Dünya Petrol Krizi - Peak Oil | DonanımHaber Forum

Dünya Petrol Krizi - Peak Oil - Sayfa 5

Zizim · 2008-04-17T16:44:13.0000000+03:00

Uzun zamandır hakkında araştırmalar yaptığım ve onlarca makale okuduğum, belgesel izlediğim bir konuyu burada sizlerle paylaşmak istiyorum. Amacım sizleri bilgilendirmek ve konu hakkındaki görüşlerinizi öğrenmektir. Öncelikle konuya çok genel bir noktadan başlamak istiyorum. Yazılı ve görsel basında ara ara çıkan haberler hepimizin gözüne takılmıştır eminimki. "40 yıllık rezervimiz kaldı" ---------- "Dünya'da 25 yıl yetecek petrol rezervi var" vb. Birinci nokta, herkesin bildiği gibi petrol yenilenemez bir enerji kaynağıdır. Yani sonu vardır ve eninde sonunda bitmesi kaçınılmazdır. Peki yukarıdaki başlıkları okuyunca nasıl bir tablo geliyor aklınıza? Yani bundan 40 yıl sonra bir gün son damla petrolü de bir araç deposuna doldurarak benzinciyi terk edecek ve evet bu sonu hadi arkadaşlar diyerek son kez kapıya kilidi mi vuracak? Durup düşündüğünüzde bunun böyle olmayacağını, sınırlı bir kaynaktan üretimin bir noktada pik yapacağını (En üst düzeye ulaşmak) ve ondan sonra tamamen tükenene kadar üretiminde sürekli düşüş olacağı açıktır. Bu durum petrol için tanımlandığında ingilizce "Peak Oil" denilen, petrol üretiminin pik yapması ve sonrasında devam eden yıllarda üretimin talebin arkasında kalması olarak açıklanabilir. “Peak Oil” kavramı ile ifade edilmek istenen şey, petrol üretiminin belli bir noktaya kadar artacağı ve bir zirveye ulaştıktan sonra kısa bir süre üretimin o düzeyde sabit kalacağı ve daha sonra üretimin düşmeye başlayacağıdır. Petrol üretimindeki bu gelişme istatistik konusunda ders almış olanların kolayca hatırlayacağı üzere “çan eğrisi”nden başka bir şey değildir. Bu kuram her bir petrol kuyusu için olduğu kadar, petrol üreten ülkeler için ve toplam dünya üretimi için de geçerlidir. Bu kavramı bir başka şekilde de açıklamak olasıdır. Petrol üretimi, her yıl tüketilen miktardan daha fazla petrol ihtiva eden yeni petrol yatakları bulunduğu sürece artacaktır, yeni bulunan petrol yataklarının sahip olduğu petrol miktarı her yıl tüketilene eşit kaldığı sürece “petrol üretimi tavan yapmış” olacaktır. Daha sonra da petrol üretimi geçmiş yıllara göre azalmaya başlayacaktır. "Peak Oil" kavramı ilk olarak 1956 yılında jeolog M. King Hubbert tarafından ABD petrol üretimine yönelik olarak ileri sürülmüştür. Hubbert 1956 yılında, ABD de üretimin 1969 yılında pik yapacağını ileri sürmüştür. O tarihlerde, bu sava şiddetle karşı çıkılmasına ve ciddiye alınmamasına rağmen, anılan ülke 1970 yılında bu noktaya ulaşmış ve o tarihten bu yana ABD de petrol üretimi devamlı düşmektedir. Bu da beraberinde ABD’ne yabancı ülkelerin petrol yataklarına artan bağımlılık sorununu yaşatagelmektedir. ABD nin başına gelen sırasıyla diğer petrol üreticisi ülkelerin başına da gelmektedir. Bu bağlamda bazı örnekler vermek uygun olacaktır. Richard Heinberg’in tesbitlerine göre, dünya petrol üretiminin yarısına yakının sağlandığı ve 1940, 1950, 1960 ve 1970 lerde keşfedilmiş olan 100 süper büyüklükteki petrol yataklarına benzer yeni petrol yatakları artık keşfedilememektedir. Bu durumun sonucu olarak günümüz dünyasında tüketilen her dört varil petrole karşılık bir varillik yeni keşif yapılabilmektedir. Matthew R. Simmons’ın gözlemlerine göre, günlük üretimlerinin toplamı 33 milyon varile ulaşan dünyanın dev boyutlu 120 petrol havzasından 14 adedinin ortalama çalışma süresi 43.5 yıldır. Bu 14 havza dünya petrol üretiminin yüzde 20 sini gerçekleştirmektedir. Dünya üretiminin yüzde yirmisini karşılayan yatakların ortalama ömrünün 40 yılı geçmiş olması bu yatakların pik noktaya ulaşmış olduğunun veya ulaşmakta olduğunun somut göstergeleridir. Esasen petrol üreten ülkeler veya şirketler işlettikleri sahaların pik noktaya ulaştıklarını kolayca kabul etmezler. Ancak bu yöndeki gelişmelere yönelik bilgiler basına sızar. Internet’te yer alan bir siteye göre, 48 petrol üreten ülkeden, içine Kuveyt, Rusya ve Meksika’nın da dahil olduğu 33 ülkenin pik noktasına ulaşmış olduğu ileri sürülmektedir. Aynı sitede yer alan bilgilere göre, önde gelen petrol jeologlarının görüşü, dünyada keşfedilebilecek petrol yataklarının yüzde 95 i esasen bulunmuş ve üretim plato yapmış durumdadır. "Peak Oil"e gelinmekte olduğunu ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney 1999 yılında Halliburton’un CEO’su olduğu sırada şu şekilde ifade etmiştir; “Gelecek yıllarda dünya petrol talebinin yıllık ortalama yüzde 2 oranında büyüyeceği tahmin edilmektedir. Aynı dönemde muhafazakar tahminlere göre mevcut petrol rezervlerinin üretimi yıllık ortalama yüzde 3 azalacaktır. Bu durumda 2010 yılında günlük 50 milyon varil dolayında ek petrole gereksinim olacaktır”. Bu bilgilerden sonra bazı ülkelerin ve bazı sahaların pik yapmalarına ilişkin bilgiler üzerinde durabiliriz. İngiltere’nin Kuzey Denizi petrol sahasının pik noktaya’e ulaştığı 1999 yılında ileri sürüldüğünde bu gerçek pek de kabul edilmemişti. Oysa o tarihte anılan bölge pik yapalı iki yıl olmuştu. Suudi Arabistan Dünya petrol rezervlerinin yaklaşık yüzde 25 ine sahiptir. Bu ülkenin üretiminin yüzde 90 ı beş dev boyutlu havzadan elde edilmektedir. Dünyada şimdiye kadar keşfedilmiş en büyük petrol havzası olan ve 300 kuyu ile işletilmekte olan Gavar bölgesinde üretimin düşmesinden endişe edilmektedir. Hatta bazı kaynaklarda buradaki üretim düzeyinin korunabilmesi için ikincil üretim tekniklerinin kullanıldığı ileri sürülmektedir. Bu bağlamda bu havzaya günde 7 milyon varil deniz suyu ve karbon dioksit pompalandığı iddia edilmektedir. Suudi Arabistan’ın Gavar havzasından sonra dünyanın ikinci büyük havzası olarak kabul edilen Meksika’daki Cantarell’de de 2006 yılında pik noktaya ulaşıldığı ileri sürülmektedir. Bu havza 1976 yılından buyana yüksek kalitede petrol üretmekte idi. Aynı web sayfasında 2006 yılı başında Kuveyt Petrol Şirketi’nin bu ülkenin en büyük üretim havzası olan Burgan yataklarında da üretimin tavan yaptığını kabul ettiği yazılmıştır. İlgilenen arkadaşlar internetten "Peak Oil" yazarak karşılarına çıkan bilgilere bakabilirler. Konuyu görsel olarak youtube'den de araştırabilirsiniz.

