Selamlar

Uzun zamandır içine eski bilgisayarımın parçalarını koyacağım bir kasa yapmayı istiyordum. Geçen günlerde bu isteğimi gerçekleştirdim. Sizlerle paylaşmak isterim.

Öncelikle bir arkadaşım sayesinde eski bir ATX kasa buldum.

Sevgili Kapibara'nın verdiği ATX kasanın metal plakasını kullandım.

Kendisi fotoğraflardan daha güzel gözüküyor. En son verniklediğim hali fotoğrafta belli olmuyor.

Saydam plastik levha kullanarak yan yüzeyini yapmak isterdim. Belki bir ara pleksi levha ayarlarsam güncellerim. Ön panelin üzerindeki pencerede yer alan plastik bir araba amplifikatöründen çıktı. Sadece 2cm civarında bir bölümünü kestim.

Ön alt kısımda çapraz şekilde yerleştirilmiş 12cm fan var. Önden aldığı ortam sıcaklığını işlemci ve ram üzerine gönderiyor.

Bu fan eski yıpranmış ve baya dandik bir model. Tam yükte çok gürültü yapıyor. O yüzden bios üzerinden dc modda standart hızda ayarladım. Daha yavaş ve gürültüsüz dönüyor ancak yeterli havayı içeri alıyor.

Aynı zamanda anakart kasa içinde çapraz durduğundan sıcaklık normal yollardan da yukarı çıkma eğiliminde... Yine de egzoz fanı da taktım. Bu iş için yeni bilgisayarımda kullandığım Ryzen işlemcinin stok soğutucusunun fanını kullandım. Zaten kasanın arkasında 8cm boyutunda fan için yuva vardı. Bu fan oldukça sessiz çalışıyor.

Yan kapakta işlemci fanının biraz ön kısmında, (önden gelen hava akımı yetmezse) işlemci fanı ekstra hava çekebilsin diye hava girişi açtım. Çalışma esnasında bu boşluğa elimi koyduğumda hafif bir hava akımı hissediyorum. Aynı zamanda ekran kartının da yan kapaktan hava çekebileceği bir boşluk bıraktım. Boşlukların üzerinde pencere sinekliklerinde kullanılan örtülerden kullandım. Bu fikir de Kapibara üstada aittir.

Güç kaynağını kasanın altına monte ettim fanı aşağı bakıyor ve ısıyı kasanın iç kısmındaki hava akımından bağımsız olarak arkasından dışarı atıyor. Güç kaynağının fan sesini kasanın içindeyken duymuyordum ancak dışarıdan gürültülü çalıştığını fark ettim. Belki çapraz durduğu için yer çekimi etkisiyle balans yapıyor da olabilir. Bu nedenle fanı söküp içini yeşil gres yağı ile yağladım. Ses nispeten kesildi.

Ahşap çerçeveler eski resim şövalelerinden kalma parçalardan oluşuyor. Bunları maalesef alet edevat kullanmadan demir testeresi ve maket bıçağı kullanarak şekillendirdim. O yüzden kesimlerde amatörce görüntüler mevcut. Yan plakaları oluşturan 2. el ahşap kaplamalı duralit malzemeyi bir döşemeci arkadaşım hediye etti. Yapıştırırken çoğu yerde Best marka soğutucu spreyi olan japon yapıştırıcısı kullandım. Yanlış kesilmiş yerleri ve şövalelerin üzerinde bulunan delikleri ahşap tozlarının beyaz tutkalla karıştırılması ile elde ettiğim macunla kapattım. Kesim hataları dolayısıyla kasanın iki tarafındaki çerçevede hafif bir yamukluk mevcut ancak ön kısımdaki kontrplak malzemeyi de özellikle yamuk keserek hatayı bütüne yaydım. Dikkatli gözler yamukluğu fark ediyor:)

Açma kapama butonu, reset butonu, ön paneldeki USB 2.0 yuvaları, harddisk ve power ledleri ile mikrofon ve kulaklık girişlerini eski bir Arçelik bilgisayar kasasının parçalarını kullanarak yaptım. USB, mikrofon ve kulaklık girişinin olduğu yerler metal bir kabın içinde olduğu için hem sağlam oldu hem de kolay monte edildi. En çok butonlar yordu. Çünkü sıfırdan iki katlı bir düzenek ayarlamam gerekti.

SSD' i anakart plakasının arka yüzeyine monte ettim. Güç kaynağının kablolarını kasanın alt yüzeyine yaptığım alanın içine gizledim. İşlemci güç konnektörünün yeri güç kaynağının bulunduğu alandan uzak kaldığı için kablo yetmedi. Kablo ekleyerek bu sorunu çözdüm. SSD besleme ve sinyal kablolarını da anakart plakasının altına götürdüğüm için Anakartın besleme girişi hariç ortada pek kablo yok ve kasanın için temiz gözüküyor.

Aliexpress'ten Pci yuvasına takılan kartlardan almıştım. Bunun üzerine sahibinden sitesinden 30TL ye aldığım laptop wifi modülü taktım bu sayede kablosuz bağlantı ile internete bağlanan bir masaüstü oldu:) Aceleden bluetooth da içeren bir modül almayı atlamışım. Yeni bir tane modül alıp klavyeyi de bluetooth üzerinden kablosuz olarak kullanmayı planlıyorum.

