CRDİ motor hakkında detaylı bilgiler ve öneriler

Question

ALINTIDIR...
Common Rail lakırdısıyla dizelin geçtiği heryerde karşılaşmaya başladık; fakat kullanıcıların çoğu, hatta klasik dizel araç kullananlar bile, common rail’in ne olduğundan, nasıl çalıştığından pek haberdar değiller.

Common rail kelimesi, özellikle Peugeot’nun HDI motorlarıyla hayatımıza girdi. 406 HDI, Türkiye’ye giren ilk common rail dizel motorlu binek araçtı. Aslında, Türkiye’de dizeli yaygınlaştıran araç, Peugeot 406 HDI diyebiliriz. Binlerce kilometre kullandığım bu araba, o zamanlar bana bile şaşırtıcı geliyordu; çünkü daha önce kullandığım 2 litrelik benzinli 406′dan daha seri, daha esnek ve neredeyse daha sessizdi.

Öncelikle, common rail bir dizelle, klasik bir dizel motorun farkını açıklamaya çalışayım.

Klasik bir dizel motorda, bütün işi pompa’nın gördüğünü söyleyebiliriz. Bildiğiniz gibi dizel motorlarda, benzinlilerin aksine buji bulunmaz. Dizel motorların 18:1, hatta 22:1 gibi son derece yüksek sıkıştırma oranlarının nedeni budur: dizel yakıt-hava karışımı o kadar fazla sıkışır ki, oluşan ısıdan kendi kendine patlar. Doğrusunu isterseniz, benzinli motorlarda da 13:1 gibi sıkıştırma oranları yakalarsanız, o da buji olmadan, kendi kendine ateşlenecektir! Hatta, bu duruma İngilizce’de “dieselling” (dizelleme gibi uyduruk bir çeviri yapayım!) denir. Bu benzinli motorda istenmeyen bir durumdur; talep gelirse nedenlerini anlatırım.

Klasik dizel motorda (ve common rail motorlarda) buji olmadığı için, yakıtın ne zaman ateşleneceğini de pompa belirler. (Ki buna avans ayarı diyoruz!). Yani, tipik bir dizel motorda, pompa, avans ayarını yapmak, dizel yakıtı büyük bir basınçla mekanik enjektörlere yollamak gibi “zor” görevlere sahiptir. Çoğu dizel motorda, pompanın kendisi motordan daha pahalıdır! Bu da nedensiz değil; çünkü dizel pompalarının iç yapısı son derece hassas ve karmaşık, üretim toleransları çok acımasız, üstelik bir pompanın ayarlanması bile, büyük bir bilgi-beceri düzeyi gerektiriyor ve bu işleri yaptırmak, tahmin edebileceğiniz gibi, son derece pahalı.

Mekanik enjektörlerin üretimi de, pompalar kadar olmasa da, son derece zor. Bir deodorant kutusu kadar enjektörün içinden geçen delik, saç telinden çok daha ince, öyleki, basit bir büyüteçle baktığınızda bu deliği göremiyorsunuz.

Saydığım sebeplerden dolayı, klasik dizel motorların üretimi pahalı olmaktaydı ve elektronik olarak kontrol edilmeleri zordu. Aslına bakarsanız, elektronik olarak kontrol edebileceğiniz tek şey pompanın kendisiydi ki bu da bir avantaj sağlamıyordu; zaten çok sofistike bir parçayı sensör ve adım motorları ile donatmak, işleri daha karmaşık, kolay bozulur ve pahalı hale getirmekten başka bir işe yaramazdı.

Kısacası, common rail, tüketicilerden daha fazla üreticilerin işine yaramıştır diyebiliriz. Şaşırtıcı olsa da, common rail sistemli bir dizel motor, klasik bir dizel motordan çok, modern bir benzinli motora benzemektedir!

