Menisküs - Sık Sorulan Sorular

Menisküs, diz ekleminde yer alan ve yük aktarımını sağlayan, şok ve darbeleri emme fonksiyonuna sahip fibrokartilaj yapıda bir dokudur.

Menisküs yırtığı, genellikle dizde aşırı dönme, ani durma veya yön değiştirme hareketleri sırasında meydana gelir. Risk faktörleri arasında spor aktiviteleri, obezite ve ileri yaş yer alır.

Menisküs yırtığı şüphesi durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.

Menisküs yaralanmalarında hangi doktora ve bölüme gidilmelidir?

Menisküs yaralanmalarında Ortopedi ve Travmatoloji uzmanına başvurulmalıdır. Menisküsün tedavisinde genç yaşta kıkırdak yapıların korunması ve ileride eklem harabiyetinin önüne geçmek amacı ile tamir yöntemlşeri tercih edilmektedir. Tamire uygun olmayan ya da tamir sonrası tekrarlayan yırtıklarda menisküsün kalanını korumak amaçlı kısmi menisektomi uygulanmaktadır.

Menisküs yırtıkları kendi kendine iyileşir mi?

Kıkırdak yapı olan menisküsün kanlanması sınırlıdır. Menisküs beslenmesini eklem kapsülü içindeki kan ve sinovyal sıvıdan alır. Menisküs yırtıklarının yerleşim yerine ve onarılabilme özelliklerine göre 3 bölgeye ayırmak mümkündür.

• Kırmızı Bölge: Menisküs yırtığının her iki kenarı da damarlı bölgededir ve bu bölgede kan akımı bulunmaktadır. Bu bölgede yaşanan menisküs yırtıklarının büyük bir çoğunluğu belli bir uzunluğun altında ise ameliyat gerektirmeden başarılı bir şekilde kendi kendine iyileşebilmektedir, tamir edilen bu bölge yırtıklarının iyileşme oranı son derece yüksektir..
• Kırmızı Beyaz Bölge (Meniskal kenar yırtıkları) : Periferal vasküler bölgeden başlayan bu menisküs yırtıkları damarsız bölgeye doğru uzanır. Bu menisküs yırtıklarının her bölgesinde istenilen kan akımı mevcut değildir. Kan akımının olduğu bölgeler gibi kan akımının yeterli olmadığı bölgeler de mevcuttur. Bu bölgedeki menisküs yırtıklarının iyileşme şansı vardır ancak iyileşmeye yönelik yardımcı tekniklerin kullanılması gerekmektedir.
• Beyaz Bölge: Bu menisküs yırtıkları tamamen damarsız bölgede yaşanan yırtıklardır. Bu nedenle bu bölgedeki yırtıklar genellikle kendi kendine iyileşmezler. Menisküs yırtığının onarımı ile birlikte ilişmeyi artıran tekniklerin kullanılması gerekmektedir. 
• 
  

Menisküs yırtığı artroskopi ameliyatı

Menisküs ameliyatlarında açık cerrahi teknikler yerine Artroskopik cerrahi denilen kapalı cerrahi yöntemler kullanılmaktadır. Artroskopik cerrahi, eklemin içine bakmak için kullanılan bir işlemdir. Küçük bir kesiden (yaklaşık 1 santimetre) küçük bir kamera, kurşun kalem boyutunda, mafsal içine yerleştirilir. Bir veya daha fazla küçük kesi kullanarak, cerrah yırtık kıkırdaktan kurtulmak veya tamir etmek için diz içine başka aletler yerleştirir.

Artroskopi için cilde açılan kesiler oldukça küçüktür, genellikle her biri yaklaşık 1 santimetredir. Kesikler, cildin dışında veya altında olan bir sütür ile kapatılır.

Yırtık menisküs, küçük tıraş makineleri ve makaslar da dahil olmak üzere çeşitli aletler kullanılarak kaldırılabilir. Artroskop ayrıca, cerrahın diz ekleminin geri kalanını incelemesine, dizdeki gevşek kıkırdak parçalarını, dizin içindeki diğer problemleri görmesine de olanak vermektedir.

Artroskopi ameliyatı genel anestezi altında gerçekleştirilebileceği gibi lokal, epidural veya Spinal anestezi kullanılarak da yapılabilmektedir.

