İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün 27/04/2021 tarih ve 2021/19 sayılı, "Ses ve görüntü kaydı alınması" konulu genelgenin iptali için Kars Barosu tarafından açılan dava Danıştay tarafından kabul edildi ve İçişlerinin yayınladığı bu hukuka aykırı genelge iptal edildi. Bu genelgeyle emniyet personelinin ses ve görüntü kaydı altına alınması yasaklanıyordu. Fakat hangi yetkiyle yasaklandığını kimse bilmiyordu.

"Uyuşmazlık konusu Genelgenin içeriğine yönelik yapılan değerlendirmede; söz konusu Genelge ile getirilen düzenlemelerin temel hak ve hürriyetler içerisinde bulunan haberleşme hürriyeti ile basın hürriyetine yönelik kural ve sınırlamalar getirdiği anlaşılmış olup; bu haliyle yasama organının tasarrufu niteliğindeki kanun yerine yürütme organına dâhil davalı idarece Genelge niteliğinde bir düzenleyici işlem ile adı geçen temel hak ve hürriyetlere yönelik sınırlama getirilmesinde Anayasamızın 7. ve 13. maddelerine uyarlık bulunmadığı kanaatine varılmıştır."

çıkarımını yapan Danıştay 10. Dairesi oybirliğiyle genelgenin iptaline karar verdi. Kendilerini tebrik ederim. Hiçbir devlet organı yetkilerini aşarak kişilerin temel hak ve özgürlüklerini kafasına göre kısıtlayamaz. Danıştayın kararının hepsini okumak isteyenler için karar:

https://web2.e-baro.web.tr/uploads/36/DANI%C5%9ETAY%2010.%20DA%C4%B0RE%20KARARI.pdf

Anayasa Mahkemesi, Yargıtay'ın hukuksuz ve usulen yanlış kararına karşı yapılan bireysel başvuruda oybirliğiyle hak ihlali olduğu yönünde hüküm kurdu. Henüz resmi gazete çıkmadığı için gerekçeli karara ulaşılamıyor. Gerekçeli karardan sonra daha açıklayıcı yazarım. Unutmayın dostlar, hak ve özgürlüklerimiz yarın bize de lazım.  

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231227-15.pdf

Olaylar

Kamuoyunda Gezi Parkı Davası olarak bilinen ceza davasının sanıklarından olan başvurucu, milletvekili seçilmesi nedeniyle yasama dokunulmazlığına sahip olduğunu belirterek Yargıtaydan durma kararı verilmesini ve tahliye edilmesini talep etmiştir. Başvurucunun bu talebi, işin esası bilahare incelenmek üzere reddedilmiştir. Başvurucunun bireysel başvuruda bulunması üzerine Anayasa Mahkemesi, başvurucunun seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir. İhlal kararı kendisine gönderilen İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi (ilk derece mahkemesi), kararına ilişkin herhangi bir kanun yolu zikretmeyerek başvurucu hakkındaki mahkûmiyet kararının Yargıtayca onanmasını gerekçe göstermek suretiyle dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesine göndermiştir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Yargıtay 3. Ceza Dairesine başvurucunun yasama dokunulmazlığından faydalanamayacağı yolunda bir mütalaa vermiş; söz konusu mütalaa başvurucuya tebliğ edilmemiştir. Yargıtay 3. Ceza Dairesi "Anayasa Mahkemesi kararına uyulmamasına" şeklinde Türk hukukunda bulunmayan bir karar vermiştir. Başvurucunun bu karara yönelik itirazını inceleyen ilgili daire ise karar verilmesine yer olmadığına hükmetmiştir.

İddialar

Başvurucu, Anayasa Mahkemesinin ihlal kararının gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle bireysel başvuru hakkı ile seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının; mahkûmiyet hükmünün infazına devam edilmesi nedeniyle de kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Somut olayda Anayasa Mahkemesinin ihlal kararının gereği yerine getirilmemiştir. Anayasa Mahkemesi kararlarının yerine getirilmemesi, Anayasa'nın 153. maddesinin altıncı fıkrasında Anayasa Mahkemesi kararlarının yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlayacağı hükmü ile çatışan bir durumdur. Kararlarının bağlayıcılığına ilişkin bu hüküm Anayasa Mahkemesince bireysel başvuru kapsamında ihlal edildiğine karar verilen anayasal hak ve özgürlükler için de geçerli olan ek bir güvencedir. Öte yandan yeniden yargılama dosyası görevi ve yetkisi olmayan bir mahkemece görülerek Anayasa'nın 142. maddesinin amir hükmüne ve Anayasa'nın 37. maddesinde yer alan tabii hâkim ilkesine açıkça aykırı hareket edilmiştir.

