Abdülhamid ülkeyi kıyamete hazırlıyordu! | DonanımHaber Forum

Abdülhamid ülkeyi kıyamete hazırlıyordu! - Sayfa 3

Başbuğ66 · 2008-12-01T13:39:22.0000000+03:00

“Abdülhamid ülkeyi kıyamete hazırlıyordu!” “Beni evhamlı sanıyorlardı… Hayır! Ben, sadece gafil değilim, o kadar!” Böyle söylüyor Sultan II. Abdülhamid. Siz de Abdülhamid’in Kurtlarla Dansı (Ufuk Kitap, 2006) isimli kitabınızda onu kastederek “Sen sukut ettin, sukut etti siper” diyorsunuz. Sahiden gidişi, sukutu mu oldu siperimizin? Kabul edelim ki, son devir Osmanlı padişahları içerisinde “yanar-döner kafa”ya malik ender devlet başkanlarından biridir II. Abdülhamid. Yanar-döner derken neyi kastediyorsunuz? Sayfanın yalnız ön yüzünü değil, arka yüzünü de okuyabilen, dağın karanlık tarafını da görebilen, atacağı adımın bir kaç hamle sonrasında nereye varacağını görerek hareket edebilen ve en önemlisi de bütün bu adımlarda inisiyatifi elinde bulunduran kafayı kastediyorum. Abdülhamid’in İsrail devletinin kurulmasına ayak direyişi, bunun en tipik numunelerinden biridir. Bir bakıma şunu yapmaya çalışıyordu: Osmanlı devlet ve toplumu nasıl Düvel-i Muazzama karşısında dezavantajlı konumda ise, içeride de Müslüman-Türk unsur aynı durumdaydı, yani gayri müslim ve gayri Türk unsurlar karşısında geri ve dezavantajlıydı. Bu çifte dezavantajlı pozisyonu değiştirmek için 93 Harbi’nden sonra sınırları ve nüfus yapısı alt üst olmuş bir devleti yeniden fethe girişti. Bu fetih, Fatih ve çocuklarınınkinin tersine, bir iç fetih olacaktı. Hem dışarıya karşı güçlü görünmek, hem de içeride dezavantajlı durumdaki Müslüman kesimi eğitip yetiştirerek kopacak kıyamete hazırlamaktı hedefi. Biliyordu ki, bu kıyamet nasıl olsa kopacak, bu geniş ülkeyi Osmanlı’ya bırakmayacaklardı. Kıyamet arifesinde yetişmiş insan gücümüz açısından ne kadar iyi durumda bulunursak, sağ salim çıkma şansızımız o derece yüksek olacaktı. Planı, buydu Abdülhamid’in. Ülkeyi alttan alta o kaçınılmaz kıyamete hazırlıyordu. Meşrutiyete karşı çıkışı da bununla mı alakalıydı? I. Meşrutiyet Meclisi (1877), Osmanlı unsurlarını (anâsır) birleştirmek, Osmanlılık bilincini geliştirmek ve ülkenin parçalanmasını önlemek için kuruldu ama tam tersi oldu, Meclis oturumları imparatorluğun paylaşılma seanslarına dönüştü. Milletvekilleri mecliste kendi ülkelerini bağımsızlaştırmak sevdasına düştüler. Bu da tabiatıyla meclisin kuruluş amacına aykırıydı. Demek ki, diye düşündü Abdülhamid, bu ülkede meclisten önce halledilmesi gereken meseleler var. Nelerdi bu meseleler? Bir kere ortak bir vatan, millet, bayrak mefhumu mevcut değildi Osmanlı insanının kafasında. Hani “tasada ve kıvançta birlik” diyoruz ya şimdilerde, bunların sağlanması gerekiyordu çok-kavimli tebaa arasında ki, meclis günün birinde yeniden açıldığında bu ülkenin çocukları ortak bir hedefe kilitlenebilsin ve ortak bir vatan kavramını, onun bölünmez bütünlüğünü savunabilsinler. İkinci eksiklik ulaşım ve iletişim, kısaca altyapı alanındaydı. Osmanlı ülkesi milyonlarca kilometrekarelik geniş bir araziye sahipti. Ama iç insicamı, merkezler arası rabıtası fiziken kurulamamıştı ve neredeyse modern-öncesi döneme mahsus bir manzara arz ediyordu. Modern nakil vasıtaları, ufak tefek tren hatları ve buharlı gemiler haricinde neredeyse yoktu. Telgraf hatları vardı ama yaygın değildi. Peki bir ucundan öbür ucuna gidemiyorsan, uzaktaki eyaletlerinle iletişim kuramıyorsan, yani toprağına egemen olamıyorsan orası