Menisküs transplantasyonu yani menisküs nakli nedir?

Son yıllarda menisküs yırtıklarında farklı tedavi yöntemleri de gündeme gelmektedir. Menisküs transplantasyonu yani menisküs nakli de bunlardan biridir. Menisküste büyük yaralanmaların yaşandığı durumlarda kadavralardan elde edilen menisküs dokuları nakil yapılabilmektedir.

Menisküs yırtığı ne kadar sürede düzelir?

Artroskopi ameliyatından sonra dizin iyileşmesi menisküs yırtığının ne kadar şiddetli olduğu da dahil olmak üzere birçok faktöre bağlıdır. Cerrahiden sonra tam iyileşme, diğer işlemlerin yanı sıra gerçekleştirilen işlemin türüne bağlı olarak 4 ila 6 hafta sürebilir. Ancak her insanın farklı sürelerde iyileşeceği de unutulmamalıdır. Çoğu durumda, ameliyattan sonra komplikasyonları en aza indirmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için fizik tedavi kullanılır.

Menisküs ameliyatından sonra hastanede ne kadar kalınır?

Artroskopik cerrahinin ardından hasta ameliyat olduğu gün ayağı kaldırılır ertesi gün taburcu edilir. Hastanın 1-2 hafta evde dinlenmesi sonrasında diz güçlendirici egzersizlere başlaması gerekir. Hasta eğer ofis ortamında çalışıyorsa 1-2 hafta, ağır işlerde çalışıyorsa 4-6 hafta işten uzak durmalıdır.

Menisküs artroskopi ameliyatı ağrılı mıdır?

Menisküs artroskopi ameliyatı hafif ağrılı bir yöntemdir. Genellikle ameliyattan sonra yaşanan hafif ağrılar basit ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir. Yaşanacak ağrı; ameliyat süresi, menisküs yırtığının çeşidi ve uygulanan cerrahi yönteme göre değişebilmektedir. Ağrı kesici ilaçların dışında, buz tedavisi ve basit egzersizler de ağrı kontrolünde yardımcı olabilir.

Menisküs ameliyatı kaç saat sürer?

Artroskopi ameliyatı yırtığın büyüklüğüne ve çeşidine göre farklılık göstermekle birlikte ortalama 30-45 dakika sürebilmektedir.

Menisküs sporcu hastalığı mıdır?

Menisküs yırtıkları daha çok sporcularda duyduğumuz bir rahatsızlıktır. Ancak menisküs yırtığı sporcu hastalığı değildir. Gençlerde daha çok travmalara ve yanlış hareketlere bağlı ortaya çıkarken ilerleyen yaşlarda eklem ve menisküs yapısının dejenere olması sonucu ortaya çıkabilmektedir.

Menisküs ameliyatlarında lazer yöntemi kullanılıyor mu?

Lazer menisküs ameliyatlarında kullanılan bir yöntem değildir.

Menisküs yırtığı tekrarlar mı?

Diz içinde iki adet menisküs bulunmaktadır. Yırtılan ve bir kısmı artroskopik cerrahi ile bir kısmı alınan menisküsün sağlam olan diğer kısmında ikinci bir yırtık yaşanabilir. Bazı menisküs yırtıkları dikilerek tedavi edilebilmektedir. Dikilerek tedavi edilen menisküsün tekrar yırtılma riski bulunmaktadır.

Menisküs yırtığının doğal veya bitkisel tedavisi var mı?

Halk arasında menisküs yırtıklarının tedavisinde zeytinyağı, sıcak su uygulaması, soğuk su uygulaması, sülük tedavisi veya paça çorbası içilmesi gibi tedaviler gündeme gelmektedir. Ancak kıkırdak yapıda olan menisküsün yırtıldığı durumlarda bitkisel tedavi veya tüketilecek besinlerin tıbbi anlamda kanıtlanmış bir faydası bulunmamaktadır.

Menisküs yırtığı spora engel midir?

Menisküs yırtığı ameliyatından sonra hastalar spora dönebilir. Tekrar spor aktivitesine başlamak için ortopedi doktorunun yönlendirmeleri önemlidir. Erken dönemde aktif spor yapan bir kişinin farklı bir spor yapması (koşucuların yüzme yapması gibi) önerilebilir. Menisküs ameliyatının büyüklüğü, yırtığın çeşidi gibi faktörler hastanın spora dönüş süresini etkilemektedir.