Anayasa'nın 148. maddesinde, şartlarını yerine getiren herkese Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunma hakkı verilmiştir. Hiç kuşkusuz Anayasa Mahkemesi kararlarının etkili bir şekilde uygulanması bireysel başvuru hakkının ayrılmaz bir parçasıdır. Anayasa Mahkemesi tarafından verilen kararların ihlal kararında tespit edildiği şekliyle icra edilmemesi de etkili başvuru hakkının özel bir türü olan bireysel başvuru hakkının açık ve ağır bir şekilde ihlali anlamına gelmektedir. Bireysel başvuru kararlarının uygulanmaması Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmayı anlamsız hâle getirecektir. Nitekim tam da bu sebeplerle Anayasa'nın 153. maddesinin son fıkrasında Anayasa Mahkemesi kararlarına uyma ve bu kararları değiştirmeksizin yerine getirme hususunda yasama, yürütme ve yargı organları ile idare makamlarına herhangi bir takdir yetkisi tanınmamış veya bu konuda bir istisnaya da yer verilmemiştir.

Öte yandan somut başvuruya konu yargılamada Anayasa Mahkemesi, ilk derece mahkemesini ilgili mahkeme olarak belirlediği için Yargıtayın 6216 sayılı Kanun kapsamında yeniden yargılama yetki ve görevi bulunmamaktadır. İhlal kararının gönderildiği ilk derece mahkemesi ise Anayasa Mahkemesinin kararı uyarınca önüne gelen dosyada yeniden yargılamayla ilgili görevini yerine getirmemiş; başvurucunun anayasal haklarını da gözeten bir yargılama yapmamıştır.

Kamu gücünün eylem, işlem ve ihmallerinin Anayasa'ya uygunluğunu kesin ve bağlayıcı olarak karara bağlama yetkisi münhasıran Anayasa Mahkemesine aittir. Bu bağlamda Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru yoluyla bir temel hak ve özgürlüğün ihlal edildiğine karar verdiğinde herhangi bir merciin bu kararın Anayasa'ya veya kanuna uygun olup olmadığını inceleme ve denetleme yetkisi bulunmamaktadır.

Anayasa ve kanunlar Anayasa Mahkemesi kararını yerine getirme yükümlülüğü altında olan kamu makamlarına ve somut olayda ilk derece mahkemesine dosyayı farklı bir yargı merciine gönderme yetkisi vermediği gibi herhangi bir yargısal makamı da Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcılığını tartışma konusunda yetkilendirmemiştir. Anayasa Mahkemesi kararının bağlayıcılığı, ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenleri kapsadığı gibi ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldıracak merciin belirlenmesini de kapsar. Anayasa Mahkemesi kararının uygulanmasının reddedilmesi ve hukukun emrettiği yöntemler izlenerek ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılmaması Anayasa'nın 153. maddesinin sözüyle açıkça çelişen, anayasa koyucunun iradesine aykırı bir yorum ve uygulama olmuştur.

Sonuç olarak ilk derece mahkemesinin yetkisi dâhilindeki bir dosyayı Yargıtaya göndermesiyle başlayan, Yargıtayın da Anayasa hükümlerini gözardı ederek verdiği bir kararla şekillenen süreç Anayasa'nın sözüne açıkça aykırılık oluşturmuş ve neticede başvurucunun bireysel başvuru hakkı, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlaline yol açmıştır.

Merhabalar Değerli Arkadaşlar,

Öncelikle forumu forum yapan kullanıcılardır ve yine aynı şekilde kullanıcılarımız arasındaki bilgi paylaşımı, düzeyli tartışmalar ve karşılıklı muhabbettir.

Sizlerden beklentimiz birbirimize karşı forumdaki bu saygı ve sevgi çerçevesini koruyarak mesajlaşmaktır.

Ancak maalesef ki bazen tartışmalar tahrik, hakaret, küfür boyutuna varmaktadır.

Her ne kadar bu şekilde davranan üyelerimize karşı elimizden geldiğince yapıcı olmaya ve asgari seviyede uyarı vermeye gayret etsek de maalesef birçok üyemiz yine bu tutumlarına devam etmektedir.

O bakımdan bundan sonraki süreçte bölümlerde amacı tahrik, sürekli düzeysiz bir şekilde tartışmak, hakaret etmek, küfürleşmek, sataşmak kısacası forum/bölüm/konu huzurunu bozmak olan üyelerimize uyarmaksızın uzun süreli bölüm uzaklaştırması verilecektir.

Bu konumuz ve mesajımız sizlere samimi bir uyarı olarak açıklayıcı şekilde sunulmuştur.

