Bilgisayar Mühendisliği neden yükselişte ? Detaylı analiz

Hepimizin malumu, bilgisayar mühendisliği sıralamalarda ve popülerlikte hızla yükseliyor. Neredeyse tüm üniversitelerde en yüksek puanlı mühendislik artık Bilgisayar. Birkaç örnek verelim: Bazı bölümlerin sırasıyla 2016 ve 2020 sıralamaları

Boğaziçi Bilgisayar 1333 > 342

İTÜ Bilgisayar 6835 > 2450

Hacettepe Bilgisayar > 21300 > 7200

Bilkent Bilgisayar Burssuz 42500> 13400

Yeditepe Bilgisayar Burssuz 224,000 > 111,600

Gördüğümüz gibi eğitim ücretleri hızla artan özellerin bile sıralaması yükseliyor. Neden 13000'inci kişi devlette tıpa gidebilecekken o kadar para verip burssuz Bilkent Bilgisayar'a gidiyor ? Ben bilgisayar mühendisliğindeki yükselişin kesinlikle bir balon olmadığını ve oldukça mantıklı gerekçeleri olduğunu düşünüyorum. Bu yükselişin önümüzdeki yıllarda da hızla devam edeceğini düşünüyorum. Şimdi analiz edelim

Bilgisayar mühendisliğini (CENG olarak kısaltcağım) diğer mühendisliklerle kıyaslayalım. Mesela elektrik-elektronik, makine, inşaat, uçak... gibi mühendisliklerle karşılaştıralım.

Şuna dikkat edelim: CENG'in avantajlarını anlatırken bunlar diğer mühendisliklerde hiç mi yok diye düşünmeyin. Elbette var, elbette gemi inşaatı mühendisi olarak da kendi girişiminizi kurabilirsiniz. Elbette kimya mühendisi olarak da yurtdışına gidebilirsiniz. Sadece bu şansların CENG'e göre daha az olduğunu düşünüyorum.

Bilgisayar mühendisliği,

1- Kazancı en yüksek olan mühendislik

Her mühendislikte çok iyi kazanan, orta kazanan ve işsiz kalanlar var. Ama istatistiksel ortalamalara bakarsak CENG mezunlarının en fazla kazananlar olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bilişim & yazılım sektörü maaşların en yüksek olduğu sektör, hem Türkiye'de hem dünyada. Ve maaş dışında da çok fazla kazanç olanağı var.

2- İş alanı en çok olan mühendislik

Bence en önemli nokta burası. CENG mezunları çok fazla seçeneğe sahip. Mesela inşaat mezunlarının bir inşaat firmasında maaşlı çalışan olmak dışında pek seçenekleri yok. CENG mezunları ise

• Kurumsal bir firmada maaşlı olarak çalışabilir. Yetenekliyseniz kariyerinizde hızla ilerleyebilirsiniz. Çünkü bu sektörde bürokrasi ve kıdemden çok yaptığın işe bakılıyor. İstersen yeni mezun ol, en iyi kodu sen yazıyorsan en üst "senior developer" olmanın önünde bir engel yok.
• Kendi işini kurabilir. Mobil uygulama/ oyun çıkartırsınız tutarsa işiniz o olur. E-ticaret, Finans gibi alanlarda girişim imkanları çok fazla. Bilgisayarla geliştirebileceğiniz şeyler sonsuz.
• Freelancer olarak çalışabilir. Bu çalışma şekli giderek yaygınlaşıyor. Size işler veriliyor ve bu işleri yaparak iş bazlı para kazanıyorsunuz. Mesela birisine bir web sitesi yapıyorsunuz ve 10,000 doları alıyorsunuz.
• Çok farklı para kazanma yolları bulabilirsiniz. Mesela ODTÜ Bilgisayarda bir grup genç kripto para alım satımı yapan bir algoritma geliştirdiler. Şu an tamamen bununla uğraşıyorlar ve oldukça fazla kazanıyorlar. Diğer mühendisliklerde bu tarz alternatif hikayeler pek mümkün değil.

3- Yurtdışına çıkışı en kolay mühendislik

Bilgisayar ve yazılım sektörü, yurtdışında en rahat iş bulabileceğiniz alan (Google, Microsoft, Amazon...). Üstelik bu firmaların Türkiye ofislerinde de çalışabilirsiniz. Ya da uzaktan çalışarak oturduğunuz yerden yabancı bir firmada görev alabilirsiniz. Yurtdışına da gidebilirsiniz, Türkiye'de kalarak da Türk ekonomisinden bağımsız döviz üzerinden bir kazanç elde edebilirsiniz.

Tekrar belirteyim, elbette çoğu mühendislik için bu şans var. Sadece CENG'de bu çok daha kolay.

4- Çalışma koşulları en iyi olan mühendislik

Bir firmada ofiste, ya da bilgisayarınızla istediğiniz yerde çalışacaksınız. Kafelerde, plajlarda elinde bilgisayar çalışan yazılımcıları görmüşsünüzdür. Diğer mühendisliklerde ise genelde şantiye, fabrika, üretim bandı gibi mekanlarda çalışmanız gerekiyor. Çalışma saatleri olarak da, diğer işlere nazaran 9-5 çalışma sisteminden farklı alternatifleriniz oluyor.

5- En zevkli mühendislik

Burası biraz subjektif, çünkü neyin zevkli olduğu kişiden kişiye değişir. Ama eminim çoğu kişi için bilgisayarla uğraşmak en zevkli mühendislik alanıdır. Çoğu genç zaten üniversiteden önce hobi olarak kodlamayla vs. uğraşıyor. Bilgisayar oyunlarını çoğumuz seviyoruz, bu alanda çalışmak için en iyi mühendislik alanı da bilgisayar. Bence meslek tatmini en yüksek mesleklerden birisi. Kolayca yeni şeyler geliştirebilir, yaptığınız işin sonucunu kısa zamanda görebilirsiniz. Sadece bir laptop ile büyük bir girişime imza atabilirsiniz.

6- İnsanlarla en az iletişim gerektiren mühendislik

Bilgisayar ve yazılım, genellikle insanlarla yüz yüze iletişime en az ihtiyaç duyacağınız mühendislik. Mesela bir inşaat mühendisi olarak şantiyede çalışırken zorunlu olarak farklı kültürden çok fazla kişiyle iletişim kuracaksınız. Tabi bu bilgisayar mühendisi olarak "asosyal" birisi olmak zorunda olduğunuz anlamına gelmiyor. İsterseniz çok sosyal alanlarda da çalışabilirsiniz, sadece seçim özgürlüğüne sahipsiniz. Yüz yüze iletişim becerileriniz zayıfsa (gayet de olabilir) CENG ideal mühendislik alanı.

7- Hem şimdinin hem geleceğin mesleği

Burası da önemli bir nokta. CENG hem şu an, hem de gelecekte giderek artan popülerliğe sahip olacak nadir alanlardan birisi. Yazılımın hayatımızda kaplayacağı yer giderek artıyor, asla da azalmayacak. Eskiden tamamen donanımsal olan araba, uçak gibi makinelerde yazılım gittikçe önem kazanıyor. Tesla bir kaç sene içerisinde donanımcıdan çok yazılımcı çalıştırmaya başlayacak (belki de başladı bile). Yazılımın öneminin sürekli giderek artacak olması bu alanda çalışanlara talebi (ve onların maaşlarını) elbette arttıracak.

8- Sıralamaların yükselmesiyle kartopu etkisi

CENG'lerin sıralamalarının gittikçe yükselmesi bir pozitif feedback loop, diğer deyişle kartopu etkisi yaratıyor. Sıralamalar yükseldikçe

• En iyi öğrenciler CENG'lere girdikçe bölümün öğrenci kalitesi artıyor. Eskiden ilk 10 binle alan bölüm artık ilk 1000'le alıyorsa öğrenci kalitesi artar, derslerden projelere her şey iyileşir.
• Öğrenci kalitesi arttıkça üniversiteler CENG'e daha çok bütçe ayırıyor. En iyi akademisyenler bu bölüme geliyor. CENG çoğu üniversitede en yüksek puanlı mühendislik, hatta bazılarından en yüksek puanlı bölüm.
• Bölümün kalitesi her anlamda arttıkça sonraki sene daha da iyi öğrenciler bölümü tercih ediyor. Sıralamanın yükselmesi de bu bölümü ilk tercihe yazmayı teşvik ediyor.
• Bu bir kartopu etkisine yol açıyor. Bölümün kalitesi ve sıralaması yükseldikçe daha iyi öğrenciler tercih ediyor, daha iyi öğrenciler tercih ettikçe kalite ve sıralama yükseliyor vs. vs. Bu sayede çoğu CENG örneğin 7000, 5000, 2000 diye yükseliyor

9- Dünyada da yükselişte

Bilgisayar mühendisliği ve benzer lisans programları dünyada da yükselişte. CS (Computer Science), dünyadaki çoğu üniversitede en çok talep gören alan. Mesela Stanford'da en çok kayıt yaptırılan bölüm açık ara Computer Science

https://registrar.stanford.edu/everyone/enrollment-statistics/enrollment-statistics-2019-20/school-engineering-enrollment-2019-20

Şurada farklı istatistiklere yer verilmiş:

https://w3.cs.bilkent.edu.tr/tr/universite-adaylarina/#neden_cs

//

CENG ile ilgili bazı olumsuz görüşlere de cevap vermek istiyorum:

Başka bir bölümde okuyup da bilgisayar/ yazılıma kayılmaz mı ?

Günümüzde olanaklarınız sınırsız, elbette eczacılık okuyan birisi de kendisi yazılım öğrenebilir. Ama onlar kendi dersleri ve ödevleri arasında vakit bulup da yazılım öğrenecek, sizin ise işiniz bu. Dersleriniz bununla ilgili, projeleriniz bununla ilgili, hocalarınız bununla uğraşıyor. Üstelik bu alanda bir diploma alacaksınız. Farklı bir bölümde okuyup "yazılıma kayan" kişilere göre rekabette çok öndesiniz. O yüzden CENG yazacaklar bu konuda endişe etmesin

Üstelik bilgisayar mühendisliğinde algoritmaların bilimsel temeli de öğretiliyor. Donanım ve devre teorisi de öğretiliyor. Youtube'den Python öğrenen(!) bir kişiye göre çok daha donanımla olacaksınız.

Ya yazılımın önemi biterse ?

Böyle bir şey bence önümüzdeki 100 yıl boyunca mümkün değil. Bahsettiğim gibi hayatımızın her alanında yazılımın önemi artıyor ve azalması asla mümkün değil. Cihazlar değişir, kodlama dilleri değişir... Ama bir şekilde yazılım hep hayatımızda olacak. Zaten iyi bir mühendis olarak değişimlere kolayca adapte olacaksınız.

Çok fazla bilgisayar mühendisi var ? Herkes CENG okuyor ?

Kısmen doğru. Fakat endişe edilecek bir durum değil, çünkü bu sektörde elemana talep de hızla artıyor. İstatistiklere göre Amerika'da yeni yazılımcıya talep, yıllık bu alanlarda mezun sayısından daha fazla. Mesela ODTÜ Bilgisayar tanıtım sayfasında şöyle demiş:

"Mezunlarımız, gerek Türkiye'de gerek Dünya’da özel sektör, akademi ve Ar-Ge kuruluşları tarafından, deyim yerindeyse, kapışılmaktadır. Bölüme ulaşan eleman arama ilanları mezun sayımızın üzerinde olmakta; "

Doğru mu bilmiyorum, herhalde ODTÜ gibi reklama ihtiyacı olmayan bir okul uydurma veri vermez.

https://tanitim.ceng.metu.edu.tr/faq/

Şu da var: Evet çok fazla bilgisayar mühendisi mezun oluyor, ama çoğu tırt.   Siz iyi bir üniversiteden mezun olduysanız ve/veya kendinizi iyi geliştirdiyseniz çok rahat ön plana çıkıyorsunuz.

Sonuç: Bilgisayar mühendisliği kesinlikle bir balon değil, sıralamalarının yükselmesinin çok sayıda oldukça mantıklı nedeni var. Çoğu alanda en iyi mühendislik olarak ön plana çıkıyor. Sıralamaların hızla yükselmeye devam edeceğine eminim.

iş alanı en geniş olan mühendislikten sonra gümledim bir eecinin iş alanı cengçininkini hayli hayli geçer.şahsen ben ytü ehmden sonrasına ytü kom yazdım.hem ee dersleri hem ceng dersleri alıyorlar ve bu bana göre daha mantıklı cengi şişiriyolar inanmayın gençler.bu tercih döneminde bir sürü şirketle mühendisle görüştüm bilgisayarı tavsiye eden pek yok arkadaşlar ama ee olsun makine olsun tavsiye edenler var.bilgisayar mühendisliği olmak isteyen kitlenin yarısı pcye format atabiliyo diye yazıyor.yoksa ben de biliyorum python vs.lolde gold olan arkadaşım da ceng istiyor ona göre hesaplayın

GTÜ CENG yazanlara lafım yok hocam saygım sonsuz 

Hocam bundan 6 7 sene sonra da yurtdisi olanakları bu kadar çok olur mu

2025 yılında 75 milyar dijital aletin aktif kullanılması bekleniyor. Bu aletlerin herbiri için uygulamalar, rekabet dolu marketler, ayrıca güvenlik tehditleri, bu güvenlik tehditlerine göre güvenlik alanları, veri toplama ve pazarlaması teker teker gerekli. Bir mobil telefon en az 10 uygulama, her 1 uygulama en az 1 ekip demek. O uygulamanın güvenliği, veri toplaması ve satışı, uygulamanın pazarlanacağı market, marketin güvenliği, marketten alım satım için müdahil olacak banka, banka sistemleri ve güvenliği...

Kısaca Albert Einstein saklandığı gizli hücresinden çıkıp tüm dünyanın software ihtiyacını karşılayacak uber-mega-hiper yapay zekayı ilan etmezse, bu alanın bitmesi gibi bir ihtimal yok. Buzdolabınız, arabanız, bindiğiniz tren, telefonunuz, saatiniz, bankanız, marketiniz, otobüsünüz, her şey ama her şey en az 4 IT ekibini işin içine sokuyor. Akbil sistemleri, yükleme ve güzergah uygulamaları bile birilerinin ekmek kapısı oluyor. Devletler, şirketler, şahıslar... sonsuzluk bu gerçekten.

İnşaat gibi olur vesaire diyenler, 1 konuyu bilmiyorlar, 2 korkuyorlar. Yenilikten ölesiye korkuyorlar. Dedesinin, babasının, komşusunun yolundan geçip daha az gelir ama daha garanti sonuca ulaşmak istiyorlar. Çok anlaşılabilir bir durum, insan beyni garantiye yatkındır. Bilgisayar işinde ne tonlarca demir, ne tonlarca kum ve beton, ne lojistik ne de taşeron masrafı var. Ayrıca şehirlerin projeye doymuş olması ve yeni projeler için alan açılması gibi bedeller de yok.

Ceng bir balon değildir, ancak şu anki yüksekliği bir balondur. Bu balonun aynısını şu an tıpta da görüyoruz, geçmişte inşaat ve endüstri mühendisliğinde de gördük. Yanlış anlaşılma olmasın, saydığım mesleklere de balon demiyorum, ancak bu bir trend meselesi.

Uzun vadeli trend istatistiklerine bakarsanız iki çeşit yükseliş görürsünüz: "hype" (toplumsal heyecan) ile yükselen ve ihtiyaçtan dolayı yükselen. Şu an için en çok ihtiyaç duyan mühendislik dalı kuşkusuz Ceng. Ancak analizi doğru yapmak gerekli. Çünkü bu sadece Ceng meselesi değil, ihtiyaç duyulan şey aslında yazılımcı. Bir Ceng mezunu olarak sertifikası olan bir yazılımcıdan fazla veya farklı iş yapmak istiyorsanız, fırsatlarınız diğer mühendislikler kadar.

Modern dünyanın işçileri yazılımcılardır. Aynı binalaşmanın trend olduğunda her taraftan işçilerin, inşaat mühendislerinin ve müteahitlerin fırlaması gibi şu an da yazılım öğrenme trendi bulunmaktadır. Aynı zamanda modern dünyanın mühendislik teknik ve yöntemlerinin "defakto" (genel-geçer) yöntemi de yazılımdan geçmektedir. Bundan dolayı yazılımın önemini anlatamam. Ancak zamanı gelince piyasanın doygunluğa ulaşması ve Ceng'in ele ayağa düşmemesinin garantisi yoktur. Bu fenomen "Gartner Hype Cycle" ile gösterilebilir. Okumak isteyen için vikipedi linkini bırakıyorum: Hype cycle - Wikipedia Türkçe vikipedisini bulamadım ancak internette muhtelif Türkçe açıklamalar mevcut. Gartner döngüsü olarak aratırsanız bazı açıklamalar bulabilirsiniz.

Velhasıl kelam, bazı "borsa analizleri"ne kapılıp tercih yapmayın. Neyi seviyorsanız onu yapın. Dünyanın işçilere her zaman ihtiyacı var. Ancak kendinizi geliştirebilirseniz gerçekten bir şeyler yapmaya başlarsınız, ve emin olun keyif almadığınız konuda kendinizi geliştirmeniz çok ama çok zor.

Abd de 10k dolar maaş alma imkanı 

açılın 12 yıllık mühendis konuşuyor  

pek bilinmeyen bir dezavantajdan bahsedeyim.

kariyer ilerleyince 10 mühendisten 1-2 tanesi yönetici pozisyonlara kayıyor kalan tecrübeli adamlar kendilerinden daha az tecrübeli, daha enerjik ve de aynı kalitede iş çıkarabilecek ve daha az maaşa çalışabilecek adamlarla başbaşa kalıyor.

eğer yapılacak iş özel bir bilgi birikim gerektirmiyorsa(piyasa işlerinin %90'ı böyle) işveren 10 yıl tecrübeli adama 20k vereceğine 3-4 yıl tecrübeliye 10k vermeyi tercih ediyor haliyle, zaten başlarında yöneten tecrübeli birileri oluyor.

birde sürekli yeni şeyler öğrenip adapte olmak bir süre sonra yoruyor, benim şahsi görüşüm bu iş 40 yaşından sonra yapılmaz, o yaşa kadar ya yönetici/danışmanlık pozisyonlarına kayacaksın ya da girişimde bulunacaksın yoksa işin zor...

Güzel açıklamışsınız hocam. artı eksi değerlendirmesine tıp ve dişten bana daha iyi geldi ceng. Mezunları vs de dinleyince özellikle Gtü etkisi ile cenge kaydım.  

İnsanlarla en az iletişim gerektiren mühendislik den sonrasını okumadım.