Dizin ağrısız olarak tamamen bükülebilmesi ve tekrar düzeltilebilmesi önemlidir. Aktif spor sırasında ağrı hissedilmemesi ve şişlik oluşmaması gerekir.

Ameliyat sonrası ağır sporlar yapmaya başlamak zaman alabilir. Erken dönemde başlanan ve eklemi zorlayan hareketler diz sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Belli bir aşamadan sonra ortopedi doktorun uygun gördüğü zamanda yüzme sporuna başlamak diz eklemlerini ve kaslarının güçlenmesinde olumlu sonuçlar yaratabilir.

Menisküs yırtığı tedavi edilmezse ne olur?

Menisküs yırtığının uzun süre tedavi edilmemesi kıkırdakta aşınmaya ve geri dönüşü mümkün olmayan hasarlara yol açabilir. Geç kalınan tedavilerde dizde ağrı ve hareket kısıtlığı yaşanabilirken uzun vadede kalıcı kıkırdak hasarları ile kireçlenme problemleri görülebilmektedir.

Çocuklarda menisküs yırtığı olur mu?

Prof. Dr. Yakup YILDIRIMyoutube

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yakup YILDIRIM çocuklarda gelişen menisküs yırtığının belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi. Henüz aramıza katılmadıysanız şimdi ABONE OL butonuna basabilir, sevdiklerinizle paylaşabilir veya aklınıza takılan başka soru varsa yorumdan sorabilirsiniz. https://yakupyildirim.com.tr https://facebook.com/DrYakupYILDIRIM https://twitter.com/DrYakupYILDIRIM https://instagram.com/DrYakupYILDIRIM https://youtube.com/DrYakupYILDIRIM https://linkedin.com/in/DrYakupYILDIRIM

https://www.youtube.com/watch?si=VmeZjysjhsdtwe6u&v=_O4j2yqCGOM&feature=youtu.be

Menisküs Yırtığına Ne İyi Gelir?

Menisküs yırtığı yaşandığı durumda dizde şiddetli bir şekilde ağrı görülüyorsa fiziksel olarak dizi zorlayacak hareketler kaçınmak gerekir. Dizde meydana gelen şişlik ve ağrıyı azaltmak için buz ile kompres yapmak rahatlatabilir. Bunun yanında oluşan şişlik için bandaj kullanarak dizi sarmak da menisküs yırtığına iyi gelen yöntemler arasında yer alır. Meniskür yırtığına karşı oluşan semptomları rahatlatmak için şu yöntemlerden yararlanabilirsiniz:

Dinlenme

Diz ağrısını şiddetlendiren, özellikle dizi bükmeye veya döndürmeye neden olan aktivitelerden uzak durulmalıdır. Ağrının çok şiddetli olduğu durumlarda yürüyüşlerden bile uzak durmak veya koltuk değneği kullanarak dize binen yük hafifletilebilir.

Buz tedavisi

Buz tedavisi menisküs yırtığı nedeniyle gelişen diz ağrısı ve şişliğini azaltabilir. Günde birkaç kez, bir seferde 20-25 dakika boyunca dize bu terapisi uygulanabilir. Buzun doğrudan cilde temas etmemesine dikkat edilmelidir.

Bandaj

Menisküs yırtığının yaşandığı dizin uygun bir bandaj ile sarılması ağrı ve şişlik için olumlu sonuçlar verebilir.

Yükseklik

Dinlenme esnasında şişliği azaltmak için bacağın altına yastık koyularak kalp seviyesinin üzerine kaldırmak olumlu sonuçlar vermektedir.

