Her iki kablo 50/sn frekansala +-olmuyor mu? faz ve nötr nasıl oluşur?
Sadece faz ucu dediğin işi yapar. Nötr de olmaz
Olaya bulunduğun yerin beslemesini sağlayan mahallenin veya yerin dağıtım trafosundan başlar isen olayı anlamak daha kolay olur... Kontrol kalemi ile evdeki veya iş yerindeki Prize baktığımız zaman nötr hiç değişmez on kere baksak yine sağdaki nötr ise hep odur...Ve nötr ucuna elimizi değdirirsek çarpılmayız. Çünkü nötr ucu şekildeki gibi YILDIZ veya ÇİFT YILDIZ (zikzak) bağlı dağıtım trafosunun daima orta ucuna yani biz ona yıldız noktası diyoruz oraya bağlıdır... Fakat prize bir cihaz bağladığımız zaman yani devreden akım geçerken veya yük çalışırken saniyede 50 kez R ucundan akım gelir nötr den gider daha sonra nötr den gelir (ters yönde) fazdan tamamlar... Zaten böyle olmasaydı Buna Alternatif Akım yani zamanla yönü ve şiddeti değişen akım demezdik... Fakat başlangıçta her zaman nötr ucu aynıdır...Ta ki trafo çıkışından TEDAŞ ekipleri dağıtım iletkenlerini değiştirmesinler...Resim:
Yani hat boştayken faz nötr var yük binince +- değişim oayı oluyor. peki sınır akım nedir? Yani hangi akımdan sonra faz nötr kalkar. Bu akımın altındaki değerlerde hat dc mi olur? Resimdeki s t nedir? 3 tane olan şeyler nedir acaba?
Trafoda yani enerji nakil hattı beslemesinde üç tane faz vardır.yANİ TRAFONUN ÜÇ ADET SARGISI VARDIR.... Bunların isimleri R -S- T fazları Yani dağıtım trafoları üç fazlıdır... Şekildeki gibi yıldız bağlanmıştır... Nötr noktasıda aynı zamanda toprağa bağlanmıştır.
Prizi ele alalım iki tane kablo var biri faz biri nötr. Faz olan trafo çıkışından beri toprağa deymeden gelen diğeri ise nötr o da topraklanmış. Saniyede 50 kere fazdan toprağa topraktan faza elektron akışı oluyor. O zaman elektronlar sadece titreşiyorlar değil mi yani dc deki gibi devreyi dolaşma yok. Peki neden faz teli daha kalın olur. Sonuçta fazdan gelen akım nötrden de geçer. Bu arada elektrik bağlantısında güvenlik için önce hangisi bağlanır? FAz mı?
Faz kablosu niye kalın basitçe anlatmaya çalışayım... Şu riskli deneyi yaptık:
Prizde kontrol kalemi ile fazı bulduk... Nötr ü bulduk... Faza temas edince çarpılacağımız belli ,nötre değdik çarpılmadık... Yük bağladık ve yük çalışırken nötr e değdik ve çarpılmadık ... Çarpılabilirdik ama ne zaman eğer trafoya dönen nötr hattında bir kopukluk olsa idi... Trafonun nötrü topraklıdır ve çok iyi topraklanması gerekir... Bir tesise veya bölgeye enerji verilmeden önce nötr topraklaması bu sebeple iyice ölçülür... Çarpılırdık ne zaman : Eğer topraklama çok zayıf olsa idi ...Çünkü akım Trafonun yıldız noktasına ve toprağa değil üzerimizden devresini tamamlayacaktı... Nötr kablosu incedir ...Çünkü bir nevi (tabir ile) akım yükte iş görüyor ve gücünü orada harcıyor... Örnek verirsek bir ırmaktan çok şiddetli su akıyor aşağıya doğru sen direk olarak suyun karşısında durursan (ki bu direk faz iletkenini tutma gibidir) su çarpar ve seni aşağıya iter... Fakat su önce bir engele veya örneğin bir değirmene çarpar sonra sana doğru gelirse akışı ve gücü azalır ..Seni fırlatma ve şiddetle itmez... Bu gibi ...
Benim anlamadığım nokta şu akım fazdan nötre gidiyor. T/2 den sonra nötrden faz a gitmesi gerekmez mi?
"mesutelb" İlginiz ve sorularıma cevap verdiğiniz için çok teşekkür ederim.
