ABD Başkanı Joe Biden, tamir hakkının tanınmasını istiyor

Güzel ama daha fazlası lazım. Yeni telefonların bataryalarını değiştirmek resmen ölüm. Bataryaya ulaşmak ayrı bir mesele, onu yapıştırıcısından ayırıp çıkarmak ayrı bir mesele. Bunlara da bir çözüm bulsalar iyi olur bence.

Bizim Başkanımız'da markete bir el atsa nasıl olur? Hani vergi ile 3200 liraya satılması gereken ürünün Vatan'da 10bin lira olmasına bir el atamaz mı? Hem ceza versin kazansın hemde biz rahatlayalım ya. Ayıp olmasın Vatan denen şirket Vatan haini gibi fiyatlar koymuş, normal fiyatının neredeyse 3 katı. Sopa yok sonuçta kafalarının keyfine göre.

Yurtdışında tamir olmaz.

Cihaz zaten 600-800 euro tamir için adam 200 euro istese gidip sıfır cihaz alması daha çok işine gelir.

Ne olmasını bekliyorsun bize gelince üzümlü kek mi olsun ?

Louis Rossmann yaz YouTube'a izle. Değer mi değmez mi görürsün.

Çoğu arıza tırt arızalar oluyor. Apple laptopun şarj chipi arızalanıyor. Apple bunun için anakart değiştiriyor. Laptopun ikinci el parasından fazlasını istiyor. Chip 3 dolarlık chip.

Laptop sağlam. Herşeyi düzgün. Şarj olmadığı için açılmıyor ve çalışmıyor. Apple'ın şerefsizliği yüzünden laptop çöp.

Rossmann Newyork'da yaşayan bir tamirci. Hali ile aşırı yüksek bir işçilik ücreti alıyor. Buna rağmen 100-130 dolara tamiratı yapıyor. İkinci eli 1500 dolar olan laptopun hayata dönüyor.

Üreticinin yetkili tamiri açıkçası çoğu kullanıcıyı ilgilendirmiyor. Çünkü yetkili tamir falan yapmayacak. Parçayı değiştirecek ve sana sokacak. Üretici bir yandan yetkili olmayan tamircilerin işini yapmasını engellemeye çalışıyor. Servis manuelini şirketin fikri mülkiyetinde olduğunu iddia ediyor. Bunu kullanarak tamir yapan tamircileri dava etmekle tehdit ediyor. Senatoda bu iş için lobicilik faaliyetleri yapıyor. Daha da iğrenci, sık arızalandığı bilinen bazı chiplerin bağlantı tipi farklı olanlarından üreticiye özel olarak ürettiriyor ve o chipin kendinden başka hiçbir yere dağıtılmamasını sağlıyor ki 3 dolarlık chipi bulama ve tamir edeme...

Bu tarz aşağılık hareketler ciddi sorun ve kullanıcı için tehdit teşkil ediyor. Tamir hakkı senatoda geçerse, Apple gibi haysiyet yoksunu üreticiler lobicilere o kadar para yedirdiği ile kalacak.  

Rossmann tamir hakkı için yerel meclislerde vekillere bilgilendirme toplantıları falan da yapıyor. Apple temsilcileri de bu toplantılarda bulunuyor. Halka açık toplantılar. İzleyebilirsin. Acayip bir şey. Apple temsilcisi tamircinin arızalı parçayı değiştirerek Apple'ın fikri mülkiyet hakkını ihlal ettiğini, ürün bütünlüğüne müdehalede bulunarak ürünü PC'ye çevirdiğini iddia ediyor.   Böyle şerefsizlerle uğraşılıyor yani.

Yıllardır üretilen ve yıllardır aynı işe yarayan chipleri sırf piyasada bulunmasın diye farklı bacak yapısı ile ürettirme adiliğine de engel koysalar bu iş tamamdır. Onda da, "yerleşim planı gereği bu bir zorunluluksa bu parçanın chip üreticisi tarafından başkalarına satışı serbest olmalı. Tedarikçinin talep ettiği miktarın en az iki katı kadar uretilmeli" mealinde bir yasa bu işin defterini dürer.

Yetkili servis harici tamir olmaması gerekir.

Bizim tamirci esnafımız para kazanmasın batsınlar açıkça düşüncem budur.

ABD'de zaten garanti süresinde yetkisiz müdehale yaptıran açıkca söyleyeyim salaktır firma zaten direk değiştiriyor.

Sen sanıyor musun firma 600 dolarlık telefonunun tamiri için 200-300 dolar istediğin de müşteri kabul edecek ?

dıj mihraklarda ne dertler var be. bizim hükümetimiz ise apple samsung veya diğerlerinin telefonunu sattırmak için pasaporta kayıt bedelini 2000tl yapsın.

Yapamaz. Vatan bilgisayar bi höt derse Satarım şirketleri haa bak vergi kazanamazsın. Çeker giderim Türkiyeden derse. Hükümet bişe yapamaz. Vatan bilgisayar daha büyük

Daha dogrusu Tekelleşmiş Vatan bilgisayar gibi çok fazla Zincir haline gelmiş Şirketlere Hükümet pek bişey yapamaz. Sözünü geçiremez.

Yetkili servisler de fahiş ücret çekmesin o zaman.

Tamirci esnaf batsın diye söylediğinize bakın böyle bir şey mi var?

ABD'de bununla ilgili çok uzun süredir lobi ve tüketici dayanışması var. Biden'ın yaptığı bir şey değil.

Aslında "tamir hakkı" zaten uzun zamandır vardı. Otomotivde üreticiler güncel tamir bilgilerini şeffaf şekilde paylaşmak zorundalar (Moss-Magnusson Act). Ne var ki son zamanlarda sık yapılan elektronik ve soft güncellemelerle tamiri pratik olarak imkansız hale getiriyorlar. Asıl konu, üreticilerin geliştirme ve güncelleme haklarıyla tüketicinin prarik literatüre erişim haklarının çatışması. Bu hakların pratik olarak işlemesi için tabii ki pek çok teknik detay ve standardizasyon kuralları da var. Olacak olan sadece bu hakların software ve belki PCB detayları için güncellenmesi.

Aynı sebepten dolayı hem Avrupa, hem Türkiye bu hakları yakın zamanda biraz zor görür. ABD 1915'de otomotiv vidalarını standardize ederek başlamıştı ki ABD endüstrisi gelişimini büyük oranda standardizasyona borçludur. Güncelleme veya geliştirme ile işgüzarlığı birbirinden ayırabilecek kadar detaylı ve bilimsel yönden dehşetli seviyede entel yönetmelikler gerekiyor. Avrupa henüz buradan uzak, Türkiye'nin zaten konudan topyekün haberi yok.