Sizlerden ricamız bu uyarımızı dikkate almanız ve forumu daha iyi bir şekilde kullanmanızdır.

Anlayışınız için teşekkür eder, hepinize iyi forumlar dileriz.

UYARI isimli konuda belirtilen ve spor forumlarının kuralları olduğuna inandığım metin bu. (https://forum.donanimhaber.com/u-y-a-r-i--128253373)

           Yönetim, spor forumları mensuplarının “tartışmayı bilmediğini” iddia ederek bir nevi kolayca sıyrılma yoluna gitmiş ve üstüne üstlük bu sorunu “birçok şeyi serbest bırakıyoruz” diyerek, mealen, biz bu işi beceremedik, hadi birbirinizi kırmadan ne yapıyorsanız yapına getirmiş. Unutulan şey ise, bu forumların diğer forumların aksine insanların mantığıyla hareket ettiği bir yer zannetmiş olmalarından kaynaklanıyor. Caydırıcılık ve kesinlik olmadan bu forumlar yürümez. Caydırıcılığın ana etmeni de ağır cezalar değil, belirli cezalardır.

           Spor alt dallarındaki forumlara yerel yöneticilerin getirilmesi ve kesinlikten aciz forum kuralları birleştirilince keyfiliğin gezdiği ve gerekçenin olmadığı kararlar ve uzaklaştırmalar almış başını gidiyor. Belli bir kurallar bütünü yoksa ve kurallar bütünün noksanlığında olmuşmuş belli bir teamül yoksa bu keyfiyet sürecek, sürmeye devam ettiği gibi bu forum da kan kaybedecek.

           Yukarıda, tahdidi şekilde sayılmayan ağır kelimeleri kullanan arkadaşların bölüm uzaklaştırması alacağı ve küfür ile hakarette de cezaların belli olduğu yazılmış. Misal bu ceza nedir? Kaç gündür? Hakaret nedir? Neyi hakaret içinde değerlendireceğiz? Sonuçta burası bir yargı platformu değil. Yargı platformu olmadığı için de “küfür-hakaret” genellemesi, içtihadi şekilde gelişmiş değil. Bir yöneticinin hakaret olarak algılayabileceğini bir diğeri tam aksi yönde anlayabilir ki o yöneticinin bunda hiçbir kabahati de yok. Kazuistik bir düzenleme yapılmadığı sürece bu tartışmalar hiç bitmeyecek. Genel geçer ifadeler işleri kolaylaştırmaz, aksine daha da zorlaştırır. Yöneticiler birer taraftar ve taraftarlar HÜKMEDEMEZ, taraf olur. Fakat apaçık belirlenmiş şeyler karşısında taraftarlığını da karşısına alıp karar vermek zorunda kalırlar. Tekrarladığım gibi burası yargı makamı değil. Dördüncü spor mahkemesi “oğlan” kelimesini hakaret adlandırırken, beşinci spor mahkemesi bunu hakaret olarak adlandıramaz, çünkü kendileri yargıç değil. Bu konuda kendi kafalarınca içtihad geliştirmelerine mani olunmalı ve örneğin “Bölgesel farklılıklar dolayısıyla hakaret sayılan özel tamlamalar ve sıfatların kullanımı yasaktır.” gibi bir kural koyularak bunların hepsinin önüne geçilmeli.

          Beşinci paragraf maalesef hiçbir anlam ifade etmemekte. “Abartmak” ve “bölümü tamamen karıştırmaya çalışmak” eylemlerinin karşılığında verilecek cezalar, kendisini gerekçelendirmekten ve fiilin niteliğini belirtmekten aciz. Abartmak. Kim neyi abartıyor? Kim neyi karıştırmaya, nasıl karıştırmaya çalışıyor? Bu muğlak ifadelerle bu forum sistemi yürümez. Adamakıllı bir düzenlemeyle çoğu şey düzelir.  

           Ceza veren yöneticiler, cezalarını verirken gerekçe gösterebilmeli. Gerekçesi olmayan karar olmaz. Gerekçe gösteremeyen, gerekçe bulamayan da ceza verememeli. Çünkü gerekçe yoksa, sonuç da yoktur. Bu husus, ödül-ceza prensibinin temelidir. Bu temel olmasa ceza hukukunun hiçbir saygınlığı kalmazdı. Forumdaysa ceza sisteminin inandırıcılığı ve saygınlığı zedelendi. Kimsenin yönetime, yöneticiye, cezaya ve kurala karşı bir saygısı kalmadı.

