Portrait of a Lady on Fire (2019) 6 Aralık vizyon | Adéle Haenel, Noémie Merlant, dir.Celine Sciamma

18. yüzyılın ikinci yarısında geçen hikayemizde de bunu net şekilde görüyoruz. Heloise, Sophie'nin söylediğine göre Benediktin'den gelir. Filmden bahsedilmez ancak Benediktin Tarikatı diye araştırırsanız önünüze birçok sonuç çıkacaktır. Saint Scholastica Manastırı'nda hala aktif şekilde hizmet verirler.



Konumuna dikkat edersek toplumdan son derece izole olmuş yerlerde böyle manastırlar. Çünkü dini öğretilerin rahatça verilebilmesi ve öğrencilerin dikkatini dağıtacak şeylerin olmasını istemezler. Bu yüzdendir ki Heleoise karakteri müziğe son derece aç, kitap okumaya susamış ve yüzme bilip bilmediğini bile henüz bilmeyen, uçuruma koştuğunda hepimiz atlayacak diye düşünürken o koşmayı özleyen bir yapıda.

Filmdeki anne figürüne iyi odaklanmak gerek. Kendi portresiyle övünen, kızına sanki onun evcil hayvanıymış gibi kurallar koyan bir karakter. Heloise bu yüzdendir ki henüz manastırdan tam anlamıyla kopamaz. Anne, burada hala karakterlerimize ket vuran ve sınırları ifade eden kuralcı bir burjuva. Heloise hala son derece öfkeli, yüzü hiç gülmezken; Marianne henüz onun yüzünün güzelliğini yani aslında ben kişiliğini tanımlamış değil. Aynaya nefretle bakıyor.



Filmdeki hikayeye dikkat edersek annenin adadan beş günlüğüne ayrıldığı ana kadar henüz bir şeyleri aşamıyoruz. Karakterlerle birlikte seyirciyi de rutinin içine hapseden engel var.

Marianne'nin, Heloise'in portresini yapma zorunluluğu vardır. Heloise poz vermeyi reddettiği için birlikte geziye çıktıkları anları fırsat bilerek ressam karakterimiz onun eskizlerini çıkarır, çalışmaya başlar. Yeşil elbiseyi ilk olarak kendi üzerinde dener.



Sonrasında Sophie ile tekrar dener.



Fakat hem Heloise'nin güzelliğini tam tanımlayamaması (aralarındaki sınırlar) hem de ona yalan söylediği düşüncesiyle portrenin yüzünü bocalar. Böylece ikinci defa tamamlanmamış olur tablo. Fakat bundan sonra Heloise poz vermeyi kabul eder. Ve anne ayrılır...

Filmin kitap gibi açıldığı kısım tam da bundan sonrası. İlk sahnesiyle kendini belli ediyor. Çoğu erkek birgün şikayet etse bile kendi babasına dönüşeceği gibi, kadınlar da annelerinin kopyasıdır. Heloise ve annesi karşı karşıya geldiklerindeki sahne adeta Heloise'nin yıllar sonraki görüntüsü gibidir.



Kıyafet artık gerçek sahibine geçer, sahibi ise gülümser, öfkesinden eser kalmaz.



Adayı terk eden kuralcılıktan sonra kadın sancıları karşımıza çıkar. Marianne adet sancısı yaşar, Sophie'nin hamilelik konusu onların da konusu olur. Bebeğin düşmesi için çaba sarfederler. Henüz daha hamile olduğu için çiçekler diri şekilde karşısında durmaktadır.



Rahminde henüz canlı bir cenin yatar. Bebeğinin alındığı o sahnede aynı yatakta bir bebeğin parmaklarından kavraması da belki de en acıklı sahnelerdendi. Sophie'nin bebeği düştükten sonra önündeki çiçekler artık ölüdür.



Rahminde artık bir can yoktur. Fakat o, işini bitirmiş bir kadındır artık. Bu vurgu ana karakterler üzerinden de yapılıyor. Marianne, partnerinin rahim bölgesine yerleştirdiği aynayla] kendi kadınlığı üzerinden doğurganlığa atıfta bulunuyor.



İlk verdiğimiz ayna öfkesinden eser yok.



Dikkat edersek dönemle ilgili hayli referans alabiliriz. Kıyafetlerden dekorasyonlara, Sophie'nin yaptığı işe kadar özellikle barok anlatısı içerisinde birçok eser mevcuttur.



Hikayenin odağında olan Orpheus ve Eurydice mitini, filmde harika işliyor yönetmen. Orpheus arkasını dönerek onu tehlikeye mi attı yoksa Eurydice ona arkasını dönmesini söyleyerek ölümü göze mi aldı? Film kendi cevabını aslında kadınların gücüne ve cesaretine vurgu yaparak veriyor net şekilde. Orpheus yayıyla, filmde Marianne ve onun paletini tanımlar. Bu hikaye okumasından sonra Marianne'nin, Heloise'yi beyaz içinde görmesi bundan dolayı.





Resimlerde çoğu kez Eurdyice beyaz resmedilir.



Orpheus- Marianne atfı. Tabloya, renklere ve kıyafetlere dikkat, bir veda.



28 mesajı da bir ustalık. Sanatçılar çizdikleri eserlerde el yazmalarında ya da kitaplarda gösterdikleri ince detaylarda alt metin iletirler. Seçtiği 28. sayfa ile Heloise, aşkına çok net bir mesaj veriyordu. Eseri görenlere ise bunu yorumlaması gereken bir giz bırakarak.









Elçiler Tablosu'nda Holbein'ın verdiği detaylar ya da Marat'ın Ölümü'nde olduğu gibi.

Bulundukları bölgede erkekler ismen bile anılmıyor. Sophie'yi hamile bırakan adam, Milano'lu koca adayı ya da Marianne'nin babası... Hangisi olursa olsun tartışma unsuru bile değil. Heloise'nin eteğinin yandığı sahne öncesi hep bir ağızdan şarkı söyler kadınlar;



Jeanne d'Arc ile ilk kez ataerkil düzene başkaldıranlar, Delacroix'nun, Halka Yol Gösteren Özgürlük adlı eserinde tüm erkeklerin tepesinde olan kadın ile yeniden hayat bulur.



Daha sonrasında gelen, erkeklerin ekonomik düzenine baş kaldırarak kendi eşcinsel ilişkilerini yaşamaya çalışan Boston evliliklerine de doğru giden yolu da aydınlatıyor yapım.

Film boyunca kıyıya vuran dalgaların tempoyu yükselttiğini söylemek mümkün. Onların öfkelerini temsil ediyor. Ending kısmında müziğin temposu aslında Heloise'nin içinde kopan fırtınaları gösterir.



Tıpkı, The Godfather filminde karakterimizin tuvalete gidip silahı alırken kalbinin atış hızının, tren sesinin gümbürtüsüyle verilmesi gibi. Sondaki gözyaşları ise net şekilde Call Me by Your Name'de, karakterin şömine önünde gözyaşı dökmesine benzer.