İsrail’in Gazze’de hava harekâtlarında kullandığı “Fire Factory” (Ateş Fabrikası) adlı sistem

İsrail’in Gazze’de yürüttüğü hava harekâtlarında kullandığı “Fire Factory” (Ateş Fabrikası) adlı sistem, savaşta tam otomasyon ve yapay zekânın ne kadar ileri gidebildiğini gösteren çarpıcı bir örnektir.

1. Fire Factory Nedir?

Fire Factory, İsrail ordusunun yapay zekâ destekli bir otomatik saldırı planlama ve koordinasyon sistemidir. Hedefleri belirleyen sistemlerden (örneğin Habsora) gelen bilgilerle çalışır ve bu hedeflere yönelik saldırı planlarını dakikalar içinde oluşturarak hava kuvvetlerine sunar.

Kısaca:

• Hedefleri sıralar

• Saldırı zamanlamasını belirler

• Silah türünü seçer

• Birliklere görevleri dağıtır

• İnsan onayı sonrası saldırıyı başlatır

2. Nasıl Çalışıyor?

a. Girdi Kaynakları:

Fire Factory; Habsora gibi sistemlerden ve sahadan gelen verileri kullanır:

• Hedefin türü (komuta merkezi, konut, tünel, vb.)

• Coğrafi koordinatlar

• Olası sivil varlığı (ikincil zarar tahmini)

• Saldırı zamanlaması açısından stratejik değer

b. Otomatik Planlama Süreci:

1. Hedef Önceliklendirme:

• Sistem, hedefin “değerliliğini” (Hamas komutanı mı? Cephane deposu mu?) analiz eder ve öncelik sırası verir.

2. Silah Seçimi:

• Hedefin türüne ve konumuna göre uygun mühimmat (güdümlü bomba, nokta atışı füze, büyük çaplı bomba) belirlenir.

3. Zamanlama Hesabı:

• Hedefin kaçta vurulmasının stratejik olarak en etkili olacağı belirlenir. (örneğin komutan gece evdeyse gece saldırı planlanır.)

4. Birlik Ataması:

• Görevi yapacak uçak, SİHA veya kara birliği otomatik olarak atanır.

5. Koordinasyon:

• Aynı anda vurulacak hedefler arasında çakışma veya sinyal karışıklığı oluşmaması için sistem senkronizasyon sağlar.

c. Onay ve Uygulama:

• Sistem hazırladığı saldırı planını subaylara sunar.

• Genelde hızlı bir onay süreci vardır.

• Onay sonrası operasyon başlatılır, çoğu zaman birden fazla hedef aynı anda vurulur.

3. Teknik Özellikler

• Gerçek zamanlı çalışma

• NATO sistemleriyle uyumlu planlama

• GIS (coğrafi bilgi sistemleri) entegrasyonu

• Büyük veri altyapısı

• Yapay zekâ destekli analiz ve karar verme

4. Neden “Ateş Fabrikası” Deniyor?

Bu isim, sistemin hedefleri ve saldırı planlarını adeta bir üretim hattı gibi, seri şekilde oluşturmasından geliyor. Günde yüzlerce hedef belirlenip otomatik planlama sürecine alınıyor.

Bir örnek senaryo:

Habsora, 18 katlı bir binada 3 farklı Hamas komutanının yaşadığını tespit eder. Fire Factory:

• Bu binayı 3 farklı noktadan vurmayı planlar.

• Binanın yıkılması ve komutanların etkisiz hale gelmesi olasılığı hesaplanır.

• Sivil kayıplar “tolerans dahilinde” ise onay alır ve saldırı başlatılır.

5. Etik

- Sistem otomatikleştikçe komutanlar sadece formalite onayı veriyor. Bu da hatalı hedef vurulursa sorumluluğun kime ait olduğu sorununu doğuruyor.

- İsrail ordusunun bazı subayları, saldırılarda 10–15 sivil kaybın “kabul edilebilir” olduğunu ve bu durumda bile operasyonun sürdürüldüğünü itiraf etti.

- AI sistemlerinin etik kontrol olmadan savaş yürütmesi, birçok insan hakları örgütü tarafından “gelecekteki robotik soykırımların habercisi” olarak değerlendiriliyor.

6. Fire Factory’nin Kullanıldığı Operasyonlar

• 2021 Gazze Savaşı

• 2023 Al-Aqsa Fırtınası sonrası Gazze’ye hava harekâtı

• Çoklu hedeflerin aynı anda vurulduğu “yoğun bombardıman geceleri” bu sistemle yönetildi.

7. Fire Factory ve Habsora Arasındaki Fark

Habsora

Görev: Hedef belirleme

Yapay Zeka Rolü: Veri analizi, Hedef üretimi

Çıkış ürünü: Vurulabilir hedef listesi

Kullanım aşaması: İstihbarat

Fire Factory

Görev: Saldırı planlama

Yapay Zeka Rolü: Zamanlama, Mühimmat, Koordinasyon

Çıkış ürünü: Operasyon planı ve Emirler

Kullanım aşaması: Taktik uygulama