KALÇA PROTEZİ (KİMLERE YAPILIR, RİSKLERİ VE BAŞARI ORANI)

Vücuttaki bazı eklemler zaman içerisinde aşınırlar. En sık etkilenen eklemler kalça ve diz eklemleridir. Aşınmaların büyük bölümünde belirgin bir sebep yoktur fakat kilo, kötü kullanım gibi tahmin edilebilen sebepler olabilir. Fakat bazı durumlarda ise altta yatan sebep vardır. Kalça ekleminde kıkırdak aşınmasının altta yatan en sık sebeplerinden birisi kalça eklemindeki doğuştan gelen “displazi” denilen açı farklılıklarıdır. Kalça eklemi yuvasındaki küçük açı değişiklikleri bile zaman içerisinde yük dağılımını bozacağı için 30-40’lı yaşlarda kalça ekleminde kıkırdak aşınmasına yol açabilir. Kalça eklem aşınmasının diğer sık sebeplerinden birisi de, kalça eklemindeki sıkışma sendromudur. Bu olayda da, hareketli kalça eklemindeki sıkışma nedeniyle zaman içerisinde kalça hareketleri merkezi hareketini yapamayarak yalpalamaya başlar ve ilerleyen dönemde kıkırdak aşınması gelişir.

Protez yapılmasının en geçerli sebebi kalça eklemindeki ağrıdır. Bu ağrı genelde kasık bölgesinde olur fakat bazen bacak ön tarafından diz eklemine kadar yayılan ve yansıyan ağrı olabilir. Ağrının derecesi kalça eklemindeki aşınma miktarına, hastanın kilosuna, yaptığı günlük aktivitelere göre değişiklik gösterir. Hastanın ağrıları çok artmışsa, cerrahi dışı tedavi yöntemlerine rağmen yürüme mesafesi 200-300 metreye kadar düşmüşse ve özellikle gece ağrısı oluyorsa, protez yapılmasının zamanı gelmiş demektir. Kalça kıkırdak aşınmasında ağrı haricinde kalça eklem hareketlerinde kısıtlanma ve kışlama da diğer şikayetlerdendir. Eklem hareket kısıtlılığı bazen çorap giymeyi ve merdiven inip çıkmayı imkansızlaştıracak şeklide ilerlemiş olabilir. Fakat buna rağmen hareket kısıtlılığı genelde tek başına nadiren protez sebeplerindendir.

Ameliyat yaklaşık 2 saat sürmektedir. Protezin çimentolu ve çimentosuz tipleri bulunmaktadır. Genç hastalarda çimentosuz tipi tercih edilmektedir. Ameliyat sonrasında hastane yatış süresi 3-5 gün civarında olmaktadır. Ameliyattan 1 gün sonra hasta oturtulmakta ve destekle yürütülmektedir. Üzerine kısmi yük verilebilir fakat destekle yürüme 1-1,5 ay sürmektedir.

Protez ameliyatlarında damar tıkanıklığı, akciğer embolisi, enfeksiyon gibi riskler bulunmaktadır. Fakat bunların önlenmesine yönelik ameliyat öncesindei sırasında ve sonrasında gerekli tedbirler alınmaktadır. Bu nedenle toplam risk sadece %1-3 civarındadır. Kalça protezinde hasta memnuniyeti oldukça yüksektir ve %95 civarında bulunmaktadır.

Eklem protezi, eklem kıkırdak aşınmasının ileri düzeyde olduğu durumlarda, eklem yüzeylerinin suni yapılarla değiştirilmesidir. Bu sayede eklem hareketleri hasarlı kıkırdak yerine protez üzerinden olacaktır ve böylece ağrı olmayıp eklem hareketlerinde açılma ve rahatlama meydana gelecektir.

Kalça protezinde toplam risk sadece %1-3 civarındadır.