Aynı benzin enjeksiyonlu motorlarda olduğu gibi, common rail dizel motorlarda da bir yakıt pompası bulunuyor; ancak bu klasik dizellerdeki gibi distribütör bir pompa değil. Amacı, yakıtı çok yüksek basınçla (örneğin Bosch sistemlerde 1350,1600 ve 2000 bar) “common rail” a göndermek. Common rail denen şey, aynı benzin enjeksiyonlu motorlarda bulunan ve enjektörlerin bağlandığı yakıt hattından ibaret. Yine benzinli motorlarda olduğu gibi, piezoelektrik enjektörler bulunuyor; bunlar mekanik enjektörlerin aksine, çok daha kolay üretilen ve elektrik akımıyla geçen yakıtın miktarı, hatta geometrisi ayarlanabilen enjektörler. Bu tasarım, piezoelektirik enjektör ve basit yakıt pompası sayesinde çok daha ucuza maloluyor. Yakıt pompası, genelde Eksantrik miliyle tahrik edilmekte. Bu sayede, çok kuvvetli bir elektrik motoru kullanmaya da gerek kalmıyor. (yakıtın basıncı benzinli motorlarda ihtiyaç duyulan basınçtan çok yüksek olduğu için, benzinli motorlarda olduğu gibi elektrikli pompalar kullanmak akıl karı değil)

Common rail motorlarda ısıtma bujileri olsa da, çok anormal soğuklar dışında çalıştıklarına rastlamadım. Klasik dizel motorların aksine, common rail motorlarda püskürtme işlemi, bir çevrimde birden fazla kere tekrarlanabiliyor, bu elektronik kontrol ünitesinin verdiği karara bağlı. Bu işleme genelde pilot püskürtme denmekte; amacı genelde asıl püskürtme işlemi başlamadan, küçük bir miktar yakıt püskürterek, yanma odası sıcaklığını düşürmek. Bu işlem, aslında avans ayarına da bir parça yardımcı oluyor dolaylı yoldan da olsa; zira yanma odası sıcaklığı, dizel motorlarda avans ayarına etki eden en önemli parametrelerden biri (aslında benzinli motorlarda da durum farklı değil)

Common Rail teknolojisi, Peugeot’ya mal edilse de, ilk geliştirici aslında Alfa Romeo ve Magneti Marelli. Sanırım Magneti Marelli o dönemler yeni nesil benzin enjeksiyon sistemlerine konsantre olmak amacıyla know-how’ı Bosch’a satıyor. Bosch, günümüzde common rail’ın en önemli tedarikçisi durumunda. Denso, Delphi, Lucas gibi üreticiler de common rail piyasasında çoktan yerlerini almış durumdalar; hatta yanılmıyorsam HDI motorların enjektörlerini Delphi üretiyor.

Common Rail’e başka bir alternatif ise, Volkswagen tarafından tercih edilen pompa-meme gibi sistem; bu sistemi de ileride açıklamayı düşünüyorum. Mitsubishi, FIAT, Honda, Kia,BMW,Toyota, Nissan,Mercedes gibi firmalar ise uzun süredir common rail motorlar üretiyor.

Modifikasyon meraklıları için iyi haber: basit ve ucuz müdahaleler ile, dizel motorların gücünü %15-20 artırmak mümkün (turbo ve common rail olanlar için). Chip tuning pahalı ve gereksiz; zira basit piggyback cihazlar, benzinli motorların aksine dizellerde bir hayli iyi çalışıyorlar. Yine de, dikkatli olmakta fayda var, zira genel olarak dizeller, özellikle common rail ve pompa-meme dizeller, benzinli motorlardan daha hassaslar.

Şu an en gelişmiş motorlar, Bosch’un üçüncü neslini kullanıyorlar; 406 HDI gibi araçlar ise, aslında ilk kuşak common rail motorlar. EDC15 ECU takılı aracınız varsa, çok büyük bir ihtimalle birinci nesil bir motora sahipsiniz. Yeni neslin ilk örneklerinden biri, Audi’nin V8 dizellerinde, ve daha önce tanıttığım Peugeot V12 HDI’da mevcut. Bunların en önemli farkı, enjektörlerin püskürtme geometrisinin de ayarlanabilmesi; ayrıca üçüncü nesillerde 1600 bar olan common rail basıncı, 2000 bar’a yükselmiş. Üçüncü nesillerden itibaren, daha hızlı tepki veren ve bu sayede daha kolay devirlenmeyi sağlayan yeni tip enjektörlerin kullanıldığını da ekleyeyim.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi -ottoman- -- 30 Mart 2008; 23:06:49 >

Accepted Answer

konu hortlayacak ama çok güzel paylaşım.