İlaç veya diz içine yapılan enjeksiyonlar (hyaluronik asit) tedavisi

Steroid olmayan aspirin gibi anti-enflamatuar ilaçlar ağrıyı ve şişliği azaltabilir. Bunun yanında bilimsel olarak etkinlikleri hala kanıtlanmamış olsa da destekleyici vitamin gibi kullanılan ilaçlar da tedavide kullanılabilmektedir. Bu tür ilaçların “plasebo etkisi” olduğu inkar edilemeyen bir gerçektir. İlaçların iyileştirici bir etkisi bulunmasa da hastaların büyük kısmında ağrılarının azaldığı ya da kaybolduğu, yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır. Köpek balığı kıkırdağı, hyaluronik asit, kondroitin sülfat preparatları gibi ürünler tıbbi olarak yararı kanıtlanamasa da yakınmaların sıklık ve şiddetini azaltmaktadır. Bu etkinin açıklanmasında placebo etkisi adını verdiğimiz psikolojik olarak hastanın verilen tedaviye inanıp iyileşeceğini düşünmesinin de etkisi vardır.

Fizik tedavi

Germe ve güçlendirme egzersizleri dizdeki stresi azaltabilir. Bu tür hareketler için bir fizyoterapistten yardım almak gerekebilir.

PRP ve kök hücre

PRP ve kök hücre gibi isimlerle uygulanan tedavilerin günümüzde kanıta dayalı tıp verileri göz önüne alındığında etkinliği saptanmamıştır.

Bu tedaviler her zaman yeterli olmayabilir. Menisküs yırtığı büyük, dengesiz veya kilitlenme semptomlarına neden oluyorsa cerrahi tedavi gerekebilir.

Menisküs Yırtığını Oluşmaması İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?

Menisküs yırtıkları genellikle bir travma sonucu veya eklemlerin dejenere olması sonucu oluştuğu için önlemek zordur. Ancak bazı önlemler diz yaralanması riskini azaltabilir.

• Uyluk kaslarınızı düzenli egzersizlerle güçlü tutun.
• Spora başlamadan önce hafif egzersizlerle ısının
• Spor veya egzersiz arasında küçük molalar verin. Aşırı yorulan kaslar yaralanma riskinizi artırabilir.
• Yapılan spora göre doğru ayakkabı kullandığından emin olun.
• Antrenman yoğunluğunu aniden artırmayın.
• Dizi zorlayıcı hareket ve aktivitelerden uzak durmaya çalışın
• Kilo kontrolünü sağlayın

Menisküs ameliyatından sonra nelere dikkat edilmelidir?

• Ameliyattan sonra ortopedi doktorunun kontrolünde dize yük verilmelidir.
• Menisküs ameliyatından sonra pansumanla kapatılan yaranın su ile temas etmemesine dikkat edilmelidir. Duş alırken ameliyat bölgesinin su geçirmeyen bir malzemeyle kapatılması önemlidir.
• Uyku veya istirahat sırasında ameliyat edilen dizin kalp seviyesinden yüksekte tutulması daha faydalıdır.
• Egzersiz programları ortopedi doktoru veya fizyoterapist eşliğinde yapılmadır.
• Otomobil kullanmak için acele edilmemelidir.

Menisküs yırtıklarının çeşitleri ve dereceleri nelerdir?

Fiziksel özellikleri ve yırtılmanın olduğu bölgeye göre menisküs yaralanmaları sınıflandırılmaktadır.

Fiziksel özelliklerine göre;

• Eklem yüzüne dik(vertikal) 
• Uzunlamasına(Longitudinal)
• Enine(radial-transvers)
• Eklem yüzüne paralel(horizontal) olarak sınıflandırılır.
• Değişik tip yırtıklar 
• Oblik(eğik menisküs yırtığı),flep yırtıklar; dik ve paralel yırtıkların bir kombinasyonu şeklindedir. Sık görülen bazı yırtık şekillerine kova sapı veya papağan gagası gibi özel tanımlayıcı isimler verilmiştir.
• 
  

En sık görülen menisküs yırtıkları hangileridir?

Menisküs yırtıklarının en sık yaşananları sırasıyla şu şekildedir;

• Oblik yani eğik menisküs yırtıkları en sık görülen menisküs yaralanmalardır. Bu tür menisküs yırtıkları genellikle genç hastalarda travma sonucu yaşanmaktadır.
• Vertikal longitudinal menisküs yırtıkları
• Dejeneratif menisküs yırtıkları
• Radial (transvers) menisküs yırtıkları
• Horizontal menisküs yırtıkları
• Kompleks yani birçok özelliği barındıran yırtıklar