’Soykırım’ı tanıma üyelik şartı olsun

5 Eylül 2006
’Soykırım’ı tanıma üyelik şartı olsun

Zeynel LÜLE / STRASBOURG/A.A

Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu, Türkiye’nin sözde Ermeni soykırımını tanımasının Avrupa Birliği üyeliğinin ön şartı olmasını talep etti.

Hollandalı Hıristiyan Demokrat milletvekili Camiel Eurlings’in kaleme aldığı, tavsiye niteliği taşıyan ve dün geç saatlerde oylanan rapora bu yönde sunulan değişiklik önerileri kabul edildi. Fransız sosyalistlerin sunduğu bu ön şart önerisi, 23 oya karşılık 31 oyla kabul edildi. Yunan parlamenterlerin sunduğu bir başka değişiklik önerisinin kabulüyle de "Ermeni, Pontus Rumları ve Süryanilere yönelik soykırım yapıldığı" ifadesi de raporda yer aldı.

Dün AP Dışişleri Komisyonu’nun toplam 343 değişiklik önergesinin oylaması hareketli geçti. Parlamenterlerin geç saatte olmasına rağmen toplantıya büyük ilgi gösterdikleri görüldü. Raporu Türkiye açısından "olumsuz" hale getirebilecek tüm değişik önergeleri kabul edildi.

Daha önce "Ermeni Soykırımı"nın tanınması yönünde karar alan AP Komisyonu, Türkiye'nin AB üyeliği için ilk kez bunu bir ön şart olarak kabul etti.

PONTUS-SÜRYANİ

Kabul edilen değişiklik önergeleriyle, Türkiye aleyhine sertleştiği gözlenen raporda, ayrıca yine Yunan ve Rum parlamenterlerin önerisiyle Türkiye'nin, sözde Ermeni soykırımı dışında "Pontuslu Rumlara ve Süryanilere de soykırım yaptığı" iddia edildi.

TÜRBAN

Bu arada, Yeşil grup parlamenterleri Joost Lagendijk ve Cem Özdemir'in sunduğu ve kabul edilen bir değişiklik önergesiyle Türkiye'de üniversitelerdeki türban sorununa bir çözüm bulunması çağrısında bulunuldu.

AZINLIKLAR

Kabul edilen değişiklik önergeleriyle, "Türkiye topraklarında yaşayan farklı azınlıklara yapılan hak ihlallerinin, tam üyelik hedefine uygun olmadığı" görüşü öne sürüldü.

Oylamanın ardından soruları yanıtlayan Türkiye raportörü Camiel Eurlings, Türkiye'nin dostu olduğunu ve bu raporun Türkiye'nin demokratikleşme yolunda adım atması için hazırlanmış olumlu bir rapor olduğunu söyledi. Hollandalı parlamenter, kabul edilen değişiklik önergelerinin, raporunun ruhunu çok fazla değiştirmediğini ve genel olarak sonuçtan memnun olduğunu ifade etti.

PKK TERÖRÜNÜ BÜTÜN PARLAMENTO KINIYOR

Raporda, bölücü terör örgütü eylemlerinin sert biçimde kınandığını kaydeden Eurlings, "PKK terörü kesinlikle hoş görülemez ve haklı çıkartılamaz. Bu rapor, teröre kesinlikle müsamaha etmeyeceğimizi gösteriyor" diye konuştu.

Hollandalı parlamenter, bununla birlikte, terörün önlenmesi konusunda Güneydoğu Anadolu'daki seçilmiş kişilerin muhatap alınarak bu sorunun çözülmesini arzu ettiklerini söyledi.

Dışişleri Komisyonu'nda bu akşam kabul edilen ve bağlayıcı niteliği olmayan tavsiye niteliği taşıyan taslak rapor, Strasbourg'da Avrupa Parlamentosu'nun 25-28 Eylül'de yapacağı genel oturumda nihai olarak oylanacak.

