Şimdi Ara

Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar

Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
2 Misafir - 2 Masaüstü
5 sn
21
Cevap
0
Favori
425
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
8 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 1
Giriş
Mesaj
  • Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar
    Üç kıtada yirmi yıl süren tasarım, üretim, imalat ve montajın ardından, tarihi, çok uluslu ITER füzyon enerjisi projesi devasa toroidal bobinlerine kavuştu. İnanılma büyüklükteki ve son derece karmaşık yapıdaki mıknatıs sistemi, füzyon reaktörünün manyetik alanını oluşturacak. Bu manyetik alan, Dünya’nın manyetik alanından 250 bin kat daha güçlü olacak.



    ITER için mıknatıslar tamam



    Çok uluslu ITER füzyon enerjisi projesi reaktörün çekirdeğini inşa etmek için gereken özel mıknatısların Güney Fransa'ya teslim edilmesiyle kritik bir noktaya ulaştı. On dokuz devasa toroidal bobinden oluşan dev mıknatıslar Güneş'e ve yıldızlara güç veren süreci taklit etmek ve plazmayı hapsetmek için kullanılacak.



    Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar
    ITER, insanlık tarihinin en önemli projelerinden birisi -belki de şimdiye kadarki en karmaşık puzzel. Avrupa Birliği, Çin, Hindistan, Japonya, Kore, Rusya ve ABD’nin ortak çalıştığı projedeMitsubishi Heavy Industries, ASG Superconductors, Toshiba Energy Systems, SIMIC, CNIM ve daha pek çok şirket yer alıyor.



    Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar
    Projenin hayata geçirilmesi için en önemli parçalardan olan D-şekilli toroidal mıknatıslar, tokamak adı verilen çörek şeklindeki bir oda olan ITER vakum kabının etrafına yerleştirilecek. Kabın içinde hafif atom çekirdekleri birleşerek daha ağır atom çekirdekleri oluşturacak. Bu reaksiyon sırasında oluşan plazma, mıknatısların manyetik alanlarıyla hapsedilecek ve ortaya muazzam bir enerji çıkacak.



    Bu füzyon reaksiyonunun yakıtı hidrojenin iki formu olan döteryum ve trityum olacak. Bu yakıt tokamak içine bir gaz olarak enjekte edilecektir. Gazın içinden elektrik akımı geçirildiğinde, iyonize bir plazma oluşacak. Plazmanın sıcaklığı Güneş’in çekirdeğinden 10 kat daha sıcak olan 150 milyon dereceye kadar çıkacak. Bu aşırı sıcak plazmayı şekillendirmek, sınırlamak ve kontrol etmek için ITER tokamak, metal vakum kabının şekline tam olarak uyan görünmez bir manyetik kafesle korunmak zorunda.



    Dünya'nın manyetik alanından 250.000 kat daha güçlü



    Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar
    ITER bu dev bobinler için malzeme olarak niyobyum-kalay ve niyobyum-titanyum kullanacak. Bunlara elektrik verildiğinde bobinler dev bir mıknatısa dönüşecek. Sıvı helyumla -269 santigrat dereceye kadar soğutulduklarında ise süper iletken hale gelecekler. Kullanılan her bir bobinin boyut 17 metre boyunda ve 9 metre eninde. Ağrılıkları ise 360 ton. Toroidal alan bobinleri birlikte, aslında tek bir mıknatıs olarak çalışacak. Esasında bu, şimdiye kadar yapılmış en güçlü mıknatıs olacak.



    Tüm bunlar bir araya geldiğinde ITER'de oluşacak plazma akımı 15 milyon ampere ulaşacak. Bu, mevcut ya da daha önceki tokamaklarda mümkün olandan çok daha güçlü. Manyetik alan açısından, tasarımın toplam manyetik enerjisi ise 41 gigajul olacak. Elbette bu sayı çoğu kişi için pek bir anlam ifade etmiyor. O yüzden şu bilgiyi vermek yardımcı olacaktır: Bu manyetik alan Dünya'nın manyetik alanından 250.000 kat daha güçlü olacak.



    ITER ne kadar güç sağlayacak?



    Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar
    ITER'deki tesis yaklaşık 500 megawatt termal güç üretecek kapasiteye sahip. Eğer sürekli olarak çalıştırılır ve elektrik şebekesine bağlanırsa, bu yaklaşık 200.000 eve yetecek enerji üretimi anlamına geliyor. Ticari bir füzyon tesisi, 10-15 kat daha fazla elektrik gücü için biraz daha büyük bir plazma odasına ihtiyaç duyacak.



    Füzyon nasıl çalışacak?



    Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar
    Bahsettiğimiz gibi az miktarda döteryum ve trityum (hidrojen) gazı tokamak adı verilen büyük, çörek şeklindeki bir vakum odasına enjekte edilecek. Hidrojen, buluta benzeyen iyonize bir plazma haline gelene kadar ısıtılacak. Tokamakla entegre dev süper iletken mıknatıslar iyonize plazmayı metal duvarlardan uzak tutarak hapsedecek ve şekillendirecek. Hidrojen plazması 150 milyon santigrat dereceye ulaştığında - Güneş'in çekirdeğinden on kat daha sıcak - füzyon süreci meydana gelmeye başlayacak.



    Füzyonla üretilen ultra yüksek enerjili nötronlar manyetik alandan kaçar ve metal tokamak odasının duvarlarına çarparak enerjilerini ısı olarak duvarlara iletmeye başlayacak. Bazı nötronlar metal duvarlardaki lityum ile reaksiyona girerek füzyon için daha fazla trityum yakıtı oluşturacak. Tokamak duvarlarında dolaşan su, ısınarak buhara dönüşecek. Ticari bir reaktörde, bu buhar elektrik üretmek için türbinleri çalıştıracak.



    Günümüze kadar yüzlerce tokamak inşa edilmiş olsa da ITER yanan veya büyük ölçüde kendi kendini ısıtan bir plazma elde etmek için tasarlanmış ilk proje olma özelliğini taşıyor.



    ITER’in başındaki bela



    Dünyanın en büyük füzyon reaktörü ITER’de karmaşık mıknatıs sistemi kuruldu: İşte detaylar
    Fransa'da inşa edilmekte olan 20 milyar Avroluk nükleer füzyon reaktörü ITER’in ilk plazmasını son olarak 2025 yılında üretmesi bekleniyordu. Ancak son yapılan açıklamalara göre ilk üretim 10 yıl ertelendi. ITER, 2035’e kadar operasyonlarına başlamayacak. Böyle bir gecikme ITER'in ticari füzyon projeleri tarafından geride bırakılmasına neden olabilir.



    ITER özelindeki fikirler 1985 yılına kadar uzansa da çalışmalar resmi olarak 2006 yılında başladı ve plazma yaratacak reaktörün ilk çalıştırılması başlangıçta 2020 için planlanmıştı, ancak daha sonra 2025'e ertelendi. İnşaat maliyetleri hızla artmış, ilk tahminler 2020'de yüzde 300 artışla 20 milyar Avro'nun üzerine çıkmıştı.






    Kaynak:https://interestingengineering.com/energy/worlds-largest-fusion-reactor-iter
    Kaynak:https://www.eurekalert.org/news-releases/1049956
    Kaynak:https://www.iter.org/mach/Magnets







  • Yeni yörüngemiz hayırlı olsun

    < Bu ileti Android uygulamasından atıldı >
  • Bu tokamaklar adam gibi çalışmıyor, deneysel olarak çalıştırıyorlar.Küçük de yapsan büyük de yapsan olmuyor.Bunlar niye hala tokamak yapmaya çalışıyorlar ? Füzyon reaktörleri maalesef ölü projeler..

  • > "Plazmanın sıcaklığı Güneş’in çekirdeğinden 10 kat daha sıcak olan 150 milyon dereceye kadar çıkacak"

    Anlamadığım, bir "shit happens" vakasında bu plazma soğuyana kadar dünyanın merkezine doğru bir delik açmaz mı? Açarken de önüne gelen dağ taş herşeyi buharlaştırmaz mı ? 🤔

  • msegmx M kullanıcısına yanıt
    Haberi tam okusaydınız bunun cevabını alırdınız, plazmayı hapsetmek için manyetik alan kullanılıyor, plazma duvarlara temas etmiyor.

  • "Avrupa Birliği, Çin, Hindistan, Japonya, Kore, Rusya ve ABD’nin ortak çalıştığı projede" Rusya yı çıkardılar biliyorum, yanılıyor muyum

  • tbbtl T kullanıcısına yanıt
    Iter'in kendi sitesinde üyeler arasında Rusya yer alıyor halen. İnşaat sahasında Rusya bayrağı da mevcut.

  • Yapay Zeka’dan İlgili Konular
    Daha Fazla Göster
  • DISTURBED kullanıcısına yanıt
    spiderman'deki doktor octopus'un yptığı güneş sanıyorlar bunu.. Fişini çekince duruyor arkadaşım merak etme :)

  • DISTURBED kullanıcısına yanıt
    Merak ettiğim konunun cevabı haberde ve videoda yok.

