Xigmatek XAF Serisi Yeni Fanları Testte [OneTreeHill İncelemesi]

XAF serisi Xigmatek'in en güncel fan serisi olması özelliğini taşıyor. Bu incelemede 120MM ve 140MM modelini detaylıca incelemeye çalışacağım

Normalde soğutucular üzerindeki performansı görmek için radyatör ve heatsink üzerinde iki farklı şekilde test ediyordum fakat su soğutma sisteminde yaşadığım sorundan dolayı şimdilik o olmayacak fakat yakında eklenecek
Sizden ricam arkadaşlar teste geçmeden önce bu kısmı biraz göz gezdirmeniz.

Fanların ilk başta kullanım yerlerine bakalım. İlk kullanım alanı olarak göze çarpan yer kasa içindeki hava sirkülasyonun sağlanması için.İşlemcinin üzerinde ne kadar kaliteli soğutucu olursa olsun sıcak havayı atamadıktan pek işe yaramaz.Kasa önüne konumlandırılan fanlarla dışarıdan taze hava alınır ve arkadaki egzoz fanlar yardımıyla ısı tahliye işlem yapılır. Eğer bir kasaya fan alınacaksa bakılacak olan değer statik basınçtan ziyade hava akımı değeri oluyor.Kasada kullanmak için özel tasarlanmış fanlara dikkat edildiğinde yaprakların ve yapraklar arasının biraz mesafeli olduğunu dikkat çekiyor .Genelde geniş az yaprak yerine kısa çok yaprak tercih edilir.İkinci alan ise heatsink ve radyatörde ki ısınan havayı uzaklaştırmak için kullanılan fanlardır.Radyatör ve heatsink e fan alırken dikkat edilmesi gerek durum yüksek hava akımından ziyada statik basınç değeridir. Çünkü fanın önünde bir sık örülmüş bir metal parçası vardır ve hava bu parçaya çarptığında aralıklardan rahatça geçiş yapabilmesi lazım.Statik basınç burada devreye giriyor.Statik basıncı yüksek olan fanlar geniş yapraklıdır ve az yaprak sayısı vardır.Yaprak aralıkları ise oldukça sık biçimde tasarlanmıştır.Tabi bunları dayandırmak için sunabileceğim bir argüman yok ,sadece tecrübe ettiklerime dayanarak kişisel görüşlerim bunlar.

1- Heatsink ve Radyatör [Sogutucular] Üstünde Performansı

İlk başlarda soğutma performansı testleri için işlemciyi kullanıyordum fakat neredeyse bir yılı aşkın süredir sistemin uzay montaj olmasından canım sıkılıyor ve buna ilaveten sürekli işlemciyi stres programlarıyla kastırdıgım için anası ağlamıştı .Düşünüp taşınırken başka incelemelerde de görmüş olduğum bir işlemci simüle edecek bir düzenek kurmam gerekiyordu .Bunun için işlemci boyutlarında bir bakır bloga ,ısı kaynağı olan rezistanslara ve oluşacak ısıyı ölçmek için termometreye ihtiyaç vardı. .İlk iş olarak ısıyı yayabileceğim bir element lazımdı ve bunlardan en uygunu bakır levhalardı. Daha iyi iletkenler var fakat çok uçuk maliyetlerle karşılaşacağımdan başka alternatiflere yönelmedim. Aldığım bakır levha işlemcilerin boyutuna yakın 5 CM yüzey alanı ,1.5 CM kanlınlığı olan bir bakırdı. Isıyı yayacak alanı bulduğuma göre bana bir ısı kaynağı lazımdı.İlk başlarda peltier düşündüm fakat soğuk tarafın sıcaklığını ayarlanamadığından bu sorun oluşturacaktı. Daha sonra araştırırken fişek rezistansları gördüm ve bu tam benim istediğim ölçülerde vardı. İki adet 150W 0.8MM*4MM fişek rezistans aldım ve boyutlarına göre bakır bloga rezistansları yerleştirmek için delik açtırdım.Artık elimde iki adet 150W ısı kaynagı vardı.İşlemciyi fazlasıyla simule ettiğine eminim çünkü soğutucu olmadan çalıştığında 30 sn de 160 derecelere ulaşıyor. Diğer sorun ise bu ısınmanın stabil olup olamayacağıydı. Mesela 10 dk çalıştırdığımda 200 dereceyi bulan blok başka bir zaman tüm ortam şartları aynı olmasına rağmen 210 derece alırsam 10 dk sonucunda ,bu tüm testin çuvallayacağı anlamına geliyor. Bu sorunu çözmek için yapılabilecek tek iş sabit voltaj alabileceğim bir devreydi. Malum elektrik hatlarımız düzgün olmadığından dalgalanmalar mevcut ve voltaj degişikleri de rezistansın ısınmasını direkt etkiliyor. Onun için bende Inform Sinus 1000VA online ups kullandım test boyunca.

