Üye Girişi
Bağlan Google+ ile Bağlan Facebook ile Bağlan
Yeni Kayıt
Tüm Forumlar
  • Tüm Forumlar
  • Kültür ve Bilim
  • Kültür, Güncel ve Tarih
  • Felsefe
  • Bu Konuda
Şimdi Ara

Ahlaki Sezgicilik ve Veganizm Hakkında

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar
Editörün Seçtiği Fırsatlar
Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
2 Misafir - 2 Masaüstü
5 sn
10
Cevap
0
Favori
2.233
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
Konuya Özel
0 oy
Öne Çıkar
Cevapla
Sayfa: 1
Giriş
Mesaj
  • Yazı boyunca veganizm kelimesini kullanacağım fakat bu argümanlar ayrıca vejetaryenlik lehine olacak. Ahlaki sezgilerimizin büyük bir oranda doğru değerlere ulaştırdığından çoğumuzun şüphesi yoktur. Peki neden ahlak konusunda tamamen sezgilerimize güvenmemeliyiz? Neden ahlak hakkında da akıl yürütüp doğru değerlere ulaşmalıyız? Buna en güzel örnek zannımca köleliktir. Bundan 1000 yıl önce yaşamış insan topluluğu köleliğe sezgisel olarak tepki vermiyorlardı. Peki neden bizler günümüzde köleliğe karşı sezgisel olarak karşı çıkmaktayız? Çünkü, bizler zamanla doğru ahlaki değerlere ulaşıyoruz. Nesnel ahlaki değerler var ama biz bunları tamamen sezgilerimizle keşfedememekteyiz. İşte ahlak felsefesi burada devreye girip önem kazanmakta. Şimdi Micheal Huemer'ın ahlaki gelişim teorisine bir göz atalım:

    Huemer, emprik verilerin tarih boyunca ahlaki değerlerin toplumdan topluma farklılık gösterdiğini belirtiyor ve ahlaki gelişim teorisini ortaya koymaya çalışıyor. İmdi yukarıda köleliği ele almıştım. Huemer'ın tezi hem ahlaki rölatavistlere(yani ahlakın nesnel olmadığını, zihin dışı bir gerçeklik olmadığını savunanlara), hem de salt sezgicilere karşı cevap olacak. Bu gelişim tezini en son veganizme uyarlayıp et yemek için hayvan öldürmenin ahlaken yanlış olduğunu göstereceğim. Köleliğin karşı şu şekilde bir argüman kurabiliriz:

    1. Ahlak insanların manevi eşitliğini tanır, bireyin haysiyetine ve itibarına saygı gösterir, haksız yere şiddet ve zorlamaya karşı çıkar.
    2. Kölelik ahlaken yanlış uygulamalara sahiptir.(1'den)
    3. O halde kölelik ahlaken yanlıştır.

    Bu argümana günümüzde itiraz edecek kişi yoktur. Ayrıca sezgilerimizin doğrudan köleliği yanlış gösterdiğini belirtelim. Günümüzde köleliğin ahlaken yanlış olduğunu biliyoruz. Peki geçmiş topluluklara neden bu tür sezgilere sahip değillerdi bu doğru değerlere nasıl ulaştılar? İşte Huemer'ın ahlaki gelişim tezi bunu açıklamaya çalışan bir teoridir. Siz 1800'lü yıllarda yaşayan bir insansınız ve o zaman ki toplumun ahlaki tutumları belli, kölelik ahlaken yanlış görülmüyor. Diyelim ki siz diğer insanlardan daha zekisiniz ve biraz akıl yürütüp biraz da duygusal olarak etkileniyorsunuz. Kölelikte yanlış bir şeyler olduğunu görüyorsunuz ve sizin gibi zeki insanlar bu fikri halk arasında dillendiriyor. Ancak buraya dikkat bu fikri dillendirirken radikal bir şekilde değil, yavaş yavaş alıştıra içselleştirip o kültüre empoze ediyorsunuz ve zamanla o kültür bunu benimseyip doğru ahlaki değerlere ulaşıyor. Bu şekilde ahlaki gelişim toplumda yayılıyor. Peki bu teoriye nasıl karşı çıkabilir? Mesela denilebilir ki bu kabuller evrimseldir. Ancak bu doğru değildir. Çünkü, benimsenen bu değerler tarihsel olarak yeni değerlerdir. Bu değerler bundan 100-200 yıl önce benimsenmiştir evrim ise çok yavaş işler. Demek ki Huemer'ın teorisi doğrudur. Şimdi veganizmi destekleyecek bir argüman kuralım:

    1. Ahlaki açıdan iyi bir sebep olmadan acıya neden olmak yanlıştır.
    2. Ahlaki açıdan iyi bir sebep olmadan acıya neden olmak yanlışsa, o zaman ahlaki açıdan iyi bir sebep olmadan acıya neden olan uygulamaları desteklemek yanlıştır.
    3. Et yemeden kendimizi besleyebilirsek, o zaman hayvanları et yemek için öldürmek ahlaki değildir.
    4. Et yemeden kendimizi besleyebiliriz.
    5. Bu nedenle beslenme, hayvanlara acı vermek veya hayvanlarda acıya neden olan uygulamaları desteklemek ahlaki açıdan iyi bir neden değildir. (3,4'ten)
    6. Bu nedenle, et yemek yanlıştır.

    İmdi, toplumdaki bir çok vegan ön yargılı insan 4. öncüle karşı çıkmaya çalışacaktır. Özellikle B12 vitamini diye direteceklerdir. Şundan emin olun ki vegan diyeti gayet sağlıklıdır. Ben bunu burada ele alacak yere sahip değilim bu yüzden sevgili öncül analitik felsefe dergisinin şu sunumu bunun için yeterli olacaktır:
    Öncül Analitik Felsefe Dergisiyoutube
    Onur Göksel Yokuş, Taner Beyter - Hayvan Hakları Etik Olarak Savunulabilir mi?
    https://www.youtube.com/watch?v=lpVP_YUPh10&t=427s


    Sonuç: Benim üstünde durmak istediğim mesele hayvanları et için öldürdüğümüzde sezgisel ve duygusal olarak bir şey hissetmeyen insanların meseleyi kolaya almamasını sağlamaktı. Üstte gösterdiğim gibi aynı şeyler zamanında kölelik için mevcuttu aynı şeylerin zamanla veganizm için de gelişeceğini düşünüyorum. Siz aksini düşünüyorsanız buna düzgün bir argümanla karşı çıkmanız gerekecektir. Ama böyle bir argüman yoktur. Ahlak felsefecileri veganizmin doğru olduğu konusunda ortak fikirdedirler. Sadece hayvanlara karşı ahlaki sorumluluğumuz olmadığını savunursanız veganlıktan kurtulabilirsiniz onu da doğal hukuk geleneğini takip eden ahlak felsefecileri yapmaya çalışmaktadır. Ancak ben buna katılmıyorum hayvanlara karşı ahlaki sorumluluğumuz olduğu için et yemenin yanlış olduğunu düşünüyorum. Tabii ki bu da ayrı bir tartışmadır zamanı gelince bunun hakkında da yazabilirim.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-F54F98451 -- 28 Temmuz 2019; 13:22:20 >







  • Ama kölelik kavramı bazı toplumlarda farklıydı. Örneğin İslam'a göre savaş esiri olan köleye; yediğinden yedireceksin, içtiğinden içereceksin, sen nerede yatıyorsan o da orda yatacak, ona zulmetmeyeceksin, fazla yük yüklemeyeceksin vb. Yani aslında bizim anladığımız türde olan kölelik: 50 derece sıcağın altında boynunda ağır demirle taş ocağında çalışan, ona zulmedilen vb. türde olan köleliğe zaten İslam 600 yılında karşı çıktı.
    1000 yıl öncede insanlara zulmetmek ahlâken yanlış olarak gözüküyordu zaten.
    Veganlik artık her yerde duyuluyor. İnsanlar kısa süre içerisinde doğru ahlaki değerlere ulaşıyorsa bu veganlik için aşırı yavaş gözüküyor. Yani insanların gelecekte et yemeyeceği bir zamanın olacağı muhtemel gözükmüyor.
    Ahlâk felsefecilerinin çoğunluğunun ne dediğinin normal bir insana göre önemi olabilir ama hakikati de göstermeyebilir. Yanılıyor olabilirler.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >




  • eşom21 kullanıcısına yanıt
    Zaten 1000 yıl öncesi insanlar kölelere kötü davranılmasına sezgisel olarak karşı çıkıyordu. Burada kölelere iyi davransan bile ahlaken yanlış olmasından bahsediyorum. Muhammed bunu öğütlemiş olabilir bu Cahiliye Araplarının köleleri asıp kestiği manasına gelmiyor. Kafanda böyle bir kölelik algısı oluşmasın. Cahiliye Araplarında kölelerine iyi davrananı da olabilir kötü davrananı da. Aynı şekilde Muhammed iyi davranmasını öğütlemesine rağmen kötü davranan Müslüman da olabilir. Buradaki esas mesele köleliğin kendi içinde ahlaken yanlış olması. İyi davranmak bir nebze bunu azaltsa da ahlaken gene yanlıştır. Bunu kabul etmeyen yoktur sanırım. Müslüman kölesiyle istesin istemesin cinsel ilişkiye girebilir mesela bu apaçık bir şekilde tecavüzdür kıvırmaya gerek yok. Ayrıca köleliğin bitmesi takriben 100-200 yıl arası bir süre alıyor. Aynısının veganlık içinde başladığını düşünüyorum. Bundan yaklaşık 100 yıl sonra et tüketimi muhtemelen duracaktır.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-F54F98451 -- 28 Temmuz 2019; 20:42:28 >




  • Kes Müşrik. Sensin tecavüzcü. Doğru düzgün bir şey bilmediğin belli. Sözlerine dikkat et.
    Cariyeyi zaten mülkiyetin altına alıyorsun. Yani bir nevi nikah kıymış oluyorsun. Kadını ortalık malı mı zannediyorsun? Ayrıca eşin gibi bir şey olmuş oluyor. Aile içinde eşine tecavüz diye bir şey mi olur?

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • eşom21 kullanıcısına yanıt
    Aldığın o cariyenin rızası oluyor mu ondan haber ver sen.
  • quote:

    Orijinalden alıntı: eşom21

    Kes Müşrik. Sensin tecavüzcü. Doğru düzgün bir şey bilmediğin belli. Sözlerine dikkat et.
    Cariyeyi zaten mülkiyetin altına alıyorsun. Yani bir nevi nikah kıymış oluyorsun. Kadını ortalık malı mı zannediyorsun? Ayrıca eşin gibi bir şey olmuş oluyor. Aile içinde eşine tecavüz diye bir şey mi olur?
    Kardeş kafan güzel herhalde,Hem kadın mal değil diyorsun,hemde mülkiyetten bahsediyorsun?Peki kadının rızası var mı cariye olmaya,yok.Nikahta iki tarafın rızası olur,burada yok.Rıza olmadan yapılan her cinsel müdahale de tecavüzdür,zoruna gitse de böyledir.
    quote:

    Câriye'nin, Cima İçin Efendisini Kâbul veya Reddetme Hakkı

    Câriye edinirken “Teserri” kavramı gündeme gelir. Bunun anlamı; câriye olarak elde edilen bir köle kadını eş olarak almaya, onunla birlikte olmaya karar vermek demektir.

    İslam hukukuna göre, teserri olgusu, sadece cariyeye sahib olmakla gerçekleşmez. Nikah akdi dışında, normal kadınlarla evlilikte gereken bütün şartların hazırlanması gerekir. Hanefî Mezhebi'ne göre teserrinin gerçekleşmesi için iki şart vardır:
    1- Normal hür kadınlardan olan eşlerine ayırdığı gibi, tesri (birlikte olmak) istediği cariyesi için de hususî bir mesken ayırması.