    Bilginiz yok besbelli, neyse önemli değil.

  • DISTURBED kullanıcısına yanıt
    Duvardaki prize, sanayideki fabrikaya elektrik dinamo, tokamak, manyeto, plazma duvarı vs'den gelmiyor.

    Elektrik, medyada, okulda bize gösterilenden daha değişik bir yerde değişik bir yöntemle üretiliyor.

    Sanayici küçük fabrika kiralıyor, kurulu güç 5kW, onu 50kW'a cıkarmak için fabrika mülk sahibi UEDAŞ'a dilekçe yazıyor, UEDAŞ gelip bir kablo çekiyor kapasite 50kW'a cıkıyor.

    Aradaki 45kW güç nerde, nasıl üretilecek?

    < Bu ileti mini sürüm kullanılarak atıldı >
  • msegmx M kullanıcısına yanıt
    Bir olay olduğunda fisyonun aksine reaksiyon istendiğinde durdurulabiliyor. Oluşan plazma da haliyle hızla soğuyor. Zaten hapsedildiği alan da bu ısıya dayanacak ve engelleyecek şekilde inşa ediliyor. Yani risk faktörü geleneksel nükleer santrallerden çok daha düşük.

  • berkandinçay B kullanıcısına yanıt
    Havadan üretiliyor. Bildim, bingo. Benim gördüğüm en az iki üç sene oldu, her haberin altına bu konuda yazacak motivasyonun var, bunları yazana kadar bir direk çekip, 0.5w'lık bir ledi yakamadın mı hocam?

  • msegmx M kullanıcısına yanıt

    ''Tokamakla entegre dev süper iletken mıknatıslar iyonize plazmayı metal duvarlardan uzak tutarak hapsedecek ve şekillendirecek'' tekrar oku!

  • .V. . kullanıcısına yanıt
    Fiziksel ayrıntıya girmeden, hergün artan elektrik tüketiminin nasıl karşılandığını açıklar mısınız? Hergün yeni bir rüzgar türbini dikiliyor, yeni bir solar tarla faaliyete başlıyor. Gelecekte de füzyon reaktörleri faaliyete başlayacak

    Sorunuza gelince. En basit atmosferik elektrik üretim tesisi için arsa, inşaat, işçilik, ekipman vs en az birkaç onbin dolar ve birkaç kişinin çalışmasını gerektirir. Bu Türkiyede olmasa başka bir ülkede eninde sonunda yapılır endişeniz olmasın. Fakat onun yapılmasına hiç gerek kalmadan, rüzgar türbinlerinin rüzgar olmadığı halde nasıl olup ta 7 24 döndüğünü açıklamaya calışmak da bu konuda ipuçları verebilir.

    < Bu ileti mini sürüm kullanılarak atıldı >
  • DISTURBED kullanıcısına yanıt
    Tokamakla entegre dev süper iletken mıknatıslar iyonize plazmayı metal duvarlardan uzak tutarak hapsedecek ve şekillendirecek

    Bu yöntem hayali. Ancak diyelim ki gerçek. Bu yöntemle güvenli şekilde milyonlarca konut, yüzbinlerce fabrikanın elektriğinin üretileceğine gerçekten ihtimal veriyor musunuz?

    < Bu ileti mini sürüm kullanılarak atıldı >
  • Bir rüzgar gülüne bakın hissetmediğiniz akımlarda bile dönüyorlar, o kadar geniş kanatlar hemen her daim bir akım yakalamaya yetip dönüyor demek ki. Ayrıca çokça durdukları zamanları gördüm. Şu an bana bana esmiyor rüzgar yok demek ki diye çıkarım yapmak doğru değil, veya göstermek kanıtlamak için bir ölçü değil. O değilde bir saray gibi yerde ışıkları besleyen küçük direklerin olduğu bir fotoğraf paylaşıyordun hocam, eski 50-100w'lk lambaları çalıştırıyorlar demek ki küçücük direklerle, senden çeyrek watt'lık ledi yakmanı bekliyoruz, yan çiziyorsun, yani insan savunduğu hakkında hiç mi deney yapmaz, led bile yakma potansiyometre değişimleri bile ölçsen kafıdir. bir ledi yakın hele iki kişi yazarız artık forumda 3'ler 5 olur sonra.

  • Haber güzel. Tokamakların ne olduğu, çalışma prensipleri tek tek anlatılmış, benzetmelerle pekiştirilmiş. Ancak faaliyete geçme süresinin 10 sene daha ertelenmesi kötü olmuş. 10 sene nedir abi?

