Şimdi Ara

Gıda alışverişi yaparken ürün etiketinde nelere dikkat edilmeli?

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar

Editörün Seçtiği Fırsatlar

Samsung Galaxy S25: Yapay Zeka Parmaklarınızın Ucunda https://www.amazon.com.tr/stores/page/92F263DE-74F5-45CA-B8EE-2FA578898A76?ref_=s25dh

Lepro LED el feneri LE2050 ultra parlak LED el feneri, klipsli, yakınlaştırılabilir kamp el lambası, 5 modlu, su geçirmez el feneri, kamp, dış mekan, doğa yürüyüşü, balık tutma, hediye, 2'li paket : Amazon.com.tr: Yapı Market https://www.amazon.com.tr/dp/B0932X7YH6?ref=ppx_yo2ov_dt_b_fed_asin_title dün paylaşıldı

Spigen U100 Universal Metal Kick Stand Tüm Cihazlarla Uyumlu (Video ve Oyun Ayağı) Black - 000EM20860 : Amazon.com.tr: Elektronik https://www.amazon.com.tr/gp/product/B01LW6NN8T 16 sa. önce paylaşıldı

Daha Fazla

Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az

1 Misafir - 1 Masaüstü

5 sn

1
Cevap

0
Favori

765
Tıklama

Daha Fazla
İstatistik

Konu İstatistikleri Yükleniyor

Konuya Özel

0 oy

Öne Çıkar

Cevapla

Sayfa: 1

Giriş

Mesaj

Bu makalemizde, birçok kişi tarafından gözardı edilen bazı noktalara temas edeceğiz. Aslında çoğu kişi bu sorunun cevabını bildiğini düşünse de birçok ayrıntıyı gözden kaçırabiliyor. Başlığımızdaki bu soruya hemen hemen herkes şu cevabı verecektir: “Ürünün son kullanma tarihine bakarım”. Acaba yeterli mi? Her gıda ürününde son kullanma tarihi yazılması şart mıdır?

Aslında çoğu kimsenin aklına gelen gıda maddesinin etiketindeki son kullanma tarihine bakmaktır. Tabiki doğru ve akıllıca bir davranıştır ama, hangi gıda maddesinde ne aranması gerektiği bilinmelidir. Çoğu kişi, aşağıda tanımlanan gıda maddelerinde son kullanma tarihinin belirtilmesine gerek olmadığını bilmiyordur.

SON TÜKETİM TARİHİ ZORUNLU OLMAYAN ÜRÜNLER
- Filizlenmiş tohum , baklagil vb. ürünler dışında ; patates dahil olmak üzere kesme, soyma vb. işlemler uygulanmamış tüm taze sebze ve meyveler
-Şarap, likör şarapları , köpüren şaraplar, aromatik şaraplar, üzüm dışındaki meyvelerden oluşan bu tür ürünler, CN kodu 2206 00 9, 2206 0093 ve 2206 00 99 içecekler ile üzüm ve üzüm şırasından üretilen içecekler
- Hacmen % 10 veya daha fazla alkol içeren içecekler
- Sirke
- Yemeklik tuz
- Toplu tüketim yerlerine sunulan 5 litreden fazla ambalajlanmış hafif içki , meyve suyu, meyve nektarı, alkollü içecekler
- Ekmek, simit çörek ,pasta gibi içeriklerinin doğası gereği üretildikten sonra normal olarak 24 saat içinde tüketilen unlu mamuller
- Kristal ve kesme şeker gibi katı şekerler
- Sadece aroma ve/veya renklendirici şeker içeren şekerleme ürünleri
- Sakızlar ve sakız ürünleri
- Porsiyon dondurmalar

Yukarıdaki bilgi, “Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliğ“inden alınmıştır.

Fazla karışıklığa yol açmadan “Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği” (Bundan sonra kısace “Etiketleme Tebliği” olarak anılacaktır) hakkında bilgiler verelim.

