Çin'in, Çifte Dolaşım; Ekonomik Büyüme Stratejisi

Çin’in Çifte Dolaşım Stratejisi (Dual Circulation Strategy), 2020 yılında Çin lideri Xi Jinping tarafından ortaya konmuş bir ekonomik kalkınma modelidir. Bu strateji, Çin'in hem iç pazarını (iç dolaşım) hem de dış ticaret ve küresel ekonomik ilişkilerini (dış dolaşım) geliştirerek sürdürülebilir bir ekonomik büyüme sağlamayı amaçlamaktadır. Pandemi sonrası küresel ticaretteki belirsizlikler ve dışa bağımlılığın riskleri göz önünde bulundurularak, Çin’in küresel ekonomiden bağımsız hale gelmesi değil, daha dengeli ve dirençli bir büyüme modeli oluşturması hedeflenmiştir.

1. İç Dolaşım (Internal Circulation)

İç dolaşım, Çin’in büyümesinin temel motoru olarak yerli tüketimi, üretimi ve teknolojik bağımsızlığı artırmaya odaklanır. Aşağıda her bir unsurun detaylı açıklaması ve örnekleri yer alır:

a) Tüketici Talebini Artırmak

Çin, iç tüketimi artırarak büyümeyi sürdürmeyi planlamaktadır. Bu, vatandaşların daha fazla mal ve hizmet tüketmesi anlamına gelir. Bunu sağlamak için gelir seviyesini yükseltmek, sosyal güvenliği artırmak ve hane halklarının harcama gücünü iyileştirmek önemlidir.

Örnek: Çin’in 2020 yılında açıkladığı teşvik paketleri, bireylerin tüketim yapabilmesi için doğrudan nakit yardımları, vergi indirimleri ve sosyal hizmetler kapsamındaki destekleri içeriyordu. Ayrıca, kırsal kesimlerde dijital altyapının iyileştirilmesi ile bu bölgelerdeki tüketicilerin internet üzerinden alışveriş yapabilmesi sağlanarak iç tüketim genişletildi. Örneğin, Çin'deki "Singles' Day" (Bekarlar Günü) gibi büyük alışveriş festivalleri, iç talebi canlandıran önemli etkinliklerdendir. 2020 yılında Alibaba’nın Singles’ Day kampanyası, tek bir gün içinde 74 milyar dolar satış yapılmasını sağladı.

b) İnovasyon ve Teknoloji Geliştirme

Çin, özellikle yüksek teknoloji ve stratejik sektörlerde dışa bağımlılığını azaltmak istiyor. Bu nedenle, Ar-Ge (araştırma ve geliştirme) yatırımlarını artırarak yerli teknolojiler geliştirmeyi hedefliyor.

Örnek: 2020 yılında Çin, yarı iletken sektörüne büyük yatırımlar yaptı. ABD ile yaşanan ticaret savaşı ve Huawei’ye uygulanan yaptırımlar nedeniyle Çin, kendi yarı iletken üretim kapasitesini geliştirmek zorunda kaldı. Örneğin, SMIC (Semiconductor Manufacturing International Corporation), Çin’in en büyük yerli çip üreticisi olarak devlet desteğiyle büyük Ar-Ge yatırımları aldı. Çin ayrıca 5G teknolojisi geliştirme ve bu alandaki küresel liderliğini sürdürebilmek için Huawei ve ZTE gibi firmalara yoğun şekilde yatırım yapıyor.

c) Sanayi ve Tarımda Reformlar

Çin, tarımsal verimliliği artırmak ve sanayide daha yenilikçi üretim tekniklerine geçiş yapmak için reformlar uyguluyor. Bu, yerli üretimi güçlendirmenin bir parçası olarak gıda güvenliğini ve sanayide teknoloji kullanımını artırmayı hedefliyor.

Örnek: Çin, tarımsal reform kapsamında büyük çaplı modern çiftlikler kurmayı ve küçük ölçekli geleneksel tarımdan uzaklaşmayı planlıyor. Tarım makineleri ve dijital teknolojilerin kullanımı artırılarak, üretim kapasitesi yükseltiliyor. Ayrıca, Çin'in gıda güvenliğini sağlamak için yerli tarım üretimi üzerine odaklanarak ithalata olan bağımlılığı azaltma çabaları hızlandırıldı. Tarım reformları aynı zamanda kırsal alanlarda yaşayan insanların gelirlerini artırarak tüketim güçlerini yükseltmeyi de hedefliyor.

2. Dış Dolaşım (External Circulation)

Dış dolaşım, Çin’in küresel ticaretteki konumunu koruyarak, dış yatırımlar ve ticaret yoluyla iç ekonomiyi desteklemeyi amaçlar. İşte bunun alt unsurları ve örnekler:

a) İhracat ve Yabancı Yatırımlar

Çin, dünyanın en büyük ihracatçı ülkelerinden biridir. Strateji, Çin’in küresel pazardaki güçlü konumunu sürdürmesini ve iç pazarın dış ticaretle desteklenmesini amaçlar. Aynı zamanda yabancı yatırım çekmek ve bu yatırımlarla teknoloji transferini sağlamak önemlidir.

