Komünizmden kaçan Arnavutlar (Gerçek komünizm bu değil!)

Comecon üyesi ülke = komünist ülke.

İfadelerim muğlak değil. Belki gereğinden fazla kibar veya ekümenik olabilirler ama epistemojik derinliğe girmek muğlak olduklarını ispatlamaya yeterli gelmeyecek.

Yadıklarınız komünizmin tartışılacağı bir konuda iyi bir hatırlatma, bir özet olabilir, fakat bunlar Arnavutluğun kategorik olarak komünist bir ülke olduğu gerçekliğine en ufak bir argüman teşkil etmiyor. Eğer burada bir sorun varsa bu benim teorik kavrayış eksikliğimden çok daha basit: sizin coğrafi bilgi eksikliğiniz. Tam olarak da siyasi coğrafya. Veya hata diyelim, önemli değil bence, ayıp da değil. Normal olarak Comecon üyesi denildikten sonra bunun nasıl bir sözleşme olduğunu ve etkilerini bilen, göstermeye çalıştığınız teorik derinliğe gerçekten sahip herhangi birisi tartışmayı sürdürmezdi.

Şimdi bu basit siyasi coğrafya hatasını saklamak için komünizmin aslında hiç olmadığını ispatlamaya çalışmak ancak deli saçması bir dizi yazı çıkarabilir. Bence her başlığın altında herşey tartışılabilir ama bu samimiyetsilikler için zamanım yok. Kusura bakmayın.

Doğru, eksik. "Gerçek komünizm bu değil" sözüyle bu gerçeğe başkaları da bir selam vermişler zaten. Peki. Ama buradan üretim araçlarının ortak kullanılmasını komünizm zannettiğim anlamı çıkmaz. Endüstride bunu pratik olarak en ileriye taşıyabilen şey, 'standardizasyon', uzun süre ABD öncülüğünde gerçekleşti. Liberalizmin en ileri hali olarak görülen ülkelerin bazılarında kamu harcamaları yüzdesi yine dünyanın en ileri seviyesinde. Onlara komünist demiyoruz.

Çocukluğumun bir kısmı Belgrad radyosunu dinlemekle geçtiğinden mütevellit coğrafyayı ve kadıncağızın anlattıklarını iyi anlayabiliyorum. Sosyalist Yugoslavya'yı da hatırlıyorum, günlük yaşamı, nasıl dağıldığını, Arnavutluk'la arasındaki dağlar kadar farkı... Bizim 'mağaramızda' Arnavutluk'a komünist denir, bu başlığında altına öyle yazılmalı. Tıpkı çarşıda beyaza beyaz yerine "tam spektrum" denilmediği gibi.

Lenin, Sibelius, Wagner... hepsi de hastalıklı bir dönemin zaafiyet geçirmiş adamları bence. Kropotkin'in yazdıklarından sonra Lenin olmaya utanırdım. Yazdıklarınız tartışılabilir (ekümenik bir kibarlıkla) ama bu başlığın altında yazık olur ve doğru anlaşılmaz.

O kadar basit değil. Mavi tarafın enerjisi yüksek, kızıl tarafta ise retina daha duyarlı. Bir spektruma tam diyebilmek, yani referans beyazı bulabilmek için her freknasın enerjisini mi baz almayız, yoksa algıdaki retinal tepkileri mi... Veya spekturumun her ölçülebilen dalgaboylarını bir ölçüde veren bir rengi beyaz kabul ettiğimizde, bunların enerjilerini de aynı oranlarda soğuran bir renge ne demek gerekecek? Referans beyazı bulduğumuzda, dalgaboylarını daha detaylı ölçebildiğimizde çıkabilecek farklarla yeni beyaza nasıl karar verilmeli? Yani burada mutlaka ikinci kısıtlayan tanımlara da ihtiyaç var. Herhalde bu özdeşliği ancak temel optik kavramlarına yabancı birisi ddia edebilir.

Görldüğü gibi bilim o kadar da kolay değil. Daha ilk adımda köşeli akıl pozitif bilimlerde bile sendelemeye başlar. Öyle olmasa herhalde günde iki doktora yapardık. Ama bilim, bilinmeyenle yapılır.

Sosyal bilimlerde bir tartışmanın önemi olabilir ama bilindik tanımları tekrarlamanın değil. Harika özetleri sayfalarca yazabiliriz ama o bilgiler bizim bilgilerimiz mi? Anlayışın her seviyesi bilmek için yeterli midir? Semiyotik, semantik gibi anlamın temel öğelerine yabancı bir şekilde bilimsellik, hatta salt akılcılık bile dağılmadan kalabiliyor mu? Hangi başlığın altında? Hangi bağlamda.. in-what-sense? temel sorulardan biridir.

Kaynağa rastlamamanız sizinle ilgili. Larousse karıştırsanız, veya herhangi bir atlas denk geleceksiniz. Bence bana cevap vermek yerine meraklıysanız biraz araştırın, Comecon ne demek, nasıl üye olunuyor. Üyelerin sözleşmeleri neleri içeriyor... Gerçekten deli saçması bir yazışma yapıyoruz şu anda.

Komunist ülke aynı zamanda politik bir tanımdır, videoyu izleyen, konuyu anlayan hiç bir doğal zeka bunu sosyolji biliminin bir tanımı veya ideoloji olarak almayacaktır. Bilim her kullanıma açık bir aygıt değil, ve burada otantik veya samimi bir başvuru şekli olarak bilimi de, aklı da göremiyorum. Öyle olsa Kropotkin'in hangi bağlamda verildiği sorulmazdı. Fazla bir şey söylemiyor, politika alnında önemli tek bir kitabı var... Neyse, iyi ki Sibelius'u sormadınız.

§ Başka okuyanlar varsa, bu kadar temel şeyler yazdığım için kusura bakmasınlar.