Tanrısal Sıfatlar Arası Çelişki

Guest-F54F98451

Yüzbaşı

807 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

1.Bedensiz Olmak ve Her Şeyi Yapabilmek
Bu çok basit bir argüman. Bedensiz bir varlık her şeyi yapamaz çünkü bazı eylemleri yapmak için bir bedene sahip olmak gerekir. Mesela bisiklet sürmek. Tanrı'nın bisiklet süremeyeceği aşikar göründüğü için de bedensiz olan bir varlığın her şeyi yapamadığı sonucuna ulaşıyoruz. Bu argümana mutlak kudret paradoksu üzerinden eleştiri getirenler var buna şu şekilde cevap verilebilir: Tanrı kaldıramayacağı taşı yaratabilir mi demek Tanrı'nın kaldıramayacağı taş diye bir şeyin var olabileceğini-tutarlı olduğunu varsaydığı için hatalıdır. Mutlak kudretli bir varlık varsa kaldırılamayacak taş diye bir şey olamaz. Ama aynısını bisiklet sürme sorusu için düşünelim. Bisiklet sürmek gayet yapılabilir bir eylem. Senin benim gibi bir sürü insan yapabiliyor. Bu eylem Tanrı tarafından yapılamaz çünkü doğası gereği bir bedene sahip olmayı gerektirir. Yani Tanrı'nın sıfatlarından birinin (bedensiz olma) onun sıfatlarından birini (her şeyi yapabilme) kısıtlaması söz konusu. Bu son sorunun taş paradoksuyla aynı mantıkta olmadığını göstermek için başka bir örnek vereyim. Ben uzayda belirli bir konumu olan türden bir canlıyım. Bu yüzden de evrende her yerde bulunamam, sadece sınırlı bir bölgede bulunabilirim. Bu durumda her yerde bulunamıyor olmam kudretimi kısıtlamaz mı? Bu eleştiriyi yapanların mantığına göre kısıtlamaması gerek. Çünkü bedenli olan bir varlığın her yerde bulunabilmesi çelişkili olduğundan bunu yapamaması kudretine zarar vermez demeliyiz dediğine göre. Ancak bu doğru değil. Benim uzayda belli bir konumum olması, kudretimi kısıtlıyor demek ki.

Teizmin Tanrısı bedensizdir fakat ben gene de bedenli bir Tanrı neden çelişkilidir onu da açıklayayım. Bedenli bir Tanrı fiziksel var oluşun bir parçası olmuş oluyor. Tanrı fiziksel olmadığı için ne A teorisinde ne de B teorisinde bedeni olamayacağını söylememiz makul görünüyor. Eğer Tanrı'nın bir vücudu olsaydı fiziksel gerçekliğin tamamının açıklamasını sunması mümkün olmazdı çünkü o da söz konusu gerçekliğin bir parçası olurdu.

2. Her Şeyi Bilmek ve Zamansızlık
Zamansız bir varlık değişime uğrayamaz. Bu nedenle de Tanrı saatin kaç olduğunu bilemez. Neden? Tanrı'nın "Şu anda saat kaç?" sorusunun cevabını bildiğini düşünelim. 1 saat sonra saatin kaç olduğu da değişeceği için Tanrı'nın bilgisinin aynı soruya cevap verebilmek için değişmesi gerekir. Bazı şeyleri bilmek (saatin kaç olduğu gibi) Tanrı'nın zaman içinde olmasını gerektirdiği için zamansız bir Tanrı her şeyi bilemez.

3. Özgür İrade ve Mutlak İyi Olma
Teistler Dünya'daki kötülüğü açıklarken insanlara özgür irade verildiğinden bahseder. Bu özgür irade kötülük yapabilme yeteneğini de gerektirdiği için Dünya'da kötülük vardır derler. Şayet Tanrı insan kötülük yapma yeteneğine sahip olmasaydı iyi de olamazdı derler. Sorun şu ki bunu savunan birinin Tanrı'nın özgür iradeli ve mutlak iyi olduğunu savunamaz. Çünkü Tanrı'nın doğasında kötülük yapma yeteneği yoksa, buradaki özgür irade tanımına göre Tanrı iyi olamaz. Teistler bu argümanlara şu şekilde karşı çıkarlar:

Tanrı kötülük yapma potansiyeline sahip değilse bu türden bir özgür iradeye var olamazmış gibi görünüyor. Bu noktada teistlerin önünde dört seçenek var:

1. Tanrı'nın bu türden özgür iradeye sahip olmadığını ve insanın Tanrı'da olmayan daha iyi türden bir özgür iradeye sahip olduğunu kabul etmek. Ama eğer özgürlük çok iyi bir şeyse Tanrı'nın bundan yoksun olması onun mükemmelliği açısından problem oluşturur.

2. Tanrı'nın da liberteryen özgür iradeye sahip olduğunu ve liberteryen özgürlüğün kötülük potansiyeline sahip olmamakla bağdaştığını kabul etmek. Bunun yapılması durumunda Tanrı'nın liberteryen özgür irade sahibi olan ama sürekli iyilik yapan varlıklar yaratılabileceğini söylememiz gerekiyor gibi. O halde bu durumda ahlaki kötülük problemini çözmek bayağı zor bir hal alıyor.

3. İnsanın liberteryen özgürlüğe sahip olması için iyi ve kötü arasında seçim yapma yeteneğine sahip olması gerekirken Tanrı'nın liberteryen özgürlüğe sahip olması için bu yeteneğe sahip olması gerekmez şeklinde görünüşte keyfi olan bir tezi savunmak. Böyle bir tezin nasıl keyfi olmayan bir şekilde savunulabileceğini bilmiyorum.

4. Tanrı'nın da sıradan insanların da liberteryen özgür iradesi yok ve bağdaşırcılık doğru diyebilirsin. Ama bu durumda yine Tanrı'nın neden sürekli iyilik yapan varlıklar yaratmadığı itirazına açık olursun.
Tanrı ile insanın doğasını kıyaslamak neden doğru olmasın bu noktada? İkisini de ortak bir özellik açısından kıyaslıyoruz burada. Eğer bu özellikleri Tanrı'ya atfetmemizin bir anlamı olacaksa önemli bir oranda paralellik göstermeleri gerekiyor. Bu türden iddialar önerildiğinde "Ama Tanrı farklı" deyip kestirip atmamız felsefi açıdan doğru bir strateji olmaz. Ortada en azından "görünüşte" bir sorun olduğu için bu soruna bir çözüm getirmek lazım.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-F54F98451 -- 8 Aralık 2018; 15:57:26 >

Tanrısal Sıfatlar Arası Çelişki

Benzer içerikler