Accepted Answer

Bu paylaşım eski bir paylaşım olsa da ben yeni görüyorum. Sevgili ottoman gerçekten çok derin bilgiye sahip olan bir paylaşım yapmışsın. Sonuçta alıntı da olsa bir emek söz konusu. Çok teşekkürler. Aşağıdaki animasyonların faydalı olacağını düşünüyorum.

Dizel motorların çalışma prensibini anlatan çok güzel bir animasyon:https://www.youtube.com/watch?v=fTAUq6G9apg

Benzinli motor ve dizel motor çalışma prensipleri:https://www.youtube.com/watch?v=bZUoLo5t7kg

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi NPgüral -- 13 Haziran 2017; 12:4:44 >

Answer

ALINTIDIR...
Son 7 yılda Türkiye’de dizel otomobillerin pazardan aldığı pay 30 kattan fazla artış göstermesi üzerine Otoyaşam olarak açtığımız dizel dosyasına bu hafta dizel motorların bakımı ve dikkat edilmesi gerekenlerle devam ediyoruz.

Benzinli motorlara göre değişik bir çalışma sistemine sahip olan dizel motorların kullanımı ve bakımında önemli farklılıklar bulunuyor. Bilgi eksikliği veya dikkatsizlik nedeniyle yapılan yanlışlar dizel araçlarda ciddi sorunlar ortaya çıkartıp size pahalıya mal olabiliyor. Dolayısıyla dizel araçların bakımı ve kullanımı hakkında temel bilgilere sahip olmanız önem kazanıyor.

DOĞRU VE KALİTELİ YAKIT OLMALI

Başta binek otomobiller olmak üzere artık yeni nesil dizel araçlarda Common Rail gibi yüksek basınçlı enjeksiyon sistemleri kullanılıyor. Aracın uzun ömürlü olması ve kullanım konforu, arızalardan uzak kalmak için dikkat edilmesi gereken ilk nokta yakıt kalitesidir.

Günümüzde dizel araçların tercih edilmesinde tasarruf, sürüş keyfi ve çevreye duyarlılık gibi üç önemli faktör rol oynamaktadır. Aracın bu özelliklerini kullanım ömrü boyunca koruyabilmesi için standartlara uygun ve kaliteli dizel yakıt kullanımı şarttır. Sadece bir kere bile standart dışı yakıt almak aracın sistemine zarar verirken, size pahalıya mal olabilir.

Yeni teknoloji dizel motorlu otomobiller, görünüm olarak benzinli kardeşlerinden farksız olması ise yanlış yakıt kullanımına neden olabiliyor. Bu yüzden yakıt alırken siz ’motorin’ deseniz bile bazı pompacılar ’kurşunsuz’ gibi algılıyor. Yanlışlıkla depoya benzin konulması gibi olaylar sıkça yaşanıyor. Eğer depoya yanlışlıkla benzin konulmuşsa, motoru çalıştırmadan konulan benzinin mutlaka depodan çıkartılması gerekiyor. Aracın bu durumda çalıştırılması dizel motorda büyük zararlara neden olabiliyor.

Aracınızı çalıştıracağınızda motor soğuk ise mutlaka kontağı yarım çevirerek uyarı ışıkların sönmesini bekleyin. Gerekli sistemler ısındığında ışıklar sönecek ve motor soğuk olmasına rağmen bir seferde çalışacaktır. Motor soğukken ısınmasını bekleyin. Dizel motorlar benzinlilere göre daha yavaş ısınmaktadır. Kalkışta soğuk motor, konforu bozacak şekilde sarsıntılı olur.