Yüzeyleri dolgu verniği ile vernikleyip zımpara attım. Ardından ceviz rengi ahşap boyasıyla boyadım. Boya kuruduktan sonra çift komponentli vernik ile vernikledim.

Asus Maximus II Formula anakart

İntel Quad Core Q9550 2.4Ghz LGA775 işlemci

MSI RX550 2GB Aero ATX GDDR5 128bit ekran kartı

8GB Kingston HyperX DDR2 1066MHz Ram

PNY CS900 240GB SSD

Cooler Master eXtreme Power RP-600-PCAR 600 W PSU

Xigmatek TYR SD1262 İşlemci Soğutucusu

Windows 10 İşletim Sistemi 7sn civarında açılış süresi var.

Bu bilgisayarı denerken normalde kullandığım güncel bilgisayarla aynı monitörü kullandığım için bazen eski bilgisayar olduğunu unutuyorum. Baya hızlı çalışıyor. Sıcaklık değerleri de gayet makul. 45nm'lik bir işlemci için oyun oynarken ve stres testinde 57-60 derece civarına çıkan ısı normal gözüküyor. İnternet deneyimi gibi basit işlemler esnasında ortalama 30-40 derecelerde ısı gözlemledim. Anakartın kuzey köprüsü 50 derece civarında çalışıyor. Muhtemelen kuzey köprüsü işlemcisinin üzerindeki termal pad veya ısı iletim macunu kurumuştur.

Şu an bu bilgisayardan yazıyorum. İnsanın kendi yaptığı bir şeyi kullanması güzel bir duygu. Belki yeni bilgisayarım için de bir custom kasa tasarlarım. Bu kez her şeyi makinelerle yaparım. Her ne kadar amatörlükten kaynaklanan naif eşsizlik hoşuma gitse de daha profesyonel bir görüntü belki daha da hoşuma gidebilir...

Bedri Alperyoutube

Arkadaşlar sizlerle yaptığım ahşap kasayı paylaşıyorum. Eski donanımları bu şekilde hayata döndürmek çok zevkli.

https://www.youtube.com/watch?v=tZa10UMibU0&feature=youtu.be

Selamlar

Temel sorun: Amplifikatör girişte sinyal yokken yoğun bir parazit çıkarıyor. Amplifikatör girişte sinyal varken hiç problemsiz çalışıyor.

Luxman L215-225 amplifikatörünün Power Amplifikatör kısmının kendime göre PCB tasarımını yaptım ve çalıştırdım.

Devrenin ilk çalışma hikayesini anlatayım...

Ölçü aletini akım ölçme moduna aldım. Amplifikatör ile besleme devresi arasına ölçü aletinin problarını seri bağladım.

Ses kaynağı olarak cep telefonunun ses çıkışını kullandım. Telefondan radyo uygulamasını çalıştırarak sesini de bir bukle açtım...

Besleme devresinin fişini prize taktım. Üç sn gibi bir süre sonra hoparlörden radyonun sesi duyuldu. Amplifikatör yumuşak başlangıç yapıyor...

Ses parazitsiz bir şekilde duyuluyordu. Ölçü aletinde 10mA gibi bir değer okunuyordu. Bias trimpotunu sola doğru çevirerek çekilen akımı 50mA yaptım.

(Sorunları çözdükten sonra, amplifikatörü nihai soğutucu ve kutuya geçirdiğim zaman 100-150mA civarı bir skunet akımı ayarlayıp devreyi sonlandırmayı düşünüyorum.)

Bias akımını yükseltince ses kalitesi daha da arttı. Genel olarak düz bir ses karakteristiği var. Frekansı ölçebileceğim alet edevatım yok maalesef ama kulakla dinlemede herhangi bir frekansın ön plana çıktığını fark etmedim. Amplifikatörün sesini gayet beğendim.

2SK117'yi ölçü aleti ile ölçtüğümde source drain arası çok küçük bir direnç değeri gösteriyor (34ohm). Drain ucu ses girişine bağlı olduğu için dolayısıyla gnd ile kısa devre gibi duruyor.

Normalde ses girişindeki potansiyometreyi kıstığımızda ( canlı uç ile GND arasındaki direnci düşürünce) amplifikatörün herhangi bir sinyali yükseltmesini engelliyoruz. Bu iyi bir şey. Ses girişindeki 2SK117 otomatikman canlı ucu sıfıra çekiyor. Ölçemedim ama sinyal geldiğinde drain source arasındaki direnç değeri artıyor diye tahmin ediyorum.

Telefonun ses çıkışı ile amplifikatörün ses girişi arasındaki bağlantıyı kestim.

Girişte herhangi bir sinyal yokken Fişi tekrar taktığımda gürültünün var olduğunu gördüm. Bu sesi şöyle tanımlayabilirim...canlı uca dokunduğumuzda çıkan dırrr sesine benzetiyorum ama daha yüksek. Sanki amplifikatör peak power değerlerine çıkıyor gibi. Fişi çekmesem hoparlörüm sizlere ömür olabilir o derece yüksek çıkıyor...feci bir şey.