nasıl modern bir ülke olabilir ki? Üçüncü mesele, eğitimdi. Hem Osmanlılar Avrupa milletleri karşısında modern olmanın en önemli kriterlerinden biri olan okur-yazarlık bakımından gerideydi, hem de gayrimüslim teba Müslüman tebaya göre daha eğitimliydi. Belki dördüncü bir eksiklik olarak nüfus problemi sayılabilir. Osmanlı halklarının nüfusu savaşlar, salgın hastalıklar, çevre şartlarının namüsait oluşu (bataklıkların varlığı, hıfzısıhhanın kurulamamış olması vs.) gibi sebeplerle arzu edildiği kadar hızlı artmıyordu. Sultan II. Abdülhamid bu dört esas mesele üzerinde yoğunlaştırdı çabalarını. Osmanlı milletini oluşturan unsurları bir arada tutmanın şartı olan bu ortak ülkü neydi? Kemal Karpat Hocanın son kitabı İslamın Siyasallaşması’nda ısrarla vurguladığı gibi, bugün kullandığımız “bölünmez vatan” kavramı Sultan Abdülhamid döneminin eseridir. Ulaşım alanında Anadolu, Bağdat ve Hicaz demiryollarının haricinde kara yolları üzerinde duruldu, alt yapı eksiklikleri tamamlanmaya çalışıldı, hastaneler açıldı, sosyal kurumlar (binlercesinden bir misal: sağır ve dilsizler okulu) hizmete sokuldu. Eğinli Said Paşa’nın da projesinde katkıları olduğu eğitim alanındaki adımlar bugünkü eğitim sisteminin bozarak devam ettirdiği uzun vadeli bir gelecek tasarımının mahsulüdür. Nitekim Cumhuriyet’i kuran kadroların hemen tamamı onun açtığı okullardan yetişmiştir. Son olarak, ülkeyi 30 yıl (1897 Yunan Savaşı haricinde) savaşa sokmayarak genç bir neslin babalarıyla birlikte 20. yüzyıla girmesini sağladı. Uzun zamandır ilk defa nüfusumuz artmaya başladı, genç nüfusun toplam nüfus içindeki oranı çoğaldı. Nesiller arasındaki bağ yeniden teessüs etti. Çok garip değil mi? Bir yanda gelmekte olan dev bir dalga var. Ve büyük bir ihtimalle gemiyi alabora edecek. Batması neredeyse kesin gibi görülen gemi içinde Sultan bir yandan da onarımlar yapıyor, onu güzelleştiriyor, mürettebatı giydiriyor, donatıyor vs. Yani bir yandan savunma, diğer yandan içeride ıslahat. Paradoks var sanki kendi içinde. Doğru, ama ufak bir fark var gerçekle teşbih arasında: Gerçek dünyada gemiyi boşaltma imkânınız yoktur. Gemi hareket etmek ve salim bir limana doğru gitmek zorundadır, onu denizin ortasında terk edemezsiniz. Hem gemiyi yüzdürecek, hem de onarımını yapacaksınız. II. Abdülhamid olmak bunun için zordu, İttihatçı olmaksa bunun için kolay. İttihatçıların yaptığı gibi başınız sıkıştığında ülkeyi İngilizlere bırakıp Avrupa’ya şuraya buraya kaçarsanız zaten o mevkiyi hiçbir zaman hak etmemiş olduğunuzu da ilan etmişsiniz demektir. Demek ki, Abdülhamid, şahsı adına hareket etmemişti! Prens Sabahattin'in dediği gibi bir “toplumsal Abdülhamid” olduğunu görmezden gelemeyiz. Toplumda kökü olmayan hiçbir yönetim başarılı olamaz. Nasıl “toplumsal Enver Paşa”, “toplumsal Atatürk” ve “toplumsal İnönü” olmuşsa, Abdülhamid'in de bir toplumsal meşruiyet temeli vardı. Bunu görelim artık. Ve 1946'ya kadar kısa kesintilerle otokrasiyi delen hürriyet baharlarıyla, ondan sonra da demokrasiyi dilimleyen darbelerle görüldü ki, bir ülkede parlamenter ve demokratik tecrübe kolay yerleşmiyor ve hele etrafı düşmanlarla çevrili ve sürekli toprak kaybeden bir ülkede bu açılımı yapmak çok daha tehlikelidir. Özgürlük ve güvenlik açmazına yakalanmayagörsün bir toplum; reflekslerin nezaketi öğrenecek vakti yoktur. KAYNAK VE YAZININ DEVAMI...

tenekekutu

Yarbay

8929 Mesaj

Abdülhamid ülkeyi kıyamete hazırlıyordu! (3. sayfa)