Bu aşamalardan sonra son ayağa geldiğimizde ana sorun blokta ki ısının nasıl ölçülecegiydi . Bunun için ayriyeten kaliteli bir dijital ve log dosyası oluşturup bilgisayara atan bir termometreye gerek vardı.Bunun için UN-IT U325 aldım Termometrenin ölçüm aralığı -200 +1372 arası ve K cinsinden ölçüm hassasiyeti 0.2% ± 0.6°C. Bloktaki sıcaklığı ölçebilmek için termometrenin sensörünü yerleştirmek amacıyla iki rezistansın arasına bir delik açtırdım,fakat kutu içeriğindeki sensörler sabit durmadığı için bir işime yaramıyordu.Öyle olunca bende yivli şekilde K tipi yivli 1 metre boyunda sensör alarak bloga vidaladım.

Ayrıca paylaştığım sıcaklıklar delta cinsinden sıcaklıklardır.Yani blok sıcaklığından ortam sıcaklığı çıkarılmıştır. Örnek vermek gerekirse oda 25 derece blok 55 derece dersek delta sıcaklık 55-25=30 oluyor.Böyle hesap yapmamdaki amaç bir fanı test ederken oda 25 dereceyken diğer fanı testte 20 derece olursa bu testin hiçbir anlamı kalmaz. Bunun çözümü için ya her fanın testinde oda sıcaklığı paylaşacağım ki buda çok fazla kafa karıştırır ya sürekli klima açık duracak ya da delta sıcaklığıyla çalışacağım.

1A-Hava Sogutma Performansı[HeatSink Üzerinde]

Artık işlemciyi simüle edecek bir ısı kaynağımız olduğuna göre bundaki ısıyı iletmek için heatsink lazımdı.Testte 12 lik ve 14 lük fanları test edebilmek için iki tane ayrı Noctuanın U12S ve U14S heatsinklerini kullandım . Tek heatsink de kullanabilirdim ama fanın kendi boyutlarında iki farklı heatsink kullanmak fanın gerçek anlam performansını anlamamız içi daha iyi bir yöntem.

Heatsink' i bloga montaj etmeden önce Arctix MX4 macunu sürdüm ve blokları montajladım. Ufak bir dipnot düşeyim. Benim elimde işlenmiş 3 tane bakır blok bulunuyor .Her heatsink i test ederken sökmem gerekmiyor.Yani montajı bakır blok ve heatsink ayrılmamak üzere bir kere yapıyorum.Bundaki amacım her montajda macun farklı uygulandığı için sonuçlarda yanılgı payını arttırmamak, macun israfını önlemek ve montaj sırasında kaybedilen vakitten kazanç.

Montaj bittikten sonra rezistansları fişe takıyoruz ve blok ısınmaya başlıyor. Toplam test süresi 25 dakika sürüyor.Bu 25 dakika boyunca her sıcaklık anlık değişmelerinde bilgisayara saniye saniye kaydediliyor ve ben bunların ortalamasını alıyorum .Diğer teste geçmeden önce blogun ortam sıcaklığına inmesini bekliyorum ki testler tutarsız olmasın.

Eger test edecegim fan elimde bir taneyse Push[Fan ısıyı radyatörden üfleyerek uzaklaştıracak şekilde konumlandırılmış ] ve Pull [Fan ısıyı radyatörden çekerek uzaklaştıracak şekilde konumlandırılmış ] iki farklı test yapıyorum.Ama fan iki taneyse Push ve Pull yöntemine ilave olarak Push/Pull yönteminide ekliyorum .