Etiketleme tebliğinde, bir gıda maddesinin etiketinde bulundurulması zorunlu bilgiler şu şekilde belirtilmiştir;
a) Gıda maddesinin adı,
b) İçindekiler,
c) Net miktarı,
d) Üretici ve paketleyici firmanın adı, tescilli markası, adresi ve üretildiği yer,
e) Son tüketim tarihi,
f) Parti numarası ve/veya seri numarası,
g) Üretim izin tarihi ve sayısı, sicil numarası veya ithalat kontrol belgesi tarihi ve sayısı,
h) Orijin ülke,
ı) Gerektiğinde kullanım bilgisi ve/veya muhafaza şartları,
i) Hacmen %1.2 den fazla alkol içeren içeceklerde alkol miktarı,
Gıda maddelerinin etiketlerinde (a), (c), (e) ve (i) bentlerinde yer alan bilgiler aynı yüzde olmalıdır.

Yukarıdaki (e) maddesinde son kullanma tarihi belirtilmiş olsa da aynı tebliğde, son kullanma tarihi belirtilmek zorunda olunmayan ürünlere de yer verilmiştir. Bu liste yukarıda verilmişti.

Dikkat edilirse (a),(c),(e) ve (i) bentlerinde yer alan bilgilerin etiketin aynı yüzünde olma zorunluluğu vardır. Örneğin; ürünün net miktarı önemsiz görünse de, çok önemli bir bilgidir. Biribirinden farkı markalı iki ürünün fiyatları farklı olabilir, bunları kıyaslarken net miktarlarına bakmalısınız. Bazen daha ucuz olarak görünen ürünün net miktarı diğer ürüne göre daha az olabilir. Tüketicinin yanılmaması için bu müeyyide konulmuştur.

Bir gıda maddesinin adı (tanımı) çok şey ifade eder. Bazı ürünlerde gıda maddesinin adı küçük punto harflerle yazılmaktadır. Bu durum kimi tüketicinin dikkatinden kaçmakta ve yanılmasına sebep olmaktadır. Örneğin; bazı alkolsüz içeceklerin, soda şişelerine benzer şişelere konulmasından ve üzerindeki alkolsüz içecek tanımının küçük puntoyla yazılmasından dolayı, kimi tüketicinin ürünü satın alırken yanılmasına neden olmaktadır. Tüketici soda aldığını sanmaktayken sadece su, şeker ve aromalardan oluşan gazlı alkolsüz içeceği farkında olmadan almaktadır. Bu tip bir yanılgıya düşmemek için etiket üzerindeki ürün tanımına (adına) mutlaka bakmak gereklidir.

İçindekiler kısmı çok şey ifade edebilir. Örneğin; daha önce Renklendiriciler ile ilgili gıda hileleri başlıklı makalemizde belirttiğimiz gibi, doğal renklendiriciler içeren gıda maddeleri ile sentetik renklendiriciler içeren gıda maddelerini biribirinden ayırt edebilirsiniz. Ayrıca diğer tavsiye edilmeyen gıda katkı maddelerini de içerip içermediğini kontrol edbilirsiniz. Katkı maddeleri ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için buraya tıklayınız.

(g) maddesinde üretim izni tarihi sayısı ve kontrol belge tarih ve sayılarının belirtilmesinden bahsedilmektedir. 5996 sayılı son Gıda kanunu çıkana kadar her gıda maddesi üreten işletme Gıda sicili almak ve ayrıca ürettiği her grup ürüne üretim izni almak zorundaydı. Fakat 5996 sayılı son gıda kanunu ile Üretim izni uygulaması kaldırılmış olup, sadece gıda işletmelerine kayıt ve onay zorunluluğu getirilmiştir. Yani ürettikleri her ürün için ayrı bir izin almadan sadece genel bir izin almak zorundalar. Aslında bu konu gıda tüketicileri için anlaşılması oldukça zor bir konudur. Bu yüzden, şu anda tüketicilerin bir gıda etiketinde, üretici işletmeye ait “Gıda Sicil tarih ve sayısını” araması yeterli olacaktır. Kısaca aşağıdaki ifadelerden birinin gıda etiketinde bulunması gerekmektedir.
-Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın …/…/…. trarih ve …………………… sayılı izni ile üretilmiştir.
-Gıda, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na …./…/….. tarih ve ………. sicil nosu ile kayıtlı/onaylı tesiste üretilmiştir.