Eğer yeni nesil donanımlı dizel aracınız varsa, aracınızın marş basmaması durumunda halk arasında ’aracın vurdurulması’ olarak bilinen işlemin kesinlikle uygulanmaması gerekir. Nedeni ise yeni nesil dizel sistemlerinde, araç çalışmaz konumda iken yağ basıncının olmaması sebebiyle dizel pompasının bu vurdurma işlemi esnasında aşırı yüke maruz kalıp ciddi zarar görmesidir.

PERİYODİK BAKIM ÖNEMLİ

Periyodik bakım kuşkusuz tüm araçlar için önemlidir ancak dizel araçlarda periyodik bakımın önemi daha da fazladır. Örneğin, sistemde mazotu süzen, içindeki kirli partikülleri ve suyu ayrıştıran mazot filtresi, zamanla işlevini kaybeder. Yıpranmış mazot filtresi, enjektörleri tıkar, sistem basıncını düşürür, egzozdan atılan zehirli gazların artmasına yol açar ve bir bütün olarak aracın performansını düşürür.

Diğer bir konu ise, dizel aracınızın akü değişiminin bu konuda uzman bir kişi tarafından değişiminin yapılmasıdır. Akü, araç üzerindeki diğer tüm elektronik sistemlerle uyumlu çalıştığı için akünün dikkatsiz bir şekilde değiştirilmesi esnasında dizel enjeksiyon sisteminin elektronik beyni bu uygulamadan zarar görebilir.

Answer

ALINTIDIR...
Yeni nesil dizel araç sahiplerinin, araçlarının yakıt, yağ ve su seviyeleri konusunda duyarlı olmaları gerektiği, aksi taktirde yolda kalmalarının yanında tamiri için de yüksek maliyetlerle karşılaşabilecekleri bildirildi.
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Otomotiv Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kadir Aydın, son yıllarda tasarruflu olmaları nedeniyle vatandaşların dizel araca yönelik taleplerinin arttığını söyledi.
Dizel araç sahiplerini olumsuz bir durumla karşılaşmamaları için araçlarının yakıt, yağ ve su seviyesine mutlaka dikkat etmeleri konusunda uyaran Aydın, ayrıca, yeni nesil dizel araçlarda kükürt oranı 50 PPM'in altında olan motorinin kullanılması gerektiğini ifade etti.
Aydın, yeni nesil dizel araçların çok lüks olmalarının yanında motorlarının da bir o kadar hassas olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
''Püskürtme özelliklerinin en düşüğü 1400 barda yapılıyor. Hatta 2 bin 145 barda çalışan dizel motorlar var. Dolayısıyla bu yükseklikte basınçta çalışan bir araç hatayı kesinlikle affetmez. Bu nedenle gösterge tablosundaki en hassas uyarılar bile dikkate alınmalı. Eğer yakıtın azaldığını gösteren uyarı sinyali dikkate alınmaz ve yakıt tamamen biterse motor hava yapacağından sürücünün aracını çalıştırabilmesi mümkün olmaz. Aracın hareket etmesi için mutlaka servisin çağrılması gerekiyor.''

''YAKITIN BİTMEMESİ GEREKİYOR''
Prof. Dr. Aydın, eski dizel araçlarda enjektör ve pompa ayarı ile hava yapan motorun ayarlanabildiğini hatırlatarak, ''Ancak, şimdiki araçlar çok hassas oldukları için bunu yapmanın imkanı yok. Tamiri olanaksız olduğundan komple değiştirmek gerekiyor, bunun maliyeti de bin 500 YTL'den başlıyor'' dedi.
Dizel araçların hava yapmaması için yakıt kontrolüne azami önem verilmesi gerektiğini anlatan Aydın, ''Son aşamasına kadar tüketme yerine yakıt deposu uyarı sinyalini görür görmez takviye yapın. Dizel araç sürücüleri yüksek oranlardaki maliyetlerle karşılaşmamak için araçlarının yakıtına, yağına ve su seviyesine dikkat etmeliler'' dedi.

