Klimanın yakındaki elektronik aletlere restart attırması

Merhaba linkteki videoda göreceğiniz üzere Klimada mı yoksa odanın elektrik sisteminde mi bir sorun var anlayamadım. Durum şu :

- Çalışma masamın arkasında sıva üstü priz var bu prizden Klimanın elektriği besleniyor + 1 adet Uzatma Kablosu çıkıyor

- Uzatma kablosunda ise Monitör ve Laptopun güç bağlantıları takılı.

- Klima serin modda çalışırken çamaşır makinelerinin yüksek devire çıkmasına benzer gibi bir anda kuvvetini arttıyor ve Prizden güç alan diğer aletlerin restart atması gibi bir şeye sebep oluyor. Monitör kapanıp açılıyor + Monitör HDMI ile laptopa bağlı ve laptopa o an bağlı olan USB Klavye – Mouse – Kulaklık gibi parçaların bağlantısı kesilip yeniden aktifleşiyor.

- evin gelen elektrik sisteminde bir sorunumuz yok.

Bu sorunu usta çağırmadan kendi yöntemlerimle halledebilir miyim ve buna klima ustası mı yoksa elektrikçi mi bakmalıdır ?

Destekleriniz için şimdiden teşekkürler.

video linki :

timur efeyoutube

klima hata

https://www.youtube.com/shorts/rY7PWuLnAP4

Bir ihtimal eve düşük voltaj geliyor olabilir.Anlik yüksek akımda çekince cihazlar kapanıp açılıyor sanırım.

Elektrikli soba, fırın vs var ise aynı elektrik hattına takıp gözlemleyin.Bunlari takınca sorun yoksa klima sorunlu olabilir,aynı sorun ortaya çıkıyorsa elektrik tesisatında veya elektrik hattında sorun vardır.

teşekkür ederim.

Merhaba.

Bu durum klima kompresörünün motorunun üretmiş olduğu zıt emk'dan kaynaklanmaktadır.

Klima dış ünitesi devreye girdiği ve çıktığı esnada klima ve klima ile beraber diğer cihazları besleyen hatta "pik" gerilimleri oluşur. Yani klimayı ve beraberindeki cihazları besleyen linye hattına kompresör devreye girdiği ve devreden çıktığı anda anî olarak gerilim dalgalanmaları meydana gelir. Bunun sebebi de klima kompresörünün motorunun bobinini oluşturan sargılarda oluşan zıt emk'dır (zıt elektromotor kuvveti).

Elektrik motorlarının rotor kısmı (hareketli,dönen kısmı),motor enerjisiz iken hareketsiz haldedir. Bu esnada rotor hareketsiz olduğu için üretilen zıt emk sıfırdır ve motorun kayma (asenkron motorlar için geçerli) değeri 1'e yakındır. Bu nedenle klima kompresörü de dahil olmak üzere elektrikli motorlar ilk enerji verildiğinde,kalkış esnasında şebekeden kalkınma akımı (demeraj akımı) çekerler. Bu akım değeri,motorun normalde çektiği akımın 3-5 katı kadar yüksektir. Bu değer kompresör vb. motorların üzerinde LRA (Locked Rotor Amp - Kilitli Rotor Akımı) şeklinde yazar. Hatta eski tip ampüllerin kullanıldığı dönemde klima devreye girdiğinde ışıkların bir anlık kısılmasının sebebi budur. Şimdiki çoğu LED ampülde regülatör bulunduğu için bu gerilim dalgalanması ışığın şiddetine yansımaz veya asgari şekilde yansır.

Daha anlaşılır haliyle ve klima özelinde,

Dış ünitedeki kompresör kalkış yaparken şebekeden yüksek akımlar çeker. Bu yüksek miktarda akım çekişi kompresörün hareketli olan kısmı (rotoru) olması gereken devir hızına ulaşana kadar azalarak devam eder. Kompresör kalkış yapıp normal çalışma hızına gelince normal olarak çekmesi gereken akımı (RLA : Running Load Amp - Anma Yük Akımı) çeker.