    2- Diğer eşleri için birlikte olmak için ayırdığı zamanı, Câriyesine de ayırması.
    Ebu Yusuf’a göre ondan bir çocuk edinme arzusu da şarttır. (el-Bedai’, 8/344-45-şamile)

    Bu iki şart, Şafii mezhebinde geçerlidir.(Muğni’l-Muhtac, 20/316; Nihayetu’l-muhtac, 29/343-şamile)
    Bu şartları yerine getirirse Efendinin cima için câriyesinden izin alması gerekmez. Nitekim hür eşi de olsa kocası kendisini cimaya çağırdığında, karısının bunu özürsüz olarak reddetmesi, câiz değildir. Hattâ âdetli olması da bir özür değildir. Çünkü kocası onun, âdetli iken haram olan bölgesi dışında bir yerinden yararlanabilir. (Fetâvây-i Hindiyye -yazma- 611/45; Muslim, hayz 16; Nesâî, Taharet 180; İbn Mâce, taharat 124)
    Savaş sırasında düşman tarafından esir edilen kız ve kadınlar "cariye" olarak alınır. Hukuk itibariyle ganimet sayıldıklarından, İslâm devleti tarafından hizmetçiye ihtiyacı olan gazilere verilirdi. Azad edilmedikleri müddetçe de, ticarî bir eşya gibi alınıb satılırdı. Artık o andan itibaren "câriye" ailenin bir parçası ve bir ferdi olarak kabul edilir, ona göre muamele görürdü. Cariyenin sahibi olan "efendi" onu şahsî hizmetlerinde ve ev işlerinde istihdam edebildiği gibi, isterse, ayrıca bir nikâh kıymaya ihtiyaç duymadan istifade edebilir.


    Ayrıca cariyeler toplumda fişlenecek şekilde açık gezdirilir:
    quote:


    Abdullah b. Abbas radıyallahu anhuma’dan: “Hür kadınlar da cariyeler gibi giyiniyordu. Bunun üzerine Allah mu'minlerin kadınlarına bu örtüleriyle kaşlarının üstüne kadar olan bölümü örtmelerini emretti.” (Taberi (20/325)

    Ömer b. el-Hattab radıyallahu anh halifeliği zamanında peçeli cariye bırakmadı ve şöyle dedi: “Peçe yalnız hürlerin eziyete uğramamaları içindir.” (Durru’l-Mensur (8/208) İbn Ebi Şeybe (2/42)


    Buda yetmezmiş gibi köle de cariye de mal gibi alınıp satılır ki bu da insan ticaretidir,suçtur.

    Yukarıda da kölelik güzellemesi de yapmışsın,madem bu kadar meraklısın gelip kölem olabilirsin,temel ihtiyaçlarını karşılarım,dini ibadetlerine de izin veririm,kötü de davranmam.Tabi sen de benim istediğim işleri yapacaksın,herhangi bir kazanç almayacaksın.Özgürce bir yere gidemeyeceksin.Benim ölürsem de İslam fıkhına göre miras olarak çocuklarımın kölesi olacaksın
    Hoşuna gitmedi di mi düşünmeden 21.yy da gelip de bu tür ilkel şeyleri burada ama aç kalmıyorlardı,ama nikahlı eş gibi oluyordu diye savunmayın.Ulan köleyi niye aç bırakayım zaten işlerimi nasıl yapacak



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-84EA3B777 -- 28 Temmuz 2019; 23:47:32 >




  • O beni istemiyorsa ben onu hiç istemem. Elimde tutmak zorunda değilim.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • eşom21 kullanıcısına yanıt
    Sen tutmuyorsun ama tutan mümin kardeşlerin çıkarsa karşı çıkabilecek misin? Bak bunun rızası yok cariyen olamaz diyebilir misin?
  • quote:

    Orijinalden alıntı: eşom21

    Kes Müşrik. Sensin tecavüzcü. Doğru düzgün bir şey bilmediğin belli. Sözlerine dikkat et.
    Cariyeyi zaten mülkiyetin altına alıyorsun. Yani bir nevi nikah kıymış oluyorsun. Kadını ortalık malı mı zannediyorsun? Ayrıca eşin gibi bir şey olmuş oluyor. Aile içinde eşine tecavüz diye bir şey mi olur?
    Ahlaki Sezgicilik ve Veganizm Hakkında




    • 
Sayfa: 1

Benzer içerikler

- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.
Hizmet kalitesi için çerezleri kullanabiliriz. DH’ye girerek kullanım izni vermiş sayılırsınız.
Anladım Veri Politikamız