Answer

ALINTIDIR...
Aslında düşük kükürtlü dizel ifadesi, Eurodizel kavramını çağrıştırmaktadır. Eurodizel, Euro III normundaki, EN 590 no'lu Avrupa Birliği standarduygun, 350 ppm'lik kükürt oraniçeren dizel motor yakıtıdır. Avrupa'da 1 Ocak 2005'den itibaren Euro IV dizel motorlu araçlarda Ultra Eurodizel kullanılmaya başlandı. Avrupa'nın çevreci dizeli Ultra Eurodizel, ülkemizde satılan Eurodizel'lere göre 7 kat daha az kükürt içerdiği (50 ppm) için dizel otomobiller için tavsiye edilmektedir. Eksi 20 dereceye kadar, motorun düzenli ve sağlıklı çalışmasını sağlayan Eurodizel, zor hava şartlarında çalışan dizel araçlar için özellikle önerilmektedir. Düşük kükürtlü dizel, partikül filtrelerinin performansını olumlu yönde etkilemekte, yeni nesil dizel motorlarda sarfiyatı azaltmakta ve konvansiyonel motorlarda daha temiz yanma sağlamaktadır. Konvansiyonel dizel motorlarda düşük kükürtlü dizel kullanımının çevreye zararlı emisyonların azalmasını sağladığı testlerle ispatlanmıştır. Eurodizel ve Ultra Eurodizel, Euro III ve Euro IV motorlu dizel araçlar için tavsiye edilmektedir. Emisyon değerlerinde sağlanan iyileşme neticesinde, asit yağmurlarının oluşumu, bitki örtüsüne ve insan sağlığına verilen zararın minimum seviyeye düşürülmesisağlanabiliyor.

Answer

Çok teşekkürler ottoman24 verdiğiniz bilgiler ve kıymetli emeğiniz için.

Answer

Bilgi paylaşılınca bir işe yarar diye düşünüyorum.Yeni makaleler buldukça burada sizlerle paylaşmaya çalışacağım.

Answer

cok sagol ottoman bilgiler icin.

bende 99 model bora tdi var 90ps, bende hangi sistem var acaba bilginiz varmi ?

birde su pompa-meme olayini aciklarsan fevkalede olur simdidien tsk....

birde bluemotion olayi nedir vwlerde ?

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi ozy -- 15 Nisan 2008; 19:45:27 >

Answer

Sayın ozy otomobil genel bölümünde üst konular arasında dh otomobil öneri kutusu ve kısayollar başlığı altında bulunan topikin içierisinde dizelle ilgili tüm kısayollar mevcut ayrıca otomobil yardım bölümünde bulunan üst konular arasında dizel motoru kullanmayla ilgili bir başlık var.Bu konularda aradığınız tüm bilgilere daha kolay ve detaylı ulaşabileceğinize inanıyorum.

Answer

cok cok tesekkurler ottoman common rail ve dizel motorlar hakkında bu kadar ayrıntılı bilgi verdiğin icin

Answer

Common rail i bulan ve gelistiren fiat diye biliyordum..alfa imis.

Answer

quote: Orijinalden alıntı: NPgüral Bu paylaşım eski bir paylaşım olsa da ben yeni görüyorum. Sevgili ottoman gerçekten çok derin bilgiye sahip olan bir paylaşım yapmışsın. Sonuçta alıntı da olsa bir emek söz konusu. Çok teşekkürler. Aşağıdaki animasyonların faydalı olacağını düşünüyorum. Dizel motorların çalışma prensibini anlatan çok güzel bir animasyon: https://www.youtube.com/watch?v=fTAUq6G9apg Benzinli motor ve dizel motor çalışma prensipleri: https://www.youtube.com/watch?v=bZUoLo5t7kg  ben de yapmış olduğunuz katkıdan dolayı teşekkür ederim.  Bu arada ben bu konuyu unutalı çok olmuştu,sayenizde gün yüzüne çıktı,tekrar teşekkürler.

CRDİ motor hakkında detaylı bilgiler ve öneriler

Benzer içerikler