Not: Son düzenlemelerle Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın ismi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı olarak değiştirilmiştir.

Yeni mevzuat yayımlandığında bu konuda daha ayrıntılı bilgiler vereceğiz.

İthalat kontrol belgesi ise sadece ithal ürünlerde bulunmaktadır. Bir gıda maddesi ithal edilirken Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından İthalat Kontrol Belgesi almak zorundadır. Bu tür ithal ürünlerin etiketinde, alınan bu belgenin tarih ve sayısı olmak zorundadır. Yani şu ifade yer almaladır;
-Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nın …/…/…. tarih ve …………. sayılı izi ile ithal edilmiştir.
ya da
-Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın …/…/…. tarih ve …………. sayılı izi ile ithal edilmiştir.

Etiket üzerinde gıda sicilinin olması, o ürünü üreten üretim tesisinin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından izinli olduğunu ve denetlendiğini göstermektedir. Bir başka deyişle merdivenaltı olmadığına işaret etmektedir.

İthalat kontrol belgesi ise, o gıdanın ülkemize alınmadan önce gerekli analiz ve kontrollerden geçirildiğine işaret etmektedir.

Genel olarak verdiğimiz bu bilgilerin yanında ilave bazı noktaları örneklerle açıklayalım;

Bazı gıda maddelerinin etiketlerinde yukarıda belirtilenlerin haricinde başka bilgiler de yer almalıdır. Örneğin; Mercimek paketi üzerinde hasat yılı yazılması mecburidir. “Türk Gıda Kodeksi Mercimek Tebliği“nin Ambalajlama ve etiketleme-işaretleme başlığı altındaki 10. maddesinde şu ifadeler mevcuttur:
Etikette “Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği” nin Etiketleme ve İşaretleme bölümüne ek olarak; ürün hasat yılı ile boylanmış mercimekte tane iriliği belirtilmelidir.

Size tavsiyemiz mercimekte hasat yılını kontrol ediniz.

Etiketine dikkat edeceğimiz diğer ürünlerden biri ise yumurtadır. ‘Türk Gıda Kodeksi Yumurta ve Yumurta Ürünleri Tebliği‘nde yumurtalar 2 sınıfa ayrılmıştır. Bunlar A ve B sınıflarınıdır. A sınıfı yumurtalar doğrudan insan tüketimine sunulan kabuklu yumurtaları, B sınıfı yumurtalar ise doğrudan insan tüketimine sunulmayıp, Gıda Sanayinde kullanılan yumurtaları ifade etmektedir. Yumurta paketlerinin üzerinde sınıf ismi yazılması zorunludur. B sınıfı yumurtaların etiketleri üzerinde “GIDA SANAYİ İÇİNDİR” ifadesi yazılması zorunludur.

Burada tüketici olarak A sınıfı yumurtalar bizi ilgilendirmektedir. Yumurtaların herbirinin kabuğu üzerinde hangi yumurta çiftliğinden geldiyse, o çifliğin işletme ve kümes numarası yazılmış olmalıdır. Gıda Tüketicileri yumurta alırken, önce paket üzerindeki etiket üzerinde A sınıfı yazdığına ( A harfi de yazılabilir), her bir yumurta kabuğu üzerinde ise üretilen çifliğin işletme ve kümes numarası olup olmadığına dikkat etmelidir. Yumurtalar konusunda dikkat edilecek hususlardan biri ise, A sınıfı yumurtalarda ağırlık sınıflarının belirtilmesidir. A sınıfı yumurtalar için ağırlık sınıfları aşağıdaki gibidir.
A Sınıfı Yumurtaların Ağırlık Sınıfları
Ağırlık Sınıfı

Ağırlık
XL – Çok Büyük

>73 g
L – Büyük

63 – 72 g
M – Orta

53 – 62 g
S – Küçük

<52 g

Ürün alırken, bilinçli bir tüketici olarak bu bilgileri de göz önünde bulundurmanız yararınıza olacaktır.

İyi alışverişler dileriz.

Kaynak: http://www.gidadanismanim.net/2011/09/gida-alisverisi-yaparken-urun-etiketinde-nelere-dikkat-edilmeli/