Örnek: Çin’in ihracat gücünü koruma hamlelerinden biri, Bir Kuşak Bir Yol (Belt and Road) projesidir. Bu proje ile Çin, Asya, Afrika ve Avrupa arasında büyük bir ticaret ve altyapı ağı kurarak, küresel ticaretteki etkisini artırmak istemektedir. Proje kapsamında Çin, birçok ülkeye altyapı yatırımları yaparak yeni ticaret yolları ve ticari ilişkiler geliştirmektedir. Ayrıca, Tesla gibi yabancı şirketlerin Çin’de üretim yapmasına olanak tanıyarak, teknoloji transferi sağlanmakta ve Çin iç pazarı büyütülmektedir.

b) Küresel Tedarik Zincirlerinde Yer Alma

Çin, küresel tedarik zincirlerinde kilit bir oyuncu olmayı sürdürmek istiyor. Bununla birlikte, iç pazarı desteklemek için ithalatı dengeli hale getirerek dış bağımlılığı azaltmaya çalışıyor.

Örnek: 2020 yılında COVID-19 pandemisi sırasında, küresel tedarik zincirlerinde yaşanan aksamalar, Çin’in kritik bir tedarik merkezi olma pozisyonunu güçlendirdi. Özellikle medikal ekipman ve koruyucu malzemeler gibi ürünlerde Çin, dünya çapında tedarikçi haline geldi. Bunun yanı sıra, Çin’in elektrikli araç bataryası üretiminde lider konuma gelmesi, küresel otomotiv tedarik zincirlerinde önemli bir yere sahip olmasına olanak sağladı. Örneğin, Çin merkezli CATL firması, dünya genelinde büyük otomobil üreticilerine batarya tedarik eden önemli bir şirket haline gelmiştir.

Stratejinin Hedefleri ve Avantajları

1. Dış Şoklara Karşı Dirençli Olmak

Dış talep ve küresel ticaret bağımlılığı, Çin gibi büyük bir ekonomiyi kırılgan hale getirebilir. Bu nedenle, iç talebi güçlendirerek dış şoklara karşı daha dirençli olmak hedefleniyor.

Örnek: 2020 yılında Çin’in ABD ile olan ticaret savaşları, Çin’in dış ticarete bağımlılığını azaltma ihtiyacını gündeme getirdi. ABD'nin Çin ürünlerine uyguladığı yüksek tarifeler, Çin’in iç piyasasını güçlendirme stratejisine yönelmesine yol açtı. Aynı dönemde, ABD’nin Çinli teknoloji şirketlerine yaptırımlar uygulaması, Çin’in yerli teknoloji geliştirme ve kendi kendine yetme politikalarını hızlandırdı.

2. Teknolojik Bağımsızlık

Çin, kritik teknolojilerde dışa bağımlılığını azaltmak ve kendi teknolojilerini geliştirmek için yoğun Ar-Ge ve inovasyon yatırımları yapmaktadır.

Örnek: Çin’in 2020 yılında başlattığı yarı iletken seferberliği, ABD'den ve diğer batılı ülkelerden çip ve diğer kritik teknoloji bileşenlerini ithal etmeye olan bağımlılığı azaltmayı amaçlıyor. Tsinghua Unigroup gibi Çinli teknoloji şirketleri, kendi çip üretim kapasitesini artırmak için devlete ait fonlardan destek almaktadır. Çin, bu alanda kendi teknolojik ekosistemini oluşturmaya çalışmaktadır.

3. Orta Sınıfın Güçlendirilmesi

Çin’in iç tüketimi artırma stratejisinde orta sınıfın genişletilmesi önemli bir faktördür. Daha geniş bir orta sınıf, daha fazla tüketim ve ekonomik büyüme anlamına gelir.

Örnek: Çin’in kırsal kesimde yaşam standartlarını artırma ve bu bölgelerdeki insanları orta sınıfa dahil etme çalışmaları, 2020’de hız kazandı. Örneğin, dijital altyapıya yapılan yatırımlar sayesinde kırsal bölgelerde e-ticaret platformları genişletildi. Bu sayede kırsal kesimde yaşayan insanlar, daha fazla tüketim yapabilir hale geldiler. Aynı zamanda Çin’in büyük şehirlerinde artan maaşlar ve iş imkanları, orta sınıfın gelir seviyesini yükseltmeye yönelik önemli adımlardır.

4. Yüksek Kaliteli Büyüme

Çifte dolaşım stratejisi sadece niceliksel büyümeye odaklanmaz, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik, inovasyon ve verimlilik gibi niteliksel unsurları da kapsar.

Örnek: Çin, 2020 yılında yenilenebilir enerji yatırımlarına büyük önem verdi. Ülke, dünya çapında güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi üretiminde lider konumda.

Çin’in Çifte Dolaşım Stratejisi, ülkenin küresel ekonomik konumunu korurken, iç ekonomik gücünü artırmaya ve dış şoklara karşı daha dirençli bir büyüme modeli geliştirmeye yönelik kapsamlı bir plandır. Bu strateji, Çin'in uzun vadeli ekonomik güvenliğini sağlamak ve küresel rekabet gücünü artırmak amacıyla hayata geçirilmiştir.