TASLAK RAPOR

Taslak raporda, Türkiye'den, reform süreci, özellikle ifade özgürlüğü, dini haklar ve azınlık hakları, sivil-asker ilişkileri, kadın hakları, sendikalar, kültürel haklar, yargının bağımsızlığı ve reformların uygulanmasının hızlandırılması isteniyor.

Hükümetin hazırladığı 9. reform paketinin memnuniyetle karşılandığı ifade edilen raporda, yeni terörle mücadele yasasının temel hak ve özgürlükleri kısıtlayıcı unsurlar içermemesi talep ediliyor.

TCK'DA DEĞİŞİKLİK TALEBİ

”Hükümet yetkilileriyle, askeri personel ve güvenlik personeline ayrıcalık yapılmadan yargı önünde herkese eşit muamele yapılması” istenen raporda, Türk Ceza Kanununda “keyfi yorumlamaya uygun olduğu” öne sürülen 216, 277, 288, 301, 305 ve 318. maddelerin değiştirilmesi çağrısında bulunuluyor.

KÜRT SORUNU

Taslak raporda, terör örgütü PKK sert bir dille kınanırken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl yaptığı “cesaretlendirici açıklamanın ardından Türk hükümetinin Kürt sorununa demokratik çözüm araması” çağrısına yer veriliyor.

ŞEMDİNLİ SAVCISI

Raporda, eski Van Cumhuriyet Savcısı Ferhat Sarıkaya'nın görevden alınmasının ”derin endişe kaynağı” olduğu ifade edilirken, Şemdinli olaylarından sonraki gelişmelerin “Türk toplumunda ordunun rolünün yeniden canlandığını değil, devam ettiğini gösterdiği” ileri sürülüyor.

SEÇİM BARAJI

Yüzde 10 olan seçim barajının indirilmesi istenen raporda, bu sayede TBMM'de daha geniş temsil sağlanacağı görüşü savunuluyor.

DANIŞTAY'A SALDIRI

AB yolunda yapılan reformları yansıtacak yeni bir anayasaya ihtiyaç olabileceği görüşüne yer verilen raporda, Danıştay’a yapılan saldırı da şiddetle kınanıyor.

DİNİ ÖZGÜRLÜKLER

Raporun “İnsan Hakları ve Azınlıkların Korunması” başlığı altında, AP'nin son raporundan bu yana dini özgürlükler bağlamında ilerleme sağlanmamış olmasından “esef duyulduğu” ifade edilirken, Türkiye'ye dini azınlıkların ruhbanlarını eğitmede ve mülk edinmede karşılaştıkları sorunları ortadan kaldırması çağrısı yapılıyor.

ALEVİLER

Raporda, Alevilerin tanınması ve korunması istenirken, cem evlerinin de dini merkezler olarak tescil edilmesi, dini eğitimin gönüllülük esasına göre düzenlenmesi ve sadece Sünni inancını yansıtmaması gibi talepler yer alıyor.

LAGENDIJK: RAPORUN DİLİ AĞIR

Karma Parlamento Komisyonu (KPK) Eşbaşkanı Hollandalı parlamenter Joost Lagendijk de yaptığı konuşmada, "raporun dilini ağır bulduğunu" söyledi.

Hollandalı parlamenter, özellikle Kıbrıs konusunda AP'nin Türkiye ile müzakerelerin askıya alınabileceği mesajını vermemesi gerektiğini ifade eti. Lagendijk, AB'nin Kıbrıslı Türklere yönelik taahhütlerini de yerine getirmesi çağrısında bulundu.

Liberal grup adına konuşan İngiliz parlamenter Andrew Duff da konuşmasında, Avrupa'nın modern ve demokratik bir Türkiye'ye ihtiyacı olduğunu belirterek, Türkiye'nin savunma ve güvenlik alanında Avrupa'nın istikrarı için oynadığı rolün gözardı edilmememsi gerektiğini kaydetti.

’Soykırım’ı tanıma üyelik şartı olsun

Benzer içerikler