Ayrıca paylaşıtıgım sıcaklıklar delta cinsinden sıcaklıklardır.Yani blok sıcaklıgından işlemci sıcaklığı çıkarılmıştır. Örnek vermek gerekirse oda 25 derece blok 55 derece dersen delta sıcaklık 55-25=30 oluyor.Böyle hesap yapmamdaki amaç bir fanı test ederken oda 25 dereceyken diger fanı testte 20 derece olursa bu testin hiçbir anlamı kalmaz. Bunun çözümü için her fanın testinde oda sıcaklığı paylaşacağım ki buda çok fazla kafa karıştırır ya sürekli klima açık duracak ya da delta sıcaklığıyla çalışacağım.

1B- Su Sogutma Performansı [Radyatör Üzerinde]

Soğutucular üzerinde performans testlerinin ikinci ayağı olan fanların radyatör üstünde performansına bakacağız.

İlk önce su soğutmadaki kullandığım bileşenleri aktarayım.

İşlemci Blogu:Swiftech Apogee Gtz
Pompa :Thermaltake P500
140 MM Radyator: XSPC EX120 (35 MM Kalınlıgında)
120 MM Radyator: XSPC EX140 (36 MM kalınlıgında)

120 lik ve 140 lık fanları ayrı ayrı test etmek için kendi boyutlarında iki farklı radyatör kullandım.İki farklı su sogutma sistemi kuracak teçhizatım olmadığı için radyatörleri bir bünyede topladım fakat vanalar yardımıyla hangi fanı test edeceksem test etmeyeceğim fanın radyatörünün vanalarını kapatıyorum ve oraya su akışı olmadığından test etmediğim radyatörü aradan çıkartmış oluyorum

Heatsink' i bloga montaj etmeden önce Arctix MX4 macunu sürdüm ve blokları montajladım. Montaj bittikten sonra rezistansları fişe takıyoruz ve blok ısınmaya başlıyor. Toplam test süresi 25 dakika sürüyor.Bu 25 dakika boyunca her sıcaklık anlık degişmelerde bilgisayara saniye saniye kaydediliyor ve ben bunların ortalamasını alıyorum .Diger teste geçmeden önce blogun ortam sıcaklığına inmesini bekliyorum ki testler tutarsız olmasın.


Eger test edeceğim fan elimde bir taneyse Push[Fan ısıyı radyatörden üfleyerek uzaklaştıracak şekilde konumlandırılmış ] ve Pull [Fan ısıyı radyatörden çekerek uzaklaştıracak şekilde konumlandırılmış ] iki farklı test yapıyorum.Ama fan iki taneyse Push ve Pull yöntemine ilave olarak Push/Pull yönteminide ekliyorum .

Ayrıca paylaşıtıgım sıcaklıklar delta cinsinden sıcaklıklardır.Yani blok sıcaklıgından işlemci sıcaklığı çıkarılmıştır. Örnek vermek gerekirse oda 25 derece blok 55 derece dersen delta sıcaklık 55-25=30 oluyor.Böyle hesap yapmamdaki amaç bir fanı test ederken oda 25 dereceyken diger fanı testte 20 derece olursa bu testin hiçbir anlamı kalmaz. Bunun çözümü için her fanın testinde oda sıcaklığı paylaşacağım ki buda çok fazla kafa karıştırır ya sürekli klima açık duracak ya da delta sıcaklığıyla çalışacağım.

2-Hava Akımı Ölçümü

Bunu için bir Anonemeter a ihtiyacım vardı .Yüksek fiyatlarda çok daha hassas ve mantıklı seçenekler var fakat maddi imkanlardan dolayı Digital AnemometerA M4836V aldım. Dışarıda hava akımını ölçemeyecegimden(ölçülebilir ama stabil olmaz) dolayı bunu ufak bir alanda yapmam lazımdı. Bunun için 40 X 20 X 18 bir kutu yaptım ve ön tarafına ikinci bir kutuya ihtiyaç duymamak için fan taktıgım tarafa sürgülü bir mekanizma yaparak 12 lik ve 14 lük fanları aynı kutuda test edebilecektim .Arka tarafa ise anonemeter in yaprakları oldugu tarafı sabitledim.

