Başka bir başlıkta Dolby Vision hakkında paylaştığım bilgileri buraya taşıyorum ve yeni bilgiler de ekleyerek düzenliyorum... Dolby Vision, tıpkı HDR10 ve HLG gibi bir yüksek dinamik aralık (HDR) uygulaması. Vision'ı diğerlerinden ayıran başlıca iki özellik; 1- Dinamik metadata içermesi, yani videonun her sahnesi için farklı parlaklık ve kontrast ayarı olması... TV yayınları için geliştirilmiş HLG'de metadata bulunmazken (bunun taşınmasının sıkıntılı olacağı düşünülmüş), HDR10'da statik metadata vardır (film boyu sabit parlaklık ayarları gibi). 2- Hibrit kodlama olması. Hibrit kodlama nedir? Dolby'nin TrueHD ses kodlamasında, bütün donanımlarla uyumluluğu garanti altına alan bir mekanizma vardır: True HD'nin yanına bir de AC3 ses koyarlar, iki akış birlikte iletilir (THD+AC3 formunda). TrueHD desteği olmayan cihaz, AC3 sesi oynatır. Dolby, HDR konusunda da aynı mantığı ilerletir: Dolby Vision'da, HEVC kodlu bir 4K videoya, temel katman (Base Layer-BL) ve geliştirme katmanı (Enhancement Layer-EL) adında 2 sinyal eklenir. Temel katman, SDR, HLG, HDR10 veya HDR10+ içeriğin olduğu kısımdır. Dolby Vision desteği olmayan bir sistem, temel katmanı işler. Geliştirme katmanı (EL), bütün Dolby Vision verilerini içeren kısımdır. Bu verilerin nasıl kullanılacağını Vision çözücüsüne söyleyen metadata bu katmandadır. Metadata sahne bazında değişkendir. Dinamik metadatanın işlenmesi, güncel ve güçlü bir işlemciye muhtaçtır. Geliştirme katmanındaki verilerin taşınmasını RPU yapar (RPU-Reference picture unit). RPU, cihazdaki Vision çözücüsü ile muhatap olur. Yani, BL denilen şey "Vision harici içerik", EL denilen şey "Vision'lu içerik", RPU denilen şey de "EL okuyucusu"dur. Dolby Vision Profilleri Dolby Vision'da tek ve çift katmanlı profiller vardır. Tek katmanlılarda "geliştirme katmanı-EL" yoktur. Çift katmanlılarda, adı üstünde, iki katman da vardır. Bazı Vision profilleri kullanımdan kaldırılmıştır: Profil 0:BL+EL+RPU, SDR uyumlu (AVC videolarda) Profil 1:BL+EL+RPU, geri uyumluluk yok (AVC videolarda) Profil 2:BL+EL+RPU, SDR uyumlu (8-bit HEVC videolarda) Profil 3:BL+EL+RPU, HDR10 uyumlu (8-bit HEVC videolarda) Profil 6: BL+EL+RPU, HDR10 uyumlu Kullanıma açık durumdaki tek katmanlı profiller şunlardır: Profil 5: BL+RPU (BL'deki renk alanı IPTPQc2 olup, SDR ile uyumsuz bir profildir) Profil 8: BL+RPU, BL içeriği ya HDR10 (Profil 8.1) ya SDR (Profil 8.2) ya da HLG'dir (Profil 8.4) (Profil 8.3 ve 8.5 kullanımdan kaldırılmıştır) Profil 9: BL+RPU (8-bit AVC videolar için) Kullanıma açık durumdaki çift katmanlı profiller şunlardır: Profil 4: Tek akış içinde BL+EL+RPU... BL içeriği SDR'dir Profil 7: İlk akışta BL, ikinci akışta EL+RPU... BL içeriği HDR10'dur (nadiren HDR 10+) Profil 7, çift katmanlı (layer) ve çift akışlı (stream) profildir. Bu profil, 4K-bluray disklerde kullanılır: 2160p çözünürlükteki akışta BL (temel katman). BL içeriği HDR10, nadiren HDR10+ 1080p çözünürlükteki akışta EL+RPU (geliştirme katmanı + referans resim birimi)
İkinci bir akış içinde taşınan dinamik metadata, Dolby Vision uyumlu/lisanslı/çözücülü cihazda 2160p çözünürlükteki ana akışla birleştirilir. Cihazda gereken çözücü yoksa bu birleşim gerçekleşmez ve temel katman içeriği oynatılır. Geliştirme katmanı, eğer 12 bit renk derinliğinde video çıkışı sağlayacak verileri de içeriyorsa ona FEL (full enchancement layer) yani tam geliştirme katmanı denir. İçermiyorsa MEL (minimal) denir. Yani, bu konudaki tepe noktası DV-FEL'dir. DV Konusunda Yanlış Yorumlar YANLIŞ: "BL, EL ve RPU birlikte tek akışta taşınıyorsa tek katman, çift akışta gidiyorsa çift katmandır" YANLIŞ: "Soluk gözüken uhd blu-rayler 'dual layer' yani iki hevc dosyası" DOĞRUSU: Katmanlar BL ve EL'dir. BL ve EL varsa çift katman (dual layer), EL yoksa tek katman söz konusudur. BL ve EL'nin aynı akışta taşınıp taşınmaması başka meseledir. Akış başka şey, katman başka şeydir. Akış, diskteki HEVC video dosyalarıdır. Katman ise bu videolara kodlanan HDR sinyalleridir. YANLIŞ:"Tek