Devreyi daha önce 2013 yılında da çalıştırmıştım onda bu şekilde bir sorunla karşılaşmamıştım. Ancak O çalışma derli toplu bir çalışma değildi. Deneme amaçlı yaptığım bir devreydi. Zaten çalıştığını görünce yapılacak amplifikatörler listeme devreyi ekledim. Devreyi ele almak için ancak bu pandemi kısıtlamalarında evde tıkılı kalınca fırsat bulabildim. (Bu fet i devreye dahil etmemiştim.)

Devrenin girişinde 2SA 979 dual transistörü var. Bu transistörü birkaç yıl önce Çin'den satın aldım. Türkiye'de bulunmuyor. Eski çalıştırdığım devrede Dual transistör yerine iki adet 2SA 970 transistörlerini kullandım. Bu transistörleri hfe olarak eşleyip ön yüzlerine silikon gresi sürdüm. Birbirine ön yüzleri bakacak şekilde öpüştürüp dışına daralan makaron geçirdim. Bir nevi aynı kalıfta 2SA 979 çakması bir taransistör elde ettim. Başarılı da oldu. 2SA 970 düşük gürültülü bir transistör ve değerleri 2SA979a benziyor. Tam eşleşme sağlayabilmek için 20 adet 2SA 970 denemem gerekti:)

Girişte yer alan 3µ3 elektrolitik kondansatörü yerine kutupsuz kondansatör kullanacağım. Ancak henüz elimde olmadığı için elektrolitik kondansatör takmak zorunda kaldım.

Besleme devresini amplifikatörden ayrı olarak tasarladım. PCB tipi klemenslerle bağlantıları sağladım. Ortada besleme devresi iki yanda ise amplifikatör katları yer alacak şekilde devreyi kuracağım. Devredeki bütün GND noktalarını ayrı olarak besleme devresine taşıdım. Gözünüze kalabalık kablo yığını gibi gelebilir ama Ground problemleri can sıkıcı olabiliyor. Tam anlamıyla bir yıldız şasi yöntemi kullandım. Besleme devresine baktığınızda ne dediğimi anlayacaksınız.

Bu arada amplifikatörün power katı hariç her katı ayrı ayrı regüle besleme ile çalışıyor. Zaten buradaki tasarımdaki özen bu amplifikatörü yapmak için beni tavlamıştı. 

Not: Besleme katında çalıştırdıktan sonra ekleme yaptım. Devrede üst kısımda yer alan zener diyotlar 11V 1W yanlarındaki kondansatör ise 47µ/63V (zener diyot için 22V zener gerekiyordu bu zeneri bulamadım o nedenle iki tane seri bağladım.) Bu zenerlerin önündeki direnci ise 1K 5W taş direnç+ 470 ohm 3W bir direnci paralel bağlayarak elde ettim. 320 ohm 3W gibi bir değer oluyor.

Devrenin orjinalini Google'da Luxman L215 service manual olarak aratınca ücretsiz edinebiliyoruz. Telif hakkı sorunu olacağını düşünmüyorum çünkü zaman aşımı olmuş bir devre ancak yine de emin olamadığım için eklemedim.

Böyle bir sorunla karşılaşan varsa ya da bana bu sorunun kaynağı hakkında fikir verebilecek bir arkadaş olursa çok sevinirim. En son bu feti iptal edeceğim ama sorunu hasır altı etmiş olurum. Bu işin güzel yanı da bir şeyler öğrenmek.

Girizgah baya uzun oldu. İlgilenenlere teşekkür ederim.

Saygılar

Sorun kısmen çözüldü. Girişte sinyal yokken artık gürültü çıkmıyor. Yine de kazancın yüksek olduğunu hissedebiliyoruz.

Pek ilgilenen yok ama yine de sorunun çözümü için yararlı olan şeyleri yazayım.

Girişte kullandığım Android telefonla alakalı galiba sorun. Kulaklık jaklarındaki mikrofon bölümü yüzündün olduğunu düşünüyorum. Nokia 5800 telefon ile denedim bu tarz bir problem olmadı. Nokia 5800 ın kulaklık jakı biraz farklı. Android telefonlarda jak ucundan jakın dibine doğru L--R--GND--Mic şeklinde oluyor. Nokia 5800da ise L---R---mic---GND

Telefon farkı sorunun çözümünde yardımcı oldu. Girişteki 3µ3/25V elektrolitik kondansatör yerine 3µ3/250V Axial tip polyester kondansatör taktım. Bunun da büyük etkisi oldu sanırım. Bu kaba kondansatörlerin ilk kez bir yararını görüyorum:) Malzemeler yeni geldiği için devrenin ilk çalıştırılmasında kullanamamıştım. 2SK30 da aldım ama 2SK117 ile değerleri açısından neredeyse aynı olduğu için değiştirmeyeceğim.

Resimler gözükmüyor nedense birde link eklemeyi deneyeyim.

https://www.mediafire.com/file/9vhywgnz83ux7gc/Luksman+L-215.rar/file