Apple: Özelleştirilmiş 64-bit çalışmaları bizimle başladı

ARM tabanlı Apple M1 yongasına geçiş yaparak masa üstünde yeni bir devrimin haberini veren Apple’ın elbette çalışmaları çok eskiye dayanıyor. Steve Jobs döneminde başlayan özelleştirilmiş çekirdek çalışmaları firmayı bugünlere getirdi.

İlk 64-bit ARM özelleştirmesi Apple’a ait

Özelleştirilmiş Apple A işlemcilerin çekirdek çalışmalarında yer almış eski Apple mühendisi Shac Ron yaptığı açıklamalarla geçmişe ışık tuttu. Sanılanın aksine 64-bit özelleştirilmiş ARM çalışmalarına daha erken başlayan Apple; ARM’dan bile daha önce tamamlamayı başardı.

Ayrıca Bkz.Yeni Resident Evil filminin çekimleri bitti

ARM’ın kuruluşunda önemli bir rol oynayan Apple açıklamalara göre 2010 yılında iş birliğine başladı. Bu iş birliği kapsamında Apple özel bir ARM64 komut seti mimarisi – ISA elde etti ve çalışmalar bunun üzerinde yoğunlaştı. Sonrasında bu ARM64 ISA projesi diğer tasarımcıların mimarilerinde de yer aldı.

Birden fazla çekirdek ve düşük saat frekansları ile verimliliğe odaklanan Apple aradan 3 yıl geçtikten sonra yani 2013 yılında Apple A7 ile ilk özelleştirilmiş 64-bitlik ARM çekirdeğini piyasaya sürdü.

Bu dönemde henüz ARM müşterilerine özel 64-bit mimarisi lisanslamasına bile başlamamıştı. Bunun yerine Cortex-A57 ve Cortex-A53 çekirdekleri ilk olarak piyasaya çıktı. Qualcomm dahil tasarımcılar 64-bit macerasına bu mimariler ile başladı.

Apple’dan sonra Qualcomm ilk ARM64 çekirdeğini Krait serisinin devamı olan Kryo ile 2014 yılında geliştirmeye başladı. Hatırlanacağı üzere Snapdragon 810 ile hayal kırıklığı yaşayan Qualcomm Kryo tabanlı Snapdragon 820 yonga setini 2015 yılında piyasaya sürmüştü. Samsung da aynı dönem Mongoose çalışmalarına başlayarak kısa süre sonra Exynos yonga setlerinde yer vermişti.

Shac Ron bu açıklamayı Apple M1 yongalarının ARM ISA projesi sayesinde ortaya çıktığı düşüncesine karşı yaptı. Ron temelinde ISA projesi olsa da yenilikçi Apple çalışmaları ile bugünlere gelindiğine vurgu yaptı.

Elbette Shac Ron haklı olabilir ancak şimdilerde tarihe karışan AppliedMicro firması 64-bitlik özelleştirilmiş mimariyi X-Gene sistemlerine 2011 yılında entegre etmişti. Bununla birlikte pek fazla ismi duyulmadı ve başarılı olamadı.