Üye Girişi
Bağlan Google+ ile Bağlan Facebook ile Bağlan
Yeni Kayıt
Tüm Forumlar
  • Tüm Forumlar
  • Kültür ve Bilim
  • Kültür, Güncel ve Tarih
  • Kültür ve Tarih
  • Bu Konuda
Şimdi Ara

Köktürklerde devlet dili Türkçe idi

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar
Editörün Seçtiği Fırsatlar
Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
3 Misafir (1 Mobil) - 2 Masaüstü, 1 Mobil
5 sn
1
Cevap
0
Favori
415
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
Konuya Özel
2 oy
Öne Çıkar
Cevapla
Sayfa: 1
Giriş
Mesaj
  • “Devlet dili, resmî dil” gibi kavramlar ve bu kavramların yasalarda, anayasalarda yer alması modern zamanlara aittir. Ancak bu kavramları ifade eden terimlerin kullanılmadığı zamanlarda da devletlerin resmî belgelerinde, yazışmalarında, kanunlarında kullandıkları bir dil veya diller vardı. Dolayısıyla resmî yazışma ve belgelerde kullanılan dili modern zamanlarınterimiyle “devlet dili” olarak adlandırabiliriz.

    Türklerde “resmîdil” terimi, 1876’daki ilk anayasa ile kullanıma girmiştir. Bu anayasanın 18. maddesi şöyledir: “Tebea-i Osmâniyyenin (Osmanlı teb’asının) hıdemât-ı devletde (devlet hizmetlerinde) istihdâm olunmak için devletin lisân-ı resmîsi (resmî dili) olan Türkçeyi bilmeleri şarttır.”

    1876 anayasasının 57. maddesinde de meclisteki müzakerelerin Türk dili ile yapılacağı belirtilmiştir.

    Osmanlı Yüce Devleti’nde 1876’dan önce de bütün resmî mevzuat ve yazışmaların dili Türkçe idi. Dolayısıyla Osmanlılarda devlet dili Türkçe olmuştur. Mesela Fatih Sultan Mehmed ile başlayan sultan kanunnameleri hep Türk diliyle yazılmıştır. Örnek olarak Fatih Kanunnamesinin 12. maddesini aşağıya yazıyorum:

    “Eğer birkişi zinâyı bilse, gelüp kadıya demese cürm yok. Ammâ uğruluğın bilse, gelüpdemese, 15 akçe cürm alına.”

    Osmanlı kanunnameleri, Ahmed Akgündüz tarafından dokuz büyük cilt hâlinde yayımlanmıştır.

    Altınordu’da, Kazan ve Kırım Hanlıkları’nda da devlet dili Türkçe idi. Bu hanlıklara ait fermanlar, yarlıklar Akdes Nimet Kurat ve Melek Özyetgin tarafından yayımlanmıştır.

    Selçuklularda devlet dili olarak Farsça kullanılmıştır; Nizâmü’l-Mülk’ün siyâsetnâmesi Farsçadır.

    Karahanlılarda devlet dilinin Türkçe olduğunu söyleyebiliriz; çünkü onlardan bazı Türkçe hukuk belgeleri günümüze ulaşmıştır. Bu belgeleri ünlü Türkolog Şinasi Tekin yayımlamıştır. Karahanlı devlet dili için Kutadgu Bilig’i de tanık olarak gösterebiliriz. 1069’da yazılan bu eser bir siyasetname idi ve yazarı Balasagunlu Yusuf, Karahanlı hükümdarının hashâcibi, yani baş mabeyincisi idi. Türk hukuk tarihi disiplininin kurucusu Sadri Maksudi Arsal, Kutadgu Bilig’i Türk hukukunun önemli bir kaynağı olarak değerlendirir.







    • 
Sayfa: 1

Benzer içerikler

- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.
Hizmet kalitesi için çerezleri kullanabiliriz. DH’ye girerek kullanım izni vermiş sayılırsınız.
Anladım Veri Politikamız