Kompresörün ilk başta yüksek akım çekip sonra normale dönmesi normaldir. Kompresörün dönen kısmı olması gereken devir hızına ulaşınca üretilen zıt emk da nominal seviyeye ulaşmış olur.

Kompresör durduğu esnada kompresöre gelen enerji kesildiğinde kompresörün dönen kısmı aniden fren yapılmış gibi durmadığı için zıt emk üretimine bir süre devam eder. Bu da uçları boş kalan motor sargılarından deşarj edilir. (Kompresörün aç-kapa işlemi röle tarafından kontrol edilir ve kompresörün enerjisi kesildiği anda zıt emk röle kontakları tamamen ayrılana kadar şebekeye ulaşabilir)

Bu deşarj şebekeye yapıldığı için şebekede milisaniyelik süreyle de olsa anlık olarak gerilim yükselmesine yol açar. Bu o esnada hattan beslenen cihazlar üzerinde sönümlendiği için evde veya şebekede büyük bir etki oluşturmaz,belirli bir bölge ile sınırlı kalır.

Ayrıca bu gerilim yükselmesi varistör içeren cihazlarda da varistörün anlık olarak (tepki hızına göre) kısadevre olmasına yol açar ve bu da gerilim yükseldiği esnada bunu sönümlemeye yol açabilir. Ama bu sönümleme şebekeden beslenen (monitör vb.) cihazların nominal çalışma geriliminin altında bir gerilim oluşmasına yol açabilir.

Daha fazla detaya boğmadan özet geçecek olursam,

Kompresör devreye girdiğinde ve devreden çıktığında monitörün kapanması,cihazların resetlenmesi durumu kompresör motorunun şebekeye bağlandığı (çalıştığı) ve şebekeden ayrıldığı (durduğu) esnada şebekeye üretmiş olduğu zıt emk'yı deşarj etmesi ve bunun sonucunda şebekede "pik" (çok kısa süreli,anlık) gerilim yükselmelerine yol açması sonucu gerçekleşmektedir. Çünkü motora gelen elektriği kestiğiniz anda motor sahip olduğu atalet ile bir süre dönmeye devam edecektir. Bu da kompresörün motorunun bir generatör gibi çalışıp elektrik üretmesine yol açar. Bu üretim,kompresörü açıp kapatan rölenin kontakları arasında atlayarak ark oluşturur ve şebekeye geri akar. Bu esnada anî olarak gerilim dengesizliği oluşur.

Anî olarak meydana gelen gerilim yükselmesi sebebiyle monitör,bilgisayar PSU'su gibi elektronik cihazlar kendini korumaya almaktadır. Meydana gelen gerilim yükselmesi de çok kısa süreli meydana geldiği için ilgili elektronik cihazların devreleri gerilim olması gereken (nominal) seviyeye inince koruma işlevini bitirip tekrar çalışmasına dönmektedir. Bu nedenle anlık kesintiler oluşmaktadır.

Bunun için kolay yoldan iki yöntem bulunmaktadır.

1-Klimayı ayrı bir linyeden (odadaki elektronik cihazların beslendiği buattan değil,başka bir buattan) beslemek. (Bu tarz hassas aygıtların olmadığı yerden beslemek daha iyi olur (banyo,priz hattı varsa koridor vb.). Yani sigorta kutusunda odanızı besleyen hattan başka bir hattı besleyen,başka bir sigortaya bağlı olan buattan beslemeniz çözüm olur. Ama sadece faz hattını değil ; faz,nötr,topraklama hatlarını ayrı beslemeniz gerekir. Maddi açıdan ve fiziksel bakımdan uygunsa klimayı direkt sigorta kutusundan ayrı bir sigorta takarak beslerseniz en garantisi bu olur. Ama dediğim gibi en azından yine bu tarz hassas aygıtların olmadığı bir buattan beslerseniz sorununuz büyük ihtimalle çözülecektir. Ayrıca bu işlemin etki edip etmeyeceğini anlamak için ayrı hat çekip beslemeden önce başka bir buattan beslenen prizden seyyar hat çekip onunla klimayı besleyerek çözüm olup olmadığını görebilirsiniz. İşe yararsa kalıcı bağlantıyı taşırsınız.