Şu ilk sorunu yanıtlamaya çalışayım. Kısa ve öz Negatif gerilim olayı. Akımın ters hareket etmesi için illa da fazı 0 yapıp nötr denilen taraftan pozitif bir gerilim uygulamaya gerek yok. Direkt negatif gerilim AC jenaratörlerle rahatlıkla gerçekleştirilebiliyor. Pozitif alternansta de ki fazda maksimum 325 V olsun. Negatif alternansta olan şey ise fazda maksimum -325 V olması ve nötr ise adı üstünde her zaman 0 volt. Ve bu şekilde bunun etkin değer ortalaması olan 230 V elde edilir. +325 ve -325 olayı AC jenaratörlerin doğasından ileri gelir. Bu bir pilin yönünü değiştirerek avometreden ölçtüğün negatif gerilim elde etme olayının aynısı aslında jenaratörün içinde gerçekleşiyor. (yani negatif gerilim dediğimiz şey sadece kaynağın yönünü değiştirmekle ilgili) Ama bu olay henüz manyetik indüksiyon aşamasında gerçekleştiği için kabloları bir oraya bir buraya anahtarlayacak bir sisteme gerek kalmıyor. Aynı meselede daha önce benim de aklım karışmıştı aslında Umarım iyi anlatabilmişimdir.
Bir başka anlatımla .... Biz Bir lambanın bir ucuna faz diğer ucunu toprağa irtibatlandırırsak lamba yanacaktır... Lambanın harcadığı güç nereden gelir şebekeyi besleyen trafo o da uzak alternatörden... Toprak tan (yani senin sorun ile nötr den) lamba yakacak güç alınamaz... Nötr den ters akım gelmesi demek aslında toprağa nazaran trafonun R ucunun(faz ucu) - (eksi ) polaritede olmasıdır... Yoksa topraktan akım alınamaz..
Beni sabırla dinlediğiniz için teşekür ederim
Şimdi şöyle mi oluyor.Diyelim ki jeneratörümüz 220 v luk olsun. Nötr topraktaa olduğu için hep 0 v Vmax a çıktı. Yani 90 derece. Nötr 0 v faz 220v 270 dereceye yani -vmax oldu nötr 0v faz -220v di mi?
İlk durumda topraktan faza elektron akar akım bunun tam tersidir. İkinci durumda ise fazdan toprağa elektron akar akım tam tersidir.Şimdi bu yanlış mı?
quote:
Orjinalden alıntı: Liu Kang
Şu ilk sorunu yanıtlamaya çalışayım. Kısa ve öz Negatif gerilim olayı. Akımın ters hareket etmesi için illa da fazı 0 yapıp nötr denilen taraftan pozitif bir gerilim uygulamaya gerek yok. Direkt negatif gerilim AC jenaratörlerle rahatlıkla gerçekleştirilebiliyor. Pozitif alternansta de ki fazda maksimum 325 V olsun. Negatif alternansta olan şey ise fazda maksimum -325 V olması ve nötr ise adı üstünde her zaman 0 volt. Ve bu şekilde bunun etkin değer ortalaması olan 230 V elde edilir. +325 ve -325 olayı AC jenaratörlerin doğasından ileri gelir. Bu bir pilin yönünü değiştirerek avometreden ölçtüğün negatif gerilim elde etme olayının aynısı aslında jenaratörün içinde gerçekleşiyor. (yani negatif gerilim dediğimiz şey sadece kaynağın yönünü değiştirmekle ilgili) Ama bu olay henüz manyetik indüksiyon aşamasında gerçekleştiği için kabloları bir oraya bir buraya anahtarlayacak bir sisteme gerek kalmıyor. Aynı meselede daha önce benim de aklım karışmıştı aslında Umarım iyi anlatabilmişimdir.
