''CASSETTE DECK'' kullananlar ve meraklıları ! (25. sayfa)

Daha eski deklerdeki Dolby NR bildiğimiz Dolby B'dir. Dolby C çıkmadan önce Dolby B demeye gerek duymamışlar çünkü başka Dolby olmadığı için numaralandırmaya gerek yokmuş, sadece Dolby NR demeleri yeterliymiş. Sonundaki NR ingilizce Noise Reduction (Gürültü Azaltma) kelimelerinin baş harfleri.

Dolby A hiç bir zaman tüketici elektroniğinde yer almadı. Dolby A sadece profesyonel stüdyo kayıt ekipmanlarında vardı, ev tipi kaset deklerde hiç olmadı ama bazı eski makara deklerde vardı.

MPX ya da Multiplex filtre FM radyodan kayıt esnasında kullanılan bir filtredir. FM radyo yayın sinyalinin içinde 19 KHz frekanslı bir pilot sinyal bulunur. Bu sinyal stereo sinyalin demodülasyonu için gereklidir. Alıcıya 38 KHz'de stereo sinyal olduğu bilgisini iletir. İşin burası teknik, bilmeye gerek yok. Bize gerekli olan bilgi ise şu: FM radyodan kayıt yaparken Dolby kullanabiliriz fakat Dolby devresi bu frekansla uyumlu değildir. Onun için FM radyodan kayıt yapmadan önce bu 19 KHz pilot sinyalin filtre edilmesi gerekir. O nedenle çoğu dekte MPX filtre ve Dolby düğmeleri birbirleriyle ilişkilendirilmiştir. Fakat plaktan veya CD'den kayıt yaparken MPX filtre kullanmaya gerek yoktur. Bu durumda Dolby tek başına kullanılabilir.

Özetle; FM radyodan kayıt yapıyorsan ve Dolby kullanacaksan MPX filtresi mutlaka açık olmalıdır. Onun dışında MPX filtresinin açık olmasına gerek yoktur. bazı radyolarda MPX filtresi bulunur ama çoğunda bulunmadığından bu filtreyi kaset deklere koyarlar.

Senin dek gibi bazı deklerde MPX filtre düğmesi ile Dolby düğmesini tandem olarak birbirine bağlamışlar. Dolby kayıt yapmak istediğinde zorunlu olarak MPX filtresini de açman gerekiyor. FM kaydı yapılırken MPX filtre unutulmasın diye böyle yapmışlar. Diğer kaynaklardan kayıtlarda ise MPX filtresinin açık kalmasının bir önemi yok çünkü filtre giriş sinyalinde 19 kHz pilot sinyalini arıyor, bulamazsa bir şey yapmıyor. Yani açık olsa bile sadece FM sinyali üzerinde çalışıyor.

Not: Unkapanı için Dolby kullanmanın ek bir maliyeti yok. Sonuçta kayıt yaparken Dolby düğmesini açacaklar o kadar. Ama unkapanı genellikle en ucuz, en dandik kasetleri kullandı. Arada biraz daha kaliteli kaset kullananlar da oldu ama çoğunluğu ucuz kaset kullandı.

Hazır kasetlerde Dolby'nin pek kullanılmamasının nedeni Türkiye'de Dolby'li cihazların yaygın olmayışıydı. Öyle her evde kaset dekli müzik seti yoktu. Müzik arabalardaki teyplerde ve evlerde boombox tabir edilen basit stereo radyo-teyp alıcılarda dinleniyordu ve bu cihazların ezici çoğunluğunda Dolby yoktu çünkü Dolby maliyetli bir şey, sonuçta sattığınız her cihaz için Dolby laboratuvarlarına bir telif bedeli ödüyorsunuz. O yüzden ucuz, dandik cihazlara üreticler Dolby koymadılar. zaten bu cihazlar teyp hışırtısını belli edecek kadar kaliteli ses vermiyorlardı. O nedenle Türkiye'de satılan hazır kasetlerin büyük çoğunluğu Dolby olmadan kayıt edilip satıldı. Yani fakirlik işte. O zamanlar çok az insanın evinde müzik seti vardı da o yüzden.

Anladım abi,değerli bilgiler için çok çok teşekkürler.Radyodan kayıt kolay kolay gerek olmaz gibi şarkıların konuşmalarla bozuyorlar,belki değerli özel bir yayın vs olabilir.Peki normal line in kayıtlarda rec level hangi seviyede olmalı ben hep ortada tutuyorum.

Eve gittiğimde bende bakıyım arşivdeki kasetlere belki vardır Dolby kayıtlı arşivde.

Hep ortada olmaz. İdeali karışık kaydediyorsan her şarkıda yeniden ayarlamak, direk plaktan ya da CD'den komple kayıt yapıyorsan bir kez ayarlaman yeterli. Kayda başlamadan önce bir kaç dakikalık ön kayıt yap ayar için. Şarkı çalarken metreyi izle, genel seviye dolby kapalıyken 0 dB'i geçmesin. sadece anlık çıkışların (davul zili, hi-hat vuruşları, perküsyon vb. gibi enstrumanlar çalarken) kaset tipine göre +1 ile +3 dB arasında gidip gelmesine izin ver. Tip I kasetlerde 0 dB'i her halükarda pek aşmamaya özen göster. Tip II ve Tip IV kasetlerde anlık enstruman ataklarının +3 dB'e kadar çıkmasına izin verebilirsin ama genel sinyal seviyesi 0 dB'i aşmasın. Bunu ayarladıktan sonra kasedi tekrar başa al. kayıt yaptığın süre kadar giriş sinyali olmadan tekrar kayıt yap. Sonra tekrar başa al kasedi ve kayda başla. Dolby ile kayıt yapacaksan 0 DB'i değil, Dolby işaretinin olduğu yeri baz alacaksın.

Böyle yapma gerekliliğinin nedeni her CD ya da her plak aynı seviyede output sinyali üretmiyor. Stüdyodan stüdyoya bu seviyeler farklılık gösterebiliyor. Onun için sabit bir rec level noktası yok. zaten olsa öyle bir düğme koymaya gerek duymazlardı.

Bu konuda açıklığa kavuşmuş oldu benim için,genelde yani hemen hemen hepsini apple musicden kaydediyorum kayıtlar arasında bir fark sezmedim seviye olarak belki apple music ürettiği sinyal seviyesiyle alakalıdır stabil vs.

En azından teknik olarak vu metr nerede olacağını öğrenmiş oldum kayıtta.

Teşekkürler hepsi için