmasıyla ilgili. Bir metaetik inancı. İnanmıyorsan böylesi bir alan dahi yoktur. Buna da ahlaki subjetivizm deniyor. Nietzsche mesela ahlaki subjektivistti. Toplum sözleşmesi kuramcıları da işte tam tersi yani ahlaki objektivistler. Bu iki kavram İngilizce analitik felsefe literatüründe moral objectivism ile moral subjectivism olarak geçiyor.

@NeyzenEfendi @Personne

Sosyal yapılar birbirleriyle tutarsız olsa bile bazı sosyal yapılar diğerlerine kıyasla doğru ahlakı temsil edebilirler. Ahlaki objektivizmdeki ahlaki realiteyi o zaman bu sosyal yapılara karşılık düşürme eğilimi var. Batı dünyasının normlarını ve teşkilatlanmasını üstün gören kuramlar mesela bu tarz bir ahlaki objektivizmi savunuyor. Evrensel ahlak mutlak olmaktan ziyade bir yerlerde fiziken var olmak ve sezgilerle kavranabilir olmak durumunda. Yine de ahlak gibi sosyal veya bireysel inşa olan, mekandan zamana değişen yapay bir mefhuma objektif demek bence sakat. Herkese göre ayarlanmış optimal bir ahlak veya düzen yok. Bence bir hayal. Ama kültürel olarak Greko Romen temelli Batı uygarlığının teknik anlamda diğer kültürlere olan açık üstünlüğüne inanma eğilimindeyim. Batı dışındaki kültürler ancak Batı'yı imite ederek Batı'yla aşık atabiliyorlar. Batı kültürünün kodlarında gerçek anlamda bilim ve inovasyon var. Tabii bu benim şahsi yorumum, biraz fazla Batı merkezli bulabilirsiniz. @y9t

Batı kültürünü ve ahlakını Greko Romen temellerde mi yoksa Protestanlıkta mı aramalıyız emin değilim. Weber gibi düşünüyorum bu konuda. Batı kültürünün kodlarına işlenen bilim ve inovasyon, Protestanların zenginliği ve çok çalışmayı iyi ve cenneti hak eden insan olmanın göstergesi saydığı anlayıştan kaynaklanıyor gibi de görülebilir. Bu tabi biraz da "level of analysis" meselesi.

Bu konuya Batı merkezci yaklaşmak bence hiç yadırganacak bir şey değil. Fakat dediğim gibi, referans noktanızdan emin olamadım.

Protestanlık anlayışında antik stoacılık ve klasik felsefe okullarının belirli etkileri var. Bir yandan Hristiyanlık dininin ortaya çıkması ve doktrinizasyonu klasik Musevilik gibi dışlayıcı olmayan bir Yahudi mezhebinin Greko Romen dünyasında putperest felsefenin kavramsal kalıplarıyla bir simbiyoz (ortak yaşam) kurmasıyla gerçekleşiyor. Batının endüstriyel ve teknik gücünü meydana getiren deneysel bilimlerin ve doğa felsefesinin başlangıcı Antik Yunan. Batının temel medeni hukuk altyapısı ve senatoryal ya da kentsel meclislerden kiliseye tüm büyük teşkilatlanmalarının kökleri eski Roma'ya dayanıyor. Protestanlığın modern kapitalizm için bir katalizör görevi üstlendiğini reddetmiyorum kesinlikle ama "Batı" veya "Avrupa" deyince aklıma ilk önce Atina, İskenderiye veya Roma geliyor; Kudüs veya Luther'in 95 tezinden ziyade. Stoacılık da anın içerisinde çilekeş çalışmayı yüceltir mesela tıpkı Protestanlık gibi. İki anlayışta da sermaye üzerine yatmak için değil; tasarruf etmek ve daha faydalısı ve doğrusu için yatırım yapmak üzere var. Bir yandan modern Batı kapitalizminin izlerini Katolik mezhebe mensup Venedik ve Ceneviz Cumhuriyetlerine kadar izleyebiliriz.

ahlak yoktur sahip olma iç güdüsüyle elde edileni garantiye almak için oynanan tiyatro vardır.

Olmazdı