2-Kompresörü besleyen rölenin giriş ve çıkış uçlarına kondansatör bağlamak (bunu klimacının veya bu alan üzerine eğitimi olmayan bir elektrikçinin yapması veya yapmayı kabul etmesi çok zor bir ihtimal).

Kompresörü besleyen rölenin giriş ve çıkış (kontak) uçlarına kondansatör bağladığınızda röle kompresörü beslediği zaman kondansatör uçları kısa devre olmuş olacak ve kondansatör deşarj olacaktır. Röle kontaklarını ayırıp kompresörü devreden çıkardığında şebeke ile kompresör arasında kondansatör kalmış olacak ve kompresörün ürettiği zıt emk'yı kondansatör şarj olmak için kullanarak şebekeye yansıtmayacaktır,kendi üzerinde sönümleyecektir. Röle kompresöre giden enerjiyi kesmiş olsa bile kondansatör üzerinden çok küçük miktarda akım akmaya devam eder. Bu nedenle klimanın kapalı olduğuna aldanıp elektriği kesmeden dış ünite üzerinde çalışılmamalıdır,kondansatörden kaynaklı olarak kompresör hattında hala enerji olacaktır. Bunu da engelleyen bir devre hazırlanabilir ama bunu yaptırmanız için işinin ehli bir elektronikçiye uğramanız gerekir,bulunduğunuz bölgeye göre uğraştırıcı olabilir.

Birinci yöntem daha az ustalık gerektiren bir yöntemdir. Klimanın enerjisini monitör vb. cihazların beslendiği hattın dışında bir hattan beslerseniz sorununuz çok büyük ihtimalle çözülecektir. Ayrıca eğer ustaya yaptıracak olursanız sigorta kutunuzdaki ve binanızdaki nötr hattını da kontrol ettiriniz. Nötr'de meydana gelebilecek kötü temas,zayıf bağlantılar da bu olayın etkisi artırır.

Saygılarımla...

Çok detaylı ve en ince noktaya kadar anlattınız mühendissiniz muhtemelen :) çok teşekkür ediyorum desteğiniz için. Bu cevap bence ayrı bir başlık olmalı

Ben teşekkür ederim,faydalı olmasını temenni ediyorum. Sağ olun var olun :)

Saygılarımla...

Çok teşekkür ederim,sağ olun var olun.

Doğrudur,Toki konutlarında buatsız sistem kullanılıyor. Ayrı bir buat kutusu konulması yerine priz kasalarını derin kasa kullanıp dağıtımı prizlerin arkasından yapıyorlar.

Bunun için klimanın 1,5mm² olan kablosunu ön lehimleme yaparak (iletkenin ucunu lehimle kaplayarak) kalınlaştırıp priz klemensine girebilirsiniz.

Bu olmazsa priz kasasının arkasında yer varsa Wago klemens kullanabilirsiniz. Ama bu durumda 1,5 olan kablonun ucuna yine lehim veya kablo yüksüğü uygulaması yapmanız gerekecektir.

Bunlar da olmazsa yine eğer sığabilir gibiyse sıra klemens kullanabilirsiniz.

Son çare bahsettiğiniz gibi prize gelen kabloya klimanın TTR kablosunu sarıp lehimleyebilirsiniz.

Aslında sökülemez oluşunun haricinde en kısa yoldan çözüm bahsettiğiniz lehimleme işlemi olacaktır. O da sökülemez değil ama lehim sökme teli veya lehim pompası gerektirecektir,havya ile birlikte.

Direkt klemense girmek için kabloyu lehimle kalınlaştırmayı deneyiniz. O olmazsa sarıp lehimlemenizi tavsiye ederim. Diğer iki yöntem de alternatif olarak aklınızda kalsın derim (Wago veya Sıra Klemens yöntemi)

Saygılarımla...