katmanlı profillerde sadece HDR olur, çift katmanlarda hem HDR hem SDR olur" DOĞRUSU: Tek katman sadece temel katmanın (BL) olmasıdır. Bu katmanda SDR de olabilir, HDR10 da olabilir, HLG de olabilir... Çift katmanlarda geliştirme katmanı da (EL) olur ve Dolby kendisine ait olan tekniği, yani asıl Vision'a ait verileri bu katmana koyar. Çift katmanlarda hem HDR hem SDR olabilir evet, ama sadece HDR de olabilir. Profil 7'nin temel katmanı HDR10'dur mesela, SDR söz konusu olamaz. Dolby Vision Profil Seviyeleri DV'li bir videoyu MediaInfo programı ile açarsanız, "HDR biçimi" kısmında şu tür ifadeler görürsünüz: dvhe.04.06, BL+EL+RPU, SDR compatible dvhe.05.09, BL+RPU dvhe.07.06, BL+EL+RPU, Blu-ray compatible / SMPTE ST 2086, HDR10 compatible dvhe.08.09, BL+RPU, Blu-ray compatible / SMPTE ST 2086, HDR10 compatible dvhe.08.10, BL+RPU, HLG compatible dvhe.08.12, BL+RPU, HLG compatible "DVHE", HEVC-tabanlı Dolby Vision kodeği veya Dolby Vision HEVC dosyası demek. Yanındaki ilk iki rakam, Vision profilini belirtiyor, son iki rakam ise seviyeyi. Vision seviyeleri, maksimum çözünürlük, FPS ve bit oranlarını gruplandırıyor. Bu gruplandırma, "maksimum piksel oranı"na göre şekillenmiş. Piksel oranı = Yatay piksel sayısı × Dikey piksel sayısı × Kare oranı formulüyle bulunur. Yani, çözünürlük ile FPS değerinin çarpımı, piksel oranıdır. Görüntüdeki 1 saniyeye düşen piksel sayısıdır (PPS). 01'de maksimum 1280×720 çözünürlükte maksimum 24 FPS, maksimum 50 mbps 02'de 1280×720 çözünürlükte 30 FPS, 50 mbps 03'te 1920×1080 çözünürlükte 24 FPS, 70 mbps 04'te 1920×1080 çözünürlükte 30 FPS, 70 mbps 05'te 1920×1080 çözünürlükte 60 FPS, 70 mbps 06'da 3840×2160 çözünürlükte 24 FPS, 130 mbps 07'de 3840×2160 çözünürlükte 30 FPS, 130 mbps 08'de 3840×2160 çözünürlükte 48 FPS, 130 mbps 09'da 3840×2160 çözünürlükte 60 FPS, 130 mbps 10'da 3840×2160 çözünürlükte 120 FPS, 240 mbps 11'de 7680×4320 çözünürlükte 30 FPS, 240 mbps 12'de 7680×4320 çözünürlükte 60 FPS, 480 mbps 13'de 7680×4320 çözünürlükte 120 FPS, 800 mbps dvhe.05.07 etiketi için; dvhe= HEVC kodlanmış video 05= Profil 5 07= Maksimum 3840×2160 çözünürlükte 30 FPS ve 130 megabit/s'yi aşmayan bir akış dvhe.07.06 etiketi için; 07=Profil 7 06=Maksimum 3840×2160 çözünürlükte 24 FPS, 130 mbps |
Dolby Vision: Her Şeyi Kapsayan Kılavuz
Dolby Vision, en gerçekçi ve sürükleyici görüntüleme deneyimlerinden birini sunan, yüksek dinamik aralıklı (HDR) bir görüntü teknolojisidir.
Dolby Vision Nedir?
Dolby Vision, daha geniş bir renk gamı, daha yüksek kontrast oranı ve daha iyi parlaklık seviyeleri sağlayarak, gerçek dünyadaki görüntü kalitesine yaklaşan bir görüntü deneyimi sunar. Dinamik meta veriler kullanarak, Dolby Vision ekranları her sahnedeki görüntü kalitesini optimize ederek mükemmel bir izleme deneyimi sağlar.
Dolby Vision'ın Avantajları
- Geniş Renk Gamı: Dolby Vision, 12 bit renk derinliğine sahip olduğundan, gözle görülebilen rengin %90'ından fazlasını yeniden üretir, bu da daha gerçekçi görüntülerle sonuçlanır.
- Yüksek Kontrast Oranı: Dolby Vision, son derece parlak vurgular ve derin siyahlar sağlayarak, daha etkileyici bir görüntüleme deneyimi yaratır.
- Olağanüstü Parlaklık: Dolby Vision, 10.000 nit'e kadar parlaklık seviyelerine ulaşabilir, bu da parlak sahnelerde daha fazla ayrıntı ve derinlik sağlar.
- Dinamik Meta Veriler: Dolby Vision ekranları, her sahneyi analiz ederek ve görüntü kalitesini optimize ederek en iyi izleme deneyimini sağlar.
Dolby Vision Uygulamaları
Dolby Vision, çeşitli cihazlarda kullanılabilir, bunlar arasında:
- Televizyonlar
- Projeksiyon cihazları
- Akıllı telefonlar
- Tabletler
Sonuç
Dolby Vision, görüntüleme teknolojisinde bir devrim yaratmıştır ve ev sineması deneyimini yeni zirvelere taşımıştır. Geniş renk gamı, yüksek kontrast oranı ve olağanüstü parlaklığı ile Dolby Vision, gerçek dünyadaki görüntü kalitesine benzersiz bir yaklaşım sunarak sinemaseverler ve video meraklıları için sürükleyici ve unutulmaz bir izleme deneyimi sağlar.