durumun daha önceki yorumlarda anlatıldığı kadar vahim olduğunu düşünmüyorum. çünki elimizde kömür gibi ciddi bir enerji kaynağı daha var. birkaç veri ile olayı daha derinleştirmek isterim.

Dünya Geneli tüketim değerleri ( Milyon tpe )

............................kömür..................petrol..............doğalgaz............hidrolik.............nükleer
1996 tüketimi........2293.....................3335................ 2031................ 578................. 545
2005 tüketimi........2887.....................3836.................2474................ 668.................. 627
artış oranı..............%26..................... %15................ %22.................%16............... %15

Görünür rezerv ömürleri ( yıl)

petrol 41 yıl
doğalgaz 65 yıl
kömür 155 yıl

basit bir hesap ile;
%27.5luk kullanım oranı ile 155 yıllık kömür rezervinin %100 luk kullanım oranı ile yaklaşık 42.6 yıl,
%36.5luk kullanım oranı ile 41 yıllık petrol rezervinin %100lük kullanım oranı ile yaklaşık 15 yıl,
%23.5luk kullanım oranı ile 65 yıllık doğalgaz rezervinin %100lük kullanım oranı ile yaklaşık 15 yıl,

gibi rezerv değerleri bulunabilir. dolayısıyla şuanki görünür rezervler ile bizim 72 yıllık enerji kaynağımız var gibi gözküyor. kaldıki nükleer ve hidrolik işin içine katılmadı. gözüküyor diyorum çünki nüfus artış hızına bağlı olarak talep artış hızı da değişiklik gösterebilir. 72 yıl da şuanki bilimsel gelişme hızı düşünüldüğünde geçiş için bize yeterli zamanı vereceğini düşünüyorum. Ama bu demek değildirki hiçbir sorun çıkmayacak. tam tersine rezerv tükenmesi sonucundaki rezerv geçişlerinde çok büyük sıkıntılar yaşanacaktır, savaşlar bile çıkacaktır. yaşanacak bu sıkıntı doğal olarak enerji fiyatlarına yansıyacaktır. enerji gerçekten pahalı bir konuma gelecektir. Karne vs uygulamaları geçiş evrelerinde yaşanabilir fakat fazla uzun soluklu olacağınıda düşünmüyorum.

elektrikli arabalar konusuna gelirsek evet icat edildiler ve hatta satışa bile sunuldular. halen satılmakta olan teslamotor şirketine ait elektrikli araba tek şarj ile 400km yol yapmaktadır. gm nin ise dizayn ettiği araç ile menzilin 1000km yi bulduğu söyleniyor. dolayısıyla elektrikli araçlara geçişinde sanıldığı kadar zor olacağınıda düşünmüyorum..

(bunlar kendi fikirlerimdir katılıp katılmamak size kalmıştır :)

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi elysion -- 16 Aralık 2008; 2:03:21 >

vezir

Otomobil Uzmanı

11322 Mesaj

Dünya Petrol Krizi - Peak Oil (5. sayfa)