Test sonuçları 1V-12V arasındaki [1V-2V-3V-4V-5V-6V-7V-8V-9V-10V-11V-12V] tüm degerleri paylaşacagım ve paylaştıgım degerler CFM yerine daha hassas oldugu için FPM cinsinden degerler olacak.Anonemeter menusunde Air Speed, Air Flow, Wawe gibi farklı ölçüm seçenekleri ve onlarında altında farklı ölçüm degerleri var. Benim burada Air Speed[Hava Hızı] menusu altında FPM yi kullanacagm ve bunu nedeni ise en hassas ölçüme sahip olması .Air Speed FPM kavramını biraz açacak olursam FPM=ft/min yani Feet Per Minute.


Yine unutulmaması gereken başka bir husus buradaki sonuçların sitede yer alan cfm ile karşılaştırılmaması çünkü tamamen farklı ortamlarda, farklı test araçlarıyla ve farklı birimlerde ölçüm yapıldı.Temel amaç testin kendi içinde tutarlılıgını saglayarak testteki fanların sonuçlarını karşılaştırmak .

3- Basınç Ölçer

Beni ölçüm konusunda en çok zorlayan kısımdı.İlk başta ebaydan 50$ bir manometre aldım ama bu alet gazcıların kullandığı hassaslığı son derece düşük bir cihazdı.Daha sonra araştırmalarım ve firmaların teknik uzmanları tarafından iletişime geçtigimde statik basıncı ev ortamında ve böyle marketlerde satılan manometrelerle ölçmenin imkansız olduğu ve bu işi yapan aletin binlerce dolar değerinde olduğunu öğrendim. Hal böyle olunca araştırmalarım sonucunda piyasada en hasas bulunabilecek manometre olan Extech HD755.Manometrenin ölçüm aralıgı 0.5 psi.

Burada paylaştığım sonuçları sitedeki yazan sonuçlarla karşılaştırmamanız iyi olur çünkü tamamen farklı ölçüm yöntemleri kullanılıyor ve benim bu sonuçları paylaşmamın amacı test ettigim diger fanlarla aradaki farkın ortaya çıkması .Yani kendi içinde tutarlı sonuçlar elde etmek.Test ederken 1V-12V arası degerleri test ettimki farklı fan devirlerinde diger fanlarla karşılaştırılması açısından.

12 lik fanları test etmek için yaptıgı kutu 14*14*14 ölçülerinde. Ön tarafında fan montajı için gerekli alan.Arka tarafında ise manometreye rakoru bağlayabileceğim çapta bir delik var. Rakordan çıkan hava 10 cm lik hortum aracılığıyla manometreye gidiyor.

12 lik fanları test etmek için yaptıgı kutu 18*16*18 ölçülerinde. Ön tarafında fan montajı için gerekli alan.Arka tarafında ise manometreye rakoru bağlayabileceğim çapta bir delik var. Rakordan çıkan hava 10 cm lik hortum aracılığıyla manometreye gidiyor.

4-Ses Ve Görüntü

Beni en çok zorlayan ve maliyetli olan kısım buydu.Herhangi bir kameram ve dslr makinem olmadıgından dolayı fotograf ve video işimi görecek bir şey lazımdı ve ondan dolayı bu sorunu Canon 650D ile çözdüm . Ses konusunda makinenin üstündeki mikrofonu kullanmayı düşündüm fakat çok fazla dış sesi aldıgından işimi görmüyordu.Bunun için ilk başta consider mikrofonlara yöneldim ama çogu xlr çıkışlı olduğu için işimi görmedi.Jack çıkışlı olarak ise fazla bir seçenek yoktu. Bunun için sesi Zoom H1 ile kaydettim. Ses seviyesini DBA cinsinden ölçmek için CEM DT-85A kullandım. Fan devrini ve voltajı görmek için kullandıgım fan kontrolcü ise Lamptron FC5V2

Ses ölçümleride 1V-12V arasındaki tüm değerlerde yapılacaktır.Ayrıca video da fanları boşta,heatsink ve radyatör üzerinde Push-Pull-Push/Pull gibi konumlarda da test ettim.Çünkü fanların ses seviyeleri boşta ve soğutucu üzerinde ses seviyeleri degişiyor.Bunda da en önemli etken statik basınç değeri.Statik basıncı yüksek olan fan öndeki engele çarptığında sıcak hava daha çabuk uzaklaşırken statik basıncı düşük olan fanda daha zor uzaklaşıyor ve bu durumda daha fazla ses çıkıyor.