           Konuyu daha fazla uzatmamak adına şöyle bitireyim. Kurallar düzenlenmeli, yöneticiler kendi evlerinde gibi takılmamalı, belirlilik esas olmalı ve AHLAKLI olunmalı. En muhteşem kurallar, en kusursuz düzenler ve sistemler de kurulsa ahlaksız insan var olduğu sürece bunların hiçbir önemi kalmaz. Bu dediklerimi yapmak isteyen yönetime yardımcı olmaya hazırım. Mesajları halinde elimden geleni yaparım. Bu işe bir süreliğine mesai ayırmakta benim için mahsur yok.

Örnek bir metin olması amacıyla şöyle bir düzenleme ve kurallar silsilesi yapılabilir:

Spor Forumları Kuralları

MADDE 1) Spor forumları; taraftarların, spor severlerin ve ilgililerin saygı çerçevesinde birbirleriyle fikirlerini münakaşa ettikleri, düşüncelerini paylaştıkları ve katkıda bulundukları forumlardır.

MADDE 2) Taraftar, forum nezdinde, belli bir takıma gönül vermiş ve forumda o takımı desteklediğini belirten seçimi yaparak spor forumlarındaki spesifik konulara mesaj gönderme ehlini kazanmış kişidir.

MADDE 3) Taraftarı olunan kulüp seçimin üstünden bir yıl geçmedikçe değiştirilemez. Forum sakini, altıncı ayını doldurmadan kulüp seçimi yapamaz.

...

MADDE 15) Verilen her müeyyide aleni olmalı ve belli bir konuda verilen her karar yayımlanmalıdır.

MADDE 16) Gerekçesiz karar verilemez. Gerekçesiz karar veren yönetici kararları kabul edilip uygulanamaz.

...

MADDE 23) Taraftarlar, diğer takım taraftarlarının kulübünü, logosunu, formasını, ismini, tarihini, futbolcularını, teknik ekibini, yönetimini veya mali durumunu alay konusu haline getiremez ve bu konular hakkında dalga geçemez. Bunun karşılığında 3-6 gün arasında ceza uygulanır.

Taraftarlar, diğer taraftar kulüpleri hakkında mesnetsiz, kırıcı veya aşağılayıcı tabirler kullanamaz. Geçmişte yaşanmış olaylar hakkında yakışıksız benzetme ve öç alma duygusuyla mesajlar yazılamaz. Yazıldığı takdirde karşılığı 7-10 gün arası cezadır.

...

MADDE 40) Ceza uygulanmış üyeler tek seferliğine, yirmi dört saat içinde karar verilmek üzere, verilen cezaya itiraz edebilirler.

MADDE 41) Her taraftar konusundan seçilecek olan ikişer üye üst yönetim kurulu olarak itiraz edilmiş cezalara, Spor Forumları Kuralları çerçevesinde inceler ve GEREKİRSE verilen ceza hakkında tekrar değerlendirme yaparak cezayı hafifletebilir veya kaldırabilir.

İtiraz etmiş olan forum sakini hakkında, önceki verilmiş cezadan daha fazlasına hükmedilemez.

...

MADDE 50) Bir hafta içerisinde üç kez hükmü iptal edilen yönetici uyarılır ve daha dikkatli davranması gerektiği hususunda bilgilendirilir.

Yapılabilecek ve değiştirilebilecek şey sayısı çok fazla. Bir yerden başlanması lazım çünkü forumlar kan ağlıyor. Her gün bir üye yazmayı bırakıyor ve konuyu terk ediyor. Bu konu hakkında derhal değişiklik yapılmalı. Belirttğim gibi, yardımcı olmaya hazırım. Konu, ortak foruma taşınabilirse memnun olurum. Ben yalnızca bir forum seçebilmekteyim.

@gun @conjure @powerstorm @Noctivagant @KingOfShadows

Bugün Resmi Gazete'de, 2022/155 esas ve 2023/38 karar sayılı AYM kararı yayımlandı. Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu m. 187'yi anayasaya aykırı bularak iptal etti. Bu karar dokuz ay sonra yürürlüğe girecek. Yani AYM, meclise yeni kanun yapması için süre verdi. Aynı konuya ilişkin itiraz başvurusu 2011 yılında da yapılmış ve reddedilmişti. Geç kalınmış doğru bir karar.

Detaylı okuma için: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/04/20230428.pdf Sayfa 38-58 arası.

Doktrinsel inceleme için:

Volkan Aslantwitter

“Anayasa Mahkemesinden gecikmeli de olsa doğru bir karar: Türk Medeni Kanunu'nun, kadının evlenmekle kocasının soyadını alacağını düzenleyen 187. maddesinin birinci cümlesi Anayasaya aykırı bulunarak iptal edildi. (+)”

https://twitter.com/volkanaslanlaw/status/1651862993334829056

Muammer Topal'ın komik karşı oy gerekçesi :)