O mantığı anladım gerilimin değişmesi falan da sabit uçlar nasıl oluyor? Hem değişiyor diyoruz hem de bu fazdır bu nötrdür diyoruz. Şimdi bunu da yavaş yavaş anladım ama topraktan nasıl akım çekemiyoruz? Biz akım çekiyoruz da toprak mı veremyior yoksa biz gerçekten akım çekmiyormuyuz
1- Saniyede 50 defa + - oluyor. Ama bu artı eksiler sinüsoydal olduğu için kesintisizdir birbirini analog olarak takip eder. 2- Normalde trafoda faz nötr yoktur. biz toprakladığımız uca nötr deriz. Nötrü kendimiz belirleriz. Yalnış anlaşımaması için örnek : girişi 220 V çıkışı 220 V olan 5000Watt bir trafo alalım girişine 220V uygulayalım trafonun 220V çıkışından hangi ucunu ellersek elleyelim çarpılmayız (iki ucu biden ellemeden). Faz nötr yoktur. Ancak bir ucu torpaklarsak bu nötr olur. Diğer uç faz olur. 3- Nötr kablosu daha ince çekilir diye birşey söz konusu değildir. 20A bir ısıtıcı fazdan 20A geçiriyorsa nötrden de 20A geçirir. 4- 3 fazlı sistemlerde yükten sonra 3 fazın birleştirildiği noktaya sıfır (yıdız) noktası denir. Dengeli yüklerde bu noktadan bir akım geçmez. Yük dengesiz ise faz kayması oluşur voltajlar dengesizleşir. Bunu önlemek için bu noktaya trafonun yıdız noktasından bir kablo çekilir. Trafonun yıdız noktası topraklanmış oduğu için bu kablo nötr kablosudur. Bu kablodan ancak dengesiz yüklerde fark akımları geçeceği için diğer besleme kablolarından daha ince olmasında bir sakınca yoktur. Ekonomik açıdan daha ucuz olur. SADECE 3 FAZLI SİSTEMLER İÇİN.
Gözlerini kapatıp konsantre ol. Aslında bir akım yok.. Aslında bir akım yok.. Sonra Reha Muhtar eşliğinde tükür eline yapıştır faz nötr arasına Mis gibi kokan elini Muhtar'dan uzak tut yemesin
Aslında kilit bir soru bu sorduğun bence. Bak şimdi enerji fazda, elektron hareketini besleyen elektron kütlesi nötrde. Diye düşünüyorum.. Elbette düzeltmelere açığız. Elektron hareketini sağlayacak pozitif ve negatif elektrik alanları faz tarafından yaratılıyor. Bu oluşturulan potansiyel ise topraktan sağlanan elektronların hareketiyle harcanıyor. Böyle bir durum olsa gerek..
Akım normalde 1 yönünde geliyorsa 180 derece sonra 2 yönünden gelmez mi?
Evet.
Dün ne demişim ben böyle anlamadım valla Ya önemli olan pozitif ve negatif elektrik alanlarının hangi uçta yaratıldığı işte. Canlı uç dediğimiz bu yüzden canlı uç. Elektronlar bu alan tarafından itilip çekilirken bütün devre içinde aynı hareketi yaptıklarından aslında 1'den geliyor 2'den geliyor diye bişey yoktur.
Anladıklarımı şöyle özetleyim o zaman konu da burada bitsin
Trafo --------------- Kablolar böyle bırakılsaydı faz nötr den basedemezdik Çıkışı----------------
Trafo ------------------- Alttaki kablo toprağa bağlandığı için nötr oldu. Potansiyel ise 220v -220v arasında sinüs grafiği çizerek değişiyor di mi? Yani bir opmpaya benzetirsek faz bir hava basıyor bir vakum
Çıkışı ------------------- ı ı ı Toprak
Çıkış toprağa bağlı olsa da olmasa da faz-nötr sistemi vardır. Ancak olayın toprakla alakası bahsettiğin bu olay.
Bir hava basıp bir vakum basma olayı güzel örnek, pozitif ve negatif gerilim olayını açıklıyor bence.
Ama +220, -220 arasında bir sinüs grafiği diye birşey yok! 220 dediğimiz etkin değer. Ayrıca bu vektörel değil -220 diye birşey yok. İş yapan AC gücün DC eşdeğeri denebilir. Maksat hesaplamalarda kolaylık olsun. Voltmetre ile AC modunda 220 ölçüyorsan bu +311'den -311'e salınan bir voltajın etkin değer ortalamasıdır. Etkin değer bir periyod içindeki her bir ani değerin karesinin toplamının köküne eşit. Bu şekilde amaçlanan bir güç bileşeni hesaplamak. Öyleki eğer akımın da etkin değer ortalamasını hesaplarsan, etkin voltaj ve etkin akım değerlerinin çarpımı ile ortalama gücü hesaplarsın. Kolay gelsin..