İncelemeye başlamadan önce bazı değinmeden geçemeyeceğim noktalar var.Bu incelemeye başlarken bu kadar masraflı olacağını bilsem hiç başlamazdım hatta düşünmezdim böyle bir şeyi ama bir işe başladım mı en iyisini yapmaya gayret eden bir yapım oldugundan test için alınabilecek her türlü malzemeyi almaya çalıştım.En basitinden sadece basınç ölçmek için manometreye 500 tl verdim.Tek başıma tüm yükün altından kalkamayacağımdan i bazı firmalarla iletişime geçtim ve test ekipmanları olarak Noctua Ve XSPC düşünmeden neye ihtiyacım varsa kendi ürünlerini temin ettiler. Tüm destekleri için tekrardan teşekkür ediyorum çünkü bu bileşenleri sağlamasaydılar bu parçaların hepsini toplamak zaman alacağından incelemeyi çok daha geç sürede yapacaktım .

Kutu içeriğinden montaj vidalarının yanında fanı 140MM vida yerlerine montaj etmek içinde ayrı bir set çıkıyor.Fan normalde 140MM yaprak yapısına sahip sahip fakat vida delikleri 120MM ye göre.Kutu içeriğinden çıkan parçalarla 140MM vida deliklerine de rahatça montajlanabilir.Kabloyu kaplamak için alışık olduğumuz örgülü yapıya sahip sleeve malzemesi yerine daha sert bir plastik ile kaplanmış.Ayrıca fan 4Pin yani PWM

Renk seçenekleri olarak ledli ve ledsiz olarak siyah,beyaz,mavi,turuncu olmak üzere 4 farklı renk seçeneği var.Fanın çevçeve rengi aynı dururken yaprakların rengi degişiyor.Led adınlatma ise dört köşeden yapılıyor.

Fanda kullanılan rulman tipi Copper Axis with Long Life Sleeve Bearing.Sadece bu fanda kullanılan bir rulman tipi ve araştırsam da bu konuyla ilgili bilgi bulamadım. Fan yapraklarına bakınca alışılmış düz tasarımın yerine kıvrımlı yapıya sahip bir şekilde tasarlanmış.Toplamda 9 adet yaprak kullanılmış ve yapraklar yarı saydam.

Fanın 1v-12v arasındaki ses seviye,hava akımı ve statik basınç değerleri



Ses seviyesinin diğer fanlarla karşılaştırması



Fanın diğer fanlarla hava akımı ve statik basınç değerleriyle karşılaştırması



Fanın Noctua NH-U14S üzerinde Push ve Pull konumlarındaki sıcaklık seviyeleri ve diğer fanlarla kaşılaştırması



Yukarıdaki iki tabloya ilaveten burada test süresi boyunca sıcaklık salınımlarını görebilirsiniz

-------------------------------------------------

Fanın 1v-12v arasındaki ses seviye,hava akımı ve statik basınç değerleri



Ses seviyesinin diğer fanlarla karşılaştırması



Fanın diğer fanlarla hava akımı ve statik basınç değerleriyle karşılaştırması



Fanın Noctua NH-U14S üzerinde Push ve Pull konumlarındaki sıcaklık seviyeleri ve diğer fanlarla kaşılaştırması



Yukarıdaki iki tabloya ilaveten burada test süresi boyunca sıcaklık salınımlarını görebilirsiniz

Aslında her şey testlerde var fakat bir iki kelam edeyim yinede. 120MM fanın fiyatı 25 Tl.Bu haliyle net fiyat performans ürünü olmuş. .120MM 25 Tl fiyat bandında fan bakılıyorsa mutlaka liste de on sıralarda bulundurulmalı. 140MM fanın fiyatıysa 42 tl. Bu haliyle 120MM versiyonu gibi f/p ürünü olmak yerine biraz ortada kalmış.Test tablolarına baktığınız da özellikle statik basınç değerleri düşük gelecektir ki bana da öyle geldi ve testleri tekrarladım ama yine de sonuç değişmedi.Fakat fanlar heatsink üzerinde iyi bir performans sergiledi.Hava akımı değerleri orta seviyede.Soğutucu üzerinde ya da kasa da rahatlıkla kullanılabilir fakat benim öncelikli tavsiye edeceğim yer kasa olacaktır.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------