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • DeepestSea kullanıcısına yanıt

    Malzeme bilimi, dizayn vb kademelerde yaşanan empirik temelde ilerleme ile sonunda bir gün verim alınabileceğine dair bir inanç var. Ama dediğiniz gibi ana şablon baştan kusurluysa ne yapılsa boştur. 🙂 İş o zaman sadece yeni şeylerin öğrenilebileceği pahalı bir deneysel araştırmaya dönüşür.

    < Bu mesaj bir yönetici tarafından değiştirilmiştir >
    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • msegmx M kullanıcısına yanıt
    Soruyu beğendim aslında, o yüzden konuyla ilgili biraz fizik araştırması yaptım.

    Birincisi Newton'un Soğuma Yasası'nı kullanmamız gerekiyor. Isı transferi Conduction(direkt temas), Convection(gaz ve sıvıların soğuması) ve radyasyon yöntemleriyle gerçekleşiyor. Isısı yüksek olan yani hızlı titreyen moleküller, yavaş moleküller ile etkileşime girince, yavaş moleküller hızlanmaya, hızlı moleküller enerji kaybetmeye başlıyor.

    Plazmanın tam olarak ısı transferi hızını bilmiyorum ama yaklaşık olarak k sabitini 0.01 aldığımızda, 150 milyon derecelik bir maddenin yaklaşık 1000 derece ye kadar soğuması yaklaşık 20 dakika sürerdi. 1000 derece de ortalama lav ların sıcaklığı, yani kayaları eritmeye, delik açmaya devam edemeyecek sıcaklık sayılır. Hadi diyelim ki plazmanın ısı transferi 2 kat daha yavaş, bu sefer 40 dakika sürer. Ama bildiğim kadarıyla zaten maddenin plazma halinde kalabilmesi çok zor oluyor. Yine de 40dk sürdüğünü varsayarsak.

    Dünyanın ortalama yarıçapı 6300km. Dış çekirdeğin başladığı alan ise yaklaşık 3500km de. Yani 2800km lik mesafemiz olur çekirdeğe kadar deliğin ulaşması için. Dolayısı ile güvendeyiz. Yani, plazma, saatte 2800km lik bir hızla bile delik açabilse idi, 1 saat sürerdi dış çekirdeğe ulaşabilmesi. Ki zaten sürtünmeden ötürü serbest düşüşte bile yerçekiminin ulaştırabildiği hız maksimum 290km/s gibi bir şey. Yani daha hızlı aşağı gidebilmesi için bir şeyin zaten ekstra motoru, itkisi olması gerekir. Sürtünme ile ortalam 200km hız ile delik açtığını varsaysak ve bu süreçte soğumanın yavaşlatmadığını bile düşünsek, 40 dk da açılabilecek deliğin uzunluğu 133km falan olurdu.

    Yani dünyanın katmanlarında Üst Manto dediğimiz kısımda conrad süreksizliği denilen alanı yeni bitirip, katı, demir ve magnezyum silkatların olduğu mohorovicic süreksizliği denilen alana yeni başlamış olurdu.

    Yani Newton'un soğuma yasası aslında bizi korumuş oluyor. Yani 133km bile fazla fazla torpil ile ulaşılabilecektir muhtemelen. Diyelim ki bu torpilli mesafeye ulaşabildi, e tabi belli bir çapta da ısı yayacağından belli bir çap epey ısınabilir, etrafta orman ev varsa belki ısıdan yangınlar çıkabilir, belki delik açtığı yere yakın fay hattı var ise kırılmasına çatlamasına ufak tefek depreme sepep olabilir. Ama önemli bir şey olmaz görünüyor.

    En azından benim bildiğim kadar fizik ile bu kadar. Daha iyi bilenler muhtemelen bundan bile daha az bir hasar hesaplayacaktır.

    Ki bir şeyin saatte 200km hız ile dış çekirdeğe ulaşabilmesi bile zaten dümdüz hiç sapmadan gidebilse bile 14 saat sürerdi.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Spider_hip -- 4 Temmuz 2024; 13:33:31 >




  • Şiddet özelliği ve kapasite özelliği diye bir kavram var bilimde ayrıca Q=mct formulu var.Bu sebepten oturu tokamagin ısı sahası ne kadar ki dünyaya aktarabilcek bunu.200 derecede yanan bir mum düşünün birde 100 derecede yanan 5000 bin tane mum dusunun hangisi daha zarar verici olur.Hangisini elinizle sondurebilirsiniz.Burda derece değil şiddet önemli.Birde ısı olarak dusunmeyin o sicaklilarda enerji isima olarakta aktarilacak uv vs


    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • 
Sayfa: 1
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.