Bizimkiler cari açığı kapatmak için silah üretip aselsan roketsan ve baykar aracılığıyla satıyorlar,kar etse bile bu para cebine kalmıyor hepsi açığı kapatmaya gidiyor ama ona rağmen kapatamıyorlar ve silah üretmek tank üretmek zorundalar eğer üretemezsek ülkece zor durumda kalıp mecburen moratoryum ilan ederdik.Ama bu adamlar direndiğimiz yere kadar direnelim diyorlar acıkcası cumhurbaskanı baykar sayesinde ülkeyi ayakta tutuyor diyelim.Arada güney amerikaya satılan bilimum toz gibi maddeler de iyi para getiriyor bunun en büyük göstergesi fransanın martinik adalarınad 9 ton mal tasıyan gemimize çökmesi mesela

Çünkü sosyal medya yoktu yiyip duruyorlardı işte bizi.

Avrupada da tana ile meyve falan alıyorlardı :)

Çin hangi sermayeyle büyümüş onu yazan yok. Çinde üretim maliyetleri yükselirse, lojistik maliyeti de yüksek peki o zaman çin malları pahalanınca kime ne satacak? Artan refah halka yansıdığında maliyetlerde artış olur. Sermaye çini terk edip başka bir ülke bulursa o zaman çini görürsünüz.

Türkiye'de asgari ücretli çalışanın en birinci gideri maalesef ki kira. Eğer bu kira gideri makul seviyelere indirilebilse konut ihtiyacı giderilebilse illa 2+1 yada 3+1 olmak zorunda değil, 1+1 ayrı mutfaklı ve uygun fiyatlı bir ev yeni evli çifte fazlasıyla yeter. Ev sahipliği oranı arttırılmalı ve kiraya harcanan gider tekelliğinden asgari ücretli çalışanın maaşı kurtarılmalıdır. Böylece diğer sektörler de canlanacaktır. Ev sahipliği oranı arttıkça, bireylerin gelirlerini diğer tüketim kalemlerine yönlendirmesiyle perakende, hizmet ve inşaat gibi sektörler de bu durumdan fayda görecektir. Bu sadece bireylerin refahını artırmakla kalmaz, aynı zamanda diğer sektörlere olan talebi de artırarak ekonomiyi canlandıracaktır.

Çin öncelikle insani kaynağını kullanarak büyüdü. Sonra gözleri açıldı ve kendilerini sömürmek isteyenlerin yöntemlerini kendi refahlarını arttırmak için kullandı. Çin şuanda deflasyonla mücadele ediyor. Sandığınız gibi enflasyonu yok. Çin sürekli yabancı borsalara milyarlarca yuan enjekte edip deflasyonu azaltmaya çalışıyor.

Özel sektör denilen bu montajcı kifayetsizler, yurt dışından dövizle hazır alıp Türkiye'ye getirip montajlayıp, 'yerli ürettim! işte bakın! biz yerliyiz!' diye piyasaya çıkıyorlar. Halbuki hiç alakası bile yok. Türkiye'nin her geçen gün yoksullaşması bu hazır alanlar yüzündendir.

Birde üstüne bu montajcılar devlet desteklerinden faydalanıyor, vergi indirimleri alıyor, yerli üretim teşviklerinden yararlanıyor. Halbuki ortada gerçek anlamda bir üretim yok, sadece yurt dışından getirilen parçalar burada birleştiriliyor. Sonra da büyük bir "yerli üretim" algısı yaratılarak kamuoyuna sunuluyor. Bu sahte yerlilik iddialarıyla tüketici de yanıltılıyor. Asıl olan, ülkenin teknolojik altyapısının gelişmesi, AR-GE'ye yatırım yapılması ve gerçekten yerli üretimin desteklenmesidir.

Türkiye’nin her geçen gün dışa bağımlı hale gelmesinin sebeplerinden biri de bu ithalat-montaj ekonomisidir. Kendi teknolojimizi geliştirmek yerine, başkalarının teknolojisini kullanıyor, onlara döviz akıtıyoruz. Bu durum, dövize olan talebi artırıyor, cari açık büyüyor ve ülkenin ekonomik dengeleri bozuluyor. Üretimin asıl değerinin ithalatla karşılandığı bir ekonomi, sürdürülebilir değildir. Bu montajcı zihniyet devam ettikçe, ne gerçek anlamda sanayileşme olur, ne de kendi ayakları üzerinde duran bir ekonomi oluşturulabilir.

Yapılması gereken çok açık: Gerçek üretim. Türkiye'nin ihtiyacı olan şey, dışa bağımlılığı azaltacak ve katma değer üretecek bir sanayi stratejisidir. Kendi hammaddemizi işlemeli, kendi teknolojimizi geliştirmeli ve dış pazarlara bağımlılığı kırmalıyız. Montajcı zihniyetle ülke ancak yerinde sayar, hatta geriler. Türkiye'nin zenginleşmesi ve kalkınması, ancak kendi kaynaklarını kullanarak